| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
၅. ဝဇိရူပမသုတ္တဝဏ္ဏနာ
5. Vajirūpamasuttavaṇṇanā
၂၅. ပဉ္စမေ အရုကူပမစိတ္တောတိ ပုရာဏဝဏသဒိသစိတ္တော။ ဝိဇ္ဇူပမစိတ္တောတိ ဣတ္တရကာလောဘာသနေန ဝိဇ္ဇုသဒိသစိတ္တော။ ဝဇိရူပမစိတ္တောတိ ကိလေသာနံ မူလဃာတကရဏသမတ္ထတာယ ဝဇိရေန သဒိသစိတ္တော။ အဘိသဇ္ဇတီတိ လဂ္ဂတိ။ ကုပ္ပတီတိ ကောပဝသေန ကုပ္ပတိ။ ဗ္ယာပဇ္ဇတီတိ ပကတိဘာဝံ ပဇဟတိ, ပူတိကော ဟောတိ။ ပတိတ္ထီယတီတိ ထိနဘာဝံ ထဒ္ဓဘာဝံ အာပဇ္ဇတိ။ ကောပန္တိ ဒုဗ္ဗလကောဓံ။ ဒောသန္တိ ဒုသ္သနဝသေန တတော ဗလဝတရံ။ အပ္ပစ္စယန္တိ အတုဋ္ဌာကာရံ ဒောမနသ္သံ။ ဒုဋ္ဌာရုကောတိ ပုရာဏဝဏော။ ကဋ္ဌေနာတိ ဒဏ္ဍကကောဋိယာ။ ကဌလေနာတိ ကပာလေန။ အာသဝံ ဒေတီတိ အပရာပရံ သဝတိ။ ပုရာဏဝဏော ဟိ အတ္တနော ဓမ္မတာယေဝ ပုဗ္ဗံ လောဟိတံ ယူသန္တိ ဣမာနိ တီဏိ သဝတိ, ဃဋ္ဋိတော ပန တာနိ အဓိကတရံ သဝတိ။
25. Pañcame arukūpamacittoti purāṇavaṇasadisacitto. Vijjūpamacittoti ittarakālobhāsanena vijjusadisacitto. Vajirūpamacittoti kilesānaṃ mūlaghātakaraṇasamatthatāya vajirena sadisacitto. Abhisajjatīti laggati. Kuppatīti kopavasena kuppati. Byāpajjatīti pakatibhāvaṃ pajahati, pūtiko hoti. Patitthīyatīti thinabhāvaṃ thaddhabhāvaṃ āpajjati. Kopanti dubbalakodhaṃ. Dosanti dussanavasena tato balavataraṃ. Appaccayanti atuṭṭhākāraṃ domanassaṃ. Duṭṭhārukoti purāṇavaṇo. Kaṭṭhenāti daṇḍakakoṭiyā. Kaṭhalenāti kapālena. Āsavaṃ detīti aparāparaṃ savati. Purāṇavaṇo hi attano dhammatāyeva pubbaṃ lohitaṃ yūsanti imāni tīṇi savati, ghaṭṭito pana tāni adhikataraṃ savati.
ဧဝမေဝ ခောတိ ဧတ္ထ ဣဒံ ဩပမ္မသံသန္ဒနံ – ဒုဋ္ဌာရုကော ဝိယ ဟိ ကောဓနပုဂ္ဂလော, တသ္သ အတ္တနော ဓမ္မတာယ သဝနံ ဝိယ ကောဓနသ္သပိ အတ္တနော ဓမ္မတာယ ဥဒ္ဓုမာတသ္သ ဝိယ စဏ္ဍိကတသ္သ စရဏံ, ကဋ္ဌေန ဝာ ကဌလာယ ဝာ ဃဋ္ဋနံ ဝိယ အပ္ပမတ္တံ ဝစနံ, ဘိယ္ယောသောမတ္တာယ သဝနံ ဝိယ ‘‘မာဒိသံ နာမ ဧသ ဧဝံ ဝဒတီ’’တိ ဘိယ္ယောသောမတ္တာယ ဥဒ္ဓုမာယနဘာဝော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။
Evamevakhoti ettha idaṃ opammasaṃsandanaṃ – duṭṭhāruko viya hi kodhanapuggalo, tassa attano dhammatāya savanaṃ viya kodhanassapi attano dhammatāya uddhumātassa viya caṇḍikatassa caraṇaṃ, kaṭṭhena vā kaṭhalāya vā ghaṭṭanaṃ viya appamattaṃ vacanaṃ, bhiyyosomattāya savanaṃ viya ‘‘mādisaṃ nāma esa evaṃ vadatī’’ti bhiyyosomattāya uddhumāyanabhāvo daṭṭhabbo.
ရတ္တန္ဓကာရတိမိသာယန္တိ ရတ္တိံ စက္ခုဝိညာဏုပ္ပတ္တိနိဝာရဏေန အန္ဓဘာဝကရဏေ ဗဟလတမေ။ ဝိဇ္ဇန္တရိကာယာတိ ဝိဇ္ဇုပ္ပတ္တိက္ခဏေ။ ဣဓာပိ ဣဒံ ဩပမ္မသံသန္ဒနံ – စက္ခုမာ ပုရိသော ဝိယ ဟိ ယောဂာဝစရော ဒဋ္ဌဗ္ဗော, အန္ဓကာရံ ဝိယ သောတာပတ္တိမဂ္ဂဝဇ္ဈာ ကိလေသာ, ဝိဇ္ဇုသဉ္စရဏံ ဝိယ သောတာပတ္တိမဂ္ဂဉာဏသ္သ ဥပ္ပတ္တိကာလော, ဝိဇ္ဇန္တရိကာယ စက္ခုမတော ပုရိသသ္သ သမန္တာ ရူပဒသ္သနံ ဝိယ သောတာပတ္တိမဂ္ဂက္ခဏေ နိဗ္ဗာနဒသ္သနံ, ပုန အန္ဓကာရာဝတ္ထရဏံ ဝိယ သကဒာဂာမိမဂ္ဂဝဇ္ဈာ ကိလေသာ, ပုန ဝိဇ္ဇုသဉ္စရဏံ ဝိယ သကဒာဂာမိမဂ္ဂဉာဏသ္သ ဥပ္ပာဒော, ဝိဇ္ဇန္တရိကာယ စက္ခုမတော ပုရိသသ္သ သမန္တာ ရူပဒသ္သနံ ဝိယ သကဒာဂာမိမဂ္ဂက္ခဏေ နိဗ္ဗာနဒသ္သနံ, ပုန အန္ဓကာရာဝတ္ထရဏံ ဝိယ အနာဂာမိမဂ္ဂဝဇ္ဈာ ကိလေသာ, ပုန ဝိဇ္ဇုသဉ္စရဏံ ဝိယ အနာဂာမိမဂ္ဂဉာဏသ္သ ဥပ္ပာဒော, ဝိဇ္ဇန္တရိကာယ စက္ခုမတော ပုရိသသ္သ သမန္တာ ရူပဒသ္သနံ ဝိယ အနာဂာမိမဂ္ဂက္ခဏေ နိဗ္ဗာနဒသ္သနံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။
Rattandhakāratimisāyanti rattiṃ cakkhuviññāṇuppattinivāraṇena andhabhāvakaraṇe bahalatame. Vijjantarikāyāti vijjuppattikkhaṇe. Idhāpi idaṃ opammasaṃsandanaṃ – cakkhumā puriso viya hi yogāvacaro daṭṭhabbo, andhakāraṃ viya sotāpattimaggavajjhā kilesā, vijjusañcaraṇaṃ viya sotāpattimaggañāṇassa uppattikālo, vijjantarikāya cakkhumato purisassa samantā rūpadassanaṃ viya sotāpattimaggakkhaṇe nibbānadassanaṃ, puna andhakārāvattharaṇaṃ viya sakadāgāmimaggavajjhā kilesā, puna vijjusañcaraṇaṃ viya sakadāgāmimaggañāṇassa uppādo, vijjantarikāya cakkhumato purisassa samantā rūpadassanaṃ viya sakadāgāmimaggakkhaṇe nibbānadassanaṃ, puna andhakārāvattharaṇaṃ viya anāgāmimaggavajjhā kilesā, puna vijjusañcaraṇaṃ viya anāgāmimaggañāṇassa uppādo, vijjantarikāya cakkhumato purisassa samantā rūpadassanaṃ viya anāgāmimaggakkhaṇe nibbānadassanaṃ veditabbaṃ.
ဝဇိရူပမစိတ္တတာယပိ ဣဒံ ဩပမ္မသံသန္ဒနံ – ဝဇိရံ ဝိယ ဟိ အရဟတ္တမဂ္ဂဉာဏံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, မဏိဂဏ္ဌိပာသာဏဂဏ္ဌိ ဝိယ အရဟတ္တမဂ္ဂဝဇ္ဈာ ကိလေသာ, ဝဇိရသ္သ မဏိဂဏ္ဌိမ္ပိ ဝာ ပာသာဏဂဏ္ဌိမ္ပိ ဝာ ဝိနိဝိဇ္ဈိတ္ဝာ အဂမနဘာဝသ္သ နတ္ထိတာ ဝိယ အရဟတ္တမဂ္ဂဉာဏေန အစ္ဆေဇ္ဇာနံ ကိလေသာနံ နတ္ထိဘာဝော, ဝဇိရေန နိဗ္ဗိဒ္ဓဝေဓသ္သ ပုန အပတိပူရဏံ ဝိယ အရဟတ္တမဂ္ဂေန ဆိန္နာနံ ကိလေသာနံ ပုန အနုပ္ပာဒော ဒဋ္ဌဗ္ဗောတိ။
Vajirūpamacittatāyapi idaṃ opammasaṃsandanaṃ – vajiraṃ viya hi arahattamaggañāṇaṃ daṭṭhabbaṃ, maṇigaṇṭhipāsāṇagaṇṭhi viya arahattamaggavajjhā kilesā, vajirassa maṇigaṇṭhimpi vā pāsāṇagaṇṭhimpi vā vinivijjhitvā agamanabhāvassa natthitā viya arahattamaggañāṇena acchejjānaṃ kilesānaṃ natthibhāvo, vajirena nibbiddhavedhassa puna apatipūraṇaṃ viya arahattamaggena chinnānaṃ kilesānaṃ puna anuppādo daṭṭhabboti.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya / ၅. ဝဇိရူပမသုတ္တံ • 5. Vajirūpamasuttaṃ
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၅. ဝဇိရူပမသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 5. Vajirūpamasuttavaṇṇanā
