| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๑๐. วชิราสุตฺตํ
10. Vajirāsuttaṃ
๑๗๑. สาวตฺถินิทานํ ฯ อถ โข วชิรา ภิกฺขุนี ปุพฺพณฺหสมยํ นิวาเสตฺวา ปตฺตจีวรมาทาย สาวตฺถิํ ปิณฺฑาย ปาวิสิฯ สาวตฺถิยํ ปิณฺฑาย จริตฺวา ปจฺฉาภตฺตํ ปิณฺฑปาตปฎิกฺกนฺตา เยน อนฺธวนํ เตนุปสงฺกมิ ทิวาวิหารายฯ อนฺธวนํ อโชฺฌคาเหตฺวา อญฺญตรสฺมิํ รุกฺขมูเล ทิวาวิหารํ นิสีทิฯ อถ โข มาโร ปาปิมา วชิราย ภิกฺขุนิยา ภยํ ฉมฺภิตตฺตํ โลมหํสํ อุปฺปาเทตุกาโม สมาธิมฺหา จาเวตุกาโม เยน วชิรา ภิกฺขุนี เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา วชิรํ ภิกฺขุนิํ คาถาย อชฺฌภาสิ –
171. Sāvatthinidānaṃ . Atha kho vajirā bhikkhunī pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya sāvatthiṃ piṇḍāya pāvisi. Sāvatthiyaṃ piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkantā yena andhavanaṃ tenupasaṅkami divāvihārāya. Andhavanaṃ ajjhogāhetvā aññatarasmiṃ rukkhamūle divāvihāraṃ nisīdi. Atha kho māro pāpimā vajirāya bhikkhuniyā bhayaṃ chambhitattaṃ lomahaṃsaṃ uppādetukāmo samādhimhā cāvetukāmo yena vajirā bhikkhunī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā vajiraṃ bhikkhuniṃ gāthāya ajjhabhāsi –
‘‘เกนายํ ปกโต สโตฺต, กุวํ สตฺตสฺส การโก;
‘‘Kenāyaṃ pakato satto, kuvaṃ sattassa kārako;
กุวํ สโตฺต สมุปฺปโนฺน, กุวํ สโตฺต นิรุชฺฌตี’’ติฯ
Kuvaṃ satto samuppanno, kuvaṃ satto nirujjhatī’’ti.
อถ โข วชิราย ภิกฺขุนิยา เอตทโหสิ – ‘‘โก นุ ขฺวายํ มนุโสฺส วา อมนุโสฺส วา คาถํ ภาสตี’’ติ? อถ โข วชิราย ภิกฺขุนิยา เอตทโหสิ – ‘‘มาโร โข อยํ ปาปิมา มม ภยํ ฉมฺภิตตฺตํ โลมหํสํ อุปฺปาเทตุกาโม สมาธิมฺหา จาเวตุกาโม คาถํ ภาสตี’’ติฯ อถ โข วชิรา ภิกฺขุนี ‘‘มาโร อยํ ปาปิมา’’ อิติ วิทิตฺวา, มารํ ปาปิมนฺตํ คาถาหิ ปจฺจภาสิ –
Atha kho vajirāya bhikkhuniyā etadahosi – ‘‘ko nu khvāyaṃ manusso vā amanusso vā gāthaṃ bhāsatī’’ti? Atha kho vajirāya bhikkhuniyā etadahosi – ‘‘māro kho ayaṃ pāpimā mama bhayaṃ chambhitattaṃ lomahaṃsaṃ uppādetukāmo samādhimhā cāvetukāmo gāthaṃ bhāsatī’’ti. Atha kho vajirā bhikkhunī ‘‘māro ayaṃ pāpimā’’ iti viditvā, māraṃ pāpimantaṃ gāthāhi paccabhāsi –
‘‘กิํ นุ สโตฺตติ ปเจฺจสิ, มาร ทิฎฺฐิคตํ นุ เต;
‘‘Kiṃ nu sattoti paccesi, māra diṭṭhigataṃ nu te;
สุทฺธสงฺขารปุโญฺชยํ, นยิธ สตฺตุปลพฺภติฯ
Suddhasaṅkhārapuñjoyaṃ, nayidha sattupalabbhati.
‘‘ยถา หิ องฺคสมฺภารา, โหติ สโทฺท รโถ อิติ;
‘‘Yathā hi aṅgasambhārā, hoti saddo ratho iti;
‘‘ทุกฺขเมว หิ สโมฺภติ, ทุกฺขํ ติฎฺฐติ เวติ จ;
‘‘Dukkhameva hi sambhoti, dukkhaṃ tiṭṭhati veti ca;
นาญฺญตฺร ทุกฺขา สโมฺภติ, นาญฺญํ ทุกฺขา นิรุชฺฌตี’’ติฯ
Nāññatra dukkhā sambhoti, nāññaṃ dukkhā nirujjhatī’’ti.
อถ โข มาโร ปาปิมา ‘‘ชานาติ มํ วชิรา ภิกฺขุนี’’ติ ทุกฺขี ทุมฺมโน ตเตฺถวนฺตรธายีติฯ
Atha kho māro pāpimā ‘‘jānāti maṃ vajirā bhikkhunī’’ti dukkhī dummano tatthevantaradhāyīti.
ภิกฺขุนีสํยุตฺตํ สมตฺตํฯ
Bhikkhunīsaṃyuttaṃ samattaṃ.
ตสฺสุทฺทานํ –
Tassuddānaṃ –
อาฬวิกา จ โสมา จ, โคตมี วิชยา สห;
Āḷavikā ca somā ca, gotamī vijayā saha;
อุปฺปลวณฺณา จ จาลา, อุปจาลา สีสุปจาลา จ;
Uppalavaṇṇā ca cālā, upacālā sīsupacālā ca;
เสลา วชิราย เต ทสาติฯ
Selā vajirāya te dasāti.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๑๐. วชิราสุตฺตวณฺณนา • 10. Vajirāsuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๑๐. วชิราสุตฺตวณฺณนา • 10. Vajirāsuttavaṇṇanā
