| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೧೨. ವಙ್ಗೀಸಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
12. Vaṅgīsasuttavaṇṇanā
೨೨೦. ದ್ವಾದಸಮೇ ಆಯಸ್ಮಾತಿ ಪಿಯವಚನಂ। ವಙ್ಗೀಸೋತಿ ತಸ್ಸ ಥೇರಸ್ಸ ನಾಮಂ। ಸೋ ಕಿರ ಪುಬ್ಬೇ ಪದುಮುತ್ತರಕಾಲೇ ಪಟಿಭಾನಸಮ್ಪನ್ನಂ ಸಾವಕಂ ದಿಸ್ವಾ ದಾನಂ ದತ್ವಾ ಪತ್ಥನಂ ಕತ್ವಾ ಕಪ್ಪಸತಸಹಸ್ಸಂ ಪಾರಮಿಯೋ ಪೂರೇತ್ವಾ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಭಗವತೋ ಕಾಲೇ ಸಕಲಜಮ್ಬುದೀಪೇ ವಾದಕಾಮತಾಯ ಜಮ್ಬುಸಾಖಂ ಪರಿಹರಿತ್ವಾ ಏಕೇನ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೇನ ಸದ್ಧಿಂ ವಾದಂ ಕತ್ವಾ ವಾದೇ ಜಯಪರಾಜಯಾನುಭಾವೇನ ತೇನೇವ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಸಂವಾಸಂ ಕಪ್ಪೇತ್ವಾ ವಸಮಾನಾಯ ಏಕಿಸ್ಸಾ ಪರಿಬ್ಬಾಜಿಕಾಯ ಕುಚ್ಛಿಮ್ಹಿ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ ವಯಂ ಆಗಮ್ಮ ಮಾತಿತೋ ಪಞ್ಚವಾದಸತಾನಿ, ಪಿತಿತೋ ಪಞ್ಚವಾದಸತಾನೀತಿ ವಾದಸಹಸ್ಸಂ ಉಗ್ಗಣ್ಹಿತ್ವಾ ವಿಚರತಿ। ಏಕಞ್ಚ ವಿಜ್ಜಂ ಜಾನಾತಿ, ಯಂ ವಿಜ್ಜಂ ಪರಿಜಪ್ಪಿತ್ವಾ ಮತಾನಂ ಸೀಸಂ ಅಙ್ಗುಲಿಯಾ ಪಹರಿತ್ವಾ – ‘‘ಅಸುಕಟ್ಠಾನೇ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ’’ತಿ ಜಾನಾತಿ। ಸೋ ಅನುಪುಬ್ಬೇನ ಗಾಮನಿಗಮಾದೀಸು ವಿಚರನ್ತೋ ಪಞ್ಚಹಿ ಮಾಣವಕಸತೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಸಾವತ್ಥಿಂ ಅನುಪ್ಪತ್ತೋ ನಗರದ್ವಾರೇ ಸಾಲಾಯ ನಿಸೀದತಿ।
220. Dvādasame āyasmāti piyavacanaṃ. Vaṅgīsoti tassa therassa nāmaṃ. So kira pubbe padumuttarakāle paṭibhānasampannaṃ sāvakaṃ disvā dānaṃ datvā patthanaṃ katvā kappasatasahassaṃ pāramiyo pūretvā amhākaṃ bhagavato kāle sakalajambudīpe vādakāmatāya jambusākhaṃ pariharitvā ekena paribbājakena saddhiṃ vādaṃ katvā vāde jayaparājayānubhāvena teneva paribbājakena saddhiṃ saṃvāsaṃ kappetvā vasamānāya ekissā paribbājikāya kucchimhi nibbatto vayaṃ āgamma mātito pañcavādasatāni, pitito pañcavādasatānīti vādasahassaṃ uggaṇhitvā vicarati. Ekañca vijjaṃ jānāti, yaṃ vijjaṃ parijappitvā matānaṃ sīsaṃ aṅguliyā paharitvā – ‘‘asukaṭṭhāne nibbatto’’ti jānāti. So anupubbena gāmanigamādīsu vicaranto pañcahi māṇavakasatehi saddhiṃ sāvatthiṃ anuppatto nagaradvāre sālāya nisīdati.
ತದಾ ಚ ನಗರವಾಸಿನೋ ಪುರೇಭತ್ತಂ ದಾನಂ ದತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ಸುದ್ಧುತ್ತರಾಸಙ್ಗಾ ಗನ್ಧಮಾಲಾದಿಹತ್ಥಾ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಾಯ ವಿಹಾರಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿ। ಮಾಣವೋ ದಿಸ್ವಾ, ‘‘ಕಹಂ ಗಚ್ಛಥಾ’’ತಿ? ಪುಚ್ಛಿ। ತೇ ‘‘ದಸಬಲಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕಂ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಾಯಾ’’ತಿ ಆಹಂಸು। ಸೋಪಿ ಸಪರಿವಾರೋ ತೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಪಟಿಸನ್ಥಾರಂ ಕತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ಅಥ ನಂ ಭಗವಾ ಆಹ – ‘‘ವಙ್ಗೀಸ, ಭದ್ದಕಂ ಕಿರ ಸಿಪ್ಪಂ ಜಾನಾಸೀ’’ತಿ। ‘‘ಭೋ ಗೋತಮ, ಅಹಂ ಬಹುಸಿಪ್ಪಂ ಜಾನಾಮಿ। ತುಮ್ಹೇ ಕತರಂ ಸನ್ಧಾಯ ವದಥಾ’’ತಿ? ಛವದೂಸಕಸಿಪ್ಪನ್ತಿ। ಆಮ, ಭೋ ಗೋತಮಾತಿ। ಅಥಸ್ಸ ಭಗವಾ ಅತ್ತನೋ ಆನುಭಾವೇನ ನಿರಯೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಸ್ಸ ಸೀಸಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ, ‘‘ವಙ್ಗೀಸ, ಅಯಂ ಕಹಂ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ’’ತಿ ಪುಚ್ಛಿ। ಸೋ ಮನ್ತಂ ಜಪ್ಪಿತ್ವಾ ಅಙ್ಗುಲಿಯಾ ಪಹರಿತ್ವಾ ‘‘ನಿರಯೇ’’ತಿ ಆಹ। ‘‘ಸಾಧು, ವಙ್ಗೀಸ, ಸುಕಥಿತ’’ನ್ತಿ ದೇವಲೋಕೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಸ್ಸ ಸೀಸಂ ದಸ್ಸೇಸಿ। ತಮ್ಪಿ ಸೋ ತಥೇವ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ। ಅಥಸ್ಸ ಖೀಣಾಸವಸ್ಸ ಸೀಸಂ ದಸ್ಸೇಸಿ। ಸೋ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಮನ್ತಂ ಪರಿವತ್ತೇತ್ವಾಪಿ ಅಙ್ಗುಲಿಯಾ ಪಹರಿತ್ವಾಪಿ ನಿಬ್ಬತ್ತಟ್ಠಾನಂ ನ ಪಸ್ಸತಿ।
Tadā ca nagaravāsino purebhattaṃ dānaṃ datvā pacchābhattaṃ suddhuttarāsaṅgā gandhamālādihatthā dhammassavanāya vihāraṃ gacchanti. Māṇavo disvā, ‘‘kahaṃ gacchathā’’ti? Pucchi. Te ‘‘dasabalassa santikaṃ dhammassavanāyā’’ti āhaṃsu. Sopi saparivāro tehi saddhiṃ gantvā paṭisanthāraṃ katvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Atha naṃ bhagavā āha – ‘‘vaṅgīsa, bhaddakaṃ kira sippaṃ jānāsī’’ti. ‘‘Bho gotama, ahaṃ bahusippaṃ jānāmi. Tumhe kataraṃ sandhāya vadathā’’ti? Chavadūsakasippanti. Āma, bho gotamāti. Athassa bhagavā attano ānubhāvena niraye nibbattassa sīsaṃ dassetvā, ‘‘vaṅgīsa, ayaṃ kahaṃ nibbatto’’ti pucchi. So mantaṃ jappitvā aṅguliyā paharitvā ‘‘niraye’’ti āha. ‘‘Sādhu, vaṅgīsa, sukathita’’nti devaloke nibbattassa sīsaṃ dassesi. Tampi so tatheva byākāsi. Athassa khīṇāsavassa sīsaṃ dassesi. So punappunaṃ mantaṃ parivattetvāpi aṅguliyā paharitvāpi nibbattaṭṭhānaṃ na passati.
ಅಥ ನಂ ಭಗವಾ ‘‘ಕಿಲಮಸಿ, ವಙ್ಗೀಸಾ’’ತಿ ಆಹ? ಆಮ ಭೋ, ಗೋತಮಾತಿ। ಪುನಪ್ಪುನಂ ಉಪಧಾರೇಹೀತಿ। ತಥಾ ಕರೋನ್ತೋಪಿ ಅದಿಸ್ವಾ, ‘‘ತುಮ್ಹೇ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಜಾನಾಥಾ’’ತಿ ಆಹ। ಆಮ, ವಙ್ಗೀಸ, ಮಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಚೇಸ ಗತೋ, ಅಹಮಸ್ಸ ಗತಿಂ ಜಾನಾಮೀತಿ। ಮನ್ತೇನ ಜಾನಾಸಿ, ಭೋ ಗೋತಮಾತಿ? ಆಮ, ವಙ್ಗೀಸ, ಏಕೇನ ಮನ್ತೇನೇವ ಜಾನಾಮೀತಿ। ಭೋ ಗೋತಮ, ಮಯ್ಹಂ ಮನ್ತೇನ ಇಮಂ ಮನ್ತಂ ದೇಥಾತಿ। ಅಮೂಲಿಕೋ, ವಙ್ಗೀಸ, ಮಯ್ಹಂ ಮನ್ತೋತಿ। ದೇಥ, ಭೋ ಗೋತಮಾತಿ। ನ ಸಕ್ಕಾ ಮಯ್ಹಂ ಸನ್ತಿಕೇ ಅಪಬ್ಬಜಿತಸ್ಸ ದಾತುನ್ತಿ। ಸೋ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೇ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ತಾತಾ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಅತಿರೇಕಸಿಪ್ಪಂ ಜಾನಾತಿ, ಅಹಂ ಇಮಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಸಿಪ್ಪಂ ಗಣ್ಹಾಮಿ, ತತೋ ಸಕಲಜಮ್ಬುದೀಪೇ ಅಮ್ಹೇಹಿ ಬಹುತರಂ ಜಾನನ್ತೋ ನಾಮ ನ ಭವಿಸ್ಸತಿ। ತುಮ್ಹೇ ಯಾವ ಅಹಂ ಆಗಚ್ಛಾಮಿ, ತಾವ ಅನುಕ್ಕಣ್ಠಿತ್ವಾ ವಿಚರಥಾ’’ತಿ ತೇ ಉಯ್ಯೋಜೇತ್ವಾ ‘‘ಪಬ್ಬಾಜೇಥ ಮ’’ನ್ತಿ ಆಹ। ಸತ್ಥಾ ನಿಗ್ರೋಧಕಪ್ಪಸ್ಸ ಪಟಿಪಾದೇಸಿ। ಥೇರೋ ತಂ ಅತ್ತನೋ ವಸನಟ್ಠಾನಂ ನೇತ್ವಾ ಪಬ್ಬಾಜೇಸಿ। ಸೋ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಸತ್ಥು ಸನ್ತಿಕಂ ಆಗಮ್ಮ ವನ್ದಿತ್ವಾ ಠಿತೋ ‘‘ಸಿಪ್ಪಂ ದೇಥಾ’’ತಿ ಯಾಚಿ। ವಙ್ಗೀಸ, ತುಮ್ಹೇ ಸಿಪ್ಪಂ ಗಣ್ಹನ್ತಾ ಅಲೋಣಭೋಜನಥಣ್ಡಿಲಸೇಯ್ಯಾದೀಹಿ ಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕತ್ವಾ ಗಣ್ಹಥ, ಇಮಸ್ಸಾಪಿ ಸಿಪ್ಪಸ್ಸ ಪರಿಕಮ್ಮಂ ಅತ್ಥಿ, ತಂ ತಾವ ಕರೋಹೀತಿ। ಸಾಧು, ಭನ್ತೇತಿ। ಅಥಸ್ಸ ಸತ್ಥಾ ದ್ವತ್ತಿಂಸಾಕಾರಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ ಆಚಿಕ್ಖಿ। ಸೋ ತಂ ಅನುಲೋಮಪಟಿಲೋಮಂ ಮನಸಿಕರೋನ್ತೋ ವಿಪಸ್ಸನಂ ವಡ್ಢೇತ್ವಾ ಅನುಕ್ಕಮೇನ ಅರಹತ್ತಂ ಪಾಪುಣಿ।
Atha naṃ bhagavā ‘‘kilamasi, vaṅgīsā’’ti āha? Āma bho, gotamāti. Punappunaṃ upadhārehīti. Tathā karontopi adisvā, ‘‘tumhe, bho gotama, jānāthā’’ti āha. Āma, vaṅgīsa, maṃ nissāya cesa gato, ahamassa gatiṃ jānāmīti. Mantena jānāsi, bho gotamāti? Āma, vaṅgīsa, ekena manteneva jānāmīti. Bho gotama, mayhaṃ mantena imaṃ mantaṃ dethāti. Amūliko, vaṅgīsa, mayhaṃ mantoti. Detha, bho gotamāti. Na sakkā mayhaṃ santike apabbajitassa dātunti. So antevāsike āmantesi – ‘‘tātā samaṇo gotamo atirekasippaṃ jānāti, ahaṃ imassa santike pabbajitvā sippaṃ gaṇhāmi, tato sakalajambudīpe amhehi bahutaraṃ jānanto nāma na bhavissati. Tumhe yāva ahaṃ āgacchāmi, tāva anukkaṇṭhitvā vicarathā’’ti te uyyojetvā ‘‘pabbājetha ma’’nti āha. Satthā nigrodhakappassa paṭipādesi. Thero taṃ attano vasanaṭṭhānaṃ netvā pabbājesi. So pabbajitvā satthu santikaṃ āgamma vanditvā ṭhito ‘‘sippaṃ dethā’’ti yāci. Vaṅgīsa, tumhe sippaṃ gaṇhantā aloṇabhojanathaṇḍilaseyyādīhi parikammaṃ katvā gaṇhatha, imassāpi sippassa parikammaṃ atthi, taṃ tāva karohīti. Sādhu, bhanteti. Athassa satthā dvattiṃsākārakammaṭṭhānaṃ ācikkhi. So taṃ anulomapaṭilomaṃ manasikaronto vipassanaṃ vaḍḍhetvā anukkamena arahattaṃ pāpuṇi.
ವಿಮುತ್ತಿಸುಖಂ ಪಟಿಸಂವೇದೀತಿ ಏವಂ ಅರಹತ್ತಂ ಪತ್ವಾ ವಿಮುತ್ತಿಸುಖಂ ಪಟಿಸಂವೇದೇನ್ತೋ। ಕಾವೇಯ್ಯಮತ್ತಾತಿ ಕಾವೇಯ್ಯೇನ ಕಬ್ಬಕರಣೇನ ಮತ್ತಾ। ಖನ್ಧಾಯತನಧಾತುಯೋತಿ ಇಮಾನಿ ಖನ್ಧಾದೀನಿ ಪಕಾಸೇನ್ತೋ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಸಿ। ಯೇ ನಿಯಾಮಗತದ್ದಸಾತಿ ಯೇ ನಿಯಾಮಗತಾ ಚೇವ ನಿಯಾಮದಸ್ಸಾತಿ ಚ। ಸ್ವಾಗತನ್ತಿ ಸುಆಗಮನಂ। ಇದ್ಧಿಪತ್ತೋಮ್ಹೀತಿ ಇಮಿನಾ ಇದ್ಧಿವಿಧಞಾಣಂ ಗಹಿತಂ। ಚೇತೋಪರಿಯಾಯಕೋವಿದೋತಿ ಇಮಿನಾ ಚೇತೋಪರಿಯಞಾಣಂ। ದಿಬ್ಬಸೋತಂ ಪನ ಅವುತ್ತಮ್ಪಿ ಗಹಿತಮೇವ ಹೋತಿ। ಏವಂ ಛ ಅಭಿಞ್ಞಾಪತ್ತೋ ಏಸೋ ಮಹಾಸಾವಕೋತಿ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ದ್ವಾದಸಮಂ।
Vimuttisukhaṃ paṭisaṃvedīti evaṃ arahattaṃ patvā vimuttisukhaṃ paṭisaṃvedento. Kāveyyamattāti kāveyyena kabbakaraṇena mattā. Khandhāyatanadhātuyoti imāni khandhādīni pakāsento dhammaṃ desesi. Ye niyāmagataddasāti ye niyāmagatā ceva niyāmadassāti ca. Svāgatanti suāgamanaṃ. Iddhipattomhīti iminā iddhividhañāṇaṃ gahitaṃ. Cetopariyāyakovidoti iminā cetopariyañāṇaṃ. Dibbasotaṃ pana avuttampi gahitameva hoti. Evaṃ cha abhiññāpatto eso mahāsāvakoti veditabbo. Dvādasamaṃ.
ಇತಿ ಸಾರತ್ಥಪ್ಪಕಾಸಿನಿಯಾ
Iti sāratthappakāsiniyā
ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ-ಅಟ್ಠಕಥಾಯ
Saṃyuttanikāya-aṭṭhakathāya
ವಙ್ಗೀಸಸಂಯುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Vaṅgīsasaṃyuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೧೨. ವಙ್ಗೀಸಸುತ್ತಂ • 12. Vaṅgīsasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೧೨. ವಙ್ಗೀಸಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 12. Vaṅgīsasuttavaṇṇanā
