Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ • Majjhimanikāya |
੩. વਮ੍ਮਿਕਸੁਤ੍ਤਂ
3. Vammikasuttaṃ
੨੪੯. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਜੇਤવਨੇ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਆਰਾਮੇ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਆਯਸ੍ਮਾ ਕੁਮਾਰਕਸ੍ਸਪੋ ਅਨ੍ਧવਨੇ વਿਹਰਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਅਞ੍ਞਤਰਾ ਦੇવਤਾ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾਯ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤવਣ੍ਣਾ ਕੇવਲਕਪ੍ਪਂ ਅਨ੍ਧવਨਂ ਓਭਾਸੇਤ੍વਾ ਯੇਨਾਯਸ੍ਮਾ ਕੁਮਾਰਕਸ੍ਸਪੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤਾ ਖੋ ਸਾ ਦੇવਤਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਕੁਮਾਰਕਸ੍ਸਪਂ ਏਤਦવੋਚ –
249. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena āyasmā kumārakassapo andhavane viharati. Atha kho aññatarā devatā abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇā kevalakappaṃ andhavanaṃ obhāsetvā yenāyasmā kumārakassapo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhitā kho sā devatā āyasmantaṃ kumārakassapaṃ etadavoca –
‘‘ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਅਯਂ વਮ੍ਮਿਕੋ 1 ਰਤ੍ਤਿਂ ਧੂਮਾਯਤਿ, ਦਿવਾ ਪਜ੍ਜਲਤਿ। ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਭਿਕ੍ਖਣ, ਸੁਮੇਧ, ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯਾ’ਤਿ। ਅਭਿਕ੍ਖਣਨ੍ਤੋ ਸੁਮੇਧੋ ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯ ਅਦ੍ਦਸ ਲਙ੍ਗਿਂ ‘ਲਙ੍ਗੀ, ਭਦਨ੍ਤੇ’ਤਿ। ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਉਕ੍ਖਿਪ ਲਙ੍ਗਿਂ; ਅਭਿਕ੍ਖਣ, ਸੁਮੇਧ, ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯਾ’ਤਿ। ਅਭਿਕ੍ਖਣਨ੍ਤੋ ਸੁਮੇਧੋ ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯ ਅਦ੍ਦਸ ਉਦ੍ਧੁਮਾਯਿਕਂ। ‘ਉਦ੍ਧੁਮਾਯਿਕਾ, ਭਦਨ੍ਤੇ’ਤਿ। ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਉਕ੍ਖਿਪ ਉਦ੍ਧੁਮਾਯਿਕਂ; ਅਭਿਕ੍ਖਣ, ਸੁਮੇਧ, ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯਾ’ਤਿ। ਅਭਿਕ੍ਖਣਨ੍ਤੋ ਸੁਮੇਧੋ ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯ ਅਦ੍ਦਸ ਦ੍વਿਧਾਪਥਂ। ‘ਦ੍વਿਧਾਪਥੋ, ਭਦਨ੍ਤੇ’ਤਿ। ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਉਕ੍ਖਿਪ ਦ੍વਿਧਾਪਥਂ; ਅਭਿਕ੍ਖਣ, ਸੁਮੇਧ, ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯਾ’ਤਿ। ਅਭਿਕ੍ਖਣਨ੍ਤੋ ਸੁਮੇਧੋ ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯ ਅਦ੍ਦਸ ਚਙ੍ਗવਾਰਂ 2। ‘ਚਙ੍ਗવਾਰੋ, ਭਦਨ੍ਤੇ’ਤਿ। ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਉਕ੍ਖਿਪ ਚਙ੍ਗવਾਰਂ; ਅਭਿਕ੍ਖਣ, ਸੁਮੇਧ, ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯਾ’ਤਿ। ਅਭਿਕ੍ਖਣਨ੍ਤੋ ਸੁਮੇਧੋ ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯ ਅਦ੍ਦਸ ਕੁਮ੍ਮਂ। ‘ਕੁਮ੍ਮੋ , ਭਦਨ੍ਤੇ’ਤਿ। ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਉਕ੍ਖਿਪ ਕੁਮ੍ਮਂ; ਅਭਿਕ੍ਖਣ, ਸੁਮੇਧ, ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯਾ’ਤਿ। ਅਭਿਕ੍ਖਣਨ੍ਤੋ ਸੁਮੇਧੋ ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯ ਅਦ੍ਦਸ ਅਸਿਸੂਨਂ। ‘ਅਸਿਸੂਨਾ, ਭਦਨ੍ਤੇ’ਤਿ। ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਉਕ੍ਖਿਪ ਅਸਿਸੂਨਂ; ਅਭਿਕ੍ਖਣ, ਸੁਮੇਧ, ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯਾ’ਤਿ। ਅਭਿਕ੍ਖਣਨ੍ਤੋ ਸੁਮੇਧੋ ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯ ਅਦ੍ਦਸ ਮਂਸਪੇਸਿਂ। ‘ਮਂਸਪੇਸਿ, ਭਦਨ੍ਤੇ’ਤਿ। ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਉਕ੍ਖਿਪ ਮਂਸਪੇਸਿਂ; ਅਭਿਕ੍ਖਣ, ਸੁਮੇਧ, ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯਾ’ਤਿ। ਅਭਿਕ੍ਖਣਨ੍ਤੋ ਸੁਮੇਧੋ ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯ ਅਦ੍ਦਸ ਨਾਗਂ। ‘ਨਾਗੋ, ਭਦਨ੍ਤੇ’ਤਿ। ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਨਾਗੋ, ਮਾ ਨਾਗਂ ਘਟ੍ਟੇਸਿ; ਨਮੋ ਕਰੋਹਿ ਨਾਗਸ੍ਸਾ’’’ਤਿ।
‘‘Bhikkhu bhikkhu, ayaṃ vammiko 3 rattiṃ dhūmāyati, divā pajjalati. Brāhmaṇo evamāha – ‘abhikkhaṇa, sumedha, satthaṃ ādāyā’ti. Abhikkhaṇanto sumedho satthaṃ ādāya addasa laṅgiṃ ‘laṅgī, bhadante’ti. Brāhmaṇo evamāha – ‘ukkhipa laṅgiṃ; abhikkhaṇa, sumedha, satthaṃ ādāyā’ti. Abhikkhaṇanto sumedho satthaṃ ādāya addasa uddhumāyikaṃ. ‘Uddhumāyikā, bhadante’ti. Brāhmaṇo evamāha – ‘ukkhipa uddhumāyikaṃ; abhikkhaṇa, sumedha, satthaṃ ādāyā’ti. Abhikkhaṇanto sumedho satthaṃ ādāya addasa dvidhāpathaṃ. ‘Dvidhāpatho, bhadante’ti. Brāhmaṇo evamāha – ‘ukkhipa dvidhāpathaṃ; abhikkhaṇa, sumedha, satthaṃ ādāyā’ti. Abhikkhaṇanto sumedho satthaṃ ādāya addasa caṅgavāraṃ 4. ‘Caṅgavāro, bhadante’ti. Brāhmaṇo evamāha – ‘ukkhipa caṅgavāraṃ; abhikkhaṇa, sumedha, satthaṃ ādāyā’ti. Abhikkhaṇanto sumedho satthaṃ ādāya addasa kummaṃ. ‘Kummo , bhadante’ti. Brāhmaṇo evamāha – ‘ukkhipa kummaṃ; abhikkhaṇa, sumedha, satthaṃ ādāyā’ti. Abhikkhaṇanto sumedho satthaṃ ādāya addasa asisūnaṃ. ‘Asisūnā, bhadante’ti. Brāhmaṇo evamāha – ‘ukkhipa asisūnaṃ; abhikkhaṇa, sumedha, satthaṃ ādāyā’ti. Abhikkhaṇanto sumedho satthaṃ ādāya addasa maṃsapesiṃ. ‘Maṃsapesi, bhadante’ti. Brāhmaṇo evamāha – ‘ukkhipa maṃsapesiṃ; abhikkhaṇa, sumedha, satthaṃ ādāyā’ti. Abhikkhaṇanto sumedho satthaṃ ādāya addasa nāgaṃ. ‘Nāgo, bhadante’ti. Brāhmaṇo evamāha – ‘tiṭṭhatu nāgo, mā nāgaṃ ghaṭṭesi; namo karohi nāgassā’’’ti.
‘‘ਇਮੇ ਖੋ ਤ੍વਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਪਞ੍ਹੇ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਯਥਾ ਚ ਤੇ ਭਗવਾ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ ਤਥਾ ਨਂ ਧਾਰੇਯ੍ਯਾਸਿ। ਨਾਹਂ ਤਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਪਸ੍ਸਾਮਿ ਸਦੇવਕੇ ਲੋਕੇ ਸਮਾਰਕੇ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕੇ ਸਸ੍ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਪਜਾਯ ਸਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਯ, ਯੋ ਇਮੇਸਂ ਪਞ੍ਹਾਨਂ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣੇਨ ਚਿਤ੍ਤਂ ਆਰਾਧੇਯ੍ਯ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਤਥਾਗਤੇਨ વਾ, ਤਥਾਗਤਸਾવਕੇਨ વਾ, ਇਤੋ વਾ ਪਨ ਸੁਤ੍વਾ’’ਤਿ – ਇਦਮવੋਚ ਸਾ ਦੇવਤਾ। ਇਦਂ વਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥੇવਨ੍ਤਰਧਾਯਿ।
‘‘Ime kho tvaṃ, bhikkhu, pañhe bhagavantaṃ upasaṅkamitvā puccheyyāsi, yathā ca te bhagavā byākaroti tathā naṃ dhāreyyāsi. Nāhaṃ taṃ, bhikkhu, passāmi sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya, yo imesaṃ pañhānaṃ veyyākaraṇena cittaṃ ārādheyya aññatra tathāgatena vā, tathāgatasāvakena vā, ito vā pana sutvā’’ti – idamavoca sā devatā. Idaṃ vatvā tatthevantaradhāyi.
੨੫੦. ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਕੁਮਾਰਕਸ੍ਸਪੋ ਤਸ੍ਸਾ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਕੁਮਾਰਕਸ੍ਸਪੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਇਮਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਰਤ੍ਤਿਂ ਅਞ੍ਞਤਰਾ ਦੇવਤਾ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਾਯ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤવਣ੍ਣਾ ਕੇવਲਕਪ੍ਪਂ ਅਨ੍ਧવਨਂ ਓਭਾਸੇਤ੍વਾ ਯੇਨਾਹਂ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤਾ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਾ ਦੇવਤਾ ਮਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਅਯਂ વਮ੍ਮਿਕੋ ਰਤ੍ਤਿਂ ਧੂਮਾਯਤਿ, ਦਿવਾ ਪਜ੍ਜਲਤਿ’। ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਭਿਕ੍ਖਣ, ਸੁਮੇਧ, ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯਾ’ਤਿ। ਅਭਿਕ੍ਖਣਨ੍ਤੋ ਸੁਮੇਧੋ ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯ…ਪੇ॰… ਇਤੋ વਾ ਪਨ ਸੁਤ੍વਾਤਿ। ਇਦਮવੋਚ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਾ ਦੇવਤਾ। ਇਦਂ વਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥੇવਨ੍ਤਰਧਾਯਿ। ‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, વਮ੍ਮਿਕੋ, ਕਾ ਰਤ੍ਤਿਂ ਧੂਮਾਯਨਾ, ਕਾ ਦਿવਾ ਪਜ੍ਜਲਨਾ, ਕੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ, ਕੋ ਸੁਮੇਧੋ, ਕਿਂ ਸਤ੍ਥਂ, ਕਿਂ ਅਭਿਕ੍ਖਣਂ, ਕਾ ਲਙ੍ਗੀ, ਕਾ ਉਦ੍ਧੁਮਾਯਿਕਾ, ਕੋ ਦ੍વਿਧਾਪਥੋ, ਕਿਂ ਚਙ੍ਗવਾਰਂ, ਕੋ ਕੁਮ੍ਮੋ, ਕਾ ਅਸਿਸੂਨਾ , ਕਾ ਮਂਸਪੇਸਿ, ਕੋ ਨਾਗੋ’’’ਤਿ?
250. Atha kho āyasmā kumārakassapo tassā rattiyā accayena yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā kumārakassapo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘imaṃ, bhante, rattiṃ aññatarā devatā abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇā kevalakappaṃ andhavanaṃ obhāsetvā yenāhaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhitā kho, bhante, sā devatā maṃ etadavoca – ‘bhikkhu bhikkhu, ayaṃ vammiko rattiṃ dhūmāyati, divā pajjalati’. Brāhmaṇo evamāha – ‘abhikkhaṇa, sumedha, satthaṃ ādāyā’ti. Abhikkhaṇanto sumedho satthaṃ ādāya…pe… ito vā pana sutvāti. Idamavoca, bhante, sā devatā. Idaṃ vatvā tatthevantaradhāyi. ‘Ko nu kho, bhante, vammiko, kā rattiṃ dhūmāyanā, kā divā pajjalanā, ko brāhmaṇo, ko sumedho, kiṃ satthaṃ, kiṃ abhikkhaṇaṃ, kā laṅgī, kā uddhumāyikā, ko dvidhāpatho, kiṃ caṅgavāraṃ, ko kummo, kā asisūnā , kā maṃsapesi, ko nāgo’’’ti?
੨੫੧. ‘‘‘વਮ੍ਮਿਕੋ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਇਮਸ੍ਸੇਤਂ ਚਾਤੁਮਹਾਭੂਤਿਕਸ੍ਸ 5 ਕਾਯਸ੍ਸ ਅਧਿવਚਨਂ, ਮਾਤਾਪੇਤ੍ਤਿਕਸਮ੍ਭવਸ੍ਸ ਓਦਨਕੁਮ੍ਮਾਸੂਪਚਯਸ੍ਸ ਅਨਿਚ੍ਚੁਚ੍ਛਾਦਨ-ਪਰਿਮਦ੍ਦਨਭੇਦਨ-વਿਦ੍ਧਂਸਨ-ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ।
251. ‘‘‘Vammiko’ti kho, bhikkhu, imassetaṃ cātumahābhūtikassa 6 kāyassa adhivacanaṃ, mātāpettikasambhavassa odanakummāsūpacayassa aniccucchādana-parimaddanabhedana-viddhaṃsana-dhammassa.
‘‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਤਥਾਗਤਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ ਅਰਹਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ। ‘ਸੁਮੇਧੋ’ਤਿ ਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੇਕ੍ਖਸ੍ਸੇਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਧਿવਚਨਂ।
‘‘‘Brāhmaṇo’ti kho, bhikkhu, tathāgatassetaṃ adhivacanaṃ arahato sammāsambuddhassa. ‘Sumedho’ti kho bhikkhu sekkhassetaṃ bhikkhuno adhivacanaṃ.
‘‘‘ਸਤ੍ਥ’ਨ੍ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਅਰਿਯਾਯੇਤਂ ਪਞ੍ਞਾਯ ਅਧਿવਚਨਂ। ‘ਅਭਿਕ੍ਖਣ’ਨ੍ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, વੀਰਿਯਾਰਮ੍ਭਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ।
‘‘‘Sattha’nti kho, bhikkhu, ariyāyetaṃ paññāya adhivacanaṃ. ‘Abhikkhaṇa’nti kho, bhikkhu, vīriyārambhassetaṃ adhivacanaṃ.
‘‘‘ਲਙ੍ਗੀ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਅવਿਜ੍ਜਾਯੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ। ਉਕ੍ਖਿਪ ਲਙ੍ਗਿਂ, ਪਜਹ ਅવਿਜ੍ਜਂ; ਅਭਿਕ੍ਖਣ, ਸੁਮੇਧ, ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯਾਤਿ ਅਯਮੇਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ।
‘‘‘Laṅgī’ti kho, bhikkhu, avijjāyetaṃ adhivacanaṃ. Ukkhipa laṅgiṃ, pajaha avijjaṃ; abhikkhaṇa, sumedha, satthaṃ ādāyāti ayametassa attho.
‘‘‘ਉਦ੍ਧੁਮਾਯਿਕਾ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਕੋਧੂਪਾਯਾਸਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ। ਉਕ੍ਖਿਪ ਉਦ੍ਧੁਮਾਯਿਕਂ, ਪਜਹ ਕੋਧੂਪਾਯਾਸਂ; ਅਭਿਕ੍ਖਣ, ਸੁਮੇਧ, ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯਾਤਿ ਅਯਮੇਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ।
‘‘‘Uddhumāyikā’ti kho, bhikkhu, kodhūpāyāsassetaṃ adhivacanaṃ. Ukkhipa uddhumāyikaṃ, pajaha kodhūpāyāsaṃ; abhikkhaṇa, sumedha, satthaṃ ādāyāti ayametassa attho.
‘‘‘ਦ੍વਿਧਾਪਥੋ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਯੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ। ਉਕ੍ਖਿਪ ਦ੍વਿਧਾਪਥਂ, ਪਜਹ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਂ; ਅਭਿਕ੍ਖਣ, ਸੁਮੇਧ, ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯਾਤਿ ਅਯਮੇਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ।
‘‘‘Dvidhāpatho’ti kho, bhikkhu, vicikicchāyetaṃ adhivacanaṃ. Ukkhipa dvidhāpathaṃ, pajaha vicikicchaṃ; abhikkhaṇa, sumedha, satthaṃ ādāyāti ayametassa attho.
‘‘‘ਚਙ੍ਗવਾਰ’ਨ੍ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਪਞ੍ਚਨ੍ਨੇਤਂ ਨੀવਰਣਾਨਂ ਅਧਿવਚਨਂ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਨੀવਰਣਸ੍ਸ, ਬ੍ਯਾਪਾਦਨੀવਰਣਸ੍ਸ, ਥੀਨਮਿਦ੍ਧਨੀવਰਣਸ੍ਸ, ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਨੀવਰਣਸ੍ਸ, વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਨੀવਰਣਸ੍ਸ। ਉਕ੍ਖਿਪ ਚਙ੍ਗવਾਰਂ, ਪਜਹ ਪਞ੍ਚ ਨੀવਰਣੇ ; ਅਭਿਕ੍ਖਣ, ਸੁਮੇਧ, ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯਾਤਿ ਅਯਮੇਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ।
‘‘‘Caṅgavāra’nti kho, bhikkhu, pañcannetaṃ nīvaraṇānaṃ adhivacanaṃ, seyyathidaṃ – kāmacchandanīvaraṇassa, byāpādanīvaraṇassa, thīnamiddhanīvaraṇassa, uddhaccakukkuccanīvaraṇassa, vicikicchānīvaraṇassa. Ukkhipa caṅgavāraṃ, pajaha pañca nīvaraṇe ; abhikkhaṇa, sumedha, satthaṃ ādāyāti ayametassa attho.
‘‘‘ਕੁਮ੍ਮੋ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਪਞ੍ਚਨ੍ਨੇਤਂ ਉਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਅਧਿવਚਨਂ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਰੂਪੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ, વੇਦਨੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ, ਸਞ੍ਞੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ, ਸਙ੍ਖਾਰੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ, વਿਞ੍ਞਾਣੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ। ਉਕ੍ਖਿਪ ਕੁਮ੍ਮਂ, ਪਜਹ ਪਞ੍ਚੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧੇ; ਅਭਿਕ੍ਖਣ, ਸੁਮੇਧ, ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯਾਤਿ ਅਯਮੇਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ।
‘‘‘Kummo’ti kho, bhikkhu, pañcannetaṃ upādānakkhandhānaṃ adhivacanaṃ, seyyathidaṃ – rūpupādānakkhandhassa, vedanupādānakkhandhassa, saññupādānakkhandhassa, saṅkhārupādānakkhandhassa, viññāṇupādānakkhandhassa. Ukkhipa kummaṃ, pajaha pañcupādānakkhandhe; abhikkhaṇa, sumedha, satthaṃ ādāyāti ayametassa attho.
‘‘‘ਅਸਿਸੂਨਾ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਪਞ੍ਚਨ੍ਨੇਤਂ ਕਾਮਗੁਣਾਨਂ ਅਧਿવਚਨਂ – ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾਨਂ ਰੂਪਾਨਂ ਇਟ੍ਠਾਨਂ ਕਨ੍ਤਾਨਂ ਮਨਾਪਾਨਂ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ, ਸੋਤવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾਨਂ ਸਦ੍ਦਾਨਂ…ਪੇ॰… ਘਾਨવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾਨਂ ਗਨ੍ਧਾਨਂ…ਪੇ॰… ਜਿવ੍ਹਾવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾਨਂ ਰਸਾਨਂ…ਪੇ॰… ਕਾਯવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾਨਂ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾਨਂ ਇਟ੍ਠਾਨਂ ਕਨ੍ਤਾਨਂ ਮਨਾਪਾਨਂ ਪਿਯਰੂਪਾਨਂ ਕਾਮੂਪਸਂਹਿਤਾਨਂ ਰਜਨੀਯਾਨਂ। ਉਕ੍ਖਿਪ ਅਸਿਸੂਨਂ, ਪਜਹ ਪਞ੍ਚ ਕਾਮਗੁਣੇ; ਅਭਿਕ੍ਖਣ, ਸੁਮੇਧ, ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯਾਤਿ ਅਯਮੇਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ।
‘‘‘Asisūnā’ti kho, bhikkhu, pañcannetaṃ kāmaguṇānaṃ adhivacanaṃ – cakkhuviññeyyānaṃ rūpānaṃ iṭṭhānaṃ kantānaṃ manāpānaṃ piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ, sotaviññeyyānaṃ saddānaṃ…pe… ghānaviññeyyānaṃ gandhānaṃ…pe… jivhāviññeyyānaṃ rasānaṃ…pe… kāyaviññeyyānaṃ phoṭṭhabbānaṃ iṭṭhānaṃ kantānaṃ manāpānaṃ piyarūpānaṃ kāmūpasaṃhitānaṃ rajanīyānaṃ. Ukkhipa asisūnaṃ, pajaha pañca kāmaguṇe; abhikkhaṇa, sumedha, satthaṃ ādāyāti ayametassa attho.
‘‘‘ਮਂਸਪੇਸੀ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਨਨ੍ਦੀਰਾਗਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ। ਉਕ੍ਖਿਪ ਮਂਸਪੇਸਿਂ, ਪਜਹ ਨਨ੍ਦੀਰਾਗਂ; ਅਭਿਕ੍ਖਣ, ਸੁਮੇਧ, ਸਤ੍ਥਂ ਆਦਾਯਾਤਿ ਅਯਮੇਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ।
‘‘‘Maṃsapesī’ti kho, bhikkhu, nandīrāgassetaṃ adhivacanaṃ. Ukkhipa maṃsapesiṃ, pajaha nandīrāgaṃ; abhikkhaṇa, sumedha, satthaṃ ādāyāti ayametassa attho.
‘‘‘ਨਾਗੋ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਖੀਣਾਸવਸ੍ਸੇਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਧਿવਚਨਂ। ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਨਾਗੋ, ਮਾ ਨਾਗਂ ਘਟ੍ਟੇਸਿ; ਨਮੋ ਕਰੋਹਿ ਨਾਗਸ੍ਸਾਤਿ ਅਯਮੇਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ।
‘‘‘Nāgo’ti kho, bhikkhu, khīṇāsavassetaṃ bhikkhuno adhivacanaṃ. Tiṭṭhatu nāgo, mā nāgaṃ ghaṭṭesi; namo karohi nāgassāti ayametassa attho’’ti.
ਇਦਮવੋਚ ਭਗવਾ। ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਕੁਮਾਰਕਸ੍ਸਪੋ ਭਗવਤੋ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦੀਤਿ।
Idamavoca bhagavā. Attamano āyasmā kumārakassapo bhagavato bhāsitaṃ abhinandīti.
વਮ੍ਮਿਕਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਤਤਿਯਂ।
Vammikasuttaṃ niṭṭhitaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ੩. વਮ੍ਮਿਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Vammikasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ੩. વਮ੍ਮਿਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Vammikasuttavaṇṇanā