Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
೫. ವಜಿರೂಪಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
5. Vajirūpamasuttavaṇṇanā
೨೫. ಪಞ್ಚಮೇ ಅರುಕೂಪಮಚಿತ್ತೋತಿ ಪುರಾಣವಣಸದಿಸಚಿತ್ತೋ। ವಿಜ್ಜೂಪಮಚಿತ್ತೋತಿ ಇತ್ತರಕಾಲೋಭಾಸನೇನ ವಿಜ್ಜುಸದಿಸಚಿತ್ತೋ। ವಜಿರೂಪಮಚಿತ್ತೋತಿ ಕಿಲೇಸಾನಂ ಮೂಲಘಾತಕರಣಸಮತ್ಥತಾಯ ವಜಿರೇನ ಸದಿಸಚಿತ್ತೋ। ಅಭಿಸಜ್ಜತೀತಿ ಲಗ್ಗತಿ। ಕುಪ್ಪತೀತಿ ಕೋಪವಸೇನ ಕುಪ್ಪತಿ। ಬ್ಯಾಪಜ್ಜತೀತಿ ಪಕತಿಭಾವಂ ಪಜಹತಿ, ಪೂತಿಕೋ ಹೋತಿ। ಪತಿತ್ಥೀಯತೀತಿ ಥಿನಭಾವಂ ಥದ್ಧಭಾವಂ ಆಪಜ್ಜತಿ। ಕೋಪನ್ತಿ ದುಬ್ಬಲಕೋಧಂ। ದೋಸನ್ತಿ ದುಸ್ಸನವಸೇನ ತತೋ ಬಲವತರಂ। ಅಪ್ಪಚ್ಚಯನ್ತಿ ಅತುಟ್ಠಾಕಾರಂ ದೋಮನಸ್ಸಂ। ದುಟ್ಠಾರುಕೋತಿ ಪುರಾಣವಣೋ। ಕಟ್ಠೇನಾತಿ ದಣ್ಡಕಕೋಟಿಯಾ। ಕಠಲೇನಾತಿ ಕಪಾಲೇನ। ಆಸವಂ ದೇತೀತಿ ಅಪರಾಪರಂ ಸವತಿ। ಪುರಾಣವಣೋ ಹಿ ಅತ್ತನೋ ಧಮ್ಮತಾಯೇವ ಪುಬ್ಬಂ ಲೋಹಿತಂ ಯೂಸನ್ತಿ ಇಮಾನಿ ತೀಣಿ ಸವತಿ, ಘಟ್ಟಿತೋ ಪನ ತಾನಿ ಅಧಿಕತರಂ ಸವತಿ।
25. Pañcame arukūpamacittoti purāṇavaṇasadisacitto. Vijjūpamacittoti ittarakālobhāsanena vijjusadisacitto. Vajirūpamacittoti kilesānaṃ mūlaghātakaraṇasamatthatāya vajirena sadisacitto. Abhisajjatīti laggati. Kuppatīti kopavasena kuppati. Byāpajjatīti pakatibhāvaṃ pajahati, pūtiko hoti. Patitthīyatīti thinabhāvaṃ thaddhabhāvaṃ āpajjati. Kopanti dubbalakodhaṃ. Dosanti dussanavasena tato balavataraṃ. Appaccayanti atuṭṭhākāraṃ domanassaṃ. Duṭṭhārukoti purāṇavaṇo. Kaṭṭhenāti daṇḍakakoṭiyā. Kaṭhalenāti kapālena. Āsavaṃ detīti aparāparaṃ savati. Purāṇavaṇo hi attano dhammatāyeva pubbaṃ lohitaṃ yūsanti imāni tīṇi savati, ghaṭṭito pana tāni adhikataraṃ savati.
ಏವಮೇವ ಖೋತಿ ಏತ್ಥ ಇದಂ ಓಪಮ್ಮಸಂಸನ್ದನಂ – ದುಟ್ಠಾರುಕೋ ವಿಯ ಹಿ ಕೋಧನಪುಗ್ಗಲೋ, ತಸ್ಸ ಅತ್ತನೋ ಧಮ್ಮತಾಯ ಸವನಂ ವಿಯ ಕೋಧನಸ್ಸಪಿ ಅತ್ತನೋ ಧಮ್ಮತಾಯ ಉದ್ಧುಮಾತಸ್ಸ ವಿಯ ಚಣ್ಡಿಕತಸ್ಸ ಚರಣಂ, ಕಟ್ಠೇನ ವಾ ಕಠಲಾಯ ವಾ ಘಟ್ಟನಂ ವಿಯ ಅಪ್ಪಮತ್ತಂ ವಚನಂ, ಭಿಯ್ಯೋಸೋಮತ್ತಾಯ ಸವನಂ ವಿಯ ‘‘ಮಾದಿಸಂ ನಾಮ ಏಸ ಏವಂ ವದತೀ’’ತಿ ಭಿಯ್ಯೋಸೋಮತ್ತಾಯ ಉದ್ಧುಮಾಯನಭಾವೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ।
Evamevakhoti ettha idaṃ opammasaṃsandanaṃ – duṭṭhāruko viya hi kodhanapuggalo, tassa attano dhammatāya savanaṃ viya kodhanassapi attano dhammatāya uddhumātassa viya caṇḍikatassa caraṇaṃ, kaṭṭhena vā kaṭhalāya vā ghaṭṭanaṃ viya appamattaṃ vacanaṃ, bhiyyosomattāya savanaṃ viya ‘‘mādisaṃ nāma esa evaṃ vadatī’’ti bhiyyosomattāya uddhumāyanabhāvo daṭṭhabbo.
ರತ್ತನ್ಧಕಾರತಿಮಿಸಾಯನ್ತಿ ರತ್ತಿಂ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣುಪ್ಪತ್ತಿನಿವಾರಣೇನ ಅನ್ಧಭಾವಕರಣೇ ಬಹಲತಮೇ। ವಿಜ್ಜನ್ತರಿಕಾಯಾತಿ ವಿಜ್ಜುಪ್ಪತ್ತಿಕ್ಖಣೇ। ಇಧಾಪಿ ಇದಂ ಓಪಮ್ಮಸಂಸನ್ದನಂ – ಚಕ್ಖುಮಾ ಪುರಿಸೋ ವಿಯ ಹಿ ಯೋಗಾವಚರೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ, ಅನ್ಧಕಾರಂ ವಿಯ ಸೋತಾಪತ್ತಿಮಗ್ಗವಜ್ಝಾ ಕಿಲೇಸಾ, ವಿಜ್ಜುಸಞ್ಚರಣಂ ವಿಯ ಸೋತಾಪತ್ತಿಮಗ್ಗಞಾಣಸ್ಸ ಉಪ್ಪತ್ತಿಕಾಲೋ, ವಿಜ್ಜನ್ತರಿಕಾಯ ಚಕ್ಖುಮತೋ ಪುರಿಸಸ್ಸ ಸಮನ್ತಾ ರೂಪದಸ್ಸನಂ ವಿಯ ಸೋತಾಪತ್ತಿಮಗ್ಗಕ್ಖಣೇ ನಿಬ್ಬಾನದಸ್ಸನಂ, ಪುನ ಅನ್ಧಕಾರಾವತ್ಥರಣಂ ವಿಯ ಸಕದಾಗಾಮಿಮಗ್ಗವಜ್ಝಾ ಕಿಲೇಸಾ, ಪುನ ವಿಜ್ಜುಸಞ್ಚರಣಂ ವಿಯ ಸಕದಾಗಾಮಿಮಗ್ಗಞಾಣಸ್ಸ ಉಪ್ಪಾದೋ, ವಿಜ್ಜನ್ತರಿಕಾಯ ಚಕ್ಖುಮತೋ ಪುರಿಸಸ್ಸ ಸಮನ್ತಾ ರೂಪದಸ್ಸನಂ ವಿಯ ಸಕದಾಗಾಮಿಮಗ್ಗಕ್ಖಣೇ ನಿಬ್ಬಾನದಸ್ಸನಂ, ಪುನ ಅನ್ಧಕಾರಾವತ್ಥರಣಂ ವಿಯ ಅನಾಗಾಮಿಮಗ್ಗವಜ್ಝಾ ಕಿಲೇಸಾ, ಪುನ ವಿಜ್ಜುಸಞ್ಚರಣಂ ವಿಯ ಅನಾಗಾಮಿಮಗ್ಗಞಾಣಸ್ಸ ಉಪ್ಪಾದೋ, ವಿಜ್ಜನ್ತರಿಕಾಯ ಚಕ್ಖುಮತೋ ಪುರಿಸಸ್ಸ ಸಮನ್ತಾ ರೂಪದಸ್ಸನಂ ವಿಯ ಅನಾಗಾಮಿಮಗ್ಗಕ್ಖಣೇ ನಿಬ್ಬಾನದಸ್ಸನಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ।
Rattandhakāratimisāyanti rattiṃ cakkhuviññāṇuppattinivāraṇena andhabhāvakaraṇe bahalatame. Vijjantarikāyāti vijjuppattikkhaṇe. Idhāpi idaṃ opammasaṃsandanaṃ – cakkhumā puriso viya hi yogāvacaro daṭṭhabbo, andhakāraṃ viya sotāpattimaggavajjhā kilesā, vijjusañcaraṇaṃ viya sotāpattimaggañāṇassa uppattikālo, vijjantarikāya cakkhumato purisassa samantā rūpadassanaṃ viya sotāpattimaggakkhaṇe nibbānadassanaṃ, puna andhakārāvattharaṇaṃ viya sakadāgāmimaggavajjhā kilesā, puna vijjusañcaraṇaṃ viya sakadāgāmimaggañāṇassa uppādo, vijjantarikāya cakkhumato purisassa samantā rūpadassanaṃ viya sakadāgāmimaggakkhaṇe nibbānadassanaṃ, puna andhakārāvattharaṇaṃ viya anāgāmimaggavajjhā kilesā, puna vijjusañcaraṇaṃ viya anāgāmimaggañāṇassa uppādo, vijjantarikāya cakkhumato purisassa samantā rūpadassanaṃ viya anāgāmimaggakkhaṇe nibbānadassanaṃ veditabbaṃ.
ವಜಿರೂಪಮಚಿತ್ತತಾಯಪಿ ಇದಂ ಓಪಮ್ಮಸಂಸನ್ದನಂ – ವಜಿರಂ ವಿಯ ಹಿ ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗಞಾಣಂ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ, ಮಣಿಗಣ್ಠಿಪಾಸಾಣಗಣ್ಠಿ ವಿಯ ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗವಜ್ಝಾ ಕಿಲೇಸಾ, ವಜಿರಸ್ಸ ಮಣಿಗಣ್ಠಿಮ್ಪಿ ವಾ ಪಾಸಾಣಗಣ್ಠಿಮ್ಪಿ ವಾ ವಿನಿವಿಜ್ಝಿತ್ವಾ ಅಗಮನಭಾವಸ್ಸ ನತ್ಥಿತಾ ವಿಯ ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗಞಾಣೇನ ಅಚ್ಛೇಜ್ಜಾನಂ ಕಿಲೇಸಾನಂ ನತ್ಥಿಭಾವೋ, ವಜಿರೇನ ನಿಬ್ಬಿದ್ಧವೇಧಸ್ಸ ಪುನ ಅಪತಿಪೂರಣಂ ವಿಯ ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗೇನ ಛಿನ್ನಾನಂ ಕಿಲೇಸಾನಂ ಪುನ ಅನುಪ್ಪಾದೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋತಿ।
Vajirūpamacittatāyapi idaṃ opammasaṃsandanaṃ – vajiraṃ viya hi arahattamaggañāṇaṃ daṭṭhabbaṃ, maṇigaṇṭhipāsāṇagaṇṭhi viya arahattamaggavajjhā kilesā, vajirassa maṇigaṇṭhimpi vā pāsāṇagaṇṭhimpi vā vinivijjhitvā agamanabhāvassa natthitā viya arahattamaggañāṇena acchejjānaṃ kilesānaṃ natthibhāvo, vajirena nibbiddhavedhassa puna apatipūraṇaṃ viya arahattamaggena chinnānaṃ kilesānaṃ puna anuppādo daṭṭhabboti.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೫. ವಜಿರೂಪಮಸುತ್ತಂ • 5. Vajirūpamasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೫. ವಜಿರೂಪಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Vajirūpamasuttavaṇṇanā