| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಿಮಾನವತ್ಥು-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Vimānavatthu-aṭṭhakathā |
೧೧. ವನ್ದನವಿಮಾನವಣ್ಣನಾ
11. Vandanavimānavaṇṇanā
ಅಭಿಕ್ಕನ್ತೇನ ವಣ್ಣೇನಾತಿ ವನ್ದನವಿಮಾನಂ। ತಸ್ಸ ಕಾ ಉಪ್ಪತ್ತಿ? ಭಗವಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಜೇತವನೇ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಆರಾಮೇ। ತೇನ ಸಮಯೇನ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ಗಾಮಕಾವಾಸೇ ವಸ್ಸಂ ವಸಿತ್ವಾ ವುತ್ಥವಸ್ಸಾ ಪವಾರೇತ್ವಾ ಸೇನಾಸನಂ ಪಟಿಸಾಮೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ಸಾವತ್ಥಿಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ಭಗವನ್ತಂ ದಸ್ಸನತ್ಥಾಯ ಗಚ್ಛನ್ತಾ ಅಞ್ಞತರಸ್ಸ ಗಾಮಸ್ಸ ಮಜ್ಝೇನ ಅತಿಕ್ಕಮನ್ತಿ। ತತ್ಥ ಅಞ್ಞತರಾ ಇತ್ಥೀ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ದಿಸ್ವಾ ಪಸನ್ನಚಿತ್ತಾ ಸಞ್ಜಾತಗಾರವಬಹುಮಾನಾ ಪಞ್ಚಪತಿಟ್ಠಿತೇನ ವನ್ದಿತ್ವಾ ಸಿರಸ್ಮಿಂ ಅಞ್ಜಲಿಂ ಪಗ್ಗಯ್ಹ ಯಾವ ದಸ್ಸನೂಪಚಾರಾ ಪಸಾದಸೋಮ್ಮಾನಿ ಅಕ್ಖೀನಿ ಉಮ್ಮೀಲೇತ್ವಾ ಓಲೋಕೇನ್ತೀ ಅಟ್ಠಾಸಿ । ಸಾ ಅಪರೇನ ಸಮಯೇನ ಕಾಲಂ ಕತ್ವಾ ತಾವತಿಂಸೇಸು ನಿಬ್ಬತ್ತಿ। ಅಥ ನಂ ತತ್ಥ ದಿಬ್ಬಸಮ್ಪತ್ತಿಂ ಅನುಭವನ್ತಿಂ ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ ಇಮಾಹಿ ಗಾಥಾಹಿ ಪಟಿಪುಚ್ಛಿ –
Abhikkantenavaṇṇenāti vandanavimānaṃ. Tassa kā uppatti? Bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena samayena sambahulā bhikkhū aññatarasmiṃ gāmakāvāse vassaṃ vasitvā vutthavassā pavāretvā senāsanaṃ paṭisāmetvā pattacīvaramādāya sāvatthiṃ uddissa bhagavantaṃ dassanatthāya gacchantā aññatarassa gāmassa majjhena atikkamanti. Tattha aññatarā itthī te bhikkhū disvā pasannacittā sañjātagāravabahumānā pañcapatiṭṭhitena vanditvā sirasmiṃ añjaliṃ paggayha yāva dassanūpacārā pasādasommāni akkhīni ummīletvā olokentī aṭṭhāsi . Sā aparena samayena kālaṃ katvā tāvatiṃsesu nibbatti. Atha naṃ tattha dibbasampattiṃ anubhavantiṃ āyasmā mahāmoggallāno imāhi gāthāhi paṭipucchi –
೮೧೯. ‘‘ಅಭಿಕ್ಕನ್ತೇನ ವಣ್ಣೇನ…ಪೇ॰…ವಣ್ಣೋ ಚ ತೇ ಸಬ್ಬದಿಸಾ ಪಭಾಸತೀ’’ತಿ॥
819. ‘‘Abhikkantena vaṇṇena…pe…vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī’’ti.
೮೨೨. ‘‘ಸಾ ದೇವತಾ ಅತ್ತಮನಾ…ಪೇ॰… ಯಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸಿದಂ ಫಲಂ’’॥
822. ‘‘Sā devatā attamanā…pe… yassa kammassidaṃ phalaṃ’’.
೮೨೩.
823.
‘‘ಅಹಂ ಮನುಸ್ಸೇಸು ಮನುಸ್ಸಭೂತಾ, ದಿಸ್ವಾನ ಸಮಣೇ ಸೀಲವನ್ತೇ।
‘‘Ahaṃ manussesu manussabhūtā, disvāna samaṇe sīlavante;
ಪಾದಾನಿ ವನ್ದಿತ್ವಾ ಮನಂ ಪಸಾದಯಿಂ, ವಿತ್ತಾ ಚಹಂ ಅಞ್ಜಲಿಕಂ ಅಕಾಸಿಂ॥
Pādāni vanditvā manaṃ pasādayiṃ, vittā cahaṃ añjalikaṃ akāsiṃ.
೮೨೪.
824.
‘‘ತೇನ ಮೇತಾದಿಸೋ ವಣ್ಣೋ…ಪೇ॰…ವಣ್ಣೋ ಚ ಮೇ ಸಬ್ಬದಿಸಾ ಪಭಾಸತೀ’’ತಿ॥ –
‘‘Tena metādiso vaṇṇo…pe…vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī’’ti. –
ಇಮಾಹಿ ಗಾಥಾಹಿ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ।
Imāhi gāthāhi byākāsi.
೮೨೩. ತತ್ಥ ಸಮಣೇತಿ ಸಮಿತಪಾಪೇ। ಸೀಲವನ್ತೇತಿ ಸೀಲಗುಣಯುತ್ತೇ। ಮನಂ ಪಸಾದಯಿನ್ತಿ ‘‘ಸಾಧುರೂಪಾ ವತಿಮೇ ಅಯ್ಯಾ ಧಮ್ಮಚಾರಿನೋ ಸಮಚಾರಿನೋ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿನೋ’’ತಿ ತೇಸಂ ಗುಣೇ ಆರಬ್ಭ ಚಿತ್ತಂ ಪಸಾದೇಸಿಂ। ವಿತ್ತಾ ಚಹಂ ಅಞ್ಜಲಿಕಂ ಅಕಾಸಿನ್ತಿ ತುಟ್ಠಾ ಸೋಮನಸ್ಸಜಾತಾ ಅಹಂ ವನ್ದಿಂ। ಪೇಸಲಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಪಸಾದವಿಕಸಿತಾನಿ ಅಕ್ಖೀನಿ ಉಮ್ಮೀಲೇತ್ವಾ ದಸ್ಸನಮತ್ತಮ್ಪಿ ಇಮೇಸಂ ಸತ್ತಾನಂ ಬಹೂಪಕಾರಂ, ಪಗೇವ ವನ್ದನಾತಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ತೇನ ಮೇತಾದಿಸೋ ವಣ್ಣೋ’’ತಿಆದಿ। ಸೇಸಂ ವುತ್ತನಯಮೇವ।
823. Tattha samaṇeti samitapāpe. Sīlavanteti sīlaguṇayutte. Manaṃ pasādayinti ‘‘sādhurūpā vatime ayyā dhammacārino samacārino brahmacārino’’ti tesaṃ guṇe ārabbha cittaṃ pasādesiṃ. Vittā cahaṃ añjalikaṃ akāsinti tuṭṭhā somanassajātā ahaṃ vandiṃ. Pesalānaṃ bhikkhūnaṃ pasādavikasitāni akkhīni ummīletvā dassanamattampi imesaṃ sattānaṃ bahūpakāraṃ, pageva vandanāti. Tenāha ‘‘tena metādiso vaṇṇo’’tiādi. Sesaṃ vuttanayameva.
ವನ್ದನವಿಮಾನವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Vandanavimānavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ವಿಮಾನವತ್ಥುಪಾಳಿ • Vimānavatthupāḷi / ೧೧. ವನ್ದನವಿಮಾನವತ್ಥು • 11. Vandanavimānavatthu
