| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೫. ವಕ್ಕಲಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
5. Vakkalisuttavaṇṇanā
೮೭. ಪಞ್ಚಮೇ ಕುಮ್ಭಕಾರನಿವೇಸನೇತಿ ಕುಮ್ಭಕಾರಸಾಲಾಯಂ। ಥೇರೋ ಕಿರ ವುತ್ಥವಸ್ಸೋ ಪವಾರೇತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಆಗಚ್ಛತಿ। ತಸ್ಸ ನಗರಮಜ್ಝೇ ಮಹಾಆಬಾಧೋ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿ, ಪಾದಾ ನ ವಹನ್ತಿ। ಅಥ ನಂ ಮಞ್ಚಕಸಿವಿಕಾಯ ಕುಮ್ಭಕಾರಸಾಲಂ ಆಹರಿಂಸು। ಸಾ ಚ ಸಾಲಾ ತೇಸಂ ಕಮ್ಮಸಾಲಾ, ನ ನಿವೇಸನಸಾಲಾ। ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ ‘‘ಕುಮ್ಭಕಾರನಿವೇಸನೇ ವಿಹರತೀ’’ತಿ। ಬಾಳ್ಹಗಿಲಾನೋತಿ ಅಧಿಮತ್ತಗಿಲಾನೋ। ಸಮಧೋಸೀತಿ ಸಮನ್ತತೋ ಅಧೋಸಿ, ಚಲನಾಕಾರೇನ ಅಪಚಿತಿಂ ದಸ್ಸೇಸಿ। ವತ್ತಂ ಕಿರೇತಂ ಬಾಳ್ಹಗಿಲಾನೇನಪಿ ಬುಡ್ಢತರಂ ದಿಸ್ವಾ ಉಟ್ಠಾನಾಕಾರೇನ ಅಪಚಿತಿ ದಸ್ಸೇತಬ್ಬಾ। ತೇನ ಪನ ‘‘ಮಾ ಚಲಿ ಮಾ ಚಲೀ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ। ಸನ್ತಿಮಾನಿ ಆಸನಾನೀತಿ ಬುದ್ಧಕಾಲಸ್ಮಿಞ್ಹಿ ಏಕಸ್ಸಪಿ ಭಿಕ್ಖುನೋ ವಸನಟ್ಠಾನೇ ‘‘ಸಚೇ ಸತ್ಥಾ ಆಗಚ್ಛಿಸ್ಸತಿ, ಇಧ ನಿಸೀದಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಆಸನಂ ಪಞ್ಞತ್ತಮೇವ ಹೋತಿ ಅನ್ತಮಸೋ ಫಲಕಮತ್ತಮ್ಪಿ ಪಣ್ಣಸನ್ಥಾರಮತ್ತಮ್ಪಿ। ಖಮನೀಯಂ ಯಾಪನೀಯನ್ತಿ ಕಚ್ಚಿ ದುಕ್ಖಂ ಖಮಿತುಂ ಇರಿಯಾಪಥಂ ವಾ ಯಾಪೇತುಂ ಸಕ್ಕಾತಿ ಪುಚ್ಛತಿ। ಪಟಿಕ್ಕಮನ್ತೀತಿ ನಿವತ್ತನ್ತಿ। ಅಭಿಕ್ಕಮನ್ತೀತಿ ಅಧಿಗಚ್ಛನ್ತಿ । ಪಟಿಕ್ಕಮೋಸಾನನ್ತಿ ಪಟಿಕ್ಕಮೋ ಏತಾಸಂ। ಸೀಲತೋ ನ ಉಪವದತೀತಿ ಸೀಲಂ ಆರಬ್ಭ ಸೀಲಭಾವೇನ ನ ಉಪವದತಿ। ಚಿರಪಟಿಕಾಹನ್ತಿ ಚಿರಪಟಿಕೋ ಅಹಂ, ಚಿರತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಅಹನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪೂತಿಕಾಯೇನಾತಿ ಅತ್ತನೋ ಸುವಣ್ಣವಣ್ಣಮ್ಪಿ ಕಾಯಂ ಭಗವಾ ಧುವಪಗ್ಘರಣಟ್ಠೇನ ಏವಮಾಹ। ಯೋ ಖೋ, ವಕ್ಕಲಿ, ಧಮ್ಮನ್ತಿ ಇಧ ಭಗವಾ ‘‘ಧಮ್ಮಕಾಯೋ ಖೋ, ಮಹಾರಾಜ, ತಥಾಗತೋ’’ತಿ ವುತ್ತಂ ಧಮ್ಮಕಾಯತಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ನವವಿಧೋ ಹಿ ಲೋಕುತ್ತರಧಮ್ಮೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಕಾಯೋ ನಾಮ।
87. Pañcame kumbhakāranivesaneti kumbhakārasālāyaṃ. Thero kira vutthavasso pavāretvā bhagavantaṃ dassanāya āgacchati. Tassa nagaramajjhe mahāābādho uppajji, pādā na vahanti. Atha naṃ mañcakasivikāya kumbhakārasālaṃ āhariṃsu. Sā ca sālā tesaṃ kammasālā, na nivesanasālā. Taṃ sandhāya vuttaṃ ‘‘kumbhakāranivesane viharatī’’ti. Bāḷhagilānoti adhimattagilāno. Samadhosīti samantato adhosi, calanākārena apacitiṃ dassesi. Vattaṃ kiretaṃ bāḷhagilānenapi buḍḍhataraṃ disvā uṭṭhānākārena apaciti dassetabbā. Tena pana ‘‘mā cali mā calī’’ti vattabbo. Santimāni āsanānīti buddhakālasmiñhi ekassapi bhikkhuno vasanaṭṭhāne ‘‘sace satthā āgacchissati, idha nisīdissatī’’ti āsanaṃ paññattameva hoti antamaso phalakamattampi paṇṇasanthāramattampi. Khamanīyaṃ yāpanīyanti kacci dukkhaṃ khamituṃ iriyāpathaṃ vā yāpetuṃ sakkāti pucchati. Paṭikkamantīti nivattanti. Abhikkamantīti adhigacchanti . Paṭikkamosānanti paṭikkamo etāsaṃ. Sīlato na upavadatīti sīlaṃ ārabbha sīlabhāvena na upavadati. Cirapaṭikāhanti cirapaṭiko ahaṃ, cirato paṭṭhāya ahanti attho. Pūtikāyenāti attano suvaṇṇavaṇṇampi kāyaṃ bhagavā dhuvapaggharaṇaṭṭhena evamāha. Yo kho, vakkali, dhammanti idha bhagavā ‘‘dhammakāyo kho, mahārāja, tathāgato’’ti vuttaṃ dhammakāyataṃ dasseti. Navavidho hi lokuttaradhammo tathāgatassa kāyo nāma.
ಇದಾನಿ ಥೇರಸ್ಸ ತಿಪರಿವಟ್ಟಧಮ್ಮದೇಸನಂ ಆರಭನ್ತೋ ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸೀತಿಆದಿಮಾಹ। ಕಾಳಸಿಲಾತಿ ಕಾಳಸಿಲಾವಿಹಾರೋ। ವಿಮೋಕ್ಖಾಯಾತಿ ಮಗ್ಗವಿಮೋಕ್ಖತ್ಥಾಯ। ಸುವಿಮುತ್ತೋ ವಿಮುಚ್ಚಿಸ್ಸತೀತಿ ಅರಹತ್ತಫಲವಿಮುತ್ತಿಯಾ ವಿಮುತ್ತೋ ಹುತ್ವಾ ವಿಮುಚ್ಚಿಸ್ಸತಿ। ತಾ ಕಿರ ದೇವತಾ ‘‘ಯೇನ ನೀಹಾರೇನ ಇಮಿನಾ ವಿಪಸ್ಸನಾ ಆರದ್ಧಾ, ಅನನ್ತರಾಯೇನ ಅರಹತ್ತಂ ಪಾಪುಣಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಞತ್ವಾ ಏವಮಾಹಂಸು। ಅಪಾಪಕನ್ತಿ ಅಲಾಮಕಂ। ಸತ್ಥಂ ಆಹರೇಸೀತಿ ಥೇರೋ ಕಿರ ಅಧಿಮಾನಿಕೋ ಅಹೋಸಿ। ಸೋ ಸಮಾಧಿವಿಪಸ್ಸನಾಹಿ ವಿಕ್ಖಮ್ಭಿತಾನಂ ಕಿಲೇಸಾನಂ ಸಮುದಾಚಾರಂ ಅಪಸ್ಸನ್ತೋ ‘‘ಖೀಣಾಸವೋಮ್ಹೀ’’ತಿ ಸಞ್ಞೀ ಹುತ್ವಾ ‘‘ಕಿಂ ಮೇ ಇಮಿನಾ ದುಕ್ಖೇನ ಜೀವಿತೇನ? ಸತ್ಥಂ ಆಹರಿತ್ವಾ ಮರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ತಿಖಿಣೇನ ಸತ್ಥೇನ ಕಣ್ಠನಾಳಂ ಛಿನ್ದಿ। ಅಥಸ್ಸ ದುಕ್ಖಾ ವೇದನಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿ। ಸೋ ತಸ್ಮಿಂ ಖಣೇ ಅತ್ತನೋ ಪುಥುಜ್ಜನಭಾವಂ ಞತ್ವಾ ಅವಿಸ್ಸಟ್ಠಕಮ್ಮಟ್ಠಾನತ್ತಾ ಸೀಘಂ ಮೂಲಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ ಆದಾಯ ಸಮ್ಮಸನ್ತೋ ಅರಹತ್ತಂ ಪಾಪುಣಿತ್ವಾವ ಕಾಲಮಕಾಸಿ। ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಾ ಪನಸ್ಸ ಚ ಕಥಂ ಅಹೋಸೀತಿ? ಖೀಣಾಸವಸ್ಸ ಏಕೂನವೀಸತಿ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಾ ನ ಸಬ್ಬಾವ ಅವಸ್ಸಂ ಲದ್ಧಬ್ಬಾ, ತಿಖಿಣೇನಾಪಿ ಪನ ಅಸಿನಾ ಸೀಸೇ ಛಿಜ್ಜನ್ತೇ ಏಕಂ ದ್ವೇ ಞಾಣಾನಿ ಅವಸ್ಸಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ।
Idāni therassa tiparivaṭṭadhammadesanaṃ ārabhanto taṃ kiṃ maññasītiādimāha. Kāḷasilāti kāḷasilāvihāro. Vimokkhāyāti maggavimokkhatthāya. Suvimutto vimuccissatīti arahattaphalavimuttiyā vimutto hutvā vimuccissati. Tā kira devatā ‘‘yena nīhārena iminā vipassanā āraddhā, anantarāyena arahattaṃ pāpuṇissatī’’ti ñatvā evamāhaṃsu. Apāpakanti alāmakaṃ. Satthaṃ āharesīti thero kira adhimāniko ahosi. So samādhivipassanāhi vikkhambhitānaṃ kilesānaṃ samudācāraṃ apassanto ‘‘khīṇāsavomhī’’ti saññī hutvā ‘‘kiṃ me iminā dukkhena jīvitena? Satthaṃ āharitvā marissāmī’’ti tikhiṇena satthena kaṇṭhanāḷaṃ chindi. Athassa dukkhā vedanā uppajji. So tasmiṃ khaṇe attano puthujjanabhāvaṃ ñatvā avissaṭṭhakammaṭṭhānattā sīghaṃ mūlakammaṭṭhānaṃ ādāya sammasanto arahattaṃ pāpuṇitvāva kālamakāsi. Paccavekkhaṇā panassa ca kathaṃ ahosīti? Khīṇāsavassa ekūnavīsati paccavekkhaṇā na sabbāva avassaṃ laddhabbā, tikhiṇenāpi pana asinā sīse chijjante ekaṃ dve ñāṇāni avassaṃ uppajjanti.
ವಿವತ್ತಕ್ಖನ್ಧನ್ತಿ ಪರಿವತ್ತಕ್ಖನ್ಧಂ। ಸೇಮಾನನ್ತಿ ಸಯಮಾನಂ। ಥೇರೋ ಕಿರ ಉತ್ತಾನಕೋ ನಿಪನ್ನೋ ಸತ್ಥಂ ಆಹರಿ। ತಸ್ಸ ಸರೀರಂ ಯಥಾಠಿತಮೇವ ಅಹೋಸಿ। ಸೀಸಂ ಪನ ದಕ್ಖಿಣಪಸ್ಸೇನ ಪರಿವತ್ತಿತ್ವಾ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ಅರಿಯಸಾವಕಾ ಹಿ ಯೇಭುಯ್ಯೇನ ದಕ್ಖಿಣಪಸ್ಸೇನೇವ ಕಾಲಂ ಕರೋನ್ತಿ। ತೇನಸ್ಸ ಸರೀರಂ ಯಥಾಠಿತಂಯೇವ ಅಹೋಸಿ। ಸೀಸಂ ಪನ ದಕ್ಖಿಣಪಸ್ಸೇನ ಪರಿವತ್ತಿತ್ವಾ ಠಿತಂ। ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವಿವತ್ತಕ್ಖನ್ಧೋ ನಾಮ ಜಾತೋತಿಪಿ ವದನ್ತಿ। ಧೂಮಾಯಿತತ್ತನ್ತಿ ಧೂಮಾಯನಭಾವಂ । ತಿಮಿರಾಯಿತತ್ತನ್ತಿ ತಿಮಿರಾಯನಭಾವಂ। ಧೂಮವಲಾಹಕಂ ವಿಯ ತಿಮಿರವಲಾಹಕಂ ವಿಯ ಚಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪಞ್ಚಮಂ।
Vivattakkhandhanti parivattakkhandhaṃ. Semānanti sayamānaṃ. Thero kira uttānako nipanno satthaṃ āhari. Tassa sarīraṃ yathāṭhitameva ahosi. Sīsaṃ pana dakkhiṇapassena parivattitvā aṭṭhāsi. Ariyasāvakā hi yebhuyyena dakkhiṇapasseneva kālaṃ karonti. Tenassa sarīraṃ yathāṭhitaṃyeva ahosi. Sīsaṃ pana dakkhiṇapassena parivattitvā ṭhitaṃ. Taṃ sandhāya vivattakkhandho nāma jātotipi vadanti. Dhūmāyitattanti dhūmāyanabhāvaṃ . Timirāyitattanti timirāyanabhāvaṃ. Dhūmavalāhakaṃ viya timiravalāhakaṃ viya cāti attho. Pañcamaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೫. ವಕ್ಕಲಿಸುತ್ತಂ • 5. Vakkalisuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೫. ವಕ್ಕಲಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Vakkalisuttavaṇṇanā
