Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ഥേരഗാഥാ-അട്ഠകഥാ • Theragāthā-aṭṭhakathā |
൧൦. വഡ്ഢമാനത്ഥേരഗാഥാവണ്ണനാ
10. Vaḍḍhamānattheragāthāvaṇṇanā
സത്തിയാ വിയ ഓമട്ഠോതി ആയസ്മതോ വഡ്ഢമാനത്ഥേരസ്സ ഗാഥാ. കാ ഉപ്പത്തി? അയമ്പി കിര പുരിമബുദ്ധേസു കതാധികാരോ ഇതോ ദ്വേനവുതേ കപ്പേ തിസ്സസ്സ ഭഗവതോ കാലേ കുലഗേഹേ നിബ്ബത്തിത്വാ വിഞ്ഞുതം പത്തോ തിസ്സം ഭഗവന്തം പിണ്ഡായ ചരന്തം ദിസ്വാ പസന്നമാനസോ സുപരിപക്കാനി വണ്ടതോ മുത്താനി അമ്ബഫലാനി അദാസി. സോ തേന പുഞ്ഞകമ്മേന ദേവലോകേ നിബ്ബത്തോ അപരാപരം പുഞ്ഞകമ്മാനി ഉപചിനന്തോ ഇമസ്മിം ബുദ്ധുപ്പാദേ വേസാലിയം ലിച്ഛവിരാജകുലേ നിബ്ബത്തി, വഡ്ഢമാനോതിസ്സ നാമം അഹോസി. സോ വയപ്പത്തോ സദ്ധോ പസന്നോ ദായകോ ദാനരതോ കാരകോ സങ്ഘുപട്ഠാകോ ഹുത്വാ തഥാരൂപേ അപരാധേ സത്ഥാരാ പത്തനിക്കുജ്ജനകമ്മേ കാരാപിതേ അഗ്ഗിം അക്കന്തോ വിയ സങ്ഘം ഖമാപേത്വാ കമ്മം പടിപ്പസ്സമ്ഭേത്വാ സഞ്ജാതസംവേഗോ പബ്ബജി, പബ്ബജിത്വാ പന ഥിനമിദ്ധാഭിഭൂതോ വിഹാസി. തം സത്ഥാ സംവേജേന്തോ ‘‘സത്തിയാ വിയ ഓമട്ഠോ’’തി ഗാഥം അഭാസി.
Sattiyāviya omaṭṭhoti āyasmato vaḍḍhamānattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi kira purimabuddhesu katādhikāro ito dvenavute kappe tissassa bhagavato kāle kulagehe nibbattitvā viññutaṃ patto tissaṃ bhagavantaṃ piṇḍāya carantaṃ disvā pasannamānaso suparipakkāni vaṇṭato muttāni ambaphalāni adāsi. So tena puññakammena devaloke nibbatto aparāparaṃ puññakammāni upacinanto imasmiṃ buddhuppāde vesāliyaṃ licchavirājakule nibbatti, vaḍḍhamānotissa nāmaṃ ahosi. So vayappatto saddho pasanno dāyako dānarato kārako saṅghupaṭṭhāko hutvā tathārūpe aparādhe satthārā pattanikkujjanakamme kārāpite aggiṃ akkanto viya saṅghaṃ khamāpetvā kammaṃ paṭippassambhetvā sañjātasaṃvego pabbaji, pabbajitvā pana thinamiddhābhibhūto vihāsi. Taṃ satthā saṃvejento ‘‘sattiyā viya omaṭṭho’’ti gāthaṃ abhāsi.
൪൦. തത്ഥ ഭവരാഗപ്പഹാനായാതി ഭവരാഗസ്സ രൂപരാഗസ്സ അരൂപരാഗസ്സ ച പജഹനത്ഥായ. യദിപി അജ്ഝത്തസംയോജനാനി അപ്പഹായ ബഹിദ്ധസംയോജനാനം പഹാനം നാമ നത്ഥി, നാനന്തരികഭാവതോ പന ഉദ്ധമ്ഭാഗിയസംയോജനപ്പഹാനവചനേന ഓരമ്ഭാഗിയസംയോജനപ്പഹാനമ്പി വുത്തമേവ ഹോതി. യസ്മാ വാ സമുച്ഛിന്നോരമ്ഭാഗിയസംയോജനാനമ്പി കേസഞ്ചി അരിയാനം ഉദ്ധമ്ഭാഗിയസംയോജനാനി ദുപ്പഹേയ്യാനി ഹോന്തി, തസ്മാ സുപ്പഹേയ്യതോ ദുപ്പഹേയ്യമേവ ദസ്സേന്തോ ഭഗവാ ഭവരാഗപ്പഹാനസീസേന സബ്ബസ്സാപി ഉദ്ധമ്ഭാഗിയസംയോജനസ്സ പഹാനമാഹ. ഥേരസ്സ ഏവ വാ അജ്ഝാസയവസേനേവം വുത്തം. സേസം വുത്തനയമേവ.
40. Tattha bhavarāgappahānāyāti bhavarāgassa rūparāgassa arūparāgassa ca pajahanatthāya. Yadipi ajjhattasaṃyojanāni appahāya bahiddhasaṃyojanānaṃ pahānaṃ nāma natthi, nānantarikabhāvato pana uddhambhāgiyasaṃyojanappahānavacanena orambhāgiyasaṃyojanappahānampi vuttameva hoti. Yasmā vā samucchinnorambhāgiyasaṃyojanānampi kesañci ariyānaṃ uddhambhāgiyasaṃyojanāni duppaheyyāni honti, tasmā suppaheyyato duppaheyyameva dassento bhagavā bhavarāgappahānasīsena sabbassāpi uddhambhāgiyasaṃyojanassa pahānamāha. Therassa eva vā ajjhāsayavasenevaṃ vuttaṃ. Sesaṃ vuttanayameva.
വഡ്ഢമാനത്ഥേരഗാഥാവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Vaḍḍhamānattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ചതുത്ഥവഗ്ഗവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Catutthavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ഥേരഗാഥാപാളി • Theragāthāpāḷi / ൧൦. വഡ്ഢമാനത്ഥേരഗാഥാ • 10. Vaḍḍhamānattheragāthā