| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๗. วนโรปสุตฺตวณฺณนา
7. Vanaropasuttavaṇṇanā
๔๗. เกสนฺติ สามิวเสน วุตฺตกสโทฺท ‘‘ธมฺมฎฺฐา สีลสมฺปนฺนา’’ติ เอตฺถ ปจฺจตฺตพหุวจนวเสน ปริณาเมตโพฺพฯ อตฺถวเสน หิ วิภตฺติวิปริณาโมฯ เก ชนาติ เอตฺถ วา วุตฺตเกสโทฺท สีหวิโลกนนเยน อาเนตฺวา โยเชตโพฺพติ อาห ‘‘เก ธมฺมฎฺฐา, เก สีลสมฺปนฺนา’’ติ? ปุจฺฉตีติ อิมินา ตตฺถ การณมาหฯ ผลาทิสมฺปตฺติยา อารมนฺติ เอตฺถ สตฺตาติ อาราโมฯ อาราเม โรเปนฺติ นิปฺผาเทนฺตีติ อารามโรปาฯ วนียติ ฉายาสมฺปตฺติยา ภชียตีติ วนํฯ ตตฺถ ยํ อุปวนลกฺขณํ วนํ, ตํ อารามคฺคหเณเนว คหิตนฺติ ตโปวนลกฺขณํ, ตํ ทเสฺสโนฺต ‘‘สีมํ ปริกฺขิปิตฺวา’’ติอาทิมาหฯ วิสเมติ อุทกจิกฺขเลฺลน วิสเม ปเทเสฯ ปานียํ ปิวนฺติ เอตฺถาติ ปปา, ตํ ปปํฯ อุทกํ ปียติ เอตฺถาติ วา ปปาฯ ตฬากาทีติ อาทิ-สเทฺทน มาติกํ สงฺคณฺหาติฯ
47.Kesanti sāmivasena vuttakasaddo ‘‘dhammaṭṭhā sīlasampannā’’ti ettha paccattabahuvacanavasena pariṇāmetabbo. Atthavasena hi vibhattivipariṇāmo. Ke janāti ettha vā vuttakesaddo sīhavilokananayena ānetvā yojetabboti āha ‘‘ke dhammaṭṭhā, ke sīlasampannā’’ti? Pucchatīti iminā tattha kāraṇamāha. Phalādisampattiyā āramanti ettha sattāti ārāmo. Ārāme ropenti nipphādentīti ārāmaropā. Vanīyati chāyāsampattiyā bhajīyatīti vanaṃ. Tattha yaṃ upavanalakkhaṇaṃ vanaṃ, taṃ ārāmaggahaṇeneva gahitanti tapovanalakkhaṇaṃ, taṃ dassento ‘‘sīmaṃ parikkhipitvā’’tiādimāha. Visameti udakacikkhallena visame padese. Pānīyaṃ pivanti etthāti papā, taṃ papaṃ. Udakaṃ pīyati etthāti vā papā. Taḷākādīti ādi-saddena mātikaṃ saṅgaṇhāti.
อิมมตฺถํ สนฺธายาติ อิมินา กมฺมปฺปถปฺปตฺตํ ปฎิกฺขิปติฯ อตฺตนา กตญฺหิ ปุญฺญํ อนุสฺสรโต ตํ อารพฺภ พหุํ ปุญฺญํ ปสวติ, น ปน ยถา กตํ ปุญฺญํ สยเมว ปวฑฺฒติฯ ตสฺมิํ ธเมฺม ฐิตตฺตาติ ตสฺมิํ อารามโรปนาทิธเมฺม ปติฎฺฐิตตฺตาฯ เตนปิ สีเลน สมฺปนฺนตฺตาติ เตน ยถาวุตฺตธเมฺม กตสีเล ฐตฺวา จิเณฺณน ตทเญฺญนปิ กายวาจสิกสํวรลกฺขเณน สีเลน สมนฺนาคตตฺตาฯ ทส กุสลา ธมฺมา ปูเรนฺติ ทุจฺจริตปริวชฺชนโตฯ เสสํ วุตฺตนยเมวฯ
Imamatthaṃsandhāyāti iminā kammappathappattaṃ paṭikkhipati. Attanā katañhi puññaṃ anussarato taṃ ārabbha bahuṃ puññaṃ pasavati, na pana yathā kataṃ puññaṃ sayameva pavaḍḍhati. Tasmiṃ dhamme ṭhitattāti tasmiṃ ārāmaropanādidhamme patiṭṭhitattā. Tenapi sīlena sampannattāti tena yathāvuttadhamme katasīle ṭhatvā ciṇṇena tadaññenapi kāyavācasikasaṃvaralakkhaṇena sīlena samannāgatattā. Dasa kusalā dhammā pūrenti duccaritaparivajjanato. Sesaṃ vuttanayameva.
วนโรปสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Vanaropasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๗. วนโรปสุตฺตํ • 7. Vanaropasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๗. วนโรปสุตฺตวณฺณนา • 7. Vanaropasuttavaṇṇanā
