Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / ཝིམཱནཝཏྠུ-ཨཊྛཀཐཱ • Vimānavatthu-aṭṭhakathā |
༡༡. ཝནྡནཝིམཱནཝཎྞནཱ
11. Vandanavimānavaṇṇanā
ཨབྷིཀྐནྟེན ཝཎྞེནཱཏི ཝནྡནཝིམཱནཾ། ཏསྶ ཀཱ ཨུཔྤཏྟི? བྷགཝཱ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི ཛེཏཝནེ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ ཨཱརཱམེ། ཏེན སམཡེན སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ ཨཉྙཏརསྨིཾ གཱམཀཱཝཱསེ ཝསྶཾ ཝསིཏྭཱ ཝུཏྠཝསྶཱ པཝཱརེཏྭཱ སེནཱསནཾ པཊིསཱམེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ སཱཝཏྠིཾ ཨུདྡིསྶ བྷགཝནྟཾ དསྶནཏྠཱཡ གཙྪནྟཱ ཨཉྙཏརསྶ གཱམསྶ མཛ྄ཛྷེན ཨཏིཀྐམནྟི། ཏཏྠ ཨཉྙཏརཱ ཨིཏྠཱི ཏེ བྷིཀྑཱུ དིསྭཱ པསནྣཙིཏྟཱ སཉྫཱཏགཱརཝབཧུམཱནཱ པཉྩཔཏིཊྛིཏེན ཝནྡིཏྭཱ སིརསྨིཾ ཨཉྫལིཾ པགྒཡ྄ཧ ཡཱཝ དསྶནཱུཔཙཱརཱ པསཱདསོམྨཱནི ཨཀྑཱིནི ཨུམྨཱིལེཏྭཱ ཨོལོཀེནྟཱི ཨཊྛཱསི ། སཱ ཨཔརེན སམཡེན ཀཱལཾ ཀཏྭཱ ཏཱཝཏིཾསེསུ ནིབྦཏྟི། ཨཐ ནཾ ཏཏྠ དིབྦསམྤཏྟིཾ ཨནུབྷཝནྟིཾ ཨཱཡསྨཱ མཧཱམོགྒལླཱནོ ཨིམཱཧི གཱཐཱཧི པཊིཔུཙྪི –
Abhikkantenavaṇṇenāti vandanavimānaṃ. Tassa kā uppatti? Bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena samayena sambahulā bhikkhū aññatarasmiṃ gāmakāvāse vassaṃ vasitvā vutthavassā pavāretvā senāsanaṃ paṭisāmetvā pattacīvaramādāya sāvatthiṃ uddissa bhagavantaṃ dassanatthāya gacchantā aññatarassa gāmassa majjhena atikkamanti. Tattha aññatarā itthī te bhikkhū disvā pasannacittā sañjātagāravabahumānā pañcapatiṭṭhitena vanditvā sirasmiṃ añjaliṃ paggayha yāva dassanūpacārā pasādasommāni akkhīni ummīletvā olokentī aṭṭhāsi . Sā aparena samayena kālaṃ katvā tāvatiṃsesu nibbatti. Atha naṃ tattha dibbasampattiṃ anubhavantiṃ āyasmā mahāmoggallāno imāhi gāthāhi paṭipucchi –
༨༡༩. ‘‘ཨབྷིཀྐནྟེན ཝཎྞེན…པེ॰…ཝཎྞོ ཙ ཏེ སབྦདིསཱ པབྷཱསཏཱི’’ཏི༎
819. ‘‘Abhikkantena vaṇṇena…pe…vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī’’ti.
༨༢༢. ‘‘སཱ དེཝཏཱ ཨཏྟམནཱ…པེ॰… ཡསྶ ཀམྨསྶིདཾ ཕལཾ’’༎
822. ‘‘Sā devatā attamanā…pe… yassa kammassidaṃ phalaṃ’’.
༨༢༣.
823.
‘‘ཨཧཾ མནུསྶེསུ མནུསྶབྷཱུཏཱ, དིསྭཱན སམཎེ སཱིལཝནྟེ།
‘‘Ahaṃ manussesu manussabhūtā, disvāna samaṇe sīlavante;
པཱདཱནི ཝནྡིཏྭཱ མནཾ པསཱདཡིཾ, ཝིཏྟཱ ཙཧཾ ཨཉྫལིཀཾ ཨཀཱསིཾ༎
Pādāni vanditvā manaṃ pasādayiṃ, vittā cahaṃ añjalikaṃ akāsiṃ.
༨༢༤.
824.
‘‘ཏེན མེཏཱདིསོ ཝཎྞོ…པེ॰…ཝཎྞོ ཙ མེ སབྦདིསཱ པབྷཱསཏཱི’’ཏི༎ –
‘‘Tena metādiso vaṇṇo…pe…vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī’’ti. –
ཨིམཱཧི གཱཐཱཧི བྱཱཀཱསི།
Imāhi gāthāhi byākāsi.
༨༢༣. ཏཏྠ སམཎེཏི སམིཏཔཱཔེ། སཱིལཝནྟེཏི སཱིལགུཎཡུཏྟེ། མནཾ པསཱདཡིནྟི ‘‘སཱདྷུརཱུཔཱ ཝཏིམེ ཨཡྻཱ དྷམྨཙཱརིནོ སམཙཱརིནོ བྲཧྨཙཱརིནོ’’ཏི ཏེསཾ གུཎེ ཨཱརབྦྷ ཙིཏྟཾ པསཱདེསིཾ། ཝིཏྟཱ ཙཧཾ ཨཉྫལིཀཾ ཨཀཱསིནྟི ཏུཊྛཱ སོམནསྶཛཱཏཱ ཨཧཾ ཝནྡིཾ། པེསལཱནཾ བྷིཀྑཱུནཾ པསཱདཝིཀསིཏཱནི ཨཀྑཱིནི ཨུམྨཱིལེཏྭཱ དསྶནམཏྟམྤི ཨིམེསཾ སཏྟཱནཾ བཧཱུཔཀཱརཾ, པགེཝ ཝནྡནཱཏི། ཏེནཱཧ ‘‘ཏེན མེཏཱདིསོ ཝཎྞོ’’ཏིཨཱདི། སེསཾ ཝུཏྟནཡམེཝ།
823. Tattha samaṇeti samitapāpe. Sīlavanteti sīlaguṇayutte. Manaṃ pasādayinti ‘‘sādhurūpā vatime ayyā dhammacārino samacārino brahmacārino’’ti tesaṃ guṇe ārabbha cittaṃ pasādesiṃ. Vittā cahaṃ añjalikaṃ akāsinti tuṭṭhā somanassajātā ahaṃ vandiṃ. Pesalānaṃ bhikkhūnaṃ pasādavikasitāni akkhīni ummīletvā dassanamattampi imesaṃ sattānaṃ bahūpakāraṃ, pageva vandanāti. Tenāha ‘‘tena metādiso vaṇṇo’’tiādi. Sesaṃ vuttanayameva.
ཝནྡནཝིམཱནཝཎྞནཱ ནིཊྛིཏཱ།
Vandanavimānavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / སུཏྟཔིཊཀ • Suttapiṭaka / ཁུདྡཀནིཀཱཡ • Khuddakanikāya / ཝིམཱནཝཏྠུཔཱལི༹ • Vimānavatthupāḷi / ༡༡. ཝནྡནཝིམཱནཝཏྠུ • 11. Vandanavimānavatthu