| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi |
๒. วกฺกลิเตฺถรอปทานํ
2. Vakkalittheraapadānaṃ
๒๘.
28.
‘‘อิโต สตสหสฺสมฺหิ, กเปฺป อุปฺปชฺชิ นายโก;
‘‘Ito satasahassamhi, kappe uppajji nāyako;
อโนมนาโม อมิโต, นาเมน ปทุมุตฺตโรฯ
Anomanāmo amito, nāmena padumuttaro.
๒๙.
29.
‘‘ปทุมาการวทโน, ปทุมามลสุจฺฉวี;
‘‘Padumākāravadano, padumāmalasucchavī;
โลเกนานุปลิโตฺตว โตเยน ปทุมํ ยถาฯ
Lokenānupalittova toyena padumaṃ yathā.
๓๐.
30.
‘‘วีโร ปทุมปตฺตโกฺข, กโนฺต จ ปทุมํ ยถา;
‘‘Vīro padumapattakkho, kanto ca padumaṃ yathā;
ปทุมุตฺตรคโนฺธว, ตสฺมา โส ปทุมุตฺตโรฯ
Padumuttaragandhova, tasmā so padumuttaro.
๓๑.
31.
‘‘โลกเชโฎฺฐ จ นิมฺมาโน, อนฺธานํ นยนูปโม;
‘‘Lokajeṭṭho ca nimmāno, andhānaṃ nayanūpamo;
สนฺตเวโส คุณนิธิ, กรุณามติสาคโรฯ
Santaveso guṇanidhi, karuṇāmatisāgaro.
๓๒.
32.
‘‘ส กทาจิ มหาวีโร, พฺรหฺมาสุรสุรจฺจิโต;
‘‘Sa kadāci mahāvīro, brahmāsurasuraccito;
๓๓.
33.
‘‘วทเนน สุคเนฺธน, มธุเรน รุเตน จ;
‘‘Vadanena sugandhena, madhurena rutena ca;
รญฺชยํ ปริสํ สพฺพํ, สนฺถวี สาวกํ สกํฯ
Rañjayaṃ parisaṃ sabbaṃ, santhavī sāvakaṃ sakaṃ.
๓๔.
34.
นตฺถิ เอตาทิโส อโญฺญ, ยถายํ ภิกฺขุ วกฺกลิฯ
Natthi etādiso añño, yathāyaṃ bhikkhu vakkali.
๓๕.
35.
‘‘ตทาหํ หํสวติยํ, นคเร พฺราหฺมณตฺรโช;
‘‘Tadāhaṃ haṃsavatiyaṃ, nagare brāhmaṇatrajo;
หุตฺวา สุตฺวา จ ตํ วากฺยํ, ตํ ฐานมภิโรจยิํฯ
Hutvā sutvā ca taṃ vākyaṃ, taṃ ṭhānamabhirocayiṃ.
๓๖.
36.
‘‘สสาวกํ ตํ วิมลํ, นิมเนฺตตฺวา ตถาคตํ;
‘‘Sasāvakaṃ taṃ vimalaṃ, nimantetvā tathāgataṃ;
สตฺตาหํ โภชยิตฺวาน, ทุเสฺสหจฺฉาทยิํ ตทาฯ
Sattāhaṃ bhojayitvāna, dussehacchādayiṃ tadā.
๓๗.
37.
‘‘นิปจฺจ สิรสา ตสฺส, อนนฺตคุณสาคเร;
‘‘Nipacca sirasā tassa, anantaguṇasāgare;
นิมุโคฺค ปีติสมฺปุโณฺณ, อิทํ วจนมพฺรวิํฯ
Nimuggo pītisampuṇṇo, idaṃ vacanamabraviṃ.
๓๘.
38.
ภิกฺขุ สทฺธาวตํ อโคฺค, ตาทิโส โหมหํ มุเน’ฯ
Bhikkhu saddhāvataṃ aggo, tādiso homahaṃ mune’.
๓๙.
39.
‘‘เอวํ วุเตฺต มหาวีโร, อนาวรณทสฺสโน;
‘‘Evaṃ vutte mahāvīro, anāvaraṇadassano;
อิมํ วากฺยํ อุทีเรสิ, ปริสาย มหามุนิฯ
Imaṃ vākyaṃ udīresi, parisāya mahāmuni.
๔๐.
40.
‘‘‘ปสฺสเถตํ มาณวกํ, ปีตมฎฺฐนิวาสนํ;
‘‘‘Passathetaṃ māṇavakaṃ, pītamaṭṭhanivāsanaṃ;
๔๑.
41.
‘‘‘เอโส อนาคตทฺธาเน, โคตมสฺส มเหสิโน;
‘‘‘Eso anāgataddhāne, gotamassa mahesino;
อโคฺค สทฺธาธิมุตฺตานํ, สาวโกยํ ภวิสฺสติฯ
Aggo saddhādhimuttānaṃ, sāvakoyaṃ bhavissati.
๔๒.
42.
‘‘‘เทวภูโต มนุโสฺส วา, สพฺพสนฺตาปวชฺชิโต;
‘‘‘Devabhūto manusso vā, sabbasantāpavajjito;
สพฺพโภคปริพฺยูโฬฺห, สุขิโต สํสริสฺสติฯ
Sabbabhogaparibyūḷho, sukhito saṃsarissati.
๔๓.
43.
‘‘‘สตสหสฺสิโต กเปฺป, โอกฺกากกุลสมฺภโว;
‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;
โคตโม นาม โคเตฺตน, สตฺถา โลเก ภวิสฺสติฯ
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
๔๔.
44.
‘‘‘ตสฺส ธเมฺมสุ ทายาโท, โอรโส ธมฺมนิมฺมิโต;
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;
วกฺกลิ นาม นาเมน, เหสฺสติ สตฺถุ สาวโก’ฯ
Vakkali nāma nāmena, hessati satthu sāvako’.
๔๕.
45.
‘‘เตน กมฺมวิเสเสน, เจตนาปณิธีหิ จ;
‘‘Tena kammavisesena, cetanāpaṇidhīhi ca;
ชหิตฺวา มานุสํ เทหํ, ตาวติํสมคจฺฉหํฯ
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
๔๖.
46.
‘‘สพฺพตฺถ สุขิโต หุตฺวา, สํสรโนฺต ภวาภเว;
‘‘Sabbattha sukhito hutvā, saṃsaranto bhavābhave;
สาวตฺถิยํ ปุเร ชาโต, กุเล อญฺญตเร อหํฯ
Sāvatthiyaṃ pure jāto, kule aññatare ahaṃ.
๔๗.
47.
‘‘โนนีตสุขุมาลํ มํ, ชาตปลฺลวโกมลํ;
‘‘Nonītasukhumālaṃ maṃ, jātapallavakomalaṃ;
มนฺทํ อุตฺตานสยนํ, ปิสาจภยตชฺชิตาฯ
Mandaṃ uttānasayanaṃ, pisācabhayatajjitā.
๔๘.
48.
‘‘ปาทมูเล มเหสิสฺส, สาเยสุํ ทีนมานสา;
‘‘Pādamūle mahesissa, sāyesuṃ dīnamānasā;
อิมํ ททาม เต นาถ, สรณํ โหหิ นายกฯ
Imaṃ dadāma te nātha, saraṇaṃ hohi nāyaka.
๔๙.
49.
‘‘ตทา ปฎิคฺคหิ โส มํ, ภีตานํ สรโณ มุนิ;
‘‘Tadā paṭiggahi so maṃ, bhītānaṃ saraṇo muni;
๕๐.
50.
‘‘ตทา ปภุติ เตนาหํ, อรเกฺขเยฺยน รกฺขิโต;
‘‘Tadā pabhuti tenāhaṃ, arakkheyyena rakkhito;
๕๑.
51.
‘‘สุคเตน วินา ภูโต, อุกฺกณฺฐามิ มุหุตฺตกํ;
‘‘Sugatena vinā bhūto, ukkaṇṭhāmi muhuttakaṃ;
ชาติยา สตฺตวโสฺสหํ, ปพฺพชิํ อนคาริยํฯ
Jātiyā sattavassohaṃ, pabbajiṃ anagāriyaṃ.
๕๒.
52.
๕๓.
53.
‘อลํ วกฺกลิ กิํ รูเป, รมเส พาลนนฺทิเตฯ
‘Alaṃ vakkali kiṃ rūpe, ramase bālanandite.
๕๔.
54.
‘‘‘โย หิ ปสฺสติ สทฺธมฺมํ, โส มํ ปสฺสติ ปณฺฑิโต;
‘‘‘Yo hi passati saddhammaṃ, so maṃ passati paṇḍito;
อปสฺสมาโน สทฺธมฺมํ, มํ ปสฺสมฺปิ น ปสฺสติฯ
Apassamāno saddhammaṃ, maṃ passampi na passati.
๕๕.
55.
‘‘‘อนนฺตาทีนโว กาโย, วิสรุกฺขสมูปโม;
‘‘‘Anantādīnavo kāyo, visarukkhasamūpamo;
อาวาโส สพฺพโรคานํ, ปุโญฺช ทุกฺขสฺส เกวโลฯ
Āvāso sabbarogānaṃ, puñjo dukkhassa kevalo.
๕๖.
56.
‘‘‘นิพฺพินฺทิย ตโต รูเป, ขนฺธานํ อุทยพฺพยํ;
‘‘‘Nibbindiya tato rūpe, khandhānaṃ udayabbayaṃ;
ปสฺส อุปกฺกิเลสานํ, สุเขนนฺตํ คมิสฺสติ’ฯ
Passa upakkilesānaṃ, sukhenantaṃ gamissati’.
๕๗.
57.
‘‘เอวํ เตนานุสิโฎฺฐหํ, นายเกน หิเตสินา;
‘‘Evaṃ tenānusiṭṭhohaṃ, nāyakena hitesinā;
คิชฺฌกูฎํ สมารุยฺห, ฌายามิ คิริกนฺทเรฯ
Gijjhakūṭaṃ samāruyha, jhāyāmi girikandare.
๕๘.
58.
วกฺกลีติ ชิโน วาจํ, ตํ สุตฺวา มุทิโต อหํฯ
Vakkalīti jino vācaṃ, taṃ sutvā mudito ahaṃ.
๕๙.
59.
‘‘ปกฺขนฺทิํ เสลปพฺภาเร, อเนกสตโปริเส;
‘‘Pakkhandiṃ selapabbhāre, anekasataporise;
ตทา พุทฺธานุภาเวน, สุเขเนว มหิํ คโตฯ
Tadā buddhānubhāvena, sukheneva mahiṃ gato.
๖๐.
60.
ตมหํ ธมฺมมญฺญาย, อรหตฺตมปาปุณิํฯ
Tamahaṃ dhammamaññāya, arahattamapāpuṇiṃ.
๖๑.
61.
‘‘สุมหาปริสมเชฺฌ , ตทา มํ จรณนฺตโค;
‘‘Sumahāparisamajjhe , tadā maṃ caraṇantago;
อคฺคํ สทฺธาธิมุตฺตานํ, ปญฺญเปสิ มหามติฯ
Aggaṃ saddhādhimuttānaṃ, paññapesi mahāmati.
๖๒.
62.
‘‘สตสหสฺสิโต กเปฺป, ยํ กมฺมมกริํ ตทา;
‘‘Satasahassito kappe, yaṃ kammamakariṃ tadā;
ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, พุทฺธปูชายิทํ ผลํฯ
Duggatiṃ nābhijānāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
๖๓.
63.
‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสโวฯ
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
๖๔.
64.
‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
๖๕.
65.
‘‘ปฎิสมฺภิทา จตโสฺส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา วกฺกลิเตฺถโร อิมา คาถาโย
Itthaṃ sudaṃ āyasmā vakkalitthero imā gāthāyo
อภาสิตฺถาติฯ
Abhāsitthāti.
วกฺกลิเตฺถรสฺสาปทานํ ทุติยํฯ
Vakkalittherassāpadānaṃ dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā / ๒. วกฺกลิเตฺถรอปทานวณฺณนา • 2. Vakkalittheraapadānavaṇṇanā
