| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೧೧. ವಲಾಹಕಸಂಯುತ್ತವಣ್ಣನಾ
11. Valāhakasaṃyuttavaṇṇanā
೫೫೦-೬೦೬. ವಲಾಹಕಸಂಯುತ್ತೇ ವಲಾಹಕಕಾಯಿಕಾತಿ ವಲಾಹಕನಾಮಕೇ ದೇವಕಾಯೇ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಆಕಾಸಚಾರಿಕದೇವಾ। ಸೀತವಲಾಹಕಾತಿ ಸೀತಕರಣವಲಾಹಕಾ। ಸೇಸಪದೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಚೇತೋಪಣಿಧಿಮನ್ವಾಯಾತಿ ಚಿತ್ತಟ್ಠಪನಂ ಆಗಮ್ಮ। ಸೀತಂ ಹೋತೀತಿ ಯಂ ವಸ್ಸಾನೇ ವಾ ಹೇಮನ್ತೇ ವಾ ಸೀತಂ ಹೋತಿ, ತಂ ಉತುಸಮುಟ್ಠಾನಮೇವ। ಯಂ ಪನ ಸೀತೇಪಿ ಅತಿಸೀತಂ, ಗಿಮ್ಹೇ ಚ ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಸೀತಂ, ತಂ ದೇವತಾನುಭಾವೇನ ನಿಬ್ಬತ್ತಂ ಸೀತಂ ನಾಮ। ಉಣ್ಹಂ ಹೋತೀತಿ ಯಂ ಗಿಮ್ಹಾನೇ ಉಣ್ಹಂ, ತಂ ಉತುಸಮುಟ್ಠಾನಿಕಂ ಪಾಕತಿಕಮೇವ। ಯಂ ಪನ ಉಣ್ಹೇಪಿ ಅತಿಉಣ್ಹಂ, ಸೀತಕಾಲೇ ಚ ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಉಣ್ಹಂ, ತಂ ದೇವತಾನುಭಾವೇನ ನಿಬ್ಬತ್ತಂ ಉಣ್ಹಂ ನಾಮ। ಅಬ್ಭಂ ಹೋತೀತಿ ಅಬ್ಭಮಣ್ಡಪೋ ಹೋತಿ। ಇಧಾಪಿ ಯಂ ವಸ್ಸಾನೇ ಚ ಸಿಸಿರೇ ಚ ಅಬ್ಭಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ, ತಂ ಉತುಸಮುಟ್ಠಾನಿಕಂ ಪಾಕತಿಕಮೇವ। ಯಂ ಪನ ಅಬ್ಭೇಯೇವ ಅತಿಅಬ್ಭಂ, ಸತ್ತಸತ್ತಾಹಮ್ಪಿ ಚನ್ದಸೂರಿಯೇ ಛಾದೇತ್ವಾ ಏಕನ್ಧಕಾರಂ ಕರೋತಿ, ಯಞ್ಚ ಚಿತ್ತವೇಸಾಖಮಾಸೇಸು ಅಬ್ಭಂ, ತಂ ದೇವತಾನುಭಾವೇನ ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಅಬ್ಭಂ ನಾಮ। ವಾತೋ ಹೋತೀತಿ ಯೋ ತಸ್ಮಿಂ ತಸ್ಮಿಂ ಉತುಮ್ಹಿ ಉತ್ತರದಕ್ಖಿಣಾದಿಪಕತಿವಾತೋ ಹೋತಿ, ಅಯಂ ಉತುಸಮುಟ್ಠಾನೋವ। ಯೋಪಿ ಪನ ರುಕ್ಖಕ್ಖನ್ಧಾದಿಪದಾಲನೋ ಅತಿವಾತೋ ನಾಮ ಅತ್ಥಿ, ಅಯಞ್ಚೇವ, ಯೋ ಚ ಅಞ್ಞೋಪಿ ಅಕಾಲವಾತೋ, ಅಯಂ ದೇವತಾನುಭಾವನಿಬ್ಬತ್ತೋ ನಾಮ। ದೇವೋ ವಸ್ಸತೀತಿ ಯಂ ವಸ್ಸಿಕೇ ಚತ್ತಾರೋ ಮಾಸೇ ವಸ್ಸಂ, ತಂ ಉತುಸಮುಟ್ಠಾನಮೇವ। ಯಂ ಪನ ವಸ್ಸೇಯೇವ ಅತಿವಸ್ಸಂ, ಯಞ್ಚ ಚಿತ್ತವೇಸಾಖಮಾಸೇಸು ವಸ್ಸಂ, ತಂ ದೇವತಾನುಭಾವನಿಬ್ಬತ್ತಂ ನಾಮ।
550-606. Valāhakasaṃyutte valāhakakāyikāti valāhakanāmake devakāye uppannā ākāsacārikadevā. Sītavalāhakāti sītakaraṇavalāhakā. Sesapadesupi eseva nayo. Cetopaṇidhimanvāyāti cittaṭṭhapanaṃ āgamma. Sītaṃ hotīti yaṃ vassāne vā hemante vā sītaṃ hoti, taṃ utusamuṭṭhānameva. Yaṃ pana sītepi atisītaṃ, gimhe ca uppannaṃ sītaṃ, taṃ devatānubhāvena nibbattaṃ sītaṃ nāma. Uṇhaṃ hotīti yaṃ gimhāne uṇhaṃ, taṃ utusamuṭṭhānikaṃ pākatikameva. Yaṃ pana uṇhepi atiuṇhaṃ, sītakāle ca uppannaṃ uṇhaṃ, taṃ devatānubhāvena nibbattaṃ uṇhaṃ nāma. Abbhaṃ hotīti abbhamaṇḍapo hoti. Idhāpi yaṃ vassāne ca sisire ca abbhaṃ uppajjati, taṃ utusamuṭṭhānikaṃ pākatikameva. Yaṃ pana abbheyeva atiabbhaṃ, sattasattāhampi candasūriye chādetvā ekandhakāraṃ karoti, yañca cittavesākhamāsesu abbhaṃ, taṃ devatānubhāvena uppannaṃ abbhaṃ nāma. Vāto hotīti yo tasmiṃ tasmiṃ utumhi uttaradakkhiṇādipakativāto hoti, ayaṃ utusamuṭṭhānova. Yopi pana rukkhakkhandhādipadālano ativāto nāma atthi, ayañceva, yo ca aññopi akālavāto, ayaṃ devatānubhāvanibbatto nāma. Devo vassatīti yaṃ vassike cattāro māse vassaṃ, taṃ utusamuṭṭhānameva. Yaṃ pana vasseyeva ativassaṃ, yañca cittavesākhamāsesu vassaṃ, taṃ devatānubhāvanibbattaṃ nāma.
ತತ್ರಿದಂ ವತ್ಥು – ಏಕೋ ಕಿರ ವಸ್ಸವಲಾಹಕದೇವಪುತ್ತೋ ತಲಕೂಟಕವಾಸಿ ಖೀಣಾಸವತ್ಥೇರಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕಂ ಗನ್ತ್ವಾ ವನ್ದಿತ್ವಾ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ಥೇರೋ ‘‘ಕೋಸಿ ತ್ವ’’ನ್ತಿ ಪುಚ್ಛಿ। ‘‘ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ವಸ್ಸವಲಾಹಕದೇವಪುತ್ತೋ’’ತಿ। ‘‘ತುಮ್ಹಾಕಂ ಕಿರ ಚಿತ್ತೇನ ದೇವೋ ವಸ್ಸತೀ’’ತಿ? ‘‘ಆಮ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ। ‘‘ಪಸ್ಸಿತುಕಾಮಾ ಮಯ’’ನ್ತಿ । ‘‘ತೇಮಿಸ್ಸಥ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ। ‘‘ಮೇಘಸೀಸಂ ವಾ ಗಜ್ಜಿತಂ ವಾ ನ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ಕಥಂ ತೇಮಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ? ‘‘ಭನ್ತೇ, ಅಮ್ಹಾಕಂಚಿತ್ತೇನ ದೇವೋ ವಸ್ಸತಿ, ತುಮ್ಹೇ ಪಣ್ಣಸಾಲಂ ಪವಿಸಥಾ’’ತಿ । ‘‘ಸಾಧು ದೇವಪುತ್ತಾ’’ತಿ ಸೋ ಪಾದೇ ಧೋವಿತ್ವಾ ಪಣ್ಣಸಾಲಂ ಪಾವಿಸಿ। ದೇವಪುತ್ತೋ ತಸ್ಮಿಂ ಪವಿಸನ್ತೇಯೇವ ಏಕಂ ಗೀತಂ ಗಾಯಿತ್ವಾ ಹತ್ಥಂ ಉಕ್ಖಿಪಿ। ಸಮನ್ತಾ ತಿಯೋಜನಟ್ಠಾನಂ ಏಕಮೇಘಂ ಅಹೋಸಿ। ಥೇರೋ ಅದ್ಧತಿನ್ತೋ ಪಣ್ಣಸಾಲಂ ಪವಿಟ್ಠೋತಿ। ಅಪಿಚ ದೇವೋ ನಾಮೇಸ ಅಟ್ಠಹಿ ಕಾರಣೇಹಿ ವಸ್ಸತಿ ನಾಗಾನುಭಾವೇನ ಸುಪಣ್ಣಾನುಭಾವೇನ ದೇವತಾನುಭಾವೇನ ಸಚ್ಚಕಿರಿಯಾಯ ಉತುಸಮುಟ್ಠಾನೇನ ಮಾರಾವಟ್ಟನೇನ ಇದ್ಧಿಬಲೇನ ವಿನಾಸಮೇಘೇನಾತಿ।
Tatridaṃ vatthu – eko kira vassavalāhakadevaputto talakūṭakavāsi khīṇāsavattherassa santikaṃ gantvā vanditvā aṭṭhāsi. Thero ‘‘kosi tva’’nti pucchi. ‘‘Ahaṃ, bhante, vassavalāhakadevaputto’’ti. ‘‘Tumhākaṃ kira cittena devo vassatī’’ti? ‘‘Āma, bhante’’ti. ‘‘Passitukāmā maya’’nti . ‘‘Temissatha, bhante’’ti. ‘‘Meghasīsaṃ vā gajjitaṃ vā na paññāyati, kathaṃ temissāmā’’ti? ‘‘Bhante, amhākaṃcittena devo vassati, tumhe paṇṇasālaṃ pavisathā’’ti . ‘‘Sādhu devaputtā’’ti so pāde dhovitvā paṇṇasālaṃ pāvisi. Devaputto tasmiṃ pavisanteyeva ekaṃ gītaṃ gāyitvā hatthaṃ ukkhipi. Samantā tiyojanaṭṭhānaṃ ekameghaṃ ahosi. Thero addhatinto paṇṇasālaṃ paviṭṭhoti. Apica devo nāmesa aṭṭhahi kāraṇehi vassati nāgānubhāvena supaṇṇānubhāvena devatānubhāvena saccakiriyāya utusamuṭṭhānena mārāvaṭṭanena iddhibalena vināsameghenāti.
ವಲಾಹಕಸಂಯುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Valāhakasaṃyuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya
೧. ಸುದ್ಧಿಕಸುತ್ತಂ • 1. Suddhikasuttaṃ
೨. ಸುಚರಿತಸುತ್ತಂ • 2. Sucaritasuttaṃ
೩-೧೨. ಸೀತವಲಾಹಕದಾನೂಪಕಾರಸುತ್ತದಸಕಂ • 3-12. Sītavalāhakadānūpakārasuttadasakaṃ
೧೩-೫೨. ಉಣ್ಹವಲಾಹಕದಾನೂಪಕಾರಸುತ್ತಚಾಲೀಸಕಂ • 13-52. Uṇhavalāhakadānūpakārasuttacālīsakaṃ
೫೩. ಸೀತವಲಾಹಕಸುತ್ತಂ • 53. Sītavalāhakasuttaṃ
೫೪. ಉಣ್ಹವಲಾಹಕಸುತ್ತಂ • 54. Uṇhavalāhakasuttaṃ
೫೫. ಅಬ್ಭವಲಾಹಕಸುತ್ತಂ • 55. Abbhavalāhakasuttaṃ
೫೬. ವಾತವಲಾಹಕಸುತ್ತಂ • 56. Vātavalāhakasuttaṃ
೫೭. ವಸ್ಸವಲಾಹಕಸುತ್ತಂ • 57. Vassavalāhakasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೧೧. ವಲಾಹಕಸಂಯುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 11. Valāhakasaṃyuttavaṇṇanā
