Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / థేరగాథాపాళి • Theragāthāpāḷi |
౨౧. మహానిపాతో
21. Mahānipāto
౧. వఙ్గీసత్థేరగాథా
1. Vaṅgīsattheragāthā
౧౨౧౮.
1218.
‘‘నిక్ఖన్తం వత మం సన్తం, అగారస్మానగారియం;
‘‘Nikkhantaṃ vata maṃ santaṃ, agārasmānagāriyaṃ;
వితక్కా ఉపధావన్తి, పగబ్భా కణ్హతో ఇమే.
Vitakkā upadhāvanti, pagabbhā kaṇhato ime.
౧౨౧౯.
1219.
సమన్తా పరికిరేయ్యుం, సహస్సం అపలాయినం.
Samantā parikireyyuṃ, sahassaṃ apalāyinaṃ.
౧౨౨౦.
1220.
౧౨౨౧.
1221.
‘‘సక్ఖీ హి మే సుతం ఏతం, బుద్ధస్సాదిచ్చబన్ధునో;
‘‘Sakkhī hi me sutaṃ etaṃ, buddhassādiccabandhuno;
నిబ్బానగమనం మగ్గం, తత్థ మే నిరతో మనో.
Nibbānagamanaṃ maggaṃ, tattha me nirato mano.
౧౨౨౨.
1222.
‘‘ఏవం చే మం విహరన్తం, పాపిమ ఉపగచ్ఛసి;
‘‘Evaṃ ce maṃ viharantaṃ, pāpima upagacchasi;
తథా మచ్చు కరిస్సామి, న మే మగ్గమ్పి దక్ఖసి.
Tathā maccu karissāmi, na me maggampi dakkhasi.
౧౨౨౩.
1223.
‘‘అరతిఞ్చ 9 రతిఞ్చ పహాయ, సబ్బసో గేహసితఞ్చ వితక్కం;
‘‘Aratiñca 10 ratiñca pahāya, sabbaso gehasitañca vitakkaṃ;
వనథం న కరేయ్య కుహిఞ్చి, నిబ్బనథో అవనథో స 11 భిక్ఖు.
Vanathaṃ na kareyya kuhiñci, nibbanatho avanatho sa 12 bhikkhu.
౧౨౨౪.
1224.
‘‘యమిధ పథవిఞ్చ వేహాసం, రూపగతం జగతోగధం కిఞ్చి;
‘‘Yamidha pathaviñca vehāsaṃ, rūpagataṃ jagatogadhaṃ kiñci;
పరిజీయతి సబ్బమనిచ్చం, ఏవం సమేచ్చ చరన్తి ముతత్తా.
Parijīyati sabbamaniccaṃ, evaṃ samecca caranti mutattā.
౧౨౨౫.
1225.
‘‘ఉపధీసు జనా గధితాసే, దిట్ఠసుతే 13 పటిఘే చ ముతే చ;
‘‘Upadhīsu janā gadhitāse, diṭṭhasute 14 paṭighe ca mute ca;
ఏత్థ వినోదయ ఛన్దమనేజో, యో హేత్థ న లిమ్పతి ముని తమాహు 15.
Ettha vinodaya chandamanejo, yo hettha na limpati muni tamāhu 16.
౧౨౨౬.
1226.
‘‘అథ సట్ఠిసితా సవితక్కా, పుథుజ్జనతాయ 17 అధమ్మా నివిట్ఠా;
‘‘Atha saṭṭhisitā savitakkā, puthujjanatāya 18 adhammā niviṭṭhā;
న చ వగ్గగతస్స కుహిఞ్చి, నో పన దుట్ఠుల్లగాహీ 19 స భిక్ఖు.
Na ca vaggagatassa kuhiñci, no pana duṭṭhullagāhī 20 sa bhikkhu.
౧౨౨౭.
1227.
‘‘దబ్బో చిరరత్తసమాహితో, అకుహకో నిపకో అపిహాలు;
‘‘Dabbo cirarattasamāhito, akuhako nipako apihālu;
సన్తం పదం అజ్ఝగమా ముని, పటిచ్చ పరినిబ్బుతో కఙ్ఖతి కాలం.
Santaṃ padaṃ ajjhagamā muni, paṭicca parinibbuto kaṅkhati kālaṃ.
౧౨౨౮.
1228.
‘‘మానం పజహస్సు గోతమ, మానపథఞ్చ జహస్సు అసేసం;
‘‘Mānaṃ pajahassu gotama, mānapathañca jahassu asesaṃ;
మానపథమ్హి స ముచ్ఛితో, విప్పటిసారీహువా చిరరత్తం.
Mānapathamhi sa mucchito, vippaṭisārīhuvā cirarattaṃ.
౧౨౨౯.
1229.
‘‘మక్ఖేన మక్ఖితా పజా, మానహతా నిరయం పపతన్తి;
‘‘Makkhena makkhitā pajā, mānahatā nirayaṃ papatanti;
సోచన్తి జనా చిరరత్తం, మానహతా నిరయం ఉపపన్నా.
Socanti janā cirarattaṃ, mānahatā nirayaṃ upapannā.
౧౨౩౦.
1230.
‘‘న హి సోచతి భిక్ఖు కదాచి, మగ్గజినో సమ్మా పటిపన్నో;
‘‘Na hi socati bhikkhu kadāci, maggajino sammā paṭipanno;
కిత్తిఞ్చ సుఖఞ్చానుభోతి, ధమ్మదసోతి తమాహు తథత్తం.
Kittiñca sukhañcānubhoti, dhammadasoti tamāhu tathattaṃ.
౧౨౩౧.
1231.
‘‘తస్మా అఖిలో ఇధ 21 పధానవా, నీవరణాని పహాయ విసుద్ధో;
‘‘Tasmā akhilo idha 22 padhānavā, nīvaraṇāni pahāya visuddho;
మానఞ్చ పహాయ అసేసం, విజ్జాయన్తకరో సమితావీ.
Mānañca pahāya asesaṃ, vijjāyantakaro samitāvī.
౧౨౩౨.
1232.
‘‘కామరాగేన డయ్హామి, చిత్తం మే పరిడయ్హతి;
‘‘Kāmarāgena ḍayhāmi, cittaṃ me pariḍayhati;
సాధు నిబ్బాపనం బ్రూహి, అనుకమ్పాయ గోతమ.
Sādhu nibbāpanaṃ brūhi, anukampāya gotama.
౧౨౩౩.
1233.
‘‘సఞ్ఞాయ విపరియేసా, చిత్తం తే పరిడయ్హతి;
‘‘Saññāya vipariyesā, cittaṃ te pariḍayhati;
౧౨౩౪.
1234.
‘‘అసుభాయ చిత్తం భావేహి, ఏకగ్గం సుసమాహితం;
‘‘Asubhāya cittaṃ bhāvehi, ekaggaṃ susamāhitaṃ;
సతి కాయగతా త్యత్థు, నిబ్బిదాబహులో భవ.
Sati kāyagatā tyatthu, nibbidābahulo bhava.
౧౨౩౫.
1235.
‘‘అనిమిత్తఞ్చ భావేహి, మానానుసయముజ్జహ;
‘‘Animittañca bhāvehi, mānānusayamujjaha;
తతో మానాభిసమయా, ఉపసన్తో చరిస్ససి.
Tato mānābhisamayā, upasanto carissasi.
౧౨౩౬.
1236.
‘‘తమేవ వాచం భాసేయ్య, యాయత్తానం న తాపయే;
‘‘Tameva vācaṃ bhāseyya, yāyattānaṃ na tāpaye;
పరే చ న విహింసేయ్య, సా వే వాచా సుభాసితా.
Pare ca na vihiṃseyya, sā ve vācā subhāsitā.
౧౨౩౭.
1237.
‘‘పియవాచమేవ భాసేయ్య, యా వాచా పటినన్దితా;
‘‘Piyavācameva bhāseyya, yā vācā paṭinanditā;
యం అనాదాయ పాపాని, పరేసం భాసతే పియం.
Yaṃ anādāya pāpāni, paresaṃ bhāsate piyaṃ.
౧౨౩౮.
1238.
‘‘సచ్చం వే అమతా వాచా, ఏస ధమ్మో సనన్తనో;
‘‘Saccaṃ ve amatā vācā, esa dhammo sanantano;
సచ్చే అత్థే చ ధమ్మే చ, ఆహు సన్తో పతిట్ఠితా.
Sacce atthe ca dhamme ca, āhu santo patiṭṭhitā.
౧౨౩౯.
1239.
‘‘యం బుద్ధో భాసతి వాచం, ఖేమం నిబ్బానపత్తియా;
‘‘Yaṃ buddho bhāsati vācaṃ, khemaṃ nibbānapattiyā;
దుక్ఖస్సన్తకిరియాయ, సా వే వాచానముత్తమా.
Dukkhassantakiriyāya, sā ve vācānamuttamā.
౧౨౪౦.
1240.
‘‘గమ్భీరపఞ్ఞో మేధావీ, మగ్గామగ్గస్స కోవిదో;
‘‘Gambhīrapañño medhāvī, maggāmaggassa kovido;
సారిపుత్తో మహాపఞ్ఞో, ధమ్మం దేసేతి భిక్ఖునం.
Sāriputto mahāpañño, dhammaṃ deseti bhikkhunaṃ.
౧౨౪౧.
1241.
‘‘సఙ్ఖిత్తేనపి దేసేతి, విత్థారేనపి భాసతి;
‘‘Saṅkhittenapi deseti, vitthārenapi bhāsati;
౧౨౪౨.
1242.
‘‘తస్స తం దేసయన్తస్స, సుణన్తి మధురం గిరం;
‘‘Tassa taṃ desayantassa, suṇanti madhuraṃ giraṃ;
సరేన రజనీయేన, సవనీయేన వగ్గునా;
Sarena rajanīyena, savanīyena vaggunā;
ఉదగ్గచిత్తా ముదితా, సోతం ఓధేన్తి భిక్ఖవో.
Udaggacittā muditā, sotaṃ odhenti bhikkhavo.
౧౨౪౩.
1243.
‘‘అజ్జ పన్నరసే విసుద్ధియా, భిక్ఖూ పఞ్చసతా సమాగతా;
‘‘Ajja pannarase visuddhiyā, bhikkhū pañcasatā samāgatā;
సంయోజనబన్ధనచ్ఛిదా, అనీఘా ఖీణపునబ్భవా ఇసీ.
Saṃyojanabandhanacchidā, anīghā khīṇapunabbhavā isī.
౧౨౪౪.
1244.
‘‘చక్కవత్తీ యథా రాజా, అమచ్చపరివారితో;
‘‘Cakkavattī yathā rājā, amaccaparivārito;
సమన్తా అనుపరియేతి, సాగరన్తం మహిం ఇమం.
Samantā anupariyeti, sāgarantaṃ mahiṃ imaṃ.
౧౨౪౫.
1245.
‘‘ఏవం విజితసఙ్గామం, సత్థవాహం అనుత్తరం;
‘‘Evaṃ vijitasaṅgāmaṃ, satthavāhaṃ anuttaraṃ;
సావకా పయిరుపాసన్తి, తేవిజ్జా మచ్చుహాయినో.
Sāvakā payirupāsanti, tevijjā maccuhāyino.
౧౨౪౬.
1246.
‘‘సబ్బే భగవతో పుత్తా, పలాపేత్థ న విజ్జతి;
‘‘Sabbe bhagavato puttā, palāpettha na vijjati;
తణ్హాసల్లస్స హన్తారం, వన్దే ఆదిచ్చబన్ధునం.
Taṇhāsallassa hantāraṃ, vande ādiccabandhunaṃ.
౧౨౪౭.
1247.
‘‘పరోసహస్సం భిక్ఖూనం, సుగతం పయిరుపాసతి;
‘‘Parosahassaṃ bhikkhūnaṃ, sugataṃ payirupāsati;
దేసేన్తం విరజం ధమ్మం, నిబ్బానం అకుతోభయం.
Desentaṃ virajaṃ dhammaṃ, nibbānaṃ akutobhayaṃ.
౧౨౪౮.
1248.
‘‘సుణన్తి ధమ్మం విమలం, సమ్మాసమ్బుద్ధదేసితం;
‘‘Suṇanti dhammaṃ vimalaṃ, sammāsambuddhadesitaṃ;
సోభతి వత సమ్బుద్ధో, భిక్ఖుసఙ్ఘపురక్ఖతో.
Sobhati vata sambuddho, bhikkhusaṅghapurakkhato.
౧౨౪౯.
1249.
‘‘‘నాగనామో’సి భగవా, ఇసీనం ఇసిసత్తమో;
‘‘‘Nāganāmo’si bhagavā, isīnaṃ isisattamo;
మహామేఘోవ హుత్వాన, సావకే అభివస్ససి.
Mahāmeghova hutvāna, sāvake abhivassasi.
౧౨౫౦.
1250.
‘‘దివా విహారా నిక్ఖమ్మ, సత్థుదస్సనకమ్యతా;
‘‘Divā vihārā nikkhamma, satthudassanakamyatā;
సావకో తే మహావీర, పాదే వన్దతి వఙ్గిసో.
Sāvako te mahāvīra, pāde vandati vaṅgiso.
౧౨౫౧.
1251.
‘‘ఉమ్మగ్గపథం మారస్స, అభిభుయ్య చరతి పభిజ్జ ఖీలాని;
‘‘Ummaggapathaṃ mārassa, abhibhuyya carati pabhijja khīlāni;
తం పస్సథ బన్ధపముఞ్చకరం, అసితంవ భాగసో పవిభజ్జ.
Taṃ passatha bandhapamuñcakaraṃ, asitaṃva bhāgaso pavibhajja.
౧౨౫౨.
1252.
‘‘ఓఘస్స హి నితరణత్థం, అనేకవిహితం మగ్గం అక్ఖాసి;
‘‘Oghassa hi nitaraṇatthaṃ, anekavihitaṃ maggaṃ akkhāsi;
తస్మిఞ్చ అమతే అక్ఖాతే, ధమ్మదసా ఠితా అసంహీరా.
Tasmiñca amate akkhāte, dhammadasā ṭhitā asaṃhīrā.
౧౨౫౩.
1253.
ఞత్వా చ సచ్ఛికత్వా చ, అగ్గం సో దేసయి దసద్ధానం.
Ñatvā ca sacchikatvā ca, aggaṃ so desayi dasaddhānaṃ.
౧౨౫౪.
1254.
‘‘ఏవం సుదేసితే ధమ్మే, కో పమాదో విజానతం ధమ్మం;
‘‘Evaṃ sudesite dhamme, ko pamādo vijānataṃ dhammaṃ;
తస్మా హి తస్స భగవతో సాసనే, అప్పమత్తో సదా నమస్సమనుసిక్ఖే.
Tasmā hi tassa bhagavato sāsane, appamatto sadā namassamanusikkhe.
౧౨౫౫.
1255.
‘‘బుద్ధానుబుద్ధో యో థేరో, కోణ్డఞ్ఞో తిబ్బనిక్కమో;
‘‘Buddhānubuddho yo thero, koṇḍañño tibbanikkamo;
లాభీ సుఖవిహారానం, వివేకానం అభిణ్హసో.
Lābhī sukhavihārānaṃ, vivekānaṃ abhiṇhaso.
౧౨౫౬.
1256.
‘‘యం సావకేన పత్తబ్బం, సత్థు సాసనకారినా;
‘‘Yaṃ sāvakena pattabbaṃ, satthu sāsanakārinā;
సబ్బస్స తం అనుప్పత్తం, అప్పమత్తస్స సిక్ఖతో.
Sabbassa taṃ anuppattaṃ, appamattassa sikkhato.
౧౨౫౭.
1257.
‘‘మహానుభావో తేవిజ్జో, చేతోపరియకోవిదో;
‘‘Mahānubhāvo tevijjo, cetopariyakovido;
కోణ్డఞ్ఞో బుద్ధదాయాదో, పాదే వన్దతి సత్థునో.
Koṇḍañño buddhadāyādo, pāde vandati satthuno.
౧౨౫౮.
1258.
‘‘నగస్స పస్సే ఆసీనం, మునిం దుక్ఖస్స పారగుం;
‘‘Nagassa passe āsīnaṃ, muniṃ dukkhassa pāraguṃ;
సావకా పయిరుపాసన్తి, తేవిజ్జా మచ్చుహాయినో.
Sāvakā payirupāsanti, tevijjā maccuhāyino.
౧౨౫౯.
1259.
౧౨౬౦.
1260.
‘‘ఏవం సబ్బఙ్గసమ్పన్నం, మునిం దుక్ఖస్స పారగుం;
‘‘Evaṃ sabbaṅgasampannaṃ, muniṃ dukkhassa pāraguṃ;
అనేకాకారసమ్పన్నం, పయిరుపాసన్తి గోతమం.
Anekākārasampannaṃ, payirupāsanti gotamaṃ.
౧౨౬౧.
1261.
‘‘చన్దో యథా విగతవలాహకే నభే, విరోచతి వీతమలోవ భాణుమా;
‘‘Cando yathā vigatavalāhake nabhe, virocati vītamalova bhāṇumā;
ఏవమ్పి అఙ్గీరస త్వం మహాముని, అతిరోచసి యససా సబ్బలోకం.
Evampi aṅgīrasa tvaṃ mahāmuni, atirocasi yasasā sabbalokaṃ.
౧౨౬౨.
1262.
‘‘కావేయ్యమత్తా విచరిమ్హ పుబ్బే, గామా గామం పురా పురం;
‘‘Kāveyyamattā vicarimha pubbe, gāmā gāmaṃ purā puraṃ;
అథద్దసామ సమ్బుద్ధం, సబ్బధమ్మాన పారగుం.
Athaddasāma sambuddhaṃ, sabbadhammāna pāraguṃ.
౧౨౬౩.
1263.
‘‘సో మే ధమ్మమదేసేసి, ముని దుక్ఖస్స పారగూ;
‘‘So me dhammamadesesi, muni dukkhassa pāragū;
౧౨౬౪.
1264.
‘‘తస్సాహం వచనం సుత్వా, ఖన్ధే ఆయతనాని చ;
‘‘Tassāhaṃ vacanaṃ sutvā, khandhe āyatanāni ca;
ధాతుయో చ విదిత్వాన, పబ్బజిం అనగారియం.
Dhātuyo ca viditvāna, pabbajiṃ anagāriyaṃ.
౧౨౬౫.
1265.
‘‘బహూనం వత అత్థాయ, ఉప్పజ్జన్తి తథాగతా;
‘‘Bahūnaṃ vata atthāya, uppajjanti tathāgatā;
ఇత్థీనం పురిసానఞ్చ, యే తే సాసనకారకా.
Itthīnaṃ purisānañca, ye te sāsanakārakā.
౧౨౬౬.
1266.
‘‘తేసం ఖో వత అత్థాయ, బోధిమజ్ఝగమా ముని;
‘‘Tesaṃ kho vata atthāya, bodhimajjhagamā muni;
భిక్ఖూనం భిక్ఖునీనఞ్చ, యే నిరామగతద్దసా.
Bhikkhūnaṃ bhikkhunīnañca, ye nirāmagataddasā.
౧౨౬౭.
1267.
‘‘సుదేసితా చక్ఖుమతా, బుద్ధేనాదిచ్చబన్ధునా;
‘‘Sudesitā cakkhumatā, buddhenādiccabandhunā;
చత్తారి అరియసచ్చాని, అనుకమ్పాయ పాణినం.
Cattāri ariyasaccāni, anukampāya pāṇinaṃ.
౧౨౬౮.
1268.
‘‘దుక్ఖం దుక్ఖసముప్పాదం, దుక్ఖస్స చ అతిక్కమం;
‘‘Dukkhaṃ dukkhasamuppādaṃ, dukkhassa ca atikkamaṃ;
అరియం చట్ఠఙ్గికం మగ్గం, దుక్ఖూపసమగామినం.
Ariyaṃ caṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ, dukkhūpasamagāminaṃ.
౧౨౬౯.
1269.
‘‘ఏవమేతే తథా వుత్తా, దిట్ఠా మే తే యథా తథా;
‘‘Evamete tathā vuttā, diṭṭhā me te yathā tathā;
సదత్థో మే అనుప్పత్తో, కతం బుద్ధస్స సాసనం.
Sadattho me anuppatto, kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
౧౨౭౦.
1270.
‘‘స్వాగతం వత మే ఆసి, మమ బుద్ధస్స సన్తికే;
‘‘Svāgataṃ vata me āsi, mama buddhassa santike;
౧౨౭౧.
1271.
‘‘అభిఞ్ఞాపారమిప్పత్తో, సోతధాతు విసోధితా;
‘‘Abhiññāpāramippatto, sotadhātu visodhitā;
తేవిజ్జో ఇద్ధిపత్తోమ్హి, చేతోపరియకోవిదో.
Tevijjo iddhipattomhi, cetopariyakovido.
౧౨౭౨.
1272.
‘‘పుచ్ఛామి సత్థారమనోమపఞ్ఞం, దిట్ఠేవ ధమ్మే యో విచికిచ్ఛానం ఛేత్తా;
‘‘Pucchāmi satthāramanomapaññaṃ, diṭṭheva dhamme yo vicikicchānaṃ chettā;
అగ్గాళవే కాలమకాసి భిక్ఖు, ఞాతో యసస్సీ అభినిబ్బుతత్తో.
Aggāḷave kālamakāsi bhikkhu, ñāto yasassī abhinibbutatto.
౧౨౭౩.
1273.
‘‘నిగ్రోధకప్పో ఇతి తస్స నామం, తయా కతం భగవా బ్రాహ్మణస్స;
‘‘Nigrodhakappo iti tassa nāmaṃ, tayā kataṃ bhagavā brāhmaṇassa;
సో తం నమస్సం అచరి ముత్యపేఖో, ఆరద్ధవీరియో దళ్హధమ్మదస్సీ.
So taṃ namassaṃ acari mutyapekho, āraddhavīriyo daḷhadhammadassī.
౧౨౭౪.
1274.
‘‘తం సావకం సక్క మయమ్పి సబ్బే, అఞ్ఞాతుమిచ్ఛామ సమన్తచక్ఖు;
‘‘Taṃ sāvakaṃ sakka mayampi sabbe, aññātumicchāma samantacakkhu;
సమవట్ఠితా నో సవనాయ సోతా 39, తువం నో సత్థా త్వమనుత్తరోసి’’.
Samavaṭṭhitā no savanāya sotā 40, tuvaṃ no satthā tvamanuttarosi’’.
౧౨౭౫.
1275.
ఛిన్ద నో విచికిచ్ఛం బ్రూహి మేతం, పరినిబ్బుతం వేదయ భూరిపఞ్ఞ;
Chinda no vicikicchaṃ brūhi metaṃ, parinibbutaṃ vedaya bhūripañña;
మజ్ఝేవ నో భాస సమన్తచక్ఖు, సక్కోవ దేవాన సహస్సనేత్తో.
Majjheva no bhāsa samantacakkhu, sakkova devāna sahassanetto.
౧౨౭౬.
1276.
‘‘యే కేచి గన్థా ఇధ మోహమగ్గా, అఞ్ఞాణపక్ఖా విచికిచ్ఛఠానా;
‘‘Ye keci ganthā idha mohamaggā, aññāṇapakkhā vicikicchaṭhānā;
తథాగతం పత్వా న తే భవన్తి, చక్ఖుఞ్హి ఏతం పరమం నరానం.
Tathāgataṃ patvā na te bhavanti, cakkhuñhi etaṃ paramaṃ narānaṃ.
౧౨౭౭.
1277.
‘‘నో చే హి జాతు పురిసో కిలేసే, వాతో యథా అబ్భఘనం విహానే;
‘‘No ce hi jātu puriso kilese, vāto yathā abbhaghanaṃ vihāne;
తమోవస్స నివుతో సబ్బలోకో, జోతిమన్తోపి న పభాసేయ్యుం 41.
Tamovassa nivuto sabbaloko, jotimantopi na pabhāseyyuṃ 42.
౧౨౭౮.
1278.
‘‘ధీరా చ పజ్జోతకరా భవన్తి, తం తం అహం వీర తథేవ మఞ్ఞే;
‘‘Dhīrā ca pajjotakarā bhavanti, taṃ taṃ ahaṃ vīra tatheva maññe;
విపస్సినం జానముపాగమిమ్హ, పరిసాసు నో ఆవికరోహి కప్పం.
Vipassinaṃ jānamupāgamimha, parisāsu no āvikarohi kappaṃ.
౧౨౭౯.
1279.
‘‘ఖిప్పం గిరం ఏరయ వగ్గు వగ్గుం, హంసోవ పగ్గయ్హ సణికం నికూజ;
‘‘Khippaṃ giraṃ eraya vaggu vagguṃ, haṃsova paggayha saṇikaṃ nikūja;
బిన్దుస్సరేన సువికప్పితేన, సబ్బేవ తే ఉజ్జుగతా సుణోమ.
Bindussarena suvikappitena, sabbeva te ujjugatā suṇoma.
౧౨౮౦.
1280.
‘‘పహీనజాతిమరణం అసేసం, నిగ్గయ్హ ధోనం వదేస్సామి 43 ధమ్మం;
‘‘Pahīnajātimaraṇaṃ asesaṃ, niggayha dhonaṃ vadessāmi 44 dhammaṃ;
౧౨౮౧.
1281.
‘‘సమ్పన్నవేయ్యాకరణం తవేదం, సముజ్జుపఞ్ఞస్స సముగ్గహీతం;
‘‘Sampannaveyyākaraṇaṃ tavedaṃ, samujjupaññassa samuggahītaṃ;
అయమఞ్జలి పచ్ఛిమో సుప్పణామితో, మా మోహయీ జానమనోమపఞ్ఞ.
Ayamañjali pacchimo suppaṇāmito, mā mohayī jānamanomapañña.
౧౨౮౨.
1282.
‘‘పరోపరం అరియధమ్మం విదిత్వా, మా మోహయీ జానమనోమవీరియ;
‘‘Paroparaṃ ariyadhammaṃ viditvā, mā mohayī jānamanomavīriya;
వారిం యథా ఘమ్మని ఘమ్మతత్తో, వాచాభికఙ్ఖామి సుతం పవస్స.
Vāriṃ yathā ghammani ghammatatto, vācābhikaṅkhāmi sutaṃ pavassa.
౧౨౮౩.
1283.
‘‘యదత్థికం బ్రహ్మచరియం అచరీ, కప్పాయనో కచ్చిస్సతం అమోఘం;
‘‘Yadatthikaṃ brahmacariyaṃ acarī, kappāyano kaccissataṃ amoghaṃ;
నిబ్బాయి సో ఆదు సఉపాదిసేసో 49, యథా విముత్తో అహు తం సుణోమ.
Nibbāyi so ādu saupādiseso 50, yathā vimutto ahu taṃ suṇoma.
౧౨౮౪.
1284.
‘‘‘అచ్ఛేచ్ఛి తణ్హం ఇధ నామరూపే,
‘‘‘Acchecchi taṇhaṃ idha nāmarūpe,
(ఇతి భగవా) కణ్హస్స సోతం దీఘరత్తానుసయితం;
(Iti bhagavā) kaṇhassa sotaṃ dīgharattānusayitaṃ;
అతారి జాతిం మరణం అసేసం’, ఇచ్చబ్రవి భగవా పఞ్చసేట్ఠో.
Atāri jātiṃ maraṇaṃ asesaṃ’, iccabravi bhagavā pañcaseṭṭho.
౧౨౮౫.
1285.
‘‘ఏస సుత్వా పసీదామి, వచో తే ఇసిసత్తమ;
‘‘Esa sutvā pasīdāmi, vaco te isisattama;
అమోఘం కిర మే పుట్ఠం, న మం వఞ్చేసి బ్రాహ్మణో.
Amoghaṃ kira me puṭṭhaṃ, na maṃ vañcesi brāhmaṇo.
౧౨౮౬.
1286.
‘‘యథా వాదీ తథా కారీ, అహు బుద్ధస్స సావకో;
‘‘Yathā vādī tathā kārī, ahu buddhassa sāvako;
అచ్ఛేచ్ఛి మచ్చునో జాలం, తతం మాయావినో దళ్హం.
Acchecchi maccuno jālaṃ, tataṃ māyāvino daḷhaṃ.
౧౨౮౭.
1287.
‘‘అద్దస భగవా ఆదిం, ఉపాదానస్స కప్పియో;
‘‘Addasa bhagavā ādiṃ, upādānassa kappiyo;
అచ్చగా వత కప్పానో, మచ్చుధేయ్యం సుదుత్తరం.
Accagā vata kappāno, maccudheyyaṃ suduttaraṃ.
౧౨౮౮.
1288.
‘‘తం దేవదేవం వన్దామి, పుత్తం తే ద్విపదుత్తమ;
‘‘Taṃ devadevaṃ vandāmi, puttaṃ te dvipaduttama;
అనుజాతం మహావీరం, నాగం నాగస్స ఓరస’’న్తి.
Anujātaṃ mahāvīraṃ, nāgaṃ nāgassa orasa’’nti.
ఇత్థం సుదం ఆయస్మా వఙ్గీసో థేరో గాథాయో
Itthaṃ sudaṃ āyasmā vaṅgīso thero gāthāyo
అభాసిత్థాతి.
Abhāsitthāti.
మహానిపాతో నిట్ఠితో.
Mahānipāto niṭṭhito.
తత్రుద్దానం –
Tatruddānaṃ –
సత్తతిమ్హి నిపాతమ్హి, వఙ్గీసో పటిభాణవా;
Sattatimhi nipātamhi, vaṅgīso paṭibhāṇavā;
ఏకోవ థేరో నత్థఞ్ఞో, గాథాయో ఏకసత్తతీతి.
Ekova thero natthañño, gāthāyo ekasattatīti.
నిట్ఠితా థేరగాథాయో.
Niṭṭhitā theragāthāyo.
తత్రుద్దానం –
Tatruddānaṃ –
సహస్సం హోన్తి తా గాథా, తీణి సట్ఠిసతాని చ;
Sahassaṃ honti tā gāthā, tīṇi saṭṭhisatāni ca;
థేరా చ ద్వే సతా సట్ఠి, చత్తారో చ పకాసితా.
Therā ca dve satā saṭṭhi, cattāro ca pakāsitā.
సీహనాదం నదిత్వాన, బుద్ధపుత్తా అనాసవా;
Sīhanādaṃ naditvāna, buddhaputtā anāsavā;
ఖేమన్తం పాపుణిత్వాన, అగ్గిఖన్ధావ నిబ్బుతాతి.
Khemantaṃ pāpuṇitvāna, aggikhandhāva nibbutāti.
థేరగాథాపాళి నిట్ఠితా.
Theragāthāpāḷi niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / థేరగాథా-అట్ఠకథా • Theragāthā-aṭṭhakathā / ౧. వఙ్గీసత్థేరగాథావణ్ణనా • 1. Vaṅgīsattheragāthāvaṇṇanā