| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
೫. ವಜಿರೂಪಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
5. Vajirūpamasuttavaṇṇanā
೨೫. ಪಞ್ಚಮೇ ಅರುಇತಿ ಪುರಾಣಂ ದುಟ್ಠವಣಂ ವುಚ್ಚತಿ। ಕ-ಕಾರೋ ಪದಸನ್ಧಿಕರೋತಿ ಅರುಕೂಪಮಂ ಚಿತ್ತಂ ಏತಸ್ಸಾತಿ ಅರುಕೂಪಮಚಿತ್ತೋ ಅಪ್ಪಮತ್ತಕಸ್ಸಪಿ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅಸಹನತೋ। ಸೇಸಪದದ್ವಯೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಇತ್ತರಕಾಲೋಭಾಸೇನಾತಿ ಪರಿತ್ತಮೇವ ಕಾಲೋ ಞಾಣೋಭಾಸವಿರಹೇನ। ಲಗತೀತಿ ಕೋಧಾಸಙ್ಗವಸೇನ ಕುಪ್ಪನ್ತೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಸಮ್ಮುಖಾ, ‘‘ಕಿಂ ವದಸೀ’’ತಿಆದಿನಾ ಪರಮ್ಮುಖಾ ಚ ಉಪನಯ್ಹನವಸೇನ ಲಗತಿ, ನ ತಣ್ಹಾಸಙ್ಗವಸೇನ। ಕುಪ್ಪತೀತಿ ಕುಜ್ಝತಿ। ಬ್ಯಾಪಜ್ಜತೀತಿ ವಿಪನ್ನಚಿತ್ತೋ ಹೋತಿ। ಥದ್ಧಭಾವಂ ಆಪಜ್ಜತಿ ಈಸಕಮ್ಪಿ ಮುದುತ್ತಾಭಾವತೋ। ದುಟ್ಠಾರುಕೋತಿ ಮಂಸಲೋಹಿತಾನಂ ದುಟ್ಠಭಾವೇನ ಪಕತಿಭಾವಂ ಜಹಿತ್ವಾ ಠಿತೋ ದುಟ್ಠವಣೋ। ‘‘ದುಟ್ಠಾರುತಾ’’ತಿಪಿ ಪಠನ್ತಿ, ತತ್ಥಾಪಿ ತಾಕಾರೋ ಪದಸನ್ಧಿಕರೋ।
25. Pañcame aruiti purāṇaṃ duṭṭhavaṇaṃ vuccati. Ka-kāro padasandhikaroti arukūpamaṃ cittaṃ etassāti arukūpamacitto appamattakassapi dukkhassa asahanato. Sesapadadvayepi eseva nayo. Ittarakālobhāsenāti parittameva kālo ñāṇobhāsavirahena. Lagatīti kodhāsaṅgavasena kuppanto puggalo sammukhā, ‘‘kiṃ vadasī’’tiādinā parammukhā ca upanayhanavasena lagati, na taṇhāsaṅgavasena. Kuppatīti kujjhati. Byāpajjatīti vipannacitto hoti. Thaddhabhāvaṃ āpajjati īsakampi muduttābhāvato. Duṭṭhārukoti maṃsalohitānaṃ duṭṭhabhāvena pakatibhāvaṃ jahitvā ṭhito duṭṭhavaṇo. ‘‘Duṭṭhārutā’’tipi paṭhanti, tatthāpi tākāro padasandhikaro.
ತಸ್ಸಾತಿ ದುಟ್ಠಾರುಕಸ್ಸ। ಸವನನ್ತಿ ಅಸುಚಿವಿಸನ್ದನಂ। ಉದ್ಧುಮಾತಸ್ಸ ವಿಯಾತಿ ಕೋಧೇನ ಉದ್ಧಂ ಉದ್ಧಂ ಧುಮಾತಕಸ್ಸ ವಿಯ ಕೋಧೂಪಾಯಾಸಸ್ಸ ಅವಿಸ್ಸಜ್ಜನತೋ। ಚಣ್ಡಿಕತಸ್ಸಾತಿ ಕುಪಿತಸ್ಸ। ಏತ್ಥ ಚ ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಹೇಟ್ಠಿಮಮಗ್ಗವಜ್ಝಾಪಿ ಕಿಲೇಸಾ ತೇಹಿ ಅನುಪ್ಪತ್ತಿಧಮ್ಮತಂ ಆಪಾದಿತತ್ತಾ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನಾ, ತಥಾಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸನ್ತಾನೇ ಅಗ್ಗಮಗ್ಗಸ್ಸ ಅನುಪ್ಪನ್ನತ್ತಾ ತತ್ಥ ಅಪ್ಪಹೀನಾಪಿ ಕಿಲೇಸಾ ಅತ್ಥೇವಾತಿ ಕತ್ವಾ ತೇಸಂ ಞಾಣಾನಂ ವಿಜ್ಜೂಪಮತಾ ವುತ್ತಾ, ನ ತೇಹಿ ಮಗ್ಗೇಹಿ ಪಹೀನಾನಂ ಕಿಲೇಸಾನಂ ಅತ್ಥಿಭಾವತೋತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ।
Tassāti duṭṭhārukassa. Savananti asucivisandanaṃ. Uddhumātassa viyāti kodhena uddhaṃ uddhaṃ dhumātakassa viya kodhūpāyāsassa avissajjanato. Caṇḍikatassāti kupitassa. Ettha ca kiñcāpi heṭṭhimamaggavajjhāpi kilesā tehi anuppattidhammataṃ āpāditattā samucchinnā, tathāpi tasmiṃ santāne aggamaggassa anuppannattā tattha appahīnāpi kilesā atthevāti katvā tesaṃ ñāṇānaṃ vijjūpamatā vuttā, na tehi maggehi pahīnānaṃ kilesānaṃ atthibhāvatoti daṭṭhabbaṃ.
ವಜಿರೂಪಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Vajirūpamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೫. ವಜಿರೂಪಮಸುತ್ತಂ • 5. Vajirūpamasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೫. ವಜಿರೂಪಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Vajirūpamasuttavaṇṇanā
