| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदान-अट्ठकथा • Apadāna-aṭṭhakathā |
९. वनवच्छत्थेरअपदानवण्णना
9. Vanavacchattheraapadānavaṇṇanā
नवमापदाने इमम्हि भद्दके कप्पेतिआदिकं आयस्मतो वनवच्छत्थेरस्स अपदानं। अयम्पि पुरिमबुद्धेसु कताधिकारो तत्थ तत्थ भवे विवट्टूपनिस्सयानि पुञ्ञानि उपचिनन्तो कस्सपस्स भगवतो काले कुलगेहे निब्बत्तो विञ्ञुतं पत्वा सत्थु धम्मदेसनं सुत्वा सद्धाजातो पब्बजित्वा परिसुद्धं ब्रह्मचरियं चरित्वा ततो चुतो देवलोके निब्बत्तो, ततो चुतो अरञ्ञायतने भिक्खूनं समीपे कपोतयोनियं निब्बत्तो। तेसु मेत्तचित्तो धम्मं सुत्वा ततो चुतो देवमनुस्सेसु संसरन्तो इमस्मिं बुद्धुप्पादे कपिलवत्थुस्मिं ब्राह्मणकुले निब्बत्ति। तस्स मातुकुच्छिगतकालेयेव मातु दोहळो उदपादि वने वसितुं वने विजायितुं । ततो इच्छानुरूपवसेन वने वसन्तिया गब्भवुट्ठानं अहोसि। गब्भतो निक्खन्तञ्च नं कासावखण्डेन पटिग्गहेसुं। तदा बोधिसत्तस्स उप्पन्नकालो, राजा तं कुमारं आहरापेत्वा सहेव पोसेसि। अथ बोधिसत्तो महाभिनिक्खमनं निक्खमित्वा पब्बजित्वा छब्बसानि दुक्करकारिकं कत्वा बुद्धे जाते सो महाकस्सपस्स सन्तिकं गन्त्वा तस्सोवादे पसन्नो तस्स सन्तिका बुद्धुप्पादभावं सुत्वा सत्थु सन्तिकं गन्त्वा धम्मं सुत्वा पब्बजित्वा नचिरस्सेव छळभिञ्ञो अरहा अहोसि।
Navamāpadāne imamhi bhaddake kappetiādikaṃ āyasmato vanavacchattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto kassapassa bhagavato kāle kulagehe nibbatto viññutaṃ patvā satthu dhammadesanaṃ sutvā saddhājāto pabbajitvā parisuddhaṃ brahmacariyaṃ caritvā tato cuto devaloke nibbatto, tato cuto araññāyatane bhikkhūnaṃ samīpe kapotayoniyaṃ nibbatto. Tesu mettacitto dhammaṃ sutvā tato cuto devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde kapilavatthusmiṃ brāhmaṇakule nibbatti. Tassa mātukucchigatakāleyeva mātu dohaḷo udapādi vane vasituṃ vane vijāyituṃ . Tato icchānurūpavasena vane vasantiyā gabbhavuṭṭhānaṃ ahosi. Gabbhato nikkhantañca naṃ kāsāvakhaṇḍena paṭiggahesuṃ. Tadā bodhisattassa uppannakālo, rājā taṃ kumāraṃ āharāpetvā saheva posesi. Atha bodhisatto mahābhinikkhamanaṃ nikkhamitvā pabbajitvā chabbasāni dukkarakārikaṃ katvā buddhe jāte so mahākassapassa santikaṃ gantvā tassovāde pasanno tassa santikā buddhuppādabhāvaṃ sutvā satthu santikaṃ gantvā dhammaṃ sutvā pabbajitvā nacirasseva chaḷabhiñño arahā ahosi.
२५१. सो अरहत्तं पत्वा अत्तनो पुब्बकम्मं सरित्वा सोमनस्सजातो पुब्बचरितापदानं पकासेन्तो इमम्हि भद्दके कप्पेतिआदिमाह। तत्थ ब्रह्मबन्धु महायसोति एत्थ ब्राह्मणानं बन्धु ञातकोति ब्राह्मणबन्धूति वत्तब्बे गाथाबन्धसुखत्थं ‘‘ब्रह्मबन्धू’’ति वुत्तन्ति वेदितब्बं। लोकत्तयब्यापकयसत्ता महायसो। सेसं सब्बं सुविञ्ञेय्यमेवाति।
251. So arahattaṃ patvā attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento imamhi bhaddake kappetiādimāha. Tattha brahmabandhu mahāyasoti ettha brāhmaṇānaṃ bandhu ñātakoti brāhmaṇabandhūti vattabbe gāthābandhasukhatthaṃ ‘‘brahmabandhū’’ti vuttanti veditabbaṃ. Lokattayabyāpakayasattā mahāyaso. Sesaṃ sabbaṃ suviññeyyamevāti.
वनवच्छत्थेरअपदानवण्णना समत्ता।
Vanavacchattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / अपदानपाळि • Apadānapāḷi / ९. वनवच्छत्थेरअपदानं • 9. Vanavacchattheraapadānaṃ
