Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Aṅguttara Nikāya, English translation |
องฺคุตฺตร นิกาย ๑๐ฯ๙๔
Numbered Discourses 10.94
๑๐ฯ อุปาลิวคฺค
10. With Upāli
วชฺชิยมาหิตสุตฺต
With Vajjiyamāhita
เอกํ สมยํ ภควา จมฺปายํ วิหรติ คคฺคราย โปกฺขรณิยา ตีเรฯ
At one time the Buddha was staying near Campā on the banks of the Gaggarā Lotus Pond.
อถ โข วชฺชิยมาหิโต คหปติ ทิวา ทิวสฺส จมฺปาย นิกฺขมิ ภควนฺตํ ทสฺสนายฯ อถ โข วชฺชิยมาหิตสฺส คหปติสฺส เอตทโหสิ: “อกาโล โข ตาว ภควนฺตํ ทสฺสนายฯ ปฏิสลฺลีโน ภควาฯ มโนภาวนียานมฺปิ ภิกฺขูนํ อกาโล ทสฺสนายฯ ปฏิสลฺลีนา มโนภาวนียาปิ ภิกฺขูฯ ยนฺนูนาหํ เยน อญฺญติตฺถิยานํ ปริพฺพาชกานํ อาราโม เตนุปสงฺกเมยฺยนฺ”ติฯ
Then the householder Vajjiyamāhita left Sāvatthī in the middle of the day to see the Buddha. Then it occurred to him, “It’s the wrong time to see the Buddha, as he’s in retreat. And it’s the wrong time to see the esteemed bhikkhus, as they’re in retreat. Why don’t I go to the monastery of the wanderers of other religions?”
อถ โข วชฺชิยมาหิโต คหปติ เยน อญฺญติตฺถิยานํ ปริพฺพาชกานํ อาราโม เตนุปสงฺกมิฯ เตน โข ปน สมเยน เต อญฺญติตฺถิยา ปริพฺพาชกา สงฺคมฺม สมาคมฺม อุนฺนาทิโน อุจฺจาสทฺทมหาสทฺทา อเนกวิหิตํ ติรจฺฉานกถํ กเถนฺตา นิสินฺนา โหนฺติฯ
Then he went to the monastery of the wanderers of other religions. Now at that time, the wanderers of other religions had come together, making an uproar, a dreadful racket as they sat and talked about all kinds of low topics.
อทฺทสํสุ โข เต อญฺญติตฺถิยา ปริพฺพาชกา วชฺชิยมาหิตํ คหปตึ ทูรโตว อาคจฺฉนฺตํฯ ทิสฺวาน อญฺญมญฺญํ สณฺฐาเปสุํ: “อปฺปสทฺทา โภนฺโต โหนฺตุฯ มา โภนฺโต สทฺทมกตฺถฯ อยํ วชฺชิยมาหิโต คหปติ อาคจฺฉติ สมณสฺส โคตมสฺส สาวโกฯ ยาวตา โข ปน สมณสฺส โคตมสฺส สาวกา คิหี โอทาตวสนา จมฺปายํ ปฏิวสนฺติ, อยํ เตสํ อญฺญตโร วชฺชิยมาหิโต คหปติฯ อปฺปสทฺทกามา โข ปน เต อายสฺมนฺโต อปฺปสทฺทวินีตา อปฺปสทฺทสฺส วณฺณวาทิโนฯ อปฺเปว นาม อปฺปสทฺทํ ปริสํ วิทิตฺวา อุปสงฺกมิตพฺพํ มญฺเญยฺยา”ติฯ
They saw Vajjiyamāhita coming off in the distance, and stopped each other, saying, “Be quiet, good sirs, don’t make a sound. The householder Vajjiyamāhita, a disciple of the ascetic Gotama, is coming into our monastery. He is included among the white-clothed lay disciples of the ascetic Gotama, who is residing near Campā. Such venerables like the quiet, are educated to be quiet, and praise the quiet. Hopefully if he sees that our assembly is quiet he’ll see fit to approach.”
อถ โข เต อญฺญติตฺถิยา ปริพฺพาชกา ตุณฺหี อเหสุํฯ อถ โข วชฺชิยมาหิโต คหปติ เยน เต อญฺญติตฺถิยา ปริพฺพาชกา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา เตหิ อญฺญติตฺถิเยหิ ปริพฺพาชเกหิ สทฺธึ สมฺโมทิฯ สมฺโมทนียํ กถํ สารณียํ วีติสาเรตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสินฺนํ โข วชฺชิยมาหิตํ คหปตึ เต อญฺญติตฺถิยา ปริพฺพาชกา เอตทโวจุํ:
Then those wanderers of other religions fell silent. Then Vajjiyamāhita went up to them, and exchanged greetings with the wanderers there. When the greetings and polite conversation were over, he sat down to one side. The wanderers said to him:
“สจฺจํ กิร, คหปติ, สมโณ โคตโม สพฺพํ ตปํ ครหติ, สพฺพํ ตปสฺสึ ลูขาชีวึ เอกํเสน อุปกฺโกสติ อุปวทตี”ติ?
“Is it really true, householder? Does the ascetic Gotama criticize all forms of mortification? Does he categorically condemn and denounce those fervent mortifiers who live rough?”
“น โข, ภนฺเต, ภควา สพฺพํ ตปํ ครหติ นปิ สพฺพํ ตปสฺสึ ลูขาชีวึ เอกํเสน อุปกฺโกสติ อุปวทติฯ คารยฺหํ โข, ภนฺเต, ภควา ครหติ, ปสํสิตพฺพํ ปสํสติฯ คารยฺหํ โข ปน, ภนฺเต, ภควา ครหนฺโต ปสํสิตพฺพํ ปสํสนฺโต วิภชฺชวาโท ภควาฯ น โส ภควา เอตฺถ เอกํสวาโท”ติฯ
“No, sirs, the Buddha does not criticize all forms of mortification. Nor does he categorically condemn and denounce those fervent mortifiers who live rough. The Buddha criticizes where it is due, and praises where it is due. In doing so he is one who speaks after analyzing the question, and is not definitive on this point.”
เอวํ วุตฺเต, อญฺญตโร ปริพฺพาชโก วชฺชิยมาหิตํ คหปตึ เอตทโวจ: “อาคเมหิ ตฺวํ, คหปติ, ยสฺส ตฺวํ สมณสฺส โคตมสฺส วณฺณํ ภาสติ, สมโณ โคตโม เวนยิโก อปฺปญฺญตฺติโก”ติ?
When he said this, one of the wanderers said to him, “Hold on, householder! That ascetic Gotama who you praise is an exterminator who refrains from making statements.”
“เอตฺถปาหํ, ภนฺเต, อายสฺมนฺเต วกฺขามิ สหธมฺเมน: ‘อิทํ กุสลนฺ'ติ, ภนฺเต, ภควตา ปญฺญตฺตํ; ‘อิทํ อกุสลนฺ'ติ, ภนฺเต, ภควตา ปญฺญตฺตํฯ อิติ กุสลากุสลํ ภควา ปญฺญาปยมาโน สปญฺญตฺติโก ภควา; น โส ภควา เวนยิโก อปฺปญฺญตฺติโก”ติฯ
“On this point, also, I reasonably respond to the venerables. The Buddha has stated ‘This is skillful’ and ‘This is unskillful’. So when it comes to what is skillful and unskillful the Buddha makes a statement. He is not an exterminator who refrains from making statements.”
เอวํ วุตฺเต เต ปริพฺพาชกา ตุณฺหีภูตา มงฺกุภูตา ปตฺตกฺขนฺธา อโธมุขา ปชฺฌายนฺตา อปฺปฏิภานา นิสีทึสุฯ อถ โข วชฺชิยมาหิโต คหปติ เต ปริพฺพาชเก ตุณฺหีภูเต มงฺกุภูเต ปตฺตกฺขนฺเธ อโธมุเข ปชฺฌายนฺเต อปฺปฏิภาเน วิทิตฺวา อุฏฺฐายาสนา เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข วชฺชิยมาหิโต คหปติ ยาวตโก อโหสิ เตหิ อญฺญติตฺถิเยหิ ปริพฺพาชเกหิ สทฺธึ กถาสลฺลาโป ตํ สพฺพํ ภควโต อาโรเจสิฯ
When this was said, those wanderers sat silent, dismayed, shoulders drooping, downcast, depressed, with nothing to say. Seeing this, Vajjiyamāhita got up from his seat. He went to the Buddha, bowed, sat down to one side, and informed the Buddha of all they had discussed.
“สาธุ สาธุ, คหปติฯ เอวํ โข เต, คหปติ, โมฆปุริสา กาเลน กาลํ สหธมฺเมน สุนิคฺคหิตํ นิคฺคเหตพฺพาฯ นาหํ, คหปติ, สพฺพํ ตปํ ตปิตพฺพนฺติ วทามิ; น จ ปนาหํ, คหปติ, สพฺพํ ตปํ น ตปิตพฺพนฺติ วทามิ; นาหํ, คหปติ, สพฺพํ สมาทานํ สมาทิตพฺพนฺติ วทามิ; น ปนาหํ, คหปติ, สพฺพํ สมาทานํ น สมาทิตพฺพนฺติ วทามิ; นาหํ, คหปติ, สพฺพํ ปธานํ ปทหิตพฺพนฺติ วทามิ; น ปนาหํ, คหปติ, สพฺพํ ปธานํ น ปทหิตพฺพนฺติ วทามิ; นาหํ, คหปติ, สพฺโพ ปฏินิสฺสคฺโค ปฏินิสฺสชฺชิตพฺโพติ วทามิฯ น ปนาหํ, คหปติ, สพฺโพ ปฏินิสฺสคฺโค น ปฏินิสฺสชฺชิตพฺโพติ วทามิ; นาหํ, คหปติ, สพฺพา วิมุตฺติ วิมุจฺจิตพฺพาติ วทามิ; น ปนาหํ, คหปติ, สพฺพา วิมุตฺติ น วิมุจฺจิตพฺพาติ วทามิฯ
“Good, good, householder! That’s how you should legitimately and completely refute those foolish men from time to time. Householder, I don’t say that all mortifications should be undergone. But I don’t say that no mortifications should be undergone. I don’t say that all observances should be undertaken. But I don’t say that no observances should be undertaken. I don’t say that all efforts should be tried. But I don’t say that no efforts should be tried. I don’t say that everything should be given up. But I don’t say that nothing should be given up. I don’t say that you should be liberated with all kinds of freedom. But I don’t say that you should not be liberated with any kind of freedom.
ยญฺหิ, คหปติ, ตปํ ตปโต อกุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺติ, กุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ, เอวรูปํ ตปํ น ตปิตพฺพนฺติ วทามิฯ ยญฺจ ขฺวสฺส, คหปติ, ตปํ ตปโต อกุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ, กุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺติ, เอวรูปํ ตปํ ตปิตพฺพนฺติ วทามิฯ
When undergoing certain mortifications, unskillful qualities grow while skillful qualities decline. I say that you shouldn’t undergo those mortifications. When undergoing certain mortifications, unskillful qualities decline while skillful qualities grow. I say that you should undergo those mortifications.
ยญฺหิ, คหปติ, สมาทานํ สมาทิยโต อกุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺติ, กุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ, เอวรูปํ สมาทานํ น สมาทิตพฺพนฺติ วทามิฯ ยญฺจ ขฺวสฺส, คหปติ, สมาทานํ สมาทิยโต อกุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ, กุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺติ, เอวรูปํ สมาทานํ สมาทิตพฺพนฺติ วทามิฯ
When undertaking certain observances, unskillful qualities grow while skillful qualities decline. I say that you shouldn’t undertake those observances. When undertaking certain observances, unskillful qualities decline while skillful qualities grow. I say that you should undertake those observances.
ยญฺหิ, คหปติ, ปธานํ ปทหโต อกุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺติ, กุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ, เอวรูปํ ปธานํ น ปทหิตพฺพนฺติ วทามิฯ ยญฺจ ขฺวสฺส, คหปติ, ปธานํ ปทหโต อกุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ กุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺติ, เอวรูปํ ปธานํ ปทหิตพฺพนฺติ วทามิฯ
When trying certain efforts, unskillful qualities grow while skillful qualities decline. I say that you shouldn’t try those efforts. When trying certain efforts, unskillful qualities decline while skillful qualities grow. I say that you should try those efforts.
ยญฺหิ, คหปติ, ปฏินิสฺสคฺคํ ปฏินิสฺสชฺชโต อกุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺติ, กุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ, เอวรูโป ปฏินิสฺสคฺโค น ปฏินิสฺสชฺชิตพฺโพติ วทามิฯ ยญฺจ ขฺวสฺส, คหปติ, ปฏินิสฺสคฺคํ ปฏินิสฺสชฺชโต อกุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ, กุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺติ, เอวรูโป ปฏินิสฺสคฺโค ปฏินิสฺสชฺชิตพฺโพติ วทามิฯ
When giving up certain things, unskillful qualities grow while skillful qualities decline. I say that you shouldn’t give up those things. When giving up certain things, unskillful qualities decline while skillful qualities grow. I say that you should give up those things.
ยญฺหิ, คหปติ, วิมุตฺตึ วิมุจฺจโต อกุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺติ, กุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ, เอวรูปา วิมุตฺติ น วิมุจฺจิตพฺพาติ วทามิฯ ยญฺจ ขฺวสฺส, คหปติ, วิมุตฺตึ วิมุจฺจโต อกุสลา ธมฺมา ปริหายนฺติ, กุสลา ธมฺมา อภิวฑฺฒนฺติ, เอวรูปา วิมุตฺติ วิมุจฺจิตพฺพาติ วทามี”ติฯ
When being liberated with certain kinds of freedom, unskillful qualities grow while skillful qualities decline. I say that you shouldn’t be liberated with those kinds of freedom. When being liberated with certain kinds of freedom, unskillful qualities decline while skillful qualities grow. I say that you should be liberated with those kinds of freedom.”
อถ โข วชฺชิยมาหิโต คหปติ ภควตา ธมฺมิยา กถาย สนฺทสฺสิโต สมาทปิโต สมุตฺเตชิโต สมฺปหํสิโต อุฏฺฐายาสนา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา ปทกฺขิณํ กตฺวา ปกฺกามิฯ
After Vajjiyamāhita had been educated, encouraged, fired up, and inspired with a Dhamma talk by the Buddha, he got up from his seat, bowed, and respectfully circled the Buddha before leaving.
อถ โข ภควา อจิรปกฺกนฺเต วชฺชิยมาหิเต คหปติมฺหิ ภิกฺขู อามนฺเตสิ: “โยปิ โส, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ทีฆรตฺตํ อปฺปรชกฺโข อิมสฺมึ ธมฺมวินเย, โสปิ เอวเมวํ อญฺญติตฺถิเย ปริพฺพาชเก สหธมฺเมน สุนิคฺคหิตํ นิคฺคเณฺหยฺย ยถา ตํ วชฺชิยมาหิเตน คหปตินา นิคฺคหิตา”ติฯ
Then, not long after Vajjiyamāhita had left, the Buddha addressed the bhikkhus: “Bhikkhus, even a bhikkhu who for a long time has had little dust in their eye in this teaching and training would legitimately and completely refute those wanderers of other religions just as the householder Vajjiyamāhita did.”
จตุตฺถํฯ
The authoritative text of the Aṅguttara Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]