Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അപദാനപാളി • Apadānapāḷi |
൪. വങ്ഗീസത്ഥേരഅപദാനം
4. Vaṅgīsattheraapadānaṃ
൯൬.
96.
‘‘പദുമുത്തരോ നാമ ജിനോ, സബ്ബധമ്മേസു ചക്ഖുമാ;
‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbadhammesu cakkhumā;
ഇതോ സതസഹസ്സമ്ഹി, കപ്പേ ഉപ്പജ്ജി നായകോ.
Ito satasahassamhi, kappe uppajji nāyako.
൯൭.
97.
‘‘യഥാപി സാഗരേ ഊമി, ഗഗനേ വിയ താരകാ;
‘‘Yathāpi sāgare ūmi, gagane viya tārakā;
ഏവം പാവചനം തസ്സ, അരഹന്തേഹി ചിത്തിതം.
Evaṃ pāvacanaṃ tassa, arahantehi cittitaṃ.
൯൮.
98.
‘‘സദേവാസുരനാഗേഹി, മനുജേഹി പുരക്ഖതോ;
‘‘Sadevāsuranāgehi, manujehi purakkhato;
സമണബ്രാഹ്മണാകിണ്ണേ, ജനമജ്ഝേ ജിനുത്തമോ.
Samaṇabrāhmaṇākiṇṇe, janamajjhe jinuttamo.
൯൯.
99.
വചനേന വിബോധേന്തോ, വേനേയ്യപദുമാനി സോ.
Vacanena vibodhento, veneyyapadumāni so.
൧൦൦.
100.
‘‘വേസാരജ്ജേഹി സമ്പന്നോ, ചതൂഹി പുരിസുത്തമോ;
‘‘Vesārajjehi sampanno, catūhi purisuttamo;
പഹീനഭയസാരജ്ജോ, ഖേമപ്പത്തോ വിസാരദോ.
Pahīnabhayasārajjo, khemappatto visārado.
൧൦൧.
101.
‘‘ആസഭം പവരം ഠാനം, ബുദ്ധഭൂമിഞ്ച കേവലം;
‘‘Āsabhaṃ pavaraṃ ṭhānaṃ, buddhabhūmiñca kevalaṃ;
പടിജാനാതി ലോകഗ്ഗോ, നത്ഥി സഞ്ചോദകോ ക്വചി.
Paṭijānāti lokaggo, natthi sañcodako kvaci.
൧൦൨.
102.
‘‘സീഹനാദമസമ്ഭീതം, നദതോ തസ്സ താദിനോ;
‘‘Sīhanādamasambhītaṃ, nadato tassa tādino;
ദേവോ നരോ വാ ബ്രഹ്മാ വാ, പടിവത്താ ന വിജ്ജതി.
Devo naro vā brahmā vā, paṭivattā na vijjati.
൧൦൩.
103.
‘‘ദേസേന്തോ പവരം ധമ്മം, സന്താരേന്തോ സദേവകം;
‘‘Desento pavaraṃ dhammaṃ, santārento sadevakaṃ;
ധമ്മചക്കം പവത്തേതി, പരിസാസു വിസാരദോ.
Dhammacakkaṃ pavatteti, parisāsu visārado.
൧൦൪.
104.
‘‘പടിഭാനവതം അഗ്ഗം, സാവകം സാധുസമ്മതം;
‘‘Paṭibhānavataṃ aggaṃ, sāvakaṃ sādhusammataṃ;
ഗുണം ബഹും പകിത്തേത്വാ, ഏതദഗ്ഗേ ഠപേസി തം.
Guṇaṃ bahuṃ pakittetvā, etadagge ṭhapesi taṃ.
൧൦൫.
105.
‘‘തദാഹം ഹംസവതിയം, ബ്രാഹ്മണോ സാധുസമ്മതോ;
‘‘Tadāhaṃ haṃsavatiyaṃ, brāhmaṇo sādhusammato;
സബ്ബവേദവിദൂ ജാതോ, വാഗീസോ വാദിസൂദനോ.
Sabbavedavidū jāto, vāgīso vādisūdano.
൧൦൬.
106.
‘‘ഉപേച്ച തം മഹാവീരം, സുത്വാഹം ധമ്മദേസനം;
‘‘Upecca taṃ mahāvīraṃ, sutvāhaṃ dhammadesanaṃ;
പീതിവരം പടിലഭിം, സാവകസ്സ ഗുണേ രതോ.
Pītivaraṃ paṭilabhiṃ, sāvakassa guṇe rato.
൧൦൭.
107.
‘‘നിമന്തേത്വാവ സുഗതം, സസങ്ഘം ലോകനന്ദനം;
‘‘Nimantetvāva sugataṃ, sasaṅghaṃ lokanandanaṃ;
സത്താഹം ഭോജയിത്വാഹം, ദുസ്സേഹച്ഛാദയിം തദാ.
Sattāhaṃ bhojayitvāhaṃ, dussehacchādayiṃ tadā.
൧൦൮.
108.
‘‘നിപച്ച സിരസാ പാദേ, കതോകാസോ കതഞ്ജലീ;
‘‘Nipacca sirasā pāde, katokāso katañjalī;
ഏകമന്തം ഠിതോ ഹട്ഠോ, സന്ഥവിം ജിനമുത്തമം.
Ekamantaṃ ṭhito haṭṭho, santhaviṃ jinamuttamaṃ.
൧൦൯.
109.
നമോ തേ സബ്ബലോകഗ്ഗ, നമോ തേ അഭയങ്കര.
Namo te sabbalokagga, namo te abhayaṅkara.
൧൧൦.
110.
നമോ തേ സന്തിസുഖദ, നമോ തേ സരണങ്കര.
Namo te santisukhada, namo te saraṇaṅkara.
൧൧൧.
111.
‘‘‘അനാഥാനം ഭവം നാഥോ, ഭീതാനം അഭയപ്പദോ;
‘‘‘Anāthānaṃ bhavaṃ nātho, bhītānaṃ abhayappado;
൧൧൨.
112.
‘‘ഏവമാദീഹി സമ്ബുദ്ധം, സന്ഥവിത്വാ മഹാഗുണം;
‘‘Evamādīhi sambuddhaṃ, santhavitvā mahāguṇaṃ;
൧൧൩.
113.
‘‘തദാ അവോച ഭഗവാ, അനന്തപടിഭാനവാ;
‘‘Tadā avoca bhagavā, anantapaṭibhānavā;
‘യോ സോ ബുദ്ധം അഭോജേസി, സത്താഹം സഹസാവകം.
‘Yo so buddhaṃ abhojesi, sattāhaṃ sahasāvakaṃ.
൧൧൪.
114.
‘‘‘ഗുണഞ്ച മേ പകിത്തേസി, പസന്നോ സേഹി പാണിഭി;
‘‘‘Guṇañca me pakittesi, pasanno sehi pāṇibhi;
ഏസോ പത്ഥയതേ ഠാനം, വാദിസൂദസ്സ ഭിക്ഖുനോ.
Eso patthayate ṭhānaṃ, vādisūdassa bhikkhuno.
൧൧൫.
115.
‘‘‘അനാഗതമ്ഹി അദ്ധാനേ, ലച്ഛസേ തം മനോരഥം;
‘‘‘Anāgatamhi addhāne, lacchase taṃ manorathaṃ;
ദേവമാനുസസമ്പത്തിം, അനുഭോത്വാ അനപ്പകം.
Devamānusasampattiṃ, anubhotvā anappakaṃ.
൧൧൬.
116.
‘‘‘സതസഹസ്സിതോ കപ്പേ, ഓക്കാകകുലസമ്ഭവോ;
‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;
ഗോതമോ നാമ ഗോത്തേന, സത്ഥാ ലോകേ ഭവിസ്സതി.
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
൧൧൭.
117.
‘‘‘തസ്സ ധമ്മേസു ദായാദോ, ഓരസോ ധമ്മനിമ്മിതോ;
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;
വങ്ഗീസോ നാമ നാമേന, ഹേസ്സതി സത്ഥു സാവകോ’.
Vaṅgīso nāma nāmena, hessati satthu sāvako’.
൧൧൮.
118.
‘‘തം സുത്വാ മുദിതോ ഹുത്വാ, യാവജീവം തദാ ജിനം;
‘‘Taṃ sutvā mudito hutvā, yāvajīvaṃ tadā jinaṃ;
പച്ചയേഹി ഉപട്ഠാസിം, മേത്തചിത്തോ തഥാഗതം.
Paccayehi upaṭṭhāsiṃ, mettacitto tathāgataṃ.
൧൧൯.
119.
‘‘തേന കമ്മേന സുകതേന, ചേതനാപണിധീഹി ച;
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
൧൨൦.
120.
൧൨൧.
121.
‘‘സബ്ബവേദവിദൂ ജാതോ, വാദസത്ഥവിസാരദോ;
‘‘Sabbavedavidū jāto, vādasatthavisārado;
൧൨൨.
122.
‘‘വങ്ഗേ ജാതോതി വങ്ഗീസോ, വചനേ ഇസ്സരോതി വാ;
‘‘Vaṅge jātoti vaṅgīso, vacane issaroti vā;
വങ്ഗീസോ ഇതി മേ നാമം, അഭവീ ലോകസമ്മതം.
Vaṅgīso iti me nāmaṃ, abhavī lokasammataṃ.
൧൨൩.
123.
‘‘യദാഹം വിഞ്ഞുതം പത്തോ, ഠിതോ പഠമയോബ്ബനേ;
‘‘Yadāhaṃ viññutaṃ patto, ṭhito paṭhamayobbane;
പഞ്ചവീസതിമം ഭാണവാരം.
Pañcavīsatimaṃ bhāṇavāraṃ.
൧൨൪.
124.
‘‘പിണ്ഡായ വിചരന്തം തം, പത്തപാണിം സുസംവുതം;
‘‘Piṇḍāya vicarantaṃ taṃ, pattapāṇiṃ susaṃvutaṃ;
൧൨൫.
125.
‘‘തം ദിസ്വാ വിമ്ഹിതോ ഹുത്വാ, അവോചം മമനുച്ഛവം 25;
‘‘Taṃ disvā vimhito hutvā, avocaṃ mamanucchavaṃ 26;
൧൨൬.
126.
‘‘ആചിക്ഖി സോ മേ സത്ഥാരം, സമ്ബുദ്ധം ലോകനായകം;
‘‘Ācikkhi so me satthāraṃ, sambuddhaṃ lokanāyakaṃ;
൧൨൭.
127.
‘‘വിരാഗസംഹിതം വാക്യം, കത്വാ ദുദ്ദസമുത്തമം;
‘‘Virāgasaṃhitaṃ vākyaṃ, katvā duddasamuttamaṃ;
വിചിത്തപടിഭാനേഹി, തോസിതോ തേന താദിനാ.
Vicittapaṭibhānehi, tosito tena tādinā.
൧൨൮.
128.
‘‘നിപച്ച സിരസാ പാദേ, ‘പബ്ബാജേഹീ’തി മം ബ്രവി;
‘‘Nipacca sirasā pāde, ‘pabbājehī’ti maṃ bravi;
തതോ മം സ മഹാപഞ്ഞോ, ബുദ്ധസേട്ഠമുപാനയി.
Tato maṃ sa mahāpañño, buddhaseṭṭhamupānayi.
൧൨൯.
129.
‘‘നിപച്ച സിരസാ പാദേ, നിസീദിം സത്ഥു സന്തികേ;
‘‘Nipacca sirasā pāde, nisīdiṃ satthu santike;
൧൩൦.
130.
‘‘കിഞ്ചി സിപ്പന്തി തസ്സാഹം, ‘ജാനാമീ’തി ച അബ്രവിം;
‘‘Kiñci sippanti tassāhaṃ, ‘jānāmī’ti ca abraviṃ;
മതസീസം വനച്ഛുദ്ധം, അപി ബാരസവസ്സികം;
Matasīsaṃ vanacchuddhaṃ, api bārasavassikaṃ;
൧൩൧.
131.
‘‘ആമോതി മേ പടിഞ്ഞാതേ, തീണി സീസാനി ദസ്സയി;
‘‘Āmoti me paṭiññāte, tīṇi sīsāni dassayi;
നിരയനരദേവേസു, ഉപപന്നേ അവാചയിം.
Nirayanaradevesu, upapanne avācayiṃ.
൧൩൨.
132.
തതോഹം വിഹതാരബ്ഭോ, പബ്ബജ്ജം സമയാചിസം.
Tatohaṃ vihatārabbho, pabbajjaṃ samayācisaṃ.
൧൩൩.
133.
‘‘പബ്ബജിത്വാന സുഗതം, സന്ഥവാമി തഹിം തഹിം;
‘‘Pabbajitvāna sugataṃ, santhavāmi tahiṃ tahiṃ;
൧൩൪.
134.
‘‘തതോ വീമംസനത്ഥം മേ, ആഹ ബുദ്ധോ വിനായകോ;
‘‘Tato vīmaṃsanatthaṃ me, āha buddho vināyako;
തക്കികാ പനിമാ ഗാഥാ, ഠാനസോ പടിഭന്തി തം.
Takkikā panimā gāthā, ṭhānaso paṭibhanti taṃ.
൧൩൫.
135.
‘‘ന കബ്ബവിത്തോഹം വീര, ഠാനസോ പടിഭന്തി മം;
‘‘Na kabbavittohaṃ vīra, ṭhānaso paṭibhanti maṃ;
തേന ഹി ദാനി വങ്ഗീസ, ഠാനസോ സന്ഥവാഹി മം.
Tena hi dāni vaṅgīsa, ṭhānaso santhavāhi maṃ.
൧൩൬.
136.
‘‘തദാഹം സന്ഥവിം വീരം, ഗാഥാഹി ഇസിസത്തമം;
‘‘Tadāhaṃ santhaviṃ vīraṃ, gāthāhi isisattamaṃ;
ഠാനസോ മേ തദാ തുട്ഠോ, ജിനോ അഗ്ഗേ ഠപേസി മം.
Ṭhānaso me tadā tuṭṭho, jino agge ṭhapesi maṃ.
൧൩൭.
137.
‘‘പടിഭാനേന ചിത്തേന, അഞ്ഞേസമതിമഞ്ഞഹം;
‘‘Paṭibhānena cittena, aññesamatimaññahaṃ;
പേസലേ തേന സംവിഗ്ഗോ, അരഹത്തമപാപുണിം.
Pesale tena saṃviggo, arahattamapāpuṇiṃ.
൧൩൮.
138.
‘‘‘പടിഭാനവതം അഗ്ഗോ, അഞ്ഞോ കോചി ന വിജ്ജതി;
‘‘‘Paṭibhānavataṃ aggo, añño koci na vijjati;
യഥായം ഭിക്ഖു വങ്ഗീസോ, ഏവം ധാരേഥ ഭിക്ഖവോ’.
Yathāyaṃ bhikkhu vaṅgīso, evaṃ dhāretha bhikkhavo’.
൧൩൯.
139.
‘‘സതസഹസ്സേ കതം കമ്മം, ഫലം ദസ്സേസി മേ ഇധ;
‘‘Satasahasse kataṃ kammaṃ, phalaṃ dassesi me idha;
സുമുത്തോ സരവേഗോവ കിലേസേ ഝാപയിം മമ.
Sumutto saravegova kilese jhāpayiṃ mama.
൧൪൦.
140.
‘‘കിലേസാ ഝാപിതാ മയ്ഹം…പേ॰… വിഹരാമി അനാസവോ.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
൧൪൧.
141.
‘‘സ്വാഗതം വത മേ ആസി…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം.
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
൧൪൨.
142.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ ചതസ്സോ…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം’’.
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ വങ്ഗീസോ ഥേരോ ഇമാ ഗാഥായോ
Itthaṃ sudaṃ āyasmā vaṅgīso thero imā gāthāyo
അഭാസിത്ഥാതി.
Abhāsitthāti.
വങ്ഗീസത്ഥേരസ്സാപദാനം ചതുത്ഥം.
Vaṅgīsattherassāpadānaṃ catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / അപദാന-അട്ഠകഥാ • Apadāna-aṭṭhakathā / ൪. വങ്ഗീസത്ഥേരഅപദാനവണ്ണനാ • 4. Vaṅgīsattheraapadānavaṇṇanā