Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
੧੨. વਙ੍ਗੀਸਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
12. Vaṅgīsasuttavaṇṇanā
੨੨੦. ਦ੍વਾਦਸਮੇ ਆਯਸ੍ਮਾਤਿ ਪਿਯવਚਨਂ। વਙ੍ਗੀਸੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਥੇਰਸ੍ਸ ਨਾਮਂ। ਸੋ ਕਿਰ ਪੁਬ੍ਬੇ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰਕਾਲੇ ਪਟਿਭਾਨਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਸਾવਕਂ ਦਿਸ੍વਾ ਦਾਨਂ ਦਤ੍વਾ ਪਤ੍ਥਨਂ ਕਤ੍વਾ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਂ ਪਾਰਮਿਯੋ ਪੂਰੇਤ੍વਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਭਗવਤੋ ਕਾਲੇ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ વਾਦਕਾਮਤਾਯ ਜਮ੍ਬੁਸਾਖਂ ਪਰਿਹਰਿਤ੍વਾ ਏਕੇਨ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ વਾਦਂ ਕਤ੍વਾ વਾਦੇ ਜਯਪਰਾਜਯਾਨੁਭਾવੇਨ ਤੇਨੇવ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂવਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਤ੍વਾ વਸਮਾਨਾਯ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਿਕਾਯ ਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ વਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਮਾਤਿਤੋ ਪਞ੍ਚવਾਦਸਤਾਨਿ, ਪਿਤਿਤੋ ਪਞ੍ਚવਾਦਸਤਾਨੀਤਿ વਾਦਸਹਸ੍ਸਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਤ੍વਾ વਿਚਰਤਿ। ਏਕਞ੍ਚ વਿਜ੍ਜਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਯਂ વਿਜ੍ਜਂ ਪਰਿਜਪ੍ਪਿਤ੍વਾ ਮਤਾਨਂ ਸੀਸਂ ਅਙ੍ਗੁਲਿਯਾ ਪਹਰਿਤ੍વਾ – ‘‘ਅਸੁਕਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਜਾਨਾਤਿ। ਸੋ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਗਾਮਨਿਗਮਾਦੀਸੁ વਿਚਰਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਚਹਿ ਮਾਣવਕਸਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਾવਤ੍ਥਿਂ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਨਗਰਦ੍વਾਰੇ ਸਾਲਾਯ ਨਿਸੀਦਤਿ।
220. Dvādasame āyasmāti piyavacanaṃ. Vaṅgīsoti tassa therassa nāmaṃ. So kira pubbe padumuttarakāle paṭibhānasampannaṃ sāvakaṃ disvā dānaṃ datvā patthanaṃ katvā kappasatasahassaṃ pāramiyo pūretvā amhākaṃ bhagavato kāle sakalajambudīpe vādakāmatāya jambusākhaṃ pariharitvā ekena paribbājakena saddhiṃ vādaṃ katvā vāde jayaparājayānubhāvena teneva paribbājakena saddhiṃ saṃvāsaṃ kappetvā vasamānāya ekissā paribbājikāya kucchimhi nibbatto vayaṃ āgamma mātito pañcavādasatāni, pitito pañcavādasatānīti vādasahassaṃ uggaṇhitvā vicarati. Ekañca vijjaṃ jānāti, yaṃ vijjaṃ parijappitvā matānaṃ sīsaṃ aṅguliyā paharitvā – ‘‘asukaṭṭhāne nibbatto’’ti jānāti. So anupubbena gāmanigamādīsu vicaranto pañcahi māṇavakasatehi saddhiṃ sāvatthiṃ anuppatto nagaradvāre sālāya nisīdati.
ਤਦਾ ਚ ਨਗਰવਾਸਿਨੋ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਦਾਨਂ ਦਤ੍વਾ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਸੁਦ੍ਧੁਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗਾ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦਿਹਤ੍ਥਾ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸવਨਾਯ વਿਹਾਰਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਮਾਣવੋ ਦਿਸ੍વਾ, ‘‘ਕਹਂ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ? ਪੁਚ੍ਛਿ। ਤੇ ‘‘ਦਸਬਲਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸવਨਾਯਾ’’ਤਿ ਆਹਂਸੁ। ਸੋਪਿ ਸਪਰਿવਾਰੋ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪਟਿਸਨ੍ਥਾਰਂ ਕਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਅਥ ਨਂ ਭਗવਾ ਆਹ – ‘‘વਙ੍ਗੀਸ, ਭਦ੍ਦਕਂ ਕਿਰ ਸਿਪ੍ਪਂ ਜਾਨਾਸੀ’’ਤਿ। ‘‘ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਹਂ ਬਹੁਸਿਪ੍ਪਂ ਜਾਨਾਮਿ। ਤੁਮ੍ਹੇ ਕਤਰਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વਦਥਾ’’ਤਿ? ਛવਦੂਸਕਸਿਪ੍ਪਨ੍ਤਿ। ਆਮ, ਭੋ ਗੋਤਮਾਤਿ। ਅਥਸ੍ਸ ਭਗવਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਨੁਭਾવੇਨ ਨਿਰਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸੀਸਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ, ‘‘વਙ੍ਗੀਸ, ਅਯਂ ਕਹਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ। ਸੋ ਮਨ੍ਤਂ ਜਪ੍ਪਿਤ੍વਾ ਅਙ੍ਗੁਲਿਯਾ ਪਹਰਿਤ੍વਾ ‘‘ਨਿਰਯੇ’’ਤਿ ਆਹ। ‘‘ਸਾਧੁ, વਙ੍ਗੀਸ, ਸੁਕਥਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਦੇવਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸੀਸਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ। ਤਮ੍ਪਿ ਸੋ ਤਥੇવ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ। ਅਥਸ੍ਸ ਖੀਣਾਸવਸ੍ਸ ਸੀਸਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ। ਸੋ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਮਨ੍ਤਂ ਪਰਿવਤ੍ਤੇਤ੍વਾਪਿ ਅਙ੍ਗੁਲਿਯਾ ਪਹਰਿਤ੍વਾਪਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤਿ।
Tadā ca nagaravāsino purebhattaṃ dānaṃ datvā pacchābhattaṃ suddhuttarāsaṅgā gandhamālādihatthā dhammassavanāya vihāraṃ gacchanti. Māṇavo disvā, ‘‘kahaṃ gacchathā’’ti? Pucchi. Te ‘‘dasabalassa santikaṃ dhammassavanāyā’’ti āhaṃsu. Sopi saparivāro tehi saddhiṃ gantvā paṭisanthāraṃ katvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Atha naṃ bhagavā āha – ‘‘vaṅgīsa, bhaddakaṃ kira sippaṃ jānāsī’’ti. ‘‘Bho gotama, ahaṃ bahusippaṃ jānāmi. Tumhe kataraṃ sandhāya vadathā’’ti? Chavadūsakasippanti. Āma, bho gotamāti. Athassa bhagavā attano ānubhāvena niraye nibbattassa sīsaṃ dassetvā, ‘‘vaṅgīsa, ayaṃ kahaṃ nibbatto’’ti pucchi. So mantaṃ jappitvā aṅguliyā paharitvā ‘‘niraye’’ti āha. ‘‘Sādhu, vaṅgīsa, sukathita’’nti devaloke nibbattassa sīsaṃ dassesi. Tampi so tatheva byākāsi. Athassa khīṇāsavassa sīsaṃ dassesi. So punappunaṃ mantaṃ parivattetvāpi aṅguliyā paharitvāpi nibbattaṭṭhānaṃ na passati.
ਅਥ ਨਂ ਭਗવਾ ‘‘ਕਿਲਮਸਿ, વਙ੍ਗੀਸਾ’’ਤਿ ਆਹ? ਆਮ ਭੋ, ਗੋਤਮਾਤਿ। ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਉਪਧਾਰੇਹੀਤਿ। ਤਥਾ ਕਰੋਨ੍ਤੋਪਿ ਅਦਿਸ੍વਾ, ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਜਾਨਾਥਾ’’ਤਿ ਆਹ। ਆਮ, વਙ੍ਗੀਸ, ਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਚੇਸ ਗਤੋ, ਅਹਮਸ੍ਸ ਗਤਿਂ ਜਾਨਾਮੀਤਿ। ਮਨ੍ਤੇਨ ਜਾਨਾਸਿ, ਭੋ ਗੋਤਮਾਤਿ? ਆਮ, વਙ੍ਗੀਸ, ਏਕੇਨ ਮਨ੍ਤੇਨੇવ ਜਾਨਾਮੀਤਿ। ਭੋ ਗੋਤਮ, ਮਯ੍ਹਂ ਮਨ੍ਤੇਨ ਇਮਂ ਮਨ੍ਤਂ ਦੇਥਾਤਿ। ਅਮੂਲਿਕੋ, વਙ੍ਗੀਸ, ਮਯ੍ਹਂ ਮਨ੍ਤੋਤਿ। ਦੇਥ, ਭੋ ਗੋਤਮਾਤਿ। ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਮਯ੍ਹਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਅਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ ਦਾਤੁਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਕੇ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਤਾਤਾ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਅਤਿਰੇਕਸਿਪ੍ਪਂ ਜਾਨਾਤਿ, ਅਹਂ ਇਮਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਸਿਪ੍ਪਂ ਗਣ੍ਹਾਮਿ, ਤਤੋ ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪੇ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਬਹੁਤਰਂ ਜਾਨਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਨ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ। ਤੁਮ੍ਹੇ ਯਾવ ਅਹਂ ਆਗਚ੍ਛਾਮਿ, ਤਾવ ਅਨੁਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤ੍વਾ વਿਚਰਥਾ’’ਤਿ ਤੇ ਉਯ੍ਯੋਜੇਤ੍વਾ ‘‘ਪਬ੍ਬਾਜੇਥ ਮ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ। ਸਤ੍ਥਾ ਨਿਗ੍ਰੋਧਕਪ੍ਪਸ੍ਸ ਪਟਿਪਾਦੇਸਿ। ਥੇਰੋ ਤਂ ਅਤ੍ਤਨੋ વਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਨੇਤ੍વਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ। ਸੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਆਗਮ੍ਮ વਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਠਿਤੋ ‘‘ਸਿਪ੍ਪਂ ਦੇਥਾ’’ਤਿ ਯਾਚਿ। વਙ੍ਗੀਸ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਸਿਪ੍ਪਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾ ਅਲੋਣਭੋਜਨਥਣ੍ਡਿਲਸੇਯ੍ਯਾਦੀਹਿ ਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍વਾ ਗਣ੍ਹਥ, ਇਮਸ੍ਸਾਪਿ ਸਿਪ੍ਪਸ੍ਸ ਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਤਾવ ਕਰੋਹੀਤਿ। ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇਤਿ। ਅਥਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥਾ ਦ੍વਤ੍ਤਿਂਸਾਕਾਰਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿ। ਸੋ ਤਂ ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਂ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ વਿਪਸ੍ਸਨਂ વਡ੍ਢੇਤ੍વਾ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਿ।
Atha naṃ bhagavā ‘‘kilamasi, vaṅgīsā’’ti āha? Āma bho, gotamāti. Punappunaṃ upadhārehīti. Tathā karontopi adisvā, ‘‘tumhe, bho gotama, jānāthā’’ti āha. Āma, vaṅgīsa, maṃ nissāya cesa gato, ahamassa gatiṃ jānāmīti. Mantena jānāsi, bho gotamāti? Āma, vaṅgīsa, ekena manteneva jānāmīti. Bho gotama, mayhaṃ mantena imaṃ mantaṃ dethāti. Amūliko, vaṅgīsa, mayhaṃ mantoti. Detha, bho gotamāti. Na sakkā mayhaṃ santike apabbajitassa dātunti. So antevāsike āmantesi – ‘‘tātā samaṇo gotamo atirekasippaṃ jānāti, ahaṃ imassa santike pabbajitvā sippaṃ gaṇhāmi, tato sakalajambudīpe amhehi bahutaraṃ jānanto nāma na bhavissati. Tumhe yāva ahaṃ āgacchāmi, tāva anukkaṇṭhitvā vicarathā’’ti te uyyojetvā ‘‘pabbājetha ma’’nti āha. Satthā nigrodhakappassa paṭipādesi. Thero taṃ attano vasanaṭṭhānaṃ netvā pabbājesi. So pabbajitvā satthu santikaṃ āgamma vanditvā ṭhito ‘‘sippaṃ dethā’’ti yāci. Vaṅgīsa, tumhe sippaṃ gaṇhantā aloṇabhojanathaṇḍilaseyyādīhi parikammaṃ katvā gaṇhatha, imassāpi sippassa parikammaṃ atthi, taṃ tāva karohīti. Sādhu, bhanteti. Athassa satthā dvattiṃsākārakammaṭṭhānaṃ ācikkhi. So taṃ anulomapaṭilomaṃ manasikaronto vipassanaṃ vaḍḍhetvā anukkamena arahattaṃ pāpuṇi.
વਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੀਤਿ ਏવਂ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍વਾ વਿਮੁਤ੍ਤਿਸੁਖਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਨ੍ਤੋ। ਕਾવੇਯ੍ਯਮਤ੍ਤਾਤਿ ਕਾવੇਯ੍ਯੇਨ ਕਬ੍ਬਕਰਣੇਨ ਮਤ੍ਤਾ। ਖਨ੍ਧਾਯਤਨਧਾਤੁਯੋਤਿ ਇਮਾਨਿ ਖਨ੍ਧਾਦੀਨਿ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ। ਯੇ ਨਿਯਾਮਗਤਦ੍ਦਸਾਤਿ ਯੇ ਨਿਯਾਮਗਤਾ ਚੇવ ਨਿਯਾਮਦਸ੍ਸਾਤਿ ਚ। ਸ੍વਾਗਤਨ੍ਤਿ ਸੁਆਗਮਨਂ। ਇਦ੍ਧਿਪਤ੍ਤੋਮ੍ਹੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਇਦ੍ਧਿવਿਧਞਾਣਂ ਗਹਿਤਂ। ਚੇਤੋਪਰਿਯਾਯਕੋવਿਦੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਚੇਤੋਪਰਿਯਞਾਣਂ। ਦਿਬ੍ਬਸੋਤਂ ਪਨ ਅવੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਗਹਿਤਮੇવ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਛ ਅਭਿਞ੍ਞਾਪਤ੍ਤੋ ਏਸੋ ਮਹਾਸਾવਕੋਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਦ੍વਾਦਸਮਂ।
Vimuttisukhaṃ paṭisaṃvedīti evaṃ arahattaṃ patvā vimuttisukhaṃ paṭisaṃvedento. Kāveyyamattāti kāveyyena kabbakaraṇena mattā. Khandhāyatanadhātuyoti imāni khandhādīni pakāsento dhammaṃ desesi. Ye niyāmagataddasāti ye niyāmagatā ceva niyāmadassāti ca. Svāgatanti suāgamanaṃ. Iddhipattomhīti iminā iddhividhañāṇaṃ gahitaṃ. Cetopariyāyakovidoti iminā cetopariyañāṇaṃ. Dibbasotaṃ pana avuttampi gahitameva hoti. Evaṃ cha abhiññāpatto eso mahāsāvakoti veditabbo. Dvādasamaṃ.
ਇਤਿ ਸਾਰਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਿਨਿਯਾ
Iti sāratthappakāsiniyā
ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ-ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ
Saṃyuttanikāya-aṭṭhakathāya
વਙ੍ਗੀਸਸਂਯੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Vaṅgīsasaṃyuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੧੨. વਙ੍ਗੀਸਸੁਤ੍ਤਂ • 12. Vaṅgīsasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੧੨. વਙ੍ਗੀਸਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 12. Vaṅgīsasuttavaṇṇanā