| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
១២. វង្គីសសុត្តវណ្ណនា
12. Vaṅgīsasuttavaṇṇanā
២២០. ទ្វាទសមេ អាយស្មាតិ បិយវចនំ។ វង្គីសោតិ តស្ស ថេរស្ស នាមំ។ សោ កិរ បុព្ពេ បទុមុត្តរកាលេ បដិភានសម្បន្នំ សាវកំ ទិស្វា ទានំ ទត្វា បត្ថនំ កត្វា កប្បសតសហស្សំ បារមិយោ បូរេត្វា អម្ហាកំ ភគវតោ កាលេ សកលជម្ពុទីបេ វាទកាមតាយ ជម្ពុសាខំ បរិហរិត្វា ឯកេន បរិព្ពាជកេន សទ្ធិំ វាទំ កត្វា វាទេ ជយបរាជយានុភាវេន តេនេវ បរិព្ពាជកេន សទ្ធិំ សំវាសំ កប្បេត្វា វសមានាយ ឯកិស្សា បរិព្ពាជិកាយ កុច្ឆិម្ហិ និព្ពត្តោ វយំ អាគម្ម មាតិតោ បញ្ចវាទសតានិ, បិតិតោ បញ្ចវាទសតានីតិ វាទសហស្សំ ឧគ្គណ្ហិត្វា វិចរតិ។ ឯកញ្ច វិជ្ជំ ជានាតិ, យំ វិជ្ជំ បរិជប្បិត្វា មតានំ សីសំ អង្គុលិយា បហរិត្វា – ‘‘អសុកដ្ឋានេ និព្ពត្តោ’’តិ ជានាតិ។ សោ អនុបុព្ពេន គាមនិគមាទីសុ វិចរន្តោ បញ្ចហិ មាណវកសតេហិ សទ្ធិំ សាវត្ថិំ អនុប្បត្តោ នគរទ្វារេ សាលាយ និសីទតិ។
220. Dvādasame āyasmāti piyavacanaṃ. Vaṅgīsoti tassa therassa nāmaṃ. So kira pubbe padumuttarakāle paṭibhānasampannaṃ sāvakaṃ disvā dānaṃ datvā patthanaṃ katvā kappasatasahassaṃ pāramiyo pūretvā amhākaṃ bhagavato kāle sakalajambudīpe vādakāmatāya jambusākhaṃ pariharitvā ekena paribbājakena saddhiṃ vādaṃ katvā vāde jayaparājayānubhāvena teneva paribbājakena saddhiṃ saṃvāsaṃ kappetvā vasamānāya ekissā paribbājikāya kucchimhi nibbatto vayaṃ āgamma mātito pañcavādasatāni, pitito pañcavādasatānīti vādasahassaṃ uggaṇhitvā vicarati. Ekañca vijjaṃ jānāti, yaṃ vijjaṃ parijappitvā matānaṃ sīsaṃ aṅguliyā paharitvā – ‘‘asukaṭṭhāne nibbatto’’ti jānāti. So anupubbena gāmanigamādīsu vicaranto pañcahi māṇavakasatehi saddhiṃ sāvatthiṃ anuppatto nagaradvāre sālāya nisīdati.
តទា ច នគរវាសិនោ បុរេភត្តំ ទានំ ទត្វា បច្ឆាភត្តំ សុទ្ធុត្តរាសង្គា គន្ធមាលាទិហត្ថា ធម្មស្សវនាយ វិហារំ គច្ឆន្តិ។ មាណវោ ទិស្វា, ‘‘កហំ គច្ឆថា’’តិ? បុច្ឆិ។ តេ ‘‘ទសពលស្ស សន្តិកំ ធម្មស្សវនាយា’’តិ អាហំសុ។ សោបិ សបរិវារោ តេហិ សទ្ធិំ គន្ត្វា បដិសន្ថារំ កត្វា ឯកមន្តំ អដ្ឋាសិ។ អថ នំ ភគវា អាហ – ‘‘វង្គីស, ភទ្ទកំ កិរ សិប្បំ ជានាសី’’តិ។ ‘‘ភោ គោតម, អហំ ពហុសិប្បំ ជានាមិ។ តុម្ហេ កតរំ សន្ធាយ វទថា’’តិ? ឆវទូសកសិប្បន្តិ។ អាម, ភោ គោតមាតិ។ អថស្ស ភគវា អត្តនោ អានុភាវេន និរយេ និព្ពត្តស្ស សីសំ ទស្សេត្វា, ‘‘វង្គីស, អយំ កហំ និព្ពត្តោ’’តិ បុច្ឆិ។ សោ មន្តំ ជប្បិត្វា អង្គុលិយា បហរិត្វា ‘‘និរយេ’’តិ អាហ។ ‘‘សាធុ, វង្គីស, សុកថិត’’ន្តិ ទេវលោកេ និព្ពត្តស្ស សីសំ ទស្សេសិ។ តម្បិ សោ តថេវ ព្យាកាសិ។ អថស្ស ខីណាសវស្ស សីសំ ទស្សេសិ។ សោ បុនប្បុនំ មន្តំ បរិវត្តេត្វាបិ អង្គុលិយា បហរិត្វាបិ និព្ពត្តដ្ឋានំ ន បស្សតិ។
Tadā ca nagaravāsino purebhattaṃ dānaṃ datvā pacchābhattaṃ suddhuttarāsaṅgā gandhamālādihatthā dhammassavanāya vihāraṃ gacchanti. Māṇavo disvā, ‘‘kahaṃ gacchathā’’ti? Pucchi. Te ‘‘dasabalassa santikaṃ dhammassavanāyā’’ti āhaṃsu. Sopi saparivāro tehi saddhiṃ gantvā paṭisanthāraṃ katvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Atha naṃ bhagavā āha – ‘‘vaṅgīsa, bhaddakaṃ kira sippaṃ jānāsī’’ti. ‘‘Bho gotama, ahaṃ bahusippaṃ jānāmi. Tumhe kataraṃ sandhāya vadathā’’ti? Chavadūsakasippanti. Āma, bho gotamāti. Athassa bhagavā attano ānubhāvena niraye nibbattassa sīsaṃ dassetvā, ‘‘vaṅgīsa, ayaṃ kahaṃ nibbatto’’ti pucchi. So mantaṃ jappitvā aṅguliyā paharitvā ‘‘niraye’’ti āha. ‘‘Sādhu, vaṅgīsa, sukathita’’nti devaloke nibbattassa sīsaṃ dassesi. Tampi so tatheva byākāsi. Athassa khīṇāsavassa sīsaṃ dassesi. So punappunaṃ mantaṃ parivattetvāpi aṅguliyā paharitvāpi nibbattaṭṭhānaṃ na passati.
អថ នំ ភគវា ‘‘កិលមសិ, វង្គីសា’’តិ អាហ? អាម ភោ, គោតមាតិ។ បុនប្បុនំ ឧបធារេហីតិ។ តថា ករោន្តោបិ អទិស្វា, ‘‘តុម្ហេ, ភោ គោតម, ជានាថា’’តិ អាហ។ អាម, វង្គីស, មំ និស្សាយ ចេស គតោ, អហមស្ស គតិំ ជានាមីតិ។ មន្តេន ជានាសិ, ភោ គោតមាតិ? អាម, វង្គីស, ឯកេន មន្តេនេវ ជានាមីតិ។ ភោ គោតម, មយ្ហំ មន្តេន ឥមំ មន្តំ ទេថាតិ។ អមូលិកោ, វង្គីស, មយ្ហំ មន្តោតិ។ ទេថ, ភោ គោតមាតិ។ ន សក្កា មយ្ហំ សន្តិកេ អបព្ពជិតស្ស ទាតុន្តិ។ សោ អន្តេវាសិកេ អាមន្តេសិ – ‘‘តាតា សមណោ គោតមោ អតិរេកសិប្បំ ជានាតិ, អហំ ឥមស្ស សន្តិកេ បព្ពជិត្វា សិប្បំ គណ្ហាមិ, តតោ សកលជម្ពុទីបេ អម្ហេហិ ពហុតរំ ជានន្តោ នាម ន ភវិស្សតិ។ តុម្ហេ យាវ អហំ អាគច្ឆាមិ, តាវ អនុក្កណ្ឋិត្វា វិចរថា’’តិ តេ ឧយ្យោជេត្វា ‘‘បព្ពាជេថ ម’’ន្តិ អាហ។ សត្ថា និគ្រោធកប្បស្ស បដិបាទេសិ។ ថេរោ តំ អត្តនោ វសនដ្ឋានំ នេត្វា បព្ពាជេសិ។ សោ បព្ពជិត្វា សត្ថុ សន្តិកំ អាគម្ម វន្ទិត្វា ឋិតោ ‘‘សិប្បំ ទេថា’’តិ យាចិ។ វង្គីស, តុម្ហេ សិប្បំ គណ្ហន្តា អលោណភោជនថណ្ឌិលសេយ្យាទីហិ បរិកម្មំ កត្វា គណ្ហថ, ឥមស្សាបិ សិប្បស្ស បរិកម្មំ អត្ថិ, តំ តាវ ករោហីតិ។ សាធុ, ភន្តេតិ។ អថស្ស សត្ថា ទ្វត្តិំសាការកម្មដ្ឋានំ អាចិក្ខិ។ សោ តំ អនុលោមបដិលោមំ មនសិករោន្តោ វិបស្សនំ វឌ្ឍេត្វា អនុក្កមេន អរហត្តំ បាបុណិ។
Atha naṃ bhagavā ‘‘kilamasi, vaṅgīsā’’ti āha? Āma bho, gotamāti. Punappunaṃ upadhārehīti. Tathā karontopi adisvā, ‘‘tumhe, bho gotama, jānāthā’’ti āha. Āma, vaṅgīsa, maṃ nissāya cesa gato, ahamassa gatiṃ jānāmīti. Mantena jānāsi, bho gotamāti? Āma, vaṅgīsa, ekena manteneva jānāmīti. Bho gotama, mayhaṃ mantena imaṃ mantaṃ dethāti. Amūliko, vaṅgīsa, mayhaṃ mantoti. Detha, bho gotamāti. Na sakkā mayhaṃ santike apabbajitassa dātunti. So antevāsike āmantesi – ‘‘tātā samaṇo gotamo atirekasippaṃ jānāti, ahaṃ imassa santike pabbajitvā sippaṃ gaṇhāmi, tato sakalajambudīpe amhehi bahutaraṃ jānanto nāma na bhavissati. Tumhe yāva ahaṃ āgacchāmi, tāva anukkaṇṭhitvā vicarathā’’ti te uyyojetvā ‘‘pabbājetha ma’’nti āha. Satthā nigrodhakappassa paṭipādesi. Thero taṃ attano vasanaṭṭhānaṃ netvā pabbājesi. So pabbajitvā satthu santikaṃ āgamma vanditvā ṭhito ‘‘sippaṃ dethā’’ti yāci. Vaṅgīsa, tumhe sippaṃ gaṇhantā aloṇabhojanathaṇḍilaseyyādīhi parikammaṃ katvā gaṇhatha, imassāpi sippassa parikammaṃ atthi, taṃ tāva karohīti. Sādhu, bhanteti. Athassa satthā dvattiṃsākārakammaṭṭhānaṃ ācikkhi. So taṃ anulomapaṭilomaṃ manasikaronto vipassanaṃ vaḍḍhetvā anukkamena arahattaṃ pāpuṇi.
វិមុត្តិសុខំ បដិសំវេទីតិ ឯវំ អរហត្តំ បត្វា វិមុត្តិសុខំ បដិសំវេទេន្តោ។ កាវេយ្យមត្តាតិ កាវេយ្យេន កព្ពករណេន មត្តា។ ខន្ធាយតនធាតុយោតិ ឥមានិ ខន្ធាទីនិ បកាសេន្តោ ធម្មំ ទេសេសិ។ យេ និយាមគតទ្ទសាតិ យេ និយាមគតា ចេវ និយាមទស្សាតិ ច។ ស្វាគតន្តិ សុអាគមនំ។ ឥទ្ធិបត្តោម្ហីតិ ឥមិនា ឥទ្ធិវិធញាណំ គហិតំ។ ចេតោបរិយាយកោវិទោតិ ឥមិនា ចេតោបរិយញាណំ។ ទិព្ពសោតំ បន អវុត្តម្បិ គហិតមេវ ហោតិ។ ឯវំ ឆ អភិញ្ញាបត្តោ ឯសោ មហាសាវកោតិ វេទិតព្ពោ។ ទ្វាទសមំ។
Vimuttisukhaṃ paṭisaṃvedīti evaṃ arahattaṃ patvā vimuttisukhaṃ paṭisaṃvedento. Kāveyyamattāti kāveyyena kabbakaraṇena mattā. Khandhāyatanadhātuyoti imāni khandhādīni pakāsento dhammaṃ desesi. Ye niyāmagataddasāti ye niyāmagatā ceva niyāmadassāti ca. Svāgatanti suāgamanaṃ. Iddhipattomhīti iminā iddhividhañāṇaṃ gahitaṃ. Cetopariyāyakovidoti iminā cetopariyañāṇaṃ. Dibbasotaṃ pana avuttampi gahitameva hoti. Evaṃ cha abhiññāpatto eso mahāsāvakoti veditabbo. Dvādasamaṃ.
ឥតិ សារត្ថប្បកាសិនិយា
Iti sāratthappakāsiniyā
សំយុត្តនិកាយ-អដ្ឋកថាយ
Saṃyuttanikāya-aṭṭhakathāya
វង្គីសសំយុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Vaṅgīsasaṃyuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ១២. វង្គីសសុត្តំ • 12. Vaṅgīsasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ១២. វង្គីសសុត្តវណ្ណនា • 12. Vaṅgīsasuttavaṇṇanā
