| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
೧೧೫. ವಜಾದೀಸು ವಸ್ಸೂಪಗಮನಕಥಾ
115. Vajādīsu vassūpagamanakathā
೨೦೩. ‘‘ಗೋಪಾಲಕಾನಂ ನಿವಾಸಟ್ಠಾನ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಗೋಪಾಲಕಾ ಗಾವೋ ವಿಯ ವಜೇ ನಿವಸನ್ತೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ।
203. ‘‘Gopālakānaṃ nivāsaṭṭhāna’’nti iminā gopālakā gāvo viya vaje nivasantīti dasseti.
ಉಪಕಟ್ಠಸದ್ದೋ ಆಸನ್ನಪರಿಯಾಯೋತಿ ಆಹ ‘‘ಆಸನ್ನಾಯಾ’’ತಿ। ತತ್ಥಾತಿ ಕುಟಿಕಾಯಂ। ಇಧಾತಿ ಇಮಿಸ್ಸಂ ಕುಟಿಕಾಯಂ। ಅವಿಹಾರತ್ತಾ ‘‘ಇಧಾತಿ’’ಸಾಮಞ್ಞವಸೇನ ವುತ್ತಂ। ತಿಕ್ಖತ್ತುನ್ತಿ ಇದಂ ಉಕ್ಕಟ್ಠವಸೇನ ವುತ್ತಂ। ಹೇಟ್ಠಾ ಹಿ ‘‘ಸಕಿಂ ವಾ ದ್ವಿಕ್ಖತ್ತುಂ ವಾ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ವಾ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೧೮೪) ವುತ್ತತ್ತಾ ಸಕಿಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತೀತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ತಮ್ಪೀತಿ ಸಾಲಾಸಙ್ಖೇಪೇನ ಠಿತಸಕಟಮ್ಪಿ। ‘‘ಆಲಯೋ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ‘‘ಇಧ ವಸ್ಸಂ ಉಪೇಮೀ’’ತಿ ವಚೀಭೇದೋ ನ ಕಾತಬ್ಬೋತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಆಲಯೋತಿ ಚ ಸತ್ಥೇ ‘‘ಇಧ ವಸ್ಸಂ ವಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ಅಲ್ಲೀಯನಂ। ಮಗ್ಗಪಟಿಪನ್ನೇಯೇವ ಸತ್ಥೇತಿ ಅನಾದರೇ ಭುಮ್ಮವಚನಂ। ತತ್ಥೇವಾತಿ ಸತ್ಥೇಯೇವ। ಸತ್ಥೋ ಅತಿಕ್ಕಮತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತತ್ಥಾತಿ ಪತ್ಥಿತಟ್ಠಾನೇ। ವಿಪ್ಪಕಿರತೀತಿ ವಿಸುಂ ವಿಸುಂ ಗಚ್ಛತಿ । ಸಚೇ ಅಗಾಮಕೇ ಠಾನೇ ವಿಪ್ಪಕಿರತಿ, ಪುರಿಮಂ ಗಾಮಂ ಸನ್ನಿವತ್ತಿತಬ್ಬಂ। ನ ಅಞ್ಞಗಾಮಂ ಗನ್ತಬ್ಬಂ। ತತೋತಿ ಗಾಮತೋ।
Upakaṭṭhasaddo āsannapariyāyoti āha ‘‘āsannāyā’’ti. Tatthāti kuṭikāyaṃ. Idhāti imissaṃ kuṭikāyaṃ. Avihārattā ‘‘idhāti’’sāmaññavasena vuttaṃ. Tikkhattunti idaṃ ukkaṭṭhavasena vuttaṃ. Heṭṭhā hi ‘‘sakiṃ vā dvikkhattuṃ vā tikkhattuṃ vā’’ti (mahāva. aṭṭha. 184) vuttattā sakimpi vaṭṭatīti daṭṭhabbaṃ. Tampīti sālāsaṅkhepena ṭhitasakaṭampi. ‘‘Ālayo’’ti iminā ‘‘idha vassaṃ upemī’’ti vacībhedo na kātabboti dasseti. Ālayoti ca satthe ‘‘idha vassaṃ vasissāmī’’ti cittassa allīyanaṃ. Maggapaṭipanneyeva sattheti anādare bhummavacanaṃ. Tatthevāti sattheyeva. Sattho atikkamatīti sambandho. Tatthāti patthitaṭṭhāne. Vippakiratīti visuṃ visuṃ gacchati . Sace agāmake ṭhāne vippakirati, purimaṃ gāmaṃ sannivattitabbaṃ. Na aññagāmaṃ gantabbaṃ. Tatoti gāmato.
ಉಪಗನ್ತಬ್ಬನ್ತಿ ‘‘ಇಧ ವಸ್ಸಂ ಉಪೇಮೀ’’ತಿ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ವತ್ವಾ ಉಪಗನ್ತಬ್ಬಂ। ತತ್ಥೇವಾತಿ ಸಮುದ್ದೇಯೇವ। ಕೂಲನ್ತಿ ತೀರಂ। ತಞ್ಹಿ ಕುಲತಿ ಉದಕಂ ಆವರತೀತಿ ಕೂಲನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಅಯಞ್ಚಾತಿ ನಾವಾಯಂ ವಸ್ಸೂಪಗಮನಭಿಕ್ಖು। ಅನುತೀರಮೇವಾತಿ ಅನುಕ್ಕಮೇನ, ಅನುಸಾರೇನ ವಾ ತೀರಮೇವ। ಅಞ್ಞತ್ಥಾತಿ ಪಠಮಲದ್ಧಗಾಮತೋ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ। ತತ್ಥೇವಾತಿ ಪಠಮಲದ್ಧಗಾಮೇಯೇವ।
Upagantabbanti ‘‘idha vassaṃ upemī’’ti tikkhattuṃ vatvā upagantabbaṃ. Tatthevāti samuddeyeva. Kūlanti tīraṃ. Tañhi kulati udakaṃ āvaratīti kūlanti vuccati. Ayañcāti nāvāyaṃ vassūpagamanabhikkhu. Anutīramevāti anukkamena, anusārena vā tīrameva. Aññatthāti paṭhamaladdhagāmato aññasmiṃ ṭhāne. Tatthevāti paṭhamaladdhagāmeyeva.
ಇತೀತಿಆದಿ ನಿಗಮನಂ। ಪವಾರೇತುಞ್ಚ ಲಭತೀತಿ ಏತ್ಥ ಚಸದ್ದೋ ವಾಕ್ಯಸಮ್ಪಿಣ್ಡನತ್ಥೋ। ಪುರಿಮೇಸು ಚ ಪನಾತಿ ಏತ್ಥ ಚಸದ್ದೋ ಬ್ಯತಿರೇಕತ್ಥೋ, ಪನಸದ್ದೋ ವಿಸೇಸತ್ಥಜೋತಕೋ। ಅನಾಪತ್ತಿ ಹೋತೀತಿ ಅನಾಪತ್ತಿಮತ್ತಮೇವ ಹೋತಿ।
Itītiādi nigamanaṃ. Pavāretuñca labhatīti ettha casaddo vākyasampiṇḍanattho. Purimesu ca panāti ettha casaddo byatirekattho, panasaddo visesatthajotako. Anāpatti hotīti anāpattimattameva hoti.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi / ೧೧೫. ವಜಾದೀಸು ವಸ್ಸೂಪಗಮನಂ • 115. Vajādīsu vassūpagamanaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ವಜಾದೀಸುವಸ್ಸೂಪಗಮನಕಥಾ • Vajādīsuvassūpagamanakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ವಜಾದೀಸು ವಸ್ಸೂಪಗಮನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Vajādīsu vassūpagamanakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ವಜಾದೀಸುವಸ್ಸೂಪಗಮನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Vajādīsuvassūpagamanakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ವಜಾದೀಸು ವಸ್ಸೂಪಗಮನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Vajādīsu vassūpagamanakathāvaṇṇanā
