Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
੧੧੫. વਜਾਦੀਸੁ વਸ੍ਸੂਪਗਮਨਕਥਾ
115. Vajādīsu vassūpagamanakathā
੨੦੩. ‘‘ਗੋਪਾਲਕਾਨਂ ਨਿવਾਸਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਗੋਪਾਲਕਾ ਗਾવੋ વਿਯ વਜੇ ਨਿવਸਨ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
203. ‘‘Gopālakānaṃ nivāsaṭṭhāna’’nti iminā gopālakā gāvo viya vaje nivasantīti dasseti.
ਉਪਕਟ੍ਠਸਦ੍ਦੋ ਆਸਨ੍ਨਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਆਸਨ੍ਨਾਯਾ’’ਤਿ। ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਕੁਟਿਕਾਯਂ। ਇਧਾਤਿ ਇਮਿਸ੍ਸਂ ਕੁਟਿਕਾਯਂ। ਅવਿਹਾਰਤ੍ਤਾ ‘‘ਇਧਾਤਿ’’ਸਾਮਞ੍ਞવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਂ। ਹੇਟ੍ਠਾ ਹਿ ‘‘ਸਕਿਂ વਾ ਦ੍વਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ વਾ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ વਾ’’ਤਿ (ਮਹਾવ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੧੮੪) વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸਕਿਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। ਤਮ੍ਪੀਤਿ ਸਾਲਾਸਙ੍ਖੇਪੇਨ ਠਿਤਸਕਟਮ੍ਪਿ। ‘‘ਆਲਯੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਇਧ વਸ੍ਸਂ ਉਪੇਮੀ’’ਤਿ વਚੀਭੇਦੋ ਨ ਕਾਤਬ੍ਬੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਆਲਯੋਤਿ ਚ ਸਤ੍ਥੇ ‘‘ਇਧ વਸ੍ਸਂ વਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਲ੍ਲੀਯਨਂ। ਮਗ੍ਗਪਟਿਪਨ੍ਨੇਯੇવ ਸਤ੍ਥੇਤਿ ਅਨਾਦਰੇ ਭੁਮ੍ਮવਚਨਂ। ਤਤ੍ਥੇવਾਤਿ ਸਤ੍ਥੇਯੇવ। ਸਤ੍ਥੋ ਅਤਿਕ੍ਕਮਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਪਤ੍ਥਿਤਟ੍ਠਾਨੇ। વਿਪ੍ਪਕਿਰਤੀਤਿ વਿਸੁਂ વਿਸੁਂ ਗਚ੍ਛਤਿ । ਸਚੇ ਅਗਾਮਕੇ ਠਾਨੇ વਿਪ੍ਪਕਿਰਤਿ, ਪੁਰਿਮਂ ਗਾਮਂ ਸਨ੍ਨਿવਤ੍ਤਿਤਬ੍ਬਂ। ਨ ਅਞ੍ਞਗਾਮਂ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ। ਤਤੋਤਿ ਗਾਮਤੋ।
Upakaṭṭhasaddo āsannapariyāyoti āha ‘‘āsannāyā’’ti. Tatthāti kuṭikāyaṃ. Idhāti imissaṃ kuṭikāyaṃ. Avihārattā ‘‘idhāti’’sāmaññavasena vuttaṃ. Tikkhattunti idaṃ ukkaṭṭhavasena vuttaṃ. Heṭṭhā hi ‘‘sakiṃ vā dvikkhattuṃ vā tikkhattuṃ vā’’ti (mahāva. aṭṭha. 184) vuttattā sakimpi vaṭṭatīti daṭṭhabbaṃ. Tampīti sālāsaṅkhepena ṭhitasakaṭampi. ‘‘Ālayo’’ti iminā ‘‘idha vassaṃ upemī’’ti vacībhedo na kātabboti dasseti. Ālayoti ca satthe ‘‘idha vassaṃ vasissāmī’’ti cittassa allīyanaṃ. Maggapaṭipanneyeva sattheti anādare bhummavacanaṃ. Tatthevāti sattheyeva. Sattho atikkamatīti sambandho. Tatthāti patthitaṭṭhāne. Vippakiratīti visuṃ visuṃ gacchati . Sace agāmake ṭhāne vippakirati, purimaṃ gāmaṃ sannivattitabbaṃ. Na aññagāmaṃ gantabbaṃ. Tatoti gāmato.
ਉਪਗਨ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ‘‘ਇਧ વਸ੍ਸਂ ਉਪੇਮੀ’’ਤਿ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ વਤ੍વਾ ਉਪਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ। ਤਤ੍ਥੇવਾਤਿ ਸਮੁਦ੍ਦੇਯੇવ। ਕੂਲਨ੍ਤਿ ਤੀਰਂ। ਤਞ੍ਹਿ ਕੁਲਤਿ ਉਦਕਂ ਆવਰਤੀਤਿ ਕੂਲਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਅਯਞ੍ਚਾਤਿ ਨਾવਾਯਂ વਸ੍ਸੂਪਗਮਨਭਿਕ੍ਖੁ। ਅਨੁਤੀਰਮੇવਾਤਿ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ, ਅਨੁਸਾਰੇਨ વਾ ਤੀਰਮੇવ। ਅਞ੍ਞਤ੍ਥਾਤਿ ਪਠਮਲਦ੍ਧਗਾਮਤੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ। ਤਤ੍ਥੇવਾਤਿ ਪਠਮਲਦ੍ਧਗਾਮੇਯੇવ।
Upagantabbanti ‘‘idha vassaṃ upemī’’ti tikkhattuṃ vatvā upagantabbaṃ. Tatthevāti samuddeyeva. Kūlanti tīraṃ. Tañhi kulati udakaṃ āvaratīti kūlanti vuccati. Ayañcāti nāvāyaṃ vassūpagamanabhikkhu. Anutīramevāti anukkamena, anusārena vā tīrameva. Aññatthāti paṭhamaladdhagāmato aññasmiṃ ṭhāne. Tatthevāti paṭhamaladdhagāmeyeva.
ਇਤੀਤਿਆਦਿ ਨਿਗਮਨਂ। ਪવਾਰੇਤੁਞ੍ਚ ਲਭਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚਸਦ੍ਦੋ વਾਕ੍ਯਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡਨਤ੍ਥੋ। ਪੁਰਿਮੇਸੁ ਚ ਪਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚਸਦ੍ਦੋ ਬ੍ਯਤਿਰੇਕਤ੍ਥੋ, ਪਨਸਦ੍ਦੋ વਿਸੇਸਤ੍ਥਜੋਤਕੋ। ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਮਤ੍ਤਮੇવ ਹੋਤਿ।
Itītiādi nigamanaṃ. Pavāretuñca labhatīti ettha casaddo vākyasampiṇḍanattho. Purimesu ca panāti ettha casaddo byatirekattho, panasaddo visesatthajotako. Anāpatti hotīti anāpattimattameva hoti.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi / ੧੧੫. વਜਾਦੀਸੁ વਸ੍ਸੂਪਗਮਨਂ • 115. Vajādīsu vassūpagamanaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / વਜਾਦੀਸੁવਸ੍ਸੂਪਗਮਨਕਥਾ • Vajādīsuvassūpagamanakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / વਜਾਦੀਸੁ વਸ੍ਸੂਪਗਮਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Vajādīsu vassūpagamanakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / વਜਾਦੀਸੁવਸ੍ਸੂਪਗਮਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Vajādīsuvassūpagamanakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / વਜਾਦੀਸੁ વਸ੍ਸੂਪਗਮਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Vajādīsu vassūpagamanakathāvaṇṇanā