Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
൫. വജിരൂപമസുത്തവണ്ണനാ
5. Vajirūpamasuttavaṇṇanā
൨൫. പഞ്ചമേ അരുഇതി പുരാണം ദുട്ഠവണം വുച്ചതി. ക-കാരോ പദസന്ധികരോതി അരുകൂപമം ചിത്തം ഏതസ്സാതി അരുകൂപമചിത്തോ അപ്പമത്തകസ്സപി ദുക്ഖസ്സ അസഹനതോ. സേസപദദ്വയേപി ഏസേവ നയോ. ഇത്തരകാലോഭാസേനാതി പരിത്തമേവ കാലോ ഞാണോഭാസവിരഹേന. ലഗതീതി കോധാസങ്ഗവസേന കുപ്പന്തോ പുഗ്ഗലോ സമ്മുഖാ, ‘‘കിം വദസീ’’തിആദിനാ പരമ്മുഖാ ച ഉപനയ്ഹനവസേന ലഗതി, ന തണ്ഹാസങ്ഗവസേന. കുപ്പതീതി കുജ്ഝതി. ബ്യാപജ്ജതീതി വിപന്നചിത്തോ ഹോതി. ഥദ്ധഭാവം ആപജ്ജതി ഈസകമ്പി മുദുത്താഭാവതോ. ദുട്ഠാരുകോതി മംസലോഹിതാനം ദുട്ഠഭാവേന പകതിഭാവം ജഹിത്വാ ഠിതോ ദുട്ഠവണോ. ‘‘ദുട്ഠാരുതാ’’തിപി പഠന്തി, തത്ഥാപി താകാരോ പദസന്ധികരോ.
25. Pañcame aruiti purāṇaṃ duṭṭhavaṇaṃ vuccati. Ka-kāro padasandhikaroti arukūpamaṃ cittaṃ etassāti arukūpamacitto appamattakassapi dukkhassa asahanato. Sesapadadvayepi eseva nayo. Ittarakālobhāsenāti parittameva kālo ñāṇobhāsavirahena. Lagatīti kodhāsaṅgavasena kuppanto puggalo sammukhā, ‘‘kiṃ vadasī’’tiādinā parammukhā ca upanayhanavasena lagati, na taṇhāsaṅgavasena. Kuppatīti kujjhati. Byāpajjatīti vipannacitto hoti. Thaddhabhāvaṃ āpajjati īsakampi muduttābhāvato. Duṭṭhārukoti maṃsalohitānaṃ duṭṭhabhāvena pakatibhāvaṃ jahitvā ṭhito duṭṭhavaṇo. ‘‘Duṭṭhārutā’’tipi paṭhanti, tatthāpi tākāro padasandhikaro.
തസ്സാതി ദുട്ഠാരുകസ്സ. സവനന്തി അസുചിവിസന്ദനം. ഉദ്ധുമാതസ്സ വിയാതി കോധേന ഉദ്ധം ഉദ്ധം ധുമാതകസ്സ വിയ കോധൂപായാസസ്സ അവിസ്സജ്ജനതോ. ചണ്ഡികതസ്സാതി കുപിതസ്സ. ഏത്ഥ ച കിഞ്ചാപി ഹേട്ഠിമമഗ്ഗവജ്ഝാപി കിലേസാ തേഹി അനുപ്പത്തിധമ്മതം ആപാദിതത്താ സമുച്ഛിന്നാ, തഥാപി തസ്മിം സന്താനേ അഗ്ഗമഗ്ഗസ്സ അനുപ്പന്നത്താ തത്ഥ അപ്പഹീനാപി കിലേസാ അത്ഥേവാതി കത്വാ തേസം ഞാണാനം വിജ്ജൂപമതാ വുത്താ, ന തേഹി മഗ്ഗേഹി പഹീനാനം കിലേസാനം അത്ഥിഭാവതോതി ദട്ഠബ്ബം.
Tassāti duṭṭhārukassa. Savananti asucivisandanaṃ. Uddhumātassa viyāti kodhena uddhaṃ uddhaṃ dhumātakassa viya kodhūpāyāsassa avissajjanato. Caṇḍikatassāti kupitassa. Ettha ca kiñcāpi heṭṭhimamaggavajjhāpi kilesā tehi anuppattidhammataṃ āpāditattā samucchinnā, tathāpi tasmiṃ santāne aggamaggassa anuppannattā tattha appahīnāpi kilesā atthevāti katvā tesaṃ ñāṇānaṃ vijjūpamatā vuttā, na tehi maggehi pahīnānaṃ kilesānaṃ atthibhāvatoti daṭṭhabbaṃ.
വജിരൂപമസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Vajirūpamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൫. വജിരൂപമസുത്തം • 5. Vajirūpamasuttaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൫. വജിരൂപമസുത്തവണ്ണനാ • 5. Vajirūpamasuttavaṇṇanā