Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
ಸನ್ಥತಭಾಣವಾರೋ
Santhatabhāṇavāro
ವಜ್ಜಿಪುತ್ತಕವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ
Vajjiputtakavatthukathāvaṇṇanā
೪೩-೪೪. ವಜ್ಜಿಪುತ್ತಕವತ್ಥುಕಥಾಯ ಪಾಳಿಯಂ ‘‘ವೇಸಾಲಿಕಾ…ಪೇ॰… ಮೇಥುನಂ ಧಮ್ಮಂ ಪಟಿಸೇವಿಂಸೂ’’ತಿ ಏತ್ಥ ತೇ ಞಾತಿಕುಲಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಗಿಹಿಲಿಙ್ಗಂ ಗಹೇತ್ವಾ ‘‘ಗಿಹಿಭೂತಾ ಮಯ’’ನ್ತಿ ಸಞ್ಞಾಯ ಮೇಥುನಂ ಪಟಿಸೇವಿಂಸೂತಿ ಗಹೇತಬ್ಬಂ, ತೇನಾಹ ಞಾತಿಬ್ಯಸನೇನಪಿ ಫುಟ್ಠಾತಿಆದಿ। ಞಾತೀನಂ ವಿನಾಸೋ ರಾಜದಣ್ಡಾದಿಕಾರಣೇನ ಹೋತೀತಿ ಆಹ ರಾಜದಣ್ಡಇಚ್ಚಾದಿ। ಧಞ್ಞಹಿರಞ್ಞದಾಸಿದಾಸಗೋಮಹಿಂಸಾದಿಧನಾನಿ ಭೋಗಾ ನಾಮ, ತೇಸಮ್ಪಿ ರಾಜದಣ್ಡಾದಿನಾವ ವಿನಾಸೋತಿ ಆಹ ‘‘ಏಸ ನಯೋ ದುತಿಯಪದೇಪೀ’’ತಿ। ನ ಸಬ್ಬಞ್ಞುಬುದ್ಧೋತಿಆದಿನಾ ತೀಸು ವತ್ಥೂಸು ಅಪ್ಪಸನ್ನಾವ ಸಾಸನೇ ಅಭಬ್ಬಾತಿ ಸಞ್ಞಾಯ ಅತ್ತನೋ ಭಬ್ಬತಂ ಪಕಾಸೇನ್ತಾ ನ ಮಯನ್ತಿಆದಿಮಾಹಂಸೂತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ‘‘ಅಟ್ಠತಿಂಸಾರಮ್ಮಣೇಸೂ’’ತಿ ಪಾಳಿಯಂ ಅನಾಗತೇ ಆಲೋಕಾಕಾಸಕಸಿಣೇ ವಜ್ಜೇತ್ವಾ ವುತ್ತಂ, ತೇಹಿ ಪನ ಸದ್ಧಿಂ ಚತ್ತಾಲೀಸ ಹೋನ್ತಿ। ವಿಭತ್ತಾ ಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾತಿ ‘‘ಇಮಸ್ಮಿಂ ಆರಮ್ಮಣೇ ಇದಂ ಹೋತೀ’’ತಿ ವಿಭಾಗಸೋ ದಸ್ಸಿತಾ ಸಉಪಚಾರಜ್ಝಾನಾ ಮಹಗ್ಗತಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ। ಗಿಹಿಪಲಿಬೋಧನ್ತಿ ಸಹಸೋಕಿತಾದಿವಸೇನ ಗಿಹೀಸು ಬ್ಯಾವಟತಂ। ಆವಾಸಪಲಿಬೋಧನ್ತಿ ಸೇನಾಸನೇಸು ನವಕಮ್ಮಾದಿವಸೇನ ನಿಚ್ಚಬ್ಯಾವಟತಂ। ದುಪ್ಪರಿಚ್ಚಾಗಾನಂ ಇಮೇಸಂ ದ್ವಿನ್ನಂ ಪಲಿಬೋಧಾನಂ ವಸೇನ ಸಬ್ಬೇಪಿ ಪಲಿಬೋಧಾ ಸಙ್ಗಹಿತಾ ಏವಾತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ।
43-44. Vajjiputtakavatthukathāya pāḷiyaṃ ‘‘vesālikā…pe… methunaṃ dhammaṃ paṭiseviṃsū’’ti ettha te ñātikulaṃ gantvā gihiliṅgaṃ gahetvā ‘‘gihibhūtā maya’’nti saññāya methunaṃ paṭiseviṃsūti gahetabbaṃ, tenāha ñātibyasanenapi phuṭṭhātiādi. Ñātīnaṃ vināso rājadaṇḍādikāraṇena hotīti āha rājadaṇḍaiccādi. Dhaññahiraññadāsidāsagomahiṃsādidhanāni bhogā nāma, tesampi rājadaṇḍādināva vināsoti āha ‘‘esa nayo dutiyapadepī’’ti. Na sabbaññubuddhotiādinā tīsu vatthūsu appasannāva sāsane abhabbāti saññāya attano bhabbataṃ pakāsentā na mayantiādimāhaṃsūti veditabbaṃ. ‘‘Aṭṭhatiṃsārammaṇesū’’ti pāḷiyaṃ anāgate ālokākāsakasiṇe vajjetvā vuttaṃ, tehi pana saddhiṃ cattālīsa honti. Vibhattā kusalā dhammāti ‘‘imasmiṃ ārammaṇe idaṃ hotī’’ti vibhāgaso dassitā saupacārajjhānā mahaggatakusalā dhammā. Gihipalibodhanti sahasokitādivasena gihīsu byāvaṭataṃ. Āvāsapalibodhanti senāsanesu navakammādivasena niccabyāvaṭataṃ. Duppariccāgānaṃ imesaṃ dvinnaṃ palibodhānaṃ vasena sabbepi palibodhā saṅgahitā evāti veditabbaṃ.
ಯೇನಾತಿ ಕಾರಣೇನ। ಅಸಂವಾಸೋತಿ ಇದಂ ತಸ್ಮಿಂ ಅತ್ತಭಾವೇ ಕೇನಚಿಪಿ ಪರಿಯಾಯೇನ ಭಿಕ್ಖು ಹುತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಸಂವಾಸಂ ನಾರಹತೀತಿ ಇಮಮತ್ಥಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಅಸಂವಾಸೋ’’ತಿ। ಪಞ್ಞತ್ತಂ ಸಮೂಹನೇಯ್ಯಾತಿ ‘‘ಸೋ ಆಗತೋ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ ಅವತ್ವಾ ‘‘ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ ಏತ್ತಕಸ್ಸೇವ ವುತ್ತತ್ತಾ ಪಾರಾಜಿಕಸ್ಸ ಸಾಮಣೇರಭೂಮಿ ಅನುಞ್ಞಾತಾತಿ ವಿಞ್ಞಾಯತಿ, ತೇನಾಹ ಸಾಮಣೇರಭೂಮಿಯಂ ಪನ ಠಿತೋತಿಆದಿ। ‘‘ಯೋ ಪನ ಭಿಕ್ಖೂ’’ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ (ಪಾರಾ॰ ೩೯) ಪಚ್ಚಕ್ಖಾತಸಿಕ್ಖೋ ಯಸ್ಮಾ ಭಿಕ್ಖು ನ ಹೋತಿ, ಮೇಥುನಸೇವನೇ ಚ ಪಾರಾಜಿಕಂ ನಾಪಜ್ಜತಿ, ತಸ್ಮಾಸ್ಸ ‘‘ಆಗತೋ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ ಉಪಸಮ್ಪದಂ ಅನುಜಾನನ್ತೋ ಪಾರಾಜಿಕಂ ನ ಸಮೂಹನತಿ ನಾಮ, ತೇನಾಹ ‘‘ಭಿಕ್ಖುಭಾವೇ ಠತ್ವಾ ಅವಿಪನ್ನಸೀಲತಾಯಾ’’ತಿ। ಉತ್ತಮತ್ಥಂ ಅರಹತ್ತಂ, ನಿಬ್ಬಾನಮೇವ ವಾ।
Yenāti kāraṇena. Asaṃvāsoti idaṃ tasmiṃ attabhāve kenacipi pariyāyena bhikkhu hutvā bhikkhūhi saddhiṃ saṃvāsaṃ nārahatīti imamatthaṃ sandhāya vuttanti āha ‘‘asaṃvāso’’ti. Paññattaṃ samūhaneyyāti ‘‘so āgato na pabbājetabbo’’ti avatvā ‘‘na upasampādetabbo’’ti ettakasseva vuttattā pārājikassa sāmaṇerabhūmi anuññātāti viññāyati, tenāha sāmaṇerabhūmiyaṃ pana ṭhitotiādi. ‘‘Yo pana bhikkhū’’ti vuttattā (pārā. 39) paccakkhātasikkho yasmā bhikkhu na hoti, methunasevane ca pārājikaṃ nāpajjati, tasmāssa ‘‘āgato upasampādetabbo’’ti upasampadaṃ anujānanto pārājikaṃ na samūhanati nāma, tenāha ‘‘bhikkhubhāve ṭhatvā avipannasīlatāyā’’ti. Uttamatthaṃ arahattaṃ, nibbānameva vā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೧. ಪಠಮಪಾರಾಜಿಕಂ • 1. Paṭhamapārājikaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೧. ಪಠಮಪಾರಾಜಿಕಂ • 1. Paṭhamapārājikaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ವಜ್ಜಿಪುತ್ತಕವತ್ಥುವಣ್ಣನಾ • Vajjiputtakavatthuvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ವಜ್ಜಿಪುತ್ತಕವತ್ಥುವಣ್ಣನಾ • Vajjiputtakavatthuvaṇṇanā