| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
නමො තස්‌ස භගවතො අරහතො සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධස්‌ස
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
අඞ්‌ගුත්‌තරනිකායෙ
Aṅguttaranikāye
දුකනිපාත-ටීකා
Dukanipāta-ṭīkā
1. පඨමපණ්‌ණාසකං
1. Paṭhamapaṇṇāsakaṃ
1. කම්‌මකාරණවග්‌ගො
1. Kammakāraṇavaggo
1. වජ්‌ජසුත්‌තවණ්‌ණනා
1. Vajjasuttavaṇṇanā
1. දුකනිපාතස්‌ස පඨමෙ පහාරසාධනත්‌ථන්‌ති දණ්‌ඩප්‌පහාරස්‌ස සුඛසිද්‌ධි-අත්‌ථං. කඤ්‌ජිතො නිබ්‌බත්‌තං කඤ්‌ජියං, ආරනාලං, යං බිලඞ්‌ගන්‌තිපි වුච්‌චති, තං යත්‌ථ සිඤ්‌චති, සා කඤ්‌ජියඋක්‌ඛලිකා බිලඞ්‌ගථාලිකා, තංසදිසං කාරණං බිලඞ්‌ගථාලිකං. සීසකටාහං උප්‌පාටෙත්‌වාති අයොගුළප්‌පවෙසප්‌පමාණං ඡිද්‌දං කත්‌වා. සඞ්‌ඛමුණ්‌ඩකම්‌මකාරණන්‌ති සඞ්‌ඛං විය මුණ්‌ඩකරණං කම්‌මකාරණං. රාහුමුඛකම්‌මකාරණන්‌ති රාහුමුඛගතසූරියසදිසකම්‌මකාරණං.
1. Dukanipātassa paṭhame pahārasādhanatthanti daṇḍappahārassa sukhasiddhi-atthaṃ. Kañjito nibbattaṃ kañjiyaṃ, āranālaṃ, yaṃ bilaṅgantipi vuccati, taṃ yattha siñcati, sā kañjiyaukkhalikā bilaṅgathālikā, taṃsadisaṃ kāraṇaṃ bilaṅgathālikaṃ. Sīsakaṭāhaṃ uppāṭetvāti ayoguḷappavesappamāṇaṃ chiddaṃ katvā. Saṅkhamuṇḍakammakāraṇanti saṅkhaṃ viya muṇḍakaraṇaṃ kammakāraṇaṃ. Rāhumukhakammakāraṇanti rāhumukhagatasūriyasadisakammakāraṇaṃ.
ජොතිමාලිකන්‌ති ජොතිමාලවන්‌තං කම්‌මකාරණං. හත්‌ථපජ්‌ජොතිකන්‌ති හත්‌ථස්‌ස පජ්‌ජොතනකම්‌මකාරණං. එරකවත්‌තකම්‌මකාරණන්‌ති එරකවත්‌තසදිසෙ සරීරතො චම්‌මවත්‌තෙ උප්‌පාටනකම්‌මකාරණං. චීරකවාසිකකම්‌මකාරණන්‌ති සරීරතො උප්‌පාටිතවත්‌තචීරකෙහි නිවාසාපනකම්‌මකාරණං. තං කරොන්‌තා යථා ගීවතො පට්‌ඨාය වද්‌ධෙ කන්‌තිත්‌වා කටියං ඨපෙන්‌ති, එවං ගොප්‌ඵකතො පට්‌ඨාය කන්‌තිත්‌වාපි කටියමෙව ඨපෙන්‌ති. අට්‌ඨකථායං පන ‘‘කටිතො පට්‌ඨාය කන්‌තිත්‌වා ගොප්‌ඵකෙසු ඨපෙන්‌තී’’ති වුත්‌තං. එණෙය්‍යකකම්‌මකාරණන්‌ති එණිමිගසදිසකම්‌මකාරණං. අයවලයානි දත්‌වාති අයවලයානි පටිමුඤ්‌චිත්‌වා. අයසූලානි කොට්‌ටෙන්‌තීති කප්‌පරජණ්‌ණුකකොටීසු අයසූලානි පවෙසෙන්‌ති. තන්‌ති තං තථාකතකම්‌මකාරණං සත්‌තං.
Jotimālikanti jotimālavantaṃ kammakāraṇaṃ. Hatthapajjotikanti hatthassa pajjotanakammakāraṇaṃ. Erakavattakammakāraṇanti erakavattasadise sarīrato cammavatte uppāṭanakammakāraṇaṃ. Cīrakavāsikakammakāraṇanti sarīrato uppāṭitavattacīrakehi nivāsāpanakammakāraṇaṃ. Taṃ karontā yathā gīvato paṭṭhāya vaddhe kantitvā kaṭiyaṃ ṭhapenti, evaṃ gopphakato paṭṭhāya kantitvāpi kaṭiyameva ṭhapenti. Aṭṭhakathāyaṃ pana ‘‘kaṭito paṭṭhāya kantitvā gopphakesu ṭhapentī’’ti vuttaṃ. Eṇeyyakakammakāraṇanti eṇimigasadisakammakāraṇaṃ. Ayavalayāni datvāti ayavalayāni paṭimuñcitvā. Ayasūlāni koṭṭentīti kapparajaṇṇukakoṭīsu ayasūlāni pavesenti. Tanti taṃ tathākatakammakāraṇaṃ sattaṃ.
බළිසමංසිකන්‌ති බලිසෙහි මංසුප්‌පාටනකම්‌මකාරණං. කහාපණිකන්‌ති කහාපණමත්‌තසො ඡින්‌දනකම්‌මකාරණං. කොට්‌ටෙන්‌තීති ඡින්‌දන්‌ති. ඛාරාපතච්‌ඡිකන්‌ති තච්‌ඡෙත්‌වා ඛාරාපසිඤ්‌චනකම්‌මකාරණං. පලිඝපරිවත්‌තිකන්‌ති පලිඝස්‌ස විය පරිවත්‌තනකම්‌මකාරණං. එකාබද්‌ධං කරොන්‌ති අයසූලස්‌ස කොට්‌ටනෙන. පලාලපීඨකන්‌ති පලාලපීඨස්‌ස විය සරීරස්‌ස සංවෙල්‌ලනකම්‌මකාරණං. කාරණිකාති ඝාතනකාරකා. පලාලවට්‌ටිං විය කත්‌වාති යථා පලාලපීඨං කරොන්‌තා පලාලං වට්‌ටිං කත්‌වා සංවෙල්‌ලනවසෙන පුන වෙඨෙන්‌ති, එවං කරොන්‌තීති අත්‌ථො. ඡාතකසුනඛෙහීති ඛුද්‌දකෙහි කොලෙය්‍යකසුනඛෙහි. තෙ හි බලවන්‌තා ජවයොගා සූරා ච හොන්‌ති. සහස්‌සභණ්‌ඩිකන්‌ති සහස්‌සත්‌ථවිකං.
Baḷisamaṃsikanti balisehi maṃsuppāṭanakammakāraṇaṃ. Kahāpaṇikanti kahāpaṇamattaso chindanakammakāraṇaṃ. Koṭṭentīti chindanti. Khārāpatacchikanti tacchetvā khārāpasiñcanakammakāraṇaṃ. Palighaparivattikanti palighassa viya parivattanakammakāraṇaṃ. Ekābaddhaṃ karonti ayasūlassa koṭṭanena. Palālapīṭhakanti palālapīṭhassa viya sarīrassa saṃvellanakammakāraṇaṃ. Kāraṇikāti ghātanakārakā. Palālavaṭṭiṃ viya katvāti yathā palālapīṭhaṃ karontā palālaṃ vaṭṭiṃ katvā saṃvellanavasena puna veṭhenti, evaṃ karontīti attho. Chātakasunakhehīti khuddakehi koleyyakasunakhehi. Te hi balavantā javayogā sūrā ca honti. Sahassabhaṇḍikanti sahassatthavikaṃ.
යාහන්‌ති යං අහං. යන්‌ති ච කාරණවචනං. තෙනාහ ‘‘යෙන අහ’’න්‌ති. ඡින්‌නමූලකෙති තණ්‌හාමූලස්‌ස උච්‌ඡින්‌නත්‌තා සඤ්‌ඡින්‌නමූලකෙ.
Yāhanti yaṃ ahaṃ. Yanti ca kāraṇavacanaṃ. Tenāha ‘‘yena aha’’nti. Chinnamūlaketi taṇhāmūlassa ucchinnattā sañchinnamūlake.
වජ්‌ජසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Vajjasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 1. වජ්‌ජසුත්‌තං • 1. Vajjasuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 1. වජ්‌ජසුත්‌තවණ්‌ණනා • 1. Vajjasuttavaṇṇanā
