| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
၁၂. ဝင္ဂီသသုတ္တဝဏ္ဏနာ
12. Vaṅgīsasuttavaṇṇanā
၂၂၀. ဒ္ဝာဒသမေ အာယသ္မာတိ ပိယဝစနံ။ ဝင္ဂီသောတိ တသ္သ ထေရသ္သ နာမံ။ သော ကိရ ပုဗ္ဗေ ပဒုမုတ္တရကာလေ ပဋိဘာနသမ္ပန္နံ သာဝကံ ဒိသ္ဝာ ဒာနံ ဒတ္ဝာ ပတ္ထနံ ကတ္ဝာ ကပ္ပသတသဟသ္သံ ပာရမိယော ပူရေတ္ဝာ အမ္ဟာကံ ဘဂဝတော ကာလေ သကလဇမ္ဗုဒီပေ ဝာဒကာမတာယ ဇမ္ဗုသာခံ ပရိဟရိတ္ဝာ ဧကေန ပရိဗ္ဗာဇကေန သဒ္ဓိံ ဝာဒံ ကတ္ဝာ ဝာဒေ ဇယပရာဇယာနုဘာဝေန တေနေဝ ပရိဗ္ဗာဇကေန သဒ္ဓိံ သံဝာသံ ကပ္ပေတ္ဝာ ဝသမာနာယ ဧကိသ္သာ ပရိဗ္ဗာဇိကာယ ကုစ္ဆိမ္ဟိ နိဗ္ဗတ္တော ဝယံ အာဂမ္မ မာတိတော ပဉ္စဝာဒသတာနိ, ပိတိတော ပဉ္စဝာဒသတာနီတိ ဝာဒသဟသ္သံ ဥဂ္ဂဏ္ဟိတ္ဝာ ဝိစရတိ။ ဧကဉ္စ ဝိဇ္ဇံ ဇာနာတိ, ယံ ဝိဇ္ဇံ ပရိဇပ္ပိတ္ဝာ မတာနံ သီသံ အင္ဂုလိယာ ပဟရိတ္ဝာ – ‘‘အသုကဋ္ဌာနေ နိဗ္ဗတ္တော’’တိ ဇာနာတိ။ သော အနုပုဗ္ဗေန ဂာမနိဂမာဒီသု ဝိစရန္တော ပဉ္စဟိ မာဏဝကသတေဟိ သဒ္ဓိံ သာဝတ္ထိံ အနုပ္ပတ္တော နဂရဒ္ဝာရေ သာလာယ နိသီဒတိ။
220. Dvādasame āyasmāti piyavacanaṃ. Vaṅgīsoti tassa therassa nāmaṃ. So kira pubbe padumuttarakāle paṭibhānasampannaṃ sāvakaṃ disvā dānaṃ datvā patthanaṃ katvā kappasatasahassaṃ pāramiyo pūretvā amhākaṃ bhagavato kāle sakalajambudīpe vādakāmatāya jambusākhaṃ pariharitvā ekena paribbājakena saddhiṃ vādaṃ katvā vāde jayaparājayānubhāvena teneva paribbājakena saddhiṃ saṃvāsaṃ kappetvā vasamānāya ekissā paribbājikāya kucchimhi nibbatto vayaṃ āgamma mātito pañcavādasatāni, pitito pañcavādasatānīti vādasahassaṃ uggaṇhitvā vicarati. Ekañca vijjaṃ jānāti, yaṃ vijjaṃ parijappitvā matānaṃ sīsaṃ aṅguliyā paharitvā – ‘‘asukaṭṭhāne nibbatto’’ti jānāti. So anupubbena gāmanigamādīsu vicaranto pañcahi māṇavakasatehi saddhiṃ sāvatthiṃ anuppatto nagaradvāre sālāya nisīdati.
တဒာ စ နဂရဝာသိနော ပုရေဘတ္တံ ဒာနံ ဒတ္ဝာ ပစ္ဆာဘတ္တံ သုဒ္ဓုတ္တရာသင္ဂာ ဂန္ဓမာလာဒိဟတ္ထာ ဓမ္မသ္သဝနာယ ဝိဟာရံ ဂစ္ဆန္တိ။ မာဏဝော ဒိသ္ဝာ, ‘‘ကဟံ ဂစ္ဆထာ’’တိ? ပုစ္ဆိ။ တေ ‘‘ဒသဗလသ္သ သန္တိကံ ဓမ္မသ္သဝနာယာ’’တိ အာဟံသု။ သောပိ သပရိဝာရော တေဟိ သဒ္ဓိံ ဂန္တ္ဝာ ပဋိသန္ထာရံ ကတ္ဝာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ။ အထ နံ ဘဂဝာ အာဟ – ‘‘ဝင္ဂီသ, ဘဒ္ဒကံ ကိရ သိပ္ပံ ဇာနာသီ’’တိ။ ‘‘ဘော ဂောတမ, အဟံ ဗဟုသိပ္ပံ ဇာနာမိ။ တုမ္ဟေ ကတရံ သန္ဓာယ ဝဒထာ’’တိ? ဆဝဒူသကသိပ္ပန္တိ။ အာမ, ဘော ဂောတမာတိ။ အထသ္သ ဘဂဝာ အတ္တနော အာနုဘာဝေန နိရယေ နိဗ္ဗတ္တသ္သ သီသံ ဒသ္သေတ္ဝာ, ‘‘ဝင္ဂီသ, အယံ ကဟံ နိဗ္ဗတ္တော’’တိ ပုစ္ဆိ။ သော မန္တံ ဇပ္ပိတ္ဝာ အင္ဂုလိယာ ပဟရိတ္ဝာ ‘‘နိရယေ’’တိ အာဟ။ ‘‘သာဓု, ဝင္ဂီသ, သုကထိတ’’န္တိ ဒေဝလောကေ နိဗ္ဗတ္တသ္သ သီသံ ဒသ္သေသိ။ တမ္ပိ သော တထေဝ ဗ္ယာကာသိ။ အထသ္သ ခီဏာသဝသ္သ သီသံ ဒသ္သေသိ။ သော ပုနပ္ပုနံ မန္တံ ပရိဝတ္တေတ္ဝာပိ အင္ဂုလိယာ ပဟရိတ္ဝာပိ နိဗ္ဗတ္တဋ္ဌာနံ န ပသ္သတိ။
Tadā ca nagaravāsino purebhattaṃ dānaṃ datvā pacchābhattaṃ suddhuttarāsaṅgā gandhamālādihatthā dhammassavanāya vihāraṃ gacchanti. Māṇavo disvā, ‘‘kahaṃ gacchathā’’ti? Pucchi. Te ‘‘dasabalassa santikaṃ dhammassavanāyā’’ti āhaṃsu. Sopi saparivāro tehi saddhiṃ gantvā paṭisanthāraṃ katvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Atha naṃ bhagavā āha – ‘‘vaṅgīsa, bhaddakaṃ kira sippaṃ jānāsī’’ti. ‘‘Bho gotama, ahaṃ bahusippaṃ jānāmi. Tumhe kataraṃ sandhāya vadathā’’ti? Chavadūsakasippanti. Āma, bho gotamāti. Athassa bhagavā attano ānubhāvena niraye nibbattassa sīsaṃ dassetvā, ‘‘vaṅgīsa, ayaṃ kahaṃ nibbatto’’ti pucchi. So mantaṃ jappitvā aṅguliyā paharitvā ‘‘niraye’’ti āha. ‘‘Sādhu, vaṅgīsa, sukathita’’nti devaloke nibbattassa sīsaṃ dassesi. Tampi so tatheva byākāsi. Athassa khīṇāsavassa sīsaṃ dassesi. So punappunaṃ mantaṃ parivattetvāpi aṅguliyā paharitvāpi nibbattaṭṭhānaṃ na passati.
အထ နံ ဘဂဝာ ‘‘ကိလမသိ, ဝင္ဂီသာ’’တိ အာဟ? အာမ ဘော, ဂောတမာတိ။ ပုနပ္ပုနံ ဥပဓာရေဟီတိ။ တထာ ကရောန္တောပိ အဒိသ္ဝာ, ‘‘တုမ္ဟေ, ဘော ဂောတမ, ဇာနာထာ’’တိ အာဟ။ အာမ, ဝင္ဂီသ, မံ နိသ္သာယ စေသ ဂတော, အဟမသ္သ ဂတိံ ဇာနာမီတိ။ မန္တေန ဇာနာသိ, ဘော ဂောတမာတိ? အာမ, ဝင္ဂီသ, ဧကေန မန္တေနေဝ ဇာနာမီတိ။ ဘော ဂောတမ, မယ္ဟံ မန္တေန ဣမံ မန္တံ ဒေထာတိ။ အမူလိကော, ဝင္ဂီသ, မယ္ဟံ မန္တောတိ။ ဒေထ, ဘော ဂောတမာတိ။ န သက္ကာ မယ္ဟံ သန္တိကေ အပဗ္ဗဇိတသ္သ ဒာတုန္တိ။ သော အန္တေဝာသိကေ အာမန္တေသိ – ‘‘တာတာ သမဏော ဂောတမော အတိရေကသိပ္ပံ ဇာနာတိ, အဟံ ဣမသ္သ သန္တိကေ ပဗ္ဗဇိတ္ဝာ သိပ္ပံ ဂဏ္ဟာမိ, တတော သကလဇမ္ဗုဒီပေ အမ္ဟေဟိ ဗဟုတရံ ဇာနန္တော နာမ န ဘဝိသ္သတိ။ တုမ္ဟေ ယာဝ အဟံ အာဂစ္ဆာမိ, တာဝ အနုက္ကဏ္ဌိတ္ဝာ ဝိစရထာ’’တိ တေ ဥယ္ယောဇေတ္ဝာ ‘‘ပဗ္ဗာဇေထ မ’’န္တိ အာဟ။ သတ္ထာ နိဂ္ရောဓကပ္ပသ္သ ပဋိပာဒေသိ။ ထေရော တံ အတ္တနော ဝသနဋ္ဌာနံ နေတ္ဝာ ပဗ္ဗာဇေသိ။ သော ပဗ္ဗဇိတ္ဝာ သတ္ထု သန္တိကံ အာဂမ္မ ဝန္ဒိတ္ဝာ ဌိတော ‘‘သိပ္ပံ ဒေထာ’’တိ ယာစိ။ ဝင္ဂီသ, တုမ္ဟေ သိပ္ပံ ဂဏ္ဟန္တာ အလောဏဘောဇနထဏ္ဍိလသေယ္ယာဒီဟိ ပရိကမ္မံ ကတ္ဝာ ဂဏ္ဟထ, ဣမသ္သာပိ သိပ္ပသ္သ ပရိကမ္မံ အတ္ထိ, တံ တာဝ ကရောဟီတိ။ သာဓု, ဘန္တေတိ။ အထသ္သ သတ္ထာ ဒ္ဝတ္တိံသာကာရကမ္မဋ္ဌာနံ အာစိက္ခိ။ သော တံ အနုလောမပဋိလောမံ မနသိကရောန္တော ဝိပသ္သနံ ဝဍ္ဎေတ္ဝာ အနုက္ကမေန အရဟတ္တံ ပာပုဏိ။
Atha naṃ bhagavā ‘‘kilamasi, vaṅgīsā’’ti āha? Āma bho, gotamāti. Punappunaṃ upadhārehīti. Tathā karontopi adisvā, ‘‘tumhe, bho gotama, jānāthā’’ti āha. Āma, vaṅgīsa, maṃ nissāya cesa gato, ahamassa gatiṃ jānāmīti. Mantena jānāsi, bho gotamāti? Āma, vaṅgīsa, ekena manteneva jānāmīti. Bho gotama, mayhaṃ mantena imaṃ mantaṃ dethāti. Amūliko, vaṅgīsa, mayhaṃ mantoti. Detha, bho gotamāti. Na sakkā mayhaṃ santike apabbajitassa dātunti. So antevāsike āmantesi – ‘‘tātā samaṇo gotamo atirekasippaṃ jānāti, ahaṃ imassa santike pabbajitvā sippaṃ gaṇhāmi, tato sakalajambudīpe amhehi bahutaraṃ jānanto nāma na bhavissati. Tumhe yāva ahaṃ āgacchāmi, tāva anukkaṇṭhitvā vicarathā’’ti te uyyojetvā ‘‘pabbājetha ma’’nti āha. Satthā nigrodhakappassa paṭipādesi. Thero taṃ attano vasanaṭṭhānaṃ netvā pabbājesi. So pabbajitvā satthu santikaṃ āgamma vanditvā ṭhito ‘‘sippaṃ dethā’’ti yāci. Vaṅgīsa, tumhe sippaṃ gaṇhantā aloṇabhojanathaṇḍilaseyyādīhi parikammaṃ katvā gaṇhatha, imassāpi sippassa parikammaṃ atthi, taṃ tāva karohīti. Sādhu, bhanteti. Athassa satthā dvattiṃsākārakammaṭṭhānaṃ ācikkhi. So taṃ anulomapaṭilomaṃ manasikaronto vipassanaṃ vaḍḍhetvā anukkamena arahattaṃ pāpuṇi.
ဝိမုတ္တိသုခံ ပဋိသံဝေဒီတိ ဧဝံ အရဟတ္တံ ပတ္ဝာ ဝိမုတ္တိသုခံ ပဋိသံဝေဒေန္တော။ ကာဝေယ္ယမတ္တာတိ ကာဝေယ္ယေန ကဗ္ဗကရဏေန မတ္တာ။ ခန္ဓာယတနဓာတုယောတိ ဣမာနိ ခန္ဓာဒီနိ ပကာသေန္တော ဓမ္မံ ဒေသေသိ။ ယေ နိယာမဂတဒ္ဒသာတိ ယေ နိယာမဂတာ စေဝ နိယာမဒသ္သာတိ စ။ သ္ဝာဂတန္တိ သုအာဂမနံ။ ဣဒ္ဓိပတ္တောမ္ဟီတိ ဣမိနာ ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏံ ဂဟိတံ။ စေတောပရိယာယကောဝိဒောတိ ဣမိနာ စေတောပရိယဉာဏံ။ ဒိဗ္ဗသောတံ ပန အဝုတ္တမ္ပိ ဂဟိတမေဝ ဟောတိ။ ဧဝံ ဆ အဘိညာပတ္တော ဧသော မဟာသာဝကောတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။ ဒ္ဝာဒသမံ။
Vimuttisukhaṃ paṭisaṃvedīti evaṃ arahattaṃ patvā vimuttisukhaṃ paṭisaṃvedento. Kāveyyamattāti kāveyyena kabbakaraṇena mattā. Khandhāyatanadhātuyoti imāni khandhādīni pakāsento dhammaṃ desesi. Ye niyāmagataddasāti ye niyāmagatā ceva niyāmadassāti ca. Svāgatanti suāgamanaṃ. Iddhipattomhīti iminā iddhividhañāṇaṃ gahitaṃ. Cetopariyāyakovidoti iminā cetopariyañāṇaṃ. Dibbasotaṃ pana avuttampi gahitameva hoti. Evaṃ cha abhiññāpatto eso mahāsāvakoti veditabbo. Dvādasamaṃ.
ဣတိ သာရတ္ထပ္ပကာသိနိယာ
Iti sāratthappakāsiniyā
သံယုတ္တနိကာယ-အဋ္ဌကထာယ
Saṃyuttanikāya-aṭṭhakathāya
ဝင္ဂီသသံယုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Vaṅgīsasaṃyuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၁၂. ဝင္ဂီသသုတ္တံ • 12. Vaṅgīsasuttaṃ
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၁၂. ဝင္ဂီသသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 12. Vaṅgīsasuttavaṇṇanā
