Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
॥ ನಮೋ ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಅರಹತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ॥
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯೇ
Aṅguttaranikāye
ದುಕನಿಪಾತ-ಟೀಕಾ
Dukanipāta-ṭīkā
೧. ಪಠಮಪಣ್ಣಾಸಕಂ
1. Paṭhamapaṇṇāsakaṃ
೧. ಕಮ್ಮಕಾರಣವಗ್ಗೋ
1. Kammakāraṇavaggo
೧. ವಜ್ಜಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
1. Vajjasuttavaṇṇanā
೧. ದುಕನಿಪಾತಸ್ಸ ಪಠಮೇ ಪಹಾರಸಾಧನತ್ಥನ್ತಿ ದಣ್ಡಪ್ಪಹಾರಸ್ಸ ಸುಖಸಿದ್ಧಿ-ಅತ್ಥಂ। ಕಞ್ಜಿತೋ ನಿಬ್ಬತ್ತಂ ಕಞ್ಜಿಯಂ, ಆರನಾಲಂ, ಯಂ ಬಿಲಙ್ಗನ್ತಿಪಿ ವುಚ್ಚತಿ, ತಂ ಯತ್ಥ ಸಿಞ್ಚತಿ, ಸಾ ಕಞ್ಜಿಯಉಕ್ಖಲಿಕಾ ಬಿಲಙ್ಗಥಾಲಿಕಾ, ತಂಸದಿಸಂ ಕಾರಣಂ ಬಿಲಙ್ಗಥಾಲಿಕಂ। ಸೀಸಕಟಾಹಂ ಉಪ್ಪಾಟೇತ್ವಾತಿ ಅಯೋಗುಳಪ್ಪವೇಸಪ್ಪಮಾಣಂ ಛಿದ್ದಂ ಕತ್ವಾ। ಸಙ್ಖಮುಣ್ಡಕಮ್ಮಕಾರಣನ್ತಿ ಸಙ್ಖಂ ವಿಯ ಮುಣ್ಡಕರಣಂ ಕಮ್ಮಕಾರಣಂ। ರಾಹುಮುಖಕಮ್ಮಕಾರಣನ್ತಿ ರಾಹುಮುಖಗತಸೂರಿಯಸದಿಸಕಮ್ಮಕಾರಣಂ।
1. Dukanipātassa paṭhame pahārasādhanatthanti daṇḍappahārassa sukhasiddhi-atthaṃ. Kañjito nibbattaṃ kañjiyaṃ, āranālaṃ, yaṃ bilaṅgantipi vuccati, taṃ yattha siñcati, sā kañjiyaukkhalikā bilaṅgathālikā, taṃsadisaṃ kāraṇaṃ bilaṅgathālikaṃ. Sīsakaṭāhaṃ uppāṭetvāti ayoguḷappavesappamāṇaṃ chiddaṃ katvā. Saṅkhamuṇḍakammakāraṇanti saṅkhaṃ viya muṇḍakaraṇaṃ kammakāraṇaṃ. Rāhumukhakammakāraṇanti rāhumukhagatasūriyasadisakammakāraṇaṃ.
ಜೋತಿಮಾಲಿಕನ್ತಿ ಜೋತಿಮಾಲವನ್ತಂ ಕಮ್ಮಕಾರಣಂ। ಹತ್ಥಪಜ್ಜೋತಿಕನ್ತಿ ಹತ್ಥಸ್ಸ ಪಜ್ಜೋತನಕಮ್ಮಕಾರಣಂ। ಏರಕವತ್ತಕಮ್ಮಕಾರಣನ್ತಿ ಏರಕವತ್ತಸದಿಸೇ ಸರೀರತೋ ಚಮ್ಮವತ್ತೇ ಉಪ್ಪಾಟನಕಮ್ಮಕಾರಣಂ। ಚೀರಕವಾಸಿಕಕಮ್ಮಕಾರಣನ್ತಿ ಸರೀರತೋ ಉಪ್ಪಾಟಿತವತ್ತಚೀರಕೇಹಿ ನಿವಾಸಾಪನಕಮ್ಮಕಾರಣಂ। ತಂ ಕರೋನ್ತಾ ಯಥಾ ಗೀವತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ವದ್ಧೇ ಕನ್ತಿತ್ವಾ ಕಟಿಯಂ ಠಪೇನ್ತಿ, ಏವಂ ಗೋಪ್ಫಕತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಕನ್ತಿತ್ವಾಪಿ ಕಟಿಯಮೇವ ಠಪೇನ್ತಿ। ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ಪನ ‘‘ಕಟಿತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಕನ್ತಿತ್ವಾ ಗೋಪ್ಫಕೇಸು ಠಪೇನ್ತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಏಣೇಯ್ಯಕಕಮ್ಮಕಾರಣನ್ತಿ ಏಣಿಮಿಗಸದಿಸಕಮ್ಮಕಾರಣಂ। ಅಯವಲಯಾನಿ ದತ್ವಾತಿ ಅಯವಲಯಾನಿ ಪಟಿಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ। ಅಯಸೂಲಾನಿ ಕೋಟ್ಟೇನ್ತೀತಿ ಕಪ್ಪರಜಣ್ಣುಕಕೋಟೀಸು ಅಯಸೂಲಾನಿ ಪವೇಸೇನ್ತಿ। ತನ್ತಿ ತಂ ತಥಾಕತಕಮ್ಮಕಾರಣಂ ಸತ್ತಂ।
Jotimālikanti jotimālavantaṃ kammakāraṇaṃ. Hatthapajjotikanti hatthassa pajjotanakammakāraṇaṃ. Erakavattakammakāraṇanti erakavattasadise sarīrato cammavatte uppāṭanakammakāraṇaṃ. Cīrakavāsikakammakāraṇanti sarīrato uppāṭitavattacīrakehi nivāsāpanakammakāraṇaṃ. Taṃ karontā yathā gīvato paṭṭhāya vaddhe kantitvā kaṭiyaṃ ṭhapenti, evaṃ gopphakato paṭṭhāya kantitvāpi kaṭiyameva ṭhapenti. Aṭṭhakathāyaṃ pana ‘‘kaṭito paṭṭhāya kantitvā gopphakesu ṭhapentī’’ti vuttaṃ. Eṇeyyakakammakāraṇanti eṇimigasadisakammakāraṇaṃ. Ayavalayāni datvāti ayavalayāni paṭimuñcitvā. Ayasūlāni koṭṭentīti kapparajaṇṇukakoṭīsu ayasūlāni pavesenti. Tanti taṃ tathākatakammakāraṇaṃ sattaṃ.
ಬಳಿಸಮಂಸಿಕನ್ತಿ ಬಲಿಸೇಹಿ ಮಂಸುಪ್ಪಾಟನಕಮ್ಮಕಾರಣಂ। ಕಹಾಪಣಿಕನ್ತಿ ಕಹಾಪಣಮತ್ತಸೋ ಛಿನ್ದನಕಮ್ಮಕಾರಣಂ। ಕೋಟ್ಟೇನ್ತೀತಿ ಛಿನ್ದನ್ತಿ। ಖಾರಾಪತಚ್ಛಿಕನ್ತಿ ತಚ್ಛೇತ್ವಾ ಖಾರಾಪಸಿಞ್ಚನಕಮ್ಮಕಾರಣಂ। ಪಲಿಘಪರಿವತ್ತಿಕನ್ತಿ ಪಲಿಘಸ್ಸ ವಿಯ ಪರಿವತ್ತನಕಮ್ಮಕಾರಣಂ। ಏಕಾಬದ್ಧಂ ಕರೋನ್ತಿ ಅಯಸೂಲಸ್ಸ ಕೋಟ್ಟನೇನ। ಪಲಾಲಪೀಠಕನ್ತಿ ಪಲಾಲಪೀಠಸ್ಸ ವಿಯ ಸರೀರಸ್ಸ ಸಂವೇಲ್ಲನಕಮ್ಮಕಾರಣಂ। ಕಾರಣಿಕಾತಿ ಘಾತನಕಾರಕಾ। ಪಲಾಲವಟ್ಟಿಂ ವಿಯ ಕತ್ವಾತಿ ಯಥಾ ಪಲಾಲಪೀಠಂ ಕರೋನ್ತಾ ಪಲಾಲಂ ವಟ್ಟಿಂ ಕತ್ವಾ ಸಂವೇಲ್ಲನವಸೇನ ಪುನ ವೇಠೇನ್ತಿ, ಏವಂ ಕರೋನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಛಾತಕಸುನಖೇಹೀತಿ ಖುದ್ದಕೇಹಿ ಕೋಲೇಯ್ಯಕಸುನಖೇಹಿ। ತೇ ಹಿ ಬಲವನ್ತಾ ಜವಯೋಗಾ ಸೂರಾ ಚ ಹೋನ್ತಿ। ಸಹಸ್ಸಭಣ್ಡಿಕನ್ತಿ ಸಹಸ್ಸತ್ಥವಿಕಂ।
Baḷisamaṃsikanti balisehi maṃsuppāṭanakammakāraṇaṃ. Kahāpaṇikanti kahāpaṇamattaso chindanakammakāraṇaṃ. Koṭṭentīti chindanti. Khārāpatacchikanti tacchetvā khārāpasiñcanakammakāraṇaṃ. Palighaparivattikanti palighassa viya parivattanakammakāraṇaṃ. Ekābaddhaṃ karonti ayasūlassa koṭṭanena. Palālapīṭhakanti palālapīṭhassa viya sarīrassa saṃvellanakammakāraṇaṃ. Kāraṇikāti ghātanakārakā. Palālavaṭṭiṃ viya katvāti yathā palālapīṭhaṃ karontā palālaṃ vaṭṭiṃ katvā saṃvellanavasena puna veṭhenti, evaṃ karontīti attho. Chātakasunakhehīti khuddakehi koleyyakasunakhehi. Te hi balavantā javayogā sūrā ca honti. Sahassabhaṇḍikanti sahassatthavikaṃ.
ಯಾಹನ್ತಿ ಯಂ ಅಹಂ। ಯನ್ತಿ ಚ ಕಾರಣವಚನಂ। ತೇನಾಹ ‘‘ಯೇನ ಅಹ’’ನ್ತಿ। ಛಿನ್ನಮೂಲಕೇತಿ ತಣ್ಹಾಮೂಲಸ್ಸ ಉಚ್ಛಿನ್ನತ್ತಾ ಸಞ್ಛಿನ್ನಮೂಲಕೇ।
Yāhanti yaṃ ahaṃ. Yanti ca kāraṇavacanaṃ. Tenāha ‘‘yena aha’’nti. Chinnamūlaketi taṇhāmūlassa ucchinnattā sañchinnamūlake.
ವಜ್ಜಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Vajjasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೧. ವಜ್ಜಸುತ್ತಂ • 1. Vajjasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೧. ವಜ್ಜಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 1. Vajjasuttavaṇṇanā