Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / ථෙරගාථාපාළි • Theragāthāpāḷi

    21. මහානිපාතො

    21. Mahānipāto

    1. වඞ්‌ගීසත්‌ථෙරගාථා

    1. Vaṅgīsattheragāthā

    1218.

    1218.

    ‘‘නික්‌ඛන්‌තං වත මං සන්‌තං, අගාරස්‌මානගාරියං;

    ‘‘Nikkhantaṃ vata maṃ santaṃ, agārasmānagāriyaṃ;

    විතක්‌කා උපධාවන්‌ති, පගබ්‌භා කණ්‌හතො ඉමෙ.

    Vitakkā upadhāvanti, pagabbhā kaṇhato ime.

    1219.

    1219.

    ‘‘උග්‌ගපුත්‌තා මහිස්‌සාසා, සික්‌ඛිතා දළ්‌හධම්‌මිනො 1;

    ‘‘Uggaputtā mahissāsā, sikkhitā daḷhadhammino 2;

    සමන්‌තා පරිකිරෙය්‍යුං, සහස්‌සං අපලායිනං.

    Samantā parikireyyuṃ, sahassaṃ apalāyinaṃ.

    1220.

    1220.

    ‘‘සචෙපි එත්‌තකා 3 භිය්‍යො, ආගමිස්‌සන්‌ති ඉත්‌ථියො;

    ‘‘Sacepi ettakā 4 bhiyyo, āgamissanti itthiyo;

    නෙව මං බ්‍යාධයිස්‌සන්‌ති 5, ධම්‌මෙ සම්‌හි 6 පතිට්‌ඨිතො.

    Neva maṃ byādhayissanti 7, dhamme samhi 8 patiṭṭhito.

    1221.

    1221.

    ‘‘සක්‌ඛී හි මෙ සුතං එතං, බුද්‌ධස්‌සාදිච්‌චබන්‌ධුනො;

    ‘‘Sakkhī hi me sutaṃ etaṃ, buddhassādiccabandhuno;

    නිබ්‌බානගමනං මග්‌ගං, තත්‌ථ මෙ නිරතො මනො.

    Nibbānagamanaṃ maggaṃ, tattha me nirato mano.

    1222.

    1222.

    ‘‘එවං චෙ මං විහරන්‌තං, පාපිම උපගච්‌ඡසි;

    ‘‘Evaṃ ce maṃ viharantaṃ, pāpima upagacchasi;

    තථා මච්‌චු කරිස්‌සාමි, න මෙ මග්‌ගම්‌පි දක්‌ඛසි.

    Tathā maccu karissāmi, na me maggampi dakkhasi.

    1223.

    1223.

    ‘‘අරතිඤ්‌ච 9 රතිඤ්‌ච පහාය, සබ්‌බසො ගෙහසිතඤ්‌ච විතක්‌කං;

    ‘‘Aratiñca 10 ratiñca pahāya, sabbaso gehasitañca vitakkaṃ;

    වනථං න කරෙය්‍ය කුහිඤ්‌චි, නිබ්‌බනථො අවනථො ස 11 භික්‌ඛු.

    Vanathaṃ na kareyya kuhiñci, nibbanatho avanatho sa 12 bhikkhu.

    1224.

    1224.

    ‘‘යමිධ පථවිඤ්‌ච වෙහාසං, රූපගතං ජගතොගධං කිඤ්‌චි;

    ‘‘Yamidha pathaviñca vehāsaṃ, rūpagataṃ jagatogadhaṃ kiñci;

    පරිජීයති සබ්‌බමනිච්‌චං, එවං සමෙච්‌ච චරන්‌ති මුතත්‌තා.

    Parijīyati sabbamaniccaṃ, evaṃ samecca caranti mutattā.

    1225.

    1225.

    ‘‘උපධීසු ජනා ගධිතාසෙ, දිට්‌ඨසුතෙ 13 පටිඝෙ ච මුතෙ ච;

    ‘‘Upadhīsu janā gadhitāse, diṭṭhasute 14 paṭighe ca mute ca;

    එත්‌ථ විනොදය ඡන්‌දමනෙජො, යො හෙත්‌ථ න ලිම්‌පති මුනි තමාහු 15.

    Ettha vinodaya chandamanejo, yo hettha na limpati muni tamāhu 16.

    1226.

    1226.

    ‘‘අථ සට්‌ඨිසිතා සවිතක්‌කා, පුථුජ්‌ජනතාය 17 අධම්‌මා නිවිට්‌ඨා;

    ‘‘Atha saṭṭhisitā savitakkā, puthujjanatāya 18 adhammā niviṭṭhā;

    න ච වග්‌ගගතස්‌ස කුහිඤ්‌චි, නො පන දුට්‌ඨුල්‌ලගාහී 19 ස භික්‌ඛු.

    Na ca vaggagatassa kuhiñci, no pana duṭṭhullagāhī 20 sa bhikkhu.

    1227.

    1227.

    ‘‘දබ්‌බො චිරරත්‌තසමාහිතො, අකුහකො නිපකො අපිහාලු;

    ‘‘Dabbo cirarattasamāhito, akuhako nipako apihālu;

    සන්‌තං පදං අජ්‌ඣගමා මුනි, පටිච්‌ච පරිනිබ්‌බුතො කඞ්‌ඛති කාලං.

    Santaṃ padaṃ ajjhagamā muni, paṭicca parinibbuto kaṅkhati kālaṃ.

    1228.

    1228.

    ‘‘මානං පජහස්‌සු ගොතම, මානපථඤ්‌ච ජහස්‌සු අසෙසං;

    ‘‘Mānaṃ pajahassu gotama, mānapathañca jahassu asesaṃ;

    මානපථම්‌හි ස මුච්‌ඡිතො, විප්‌පටිසාරීහුවා චිරරත්‌තං.

    Mānapathamhi sa mucchito, vippaṭisārīhuvā cirarattaṃ.

    1229.

    1229.

    ‘‘මක්‌ඛෙන මක්‌ඛිතා පජා, මානහතා නිරයං පපතන්‌ති;

    ‘‘Makkhena makkhitā pajā, mānahatā nirayaṃ papatanti;

    සොචන්‌ති ජනා චිරරත්‌තං, මානහතා නිරයං උපපන්‌නා.

    Socanti janā cirarattaṃ, mānahatā nirayaṃ upapannā.

    1230.

    1230.

    ‘‘න හි සොචති භික්‌ඛු කදාචි, මග්‌ගජිනො සම්‌මා පටිපන්‌නො;

    ‘‘Na hi socati bhikkhu kadāci, maggajino sammā paṭipanno;

    කිත්‌තිඤ්‌ච සුඛඤ්‌චානුභොති, ධම්‌මදසොති තමාහු තථත්‌තං.

    Kittiñca sukhañcānubhoti, dhammadasoti tamāhu tathattaṃ.

    1231.

    1231.

    ‘‘තස්‌මා අඛිලො ඉධ 21 පධානවා, නීවරණානි පහාය විසුද්‌ධො;

    ‘‘Tasmā akhilo idha 22 padhānavā, nīvaraṇāni pahāya visuddho;

    මානඤ්‌ච පහාය අසෙසං, විජ්‌ජායන්‌තකරො සමිතාවී.

    Mānañca pahāya asesaṃ, vijjāyantakaro samitāvī.

    1232.

    1232.

    ‘‘කාමරාගෙන ඩය්‌හාමි, චිත්‌තං මෙ පරිඩය්‌හති;

    ‘‘Kāmarāgena ḍayhāmi, cittaṃ me pariḍayhati;

    සාධු නිබ්‌බාපනං බ්‍රූහි, අනුකම්‌පාය ගොතම.

    Sādhu nibbāpanaṃ brūhi, anukampāya gotama.

    1233.

    1233.

    ‘‘සඤ්‌ඤාය විපරියෙසා, චිත්‌තං තෙ පරිඩය්‌හති;

    ‘‘Saññāya vipariyesā, cittaṃ te pariḍayhati;

    නිමිත්‌තං පරිවජ්‌ජෙහි, සුභං රාගූපසංහිතං ( ) 23.

    Nimittaṃ parivajjehi, subhaṃ rāgūpasaṃhitaṃ ( ) 24.

    1234.

    1234.

    ‘‘අසුභාය චිත්‌තං භාවෙහි, එකග්‌ගං සුසමාහිතං;

    ‘‘Asubhāya cittaṃ bhāvehi, ekaggaṃ susamāhitaṃ;

    සති කායගතා ත්‍යත්‌ථු, නිබ්‌බිදාබහුලො භව.

    Sati kāyagatā tyatthu, nibbidābahulo bhava.

    1235.

    1235.

    ‘‘අනිමිත්‌තඤ්‌ච භාවෙහි, මානානුසයමුජ්‌ජහ;

    ‘‘Animittañca bhāvehi, mānānusayamujjaha;

    තතො මානාභිසමයා, උපසන්‌තො චරිස්‌සසි.

    Tato mānābhisamayā, upasanto carissasi.

    1236.

    1236.

    ‘‘තමෙව වාචං භාසෙය්‍ය, යායත්‌තානං න තාපයෙ;

    ‘‘Tameva vācaṃ bhāseyya, yāyattānaṃ na tāpaye;

    පරෙ ච න විහිංසෙය්‍ය, සා වෙ වාචා සුභාසිතා.

    Pare ca na vihiṃseyya, sā ve vācā subhāsitā.

    1237.

    1237.

    ‘‘පියවාචමෙව භාසෙය්‍ය, යා වාචා පටිනන්‌දිතා;

    ‘‘Piyavācameva bhāseyya, yā vācā paṭinanditā;

    යං අනාදාය පාපානි, පරෙසං භාසතෙ පියං.

    Yaṃ anādāya pāpāni, paresaṃ bhāsate piyaṃ.

    1238.

    1238.

    ‘‘සච්‌චං වෙ අමතා වාචා, එස ධම්‌මො සනන්‌තනො;

    ‘‘Saccaṃ ve amatā vācā, esa dhammo sanantano;

    සච්‌චෙ අත්‌ථෙ ච ධම්‌මෙ ච, ආහු සන්‌තො පතිට්‌ඨිතා.

    Sacce atthe ca dhamme ca, āhu santo patiṭṭhitā.

    1239.

    1239.

    ‘‘යං බුද්‌ධො භාසති වාචං, ඛෙමං නිබ්‌බානපත්‌තියා;

    ‘‘Yaṃ buddho bhāsati vācaṃ, khemaṃ nibbānapattiyā;

    දුක්‌ඛස්‌සන්‌තකිරියාය, සා වෙ වාචානමුත්‌තමා.

    Dukkhassantakiriyāya, sā ve vācānamuttamā.

    1240.

    1240.

    ‘‘ගම්‌භීරපඤ්‌ඤො මෙධාවී, මග්‌ගාමග්‌ගස්‌ස කොවිදො;

    ‘‘Gambhīrapañño medhāvī, maggāmaggassa kovido;

    සාරිපුත්‌තො මහාපඤ්‌ඤො, ධම්‌මං දෙසෙති භික්‌ඛුනං.

    Sāriputto mahāpañño, dhammaṃ deseti bhikkhunaṃ.

    1241.

    1241.

    ‘‘සඞ්‌ඛිත්‌තෙනපි දෙසෙති, විත්‌ථාරෙනපි භාසති;

    ‘‘Saṅkhittenapi deseti, vitthārenapi bhāsati;

    සාලිකායිව නිග්‌ඝොසො, පටිභානං උදිය්‍යති 25.

    Sālikāyiva nigghoso, paṭibhānaṃ udiyyati 26.

    1242.

    1242.

    ‘‘තස්‌ස තං දෙසයන්‌තස්‌ස, සුණන්‌ති මධුරං ගිරං;

    ‘‘Tassa taṃ desayantassa, suṇanti madhuraṃ giraṃ;

    සරෙන රජනීයෙන, සවනීයෙන වග්‌ගුනා;

    Sarena rajanīyena, savanīyena vaggunā;

    උදග්‌ගචිත්‌තා මුදිතා, සොතං ඔධෙන්‌ති භික්‌ඛවො.

    Udaggacittā muditā, sotaṃ odhenti bhikkhavo.

    1243.

    1243.

    ‘‘අජ්‌ජ පන්‌නරසෙ විසුද්‌ධියා, භික්‌ඛූ පඤ්‌චසතා සමාගතා;

    ‘‘Ajja pannarase visuddhiyā, bhikkhū pañcasatā samāgatā;

    සංයොජනබන්‌ධනච්‌ඡිදා, අනීඝා ඛීණපුනබ්‌භවා ඉසී.

    Saṃyojanabandhanacchidā, anīghā khīṇapunabbhavā isī.

    1244.

    1244.

    ‘‘චක්‌කවත්‌තී යථා රාජා, අමච්‌චපරිවාරිතො;

    ‘‘Cakkavattī yathā rājā, amaccaparivārito;

    සමන්‌තා අනුපරියෙති, සාගරන්‌තං මහිං ඉමං.

    Samantā anupariyeti, sāgarantaṃ mahiṃ imaṃ.

    1245.

    1245.

    ‘‘එවං විජිතසඞ්‌ගාමං, සත්‌ථවාහං අනුත්‌තරං;

    ‘‘Evaṃ vijitasaṅgāmaṃ, satthavāhaṃ anuttaraṃ;

    සාවකා පයිරුපාසන්‌ති, තෙවිජ්‌ජා මච්‌චුහායිනො.

    Sāvakā payirupāsanti, tevijjā maccuhāyino.

    1246.

    1246.

    ‘‘සබ්‌බෙ භගවතො පුත්‌තා, පලාපෙත්‌ථ න විජ්‌ජති;

    ‘‘Sabbe bhagavato puttā, palāpettha na vijjati;

    තණ්‌හාසල්‌ලස්‌ස හන්‌තාරං, වන්‌දෙ ආදිච්‌චබන්‌ධුනං.

    Taṇhāsallassa hantāraṃ, vande ādiccabandhunaṃ.

    1247.

    1247.

    ‘‘පරොසහස්‌සං භික්‌ඛූනං, සුගතං පයිරුපාසති;

    ‘‘Parosahassaṃ bhikkhūnaṃ, sugataṃ payirupāsati;

    දෙසෙන්‌තං විරජං ධම්‌මං, නිබ්‌බානං අකුතොභයං.

    Desentaṃ virajaṃ dhammaṃ, nibbānaṃ akutobhayaṃ.

    1248.

    1248.

    ‘‘සුණන්‌ති ධම්‌මං විමලං, සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධදෙසිතං;

    ‘‘Suṇanti dhammaṃ vimalaṃ, sammāsambuddhadesitaṃ;

    සොභති වත සම්‌බුද්‌ධො, භික්‌ඛුසඞ්‌ඝපුරක්‌ඛතො.

    Sobhati vata sambuddho, bhikkhusaṅghapurakkhato.

    1249.

    1249.

    ‘‘‘නාගනාමො’සි භගවා, ඉසීනං ඉසිසත්‌තමො;

    ‘‘‘Nāganāmo’si bhagavā, isīnaṃ isisattamo;

    මහාමෙඝොව හුත්‌වාන, සාවකෙ අභිවස්‌සසි.

    Mahāmeghova hutvāna, sāvake abhivassasi.

    1250.

    1250.

    ‘‘දිවා විහාරා නික්‌ඛම්‌ම, සත්‌ථුදස්‌සනකම්‍යතා;

    ‘‘Divā vihārā nikkhamma, satthudassanakamyatā;

    සාවකො තෙ මහාවීර, පාදෙ වන්‌දති වඞ්‌ගිසො.

    Sāvako te mahāvīra, pāde vandati vaṅgiso.

    1251.

    1251.

    ‘‘උම්‌මග්‌ගපථං මාරස්‌ස, අභිභුය්‍ය චරති පභිජ්‌ජ ඛීලානි;

    ‘‘Ummaggapathaṃ mārassa, abhibhuyya carati pabhijja khīlāni;

    තං පස්‌සථ බන්‌ධපමුඤ්‌චකරං, අසිතංව භාගසො පවිභජ්‌ජ.

    Taṃ passatha bandhapamuñcakaraṃ, asitaṃva bhāgaso pavibhajja.

    1252.

    1252.

    ‘‘ඔඝස්‌ස හි නිතරණත්‌ථං, අනෙකවිහිතං මග්‌ගං අක්‌ඛාසි;

    ‘‘Oghassa hi nitaraṇatthaṃ, anekavihitaṃ maggaṃ akkhāsi;

    තස්‌මිඤ්‌ච අමතෙ අක්‌ඛාතෙ, ධම්‌මදසා ඨිතා අසංහීරා.

    Tasmiñca amate akkhāte, dhammadasā ṭhitā asaṃhīrā.

    1253.

    1253.

    ‘‘පජ්‌ජොතකරො අතිවිජ්‌ඣ 27, සබ්‌බඨිතීනං අතික්‌කමමද්‌දස 28;

    ‘‘Pajjotakaro ativijjha 29, sabbaṭhitīnaṃ atikkamamaddasa 30;

    ඤත්‌වා ච සච්‌ඡිකත්‌වා ච, අග්‌ගං සො දෙසයි දසද්‌ධානං.

    Ñatvā ca sacchikatvā ca, aggaṃ so desayi dasaddhānaṃ.

    1254.

    1254.

    ‘‘එවං සුදෙසිතෙ ධම්‌මෙ, කො පමාදො විජානතං ධම්‌මං;

    ‘‘Evaṃ sudesite dhamme, ko pamādo vijānataṃ dhammaṃ;

    තස්‌මා හි තස්‌ස භගවතො සාසනෙ, අප්‌පමත්‌තො සදා නමස්‌සමනුසික්‌ඛෙ.

    Tasmā hi tassa bhagavato sāsane, appamatto sadā namassamanusikkhe.

    1255.

    1255.

    ‘‘බුද්‌ධානුබුද්‌ධො යො ථෙරො, කොණ්‌ඩඤ්‌ඤො තිබ්‌බනික්‌කමො;

    ‘‘Buddhānubuddho yo thero, koṇḍañño tibbanikkamo;

    ලාභී සුඛවිහාරානං, විවෙකානං අභිණ්‌හසො.

    Lābhī sukhavihārānaṃ, vivekānaṃ abhiṇhaso.

    1256.

    1256.

    ‘‘යං සාවකෙන පත්‌තබ්‌බං, සත්‌ථු සාසනකාරිනා;

    ‘‘Yaṃ sāvakena pattabbaṃ, satthu sāsanakārinā;

    සබ්‌බස්‌ස තං අනුප්‌පත්‌තං, අප්‌පමත්‌තස්‌ස සික්‌ඛතො.

    Sabbassa taṃ anuppattaṃ, appamattassa sikkhato.

    1257.

    1257.

    ‘‘මහානුභාවො තෙවිජ්‌ජො, චෙතොපරියකොවිදො;

    ‘‘Mahānubhāvo tevijjo, cetopariyakovido;

    කොණ්‌ඩඤ්‌ඤො බුද්‌ධදායාදො, පාදෙ වන්‌දති සත්‌ථුනො.

    Koṇḍañño buddhadāyādo, pāde vandati satthuno.

    1258.

    1258.

    ‘‘නගස්‌ස පස්‌සෙ ආසීනං, මුනිං දුක්‌ඛස්‌ස පාරගුං;

    ‘‘Nagassa passe āsīnaṃ, muniṃ dukkhassa pāraguṃ;

    සාවකා පයිරුපාසන්‌ති, තෙවිජ්‌ජා මච්‌චුහායිනො.

    Sāvakā payirupāsanti, tevijjā maccuhāyino.

    1259.

    1259.

    ‘‘චෙතසා 31 අනුපරියෙති, මොග්‌ගල්‌ලානො මහිද්‌ධිකො;

    ‘‘Cetasā 32 anupariyeti, moggallāno mahiddhiko;

    චිත්‌තං නෙසං සමන්‌වෙසං 33, විප්‌පමුත්‌තං නිරූපධිං.

    Cittaṃ nesaṃ samanvesaṃ 34, vippamuttaṃ nirūpadhiṃ.

    1260.

    1260.

    ‘‘එවං සබ්‌බඞ්‌ගසම්‌පන්‌නං, මුනිං දුක්‌ඛස්‌ස පාරගුං;

    ‘‘Evaṃ sabbaṅgasampannaṃ, muniṃ dukkhassa pāraguṃ;

    අනෙකාකාරසම්‌පන්‌නං, පයිරුපාසන්‌ති ගොතමං.

    Anekākārasampannaṃ, payirupāsanti gotamaṃ.

    1261.

    1261.

    ‘‘චන්‌දො යථා විගතවලාහකෙ නභෙ, විරොචති වීතමලොව භාණුමා;

    ‘‘Cando yathā vigatavalāhake nabhe, virocati vītamalova bhāṇumā;

    එවම්‌පි අඞ්‌ගීරස ත්‌වං මහාමුනි, අතිරොචසි යසසා සබ්‌බලොකං.

    Evampi aṅgīrasa tvaṃ mahāmuni, atirocasi yasasā sabbalokaṃ.

    1262.

    1262.

    ‘‘කාවෙය්‍යමත්‌තා විචරිම්‌හ පුබ්‌බෙ, ගාමා ගාමං පුරා පුරං;

    ‘‘Kāveyyamattā vicarimha pubbe, gāmā gāmaṃ purā puraṃ;

    අථද්‌දසාම සම්‌බුද්‌ධං, සබ්‌බධම්‌මාන පාරගුං.

    Athaddasāma sambuddhaṃ, sabbadhammāna pāraguṃ.

    1263.

    1263.

    ‘‘සො මෙ ධම්‌මමදෙසෙසි, මුනි දුක්‌ඛස්‌ස පාරගූ;

    ‘‘So me dhammamadesesi, muni dukkhassa pāragū;

    ධම්‌මං සුත්‌වා පසීදිම්‌හ, සද්‌ධා 35 නො උදපජ්‌ජථ.

    Dhammaṃ sutvā pasīdimha, saddhā 36 no udapajjatha.

    1264.

    1264.

    ‘‘තස්‌සාහං වචනං සුත්‌වා, ඛන්‌ධෙ ආයතනානි ච;

    ‘‘Tassāhaṃ vacanaṃ sutvā, khandhe āyatanāni ca;

    ධාතුයො ච විදිත්‌වාන, පබ්‌බජිං අනගාරියං.

    Dhātuyo ca viditvāna, pabbajiṃ anagāriyaṃ.

    1265.

    1265.

    ‘‘බහූනං වත අත්‌ථාය, උප්‌පජ්‌ජන්‌ති තථාගතා;

    ‘‘Bahūnaṃ vata atthāya, uppajjanti tathāgatā;

    ඉත්‌ථීනං පුරිසානඤ්‌ච, යෙ තෙ සාසනකාරකා.

    Itthīnaṃ purisānañca, ye te sāsanakārakā.

    1266.

    1266.

    ‘‘තෙසං ඛො වත අත්‌ථාය, බොධිමජ්‌ඣගමා මුනි;

    ‘‘Tesaṃ kho vata atthāya, bodhimajjhagamā muni;

    භික්‌ඛූනං භික්‌ඛුනීනඤ්‌ච, යෙ නිරාමගතද්‌දසා.

    Bhikkhūnaṃ bhikkhunīnañca, ye nirāmagataddasā.

    1267.

    1267.

    ‘‘සුදෙසිතා චක්‌ඛුමතා, බුද්‌ධෙනාදිච්‌චබන්‌ධුනා;

    ‘‘Sudesitā cakkhumatā, buddhenādiccabandhunā;

    චත්‌තාරි අරියසච්‌චානි, අනුකම්‌පාය පාණිනං.

    Cattāri ariyasaccāni, anukampāya pāṇinaṃ.

    1268.

    1268.

    ‘‘දුක්‌ඛං දුක්‌ඛසමුප්‌පාදං, දුක්‌ඛස්‌ස ච අතික්‌කමං;

    ‘‘Dukkhaṃ dukkhasamuppādaṃ, dukkhassa ca atikkamaṃ;

    අරියං චට්‌ඨඞ්‌ගිකං මග්‌ගං, දුක්‌ඛූපසමගාමිනං.

    Ariyaṃ caṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ, dukkhūpasamagāminaṃ.

    1269.

    1269.

    ‘‘එවමෙතෙ තථා වුත්‌තා, දිට්‌ඨා මෙ තෙ යථා තථා;

    ‘‘Evamete tathā vuttā, diṭṭhā me te yathā tathā;

    සදත්‌ථො මෙ අනුප්‌පත්‌තො, කතං බුද්‌ධස්‌ස සාසනං.

    Sadattho me anuppatto, kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

    1270.

    1270.

    ‘‘ස්‌වාගතං වත මෙ ආසි, මම බුද්‌ධස්‌ස සන්‌තිකෙ;

    ‘‘Svāgataṃ vata me āsi, mama buddhassa santike;

    සුවිභත්‌තෙසු 37 ධම්‌මෙසු, යං සෙට්‌ඨං තදුපාගමිං.

    Suvibhattesu 38 dhammesu, yaṃ seṭṭhaṃ tadupāgamiṃ.

    1271.

    1271.

    ‘‘අභිඤ්‌ඤාපාරමිප්‌පත්‌තො, සොතධාතු විසොධිතා;

    ‘‘Abhiññāpāramippatto, sotadhātu visodhitā;

    තෙවිජ්‌ජො ඉද්‌ධිපත්‌තොම්‌හි, චෙතොපරියකොවිදො.

    Tevijjo iddhipattomhi, cetopariyakovido.

    1272.

    1272.

    ‘‘පුච්‌ඡාමි සත්‌ථාරමනොමපඤ්‌ඤං, දිට්‌ඨෙව ධම්‌මෙ යො විචිකිච්‌ඡානං ඡෙත්‌තා;

    ‘‘Pucchāmi satthāramanomapaññaṃ, diṭṭheva dhamme yo vicikicchānaṃ chettā;

    අග්‌ගාළවෙ කාලමකාසි භික්‌ඛු, ඤාතො යසස්‌සී අභිනිබ්‌බුතත්‌තො.

    Aggāḷave kālamakāsi bhikkhu, ñāto yasassī abhinibbutatto.

    1273.

    1273.

    ‘‘නිග්‍රොධකප්‌පො ඉති තස්‌ස නාමං, තයා කතං භගවා බ්‍රාහ්‌මණස්‌ස;

    ‘‘Nigrodhakappo iti tassa nāmaṃ, tayā kataṃ bhagavā brāhmaṇassa;

    සො තං නමස්‌සං අචරි මුත්‍යපෙඛො, ආරද්‌ධවීරියො දළ්‌හධම්‌මදස්‌සී.

    So taṃ namassaṃ acari mutyapekho, āraddhavīriyo daḷhadhammadassī.

    1274.

    1274.

    ‘‘තං සාවකං සක්‌ක මයම්‌පි සබ්‌බෙ, අඤ්‌ඤාතුමිච්‌ඡාම සමන්‌තචක්‌ඛු;

    ‘‘Taṃ sāvakaṃ sakka mayampi sabbe, aññātumicchāma samantacakkhu;

    සමවට්‌ඨිතා නො සවනාය සොතා 39, තුවං නො සත්‌ථා ත්‌වමනුත්‌තරොසි’’.

    Samavaṭṭhitā no savanāya sotā 40, tuvaṃ no satthā tvamanuttarosi’’.

    1275.

    1275.

    ඡින්‌ද නො විචිකිච්‌ඡං බ්‍රූහි මෙතං, පරිනිබ්‌බුතං වෙදය භූරිපඤ්‌ඤ;

    Chinda no vicikicchaṃ brūhi metaṃ, parinibbutaṃ vedaya bhūripañña;

    මජ්‌ඣෙව නො භාස සමන්‌තචක්‌ඛු, සක්‌කොව දෙවාන සහස්‌සනෙත්‌තො.

    Majjheva no bhāsa samantacakkhu, sakkova devāna sahassanetto.

    1276.

    1276.

    ‘‘යෙ කෙචි ගන්‌ථා ඉධ මොහමග්‌ගා, අඤ්‌ඤාණපක්‌ඛා විචිකිච්‌ඡඨානා;

    ‘‘Ye keci ganthā idha mohamaggā, aññāṇapakkhā vicikicchaṭhānā;

    තථාගතං පත්‌වා න තෙ භවන්‌ති, චක්‌ඛුඤ්‌හි එතං පරමං නරානං.

    Tathāgataṃ patvā na te bhavanti, cakkhuñhi etaṃ paramaṃ narānaṃ.

    1277.

    1277.

    ‘‘නො චෙ හි ජාතු පුරිසො කිලෙසෙ, වාතො යථා අබ්‌භඝනං විහානෙ;

    ‘‘No ce hi jātu puriso kilese, vāto yathā abbhaghanaṃ vihāne;

    තමොවස්‌ස නිවුතො සබ්‌බලොකො, ජොතිමන්‌තොපි න පභාසෙය්‍යුං 41.

    Tamovassa nivuto sabbaloko, jotimantopi na pabhāseyyuṃ 42.

    1278.

    1278.

    ‘‘ධීරා ච පජ්‌ජොතකරා භවන්‌ති, තං තං අහං වීර තථෙව මඤ්‌ඤෙ;

    ‘‘Dhīrā ca pajjotakarā bhavanti, taṃ taṃ ahaṃ vīra tatheva maññe;

    විපස්‌සිනං ජානමුපාගමිම්‌හ, පරිසාසු නො ආවිකරොහි කප්‌පං.

    Vipassinaṃ jānamupāgamimha, parisāsu no āvikarohi kappaṃ.

    1279.

    1279.

    ‘‘ඛිප්‌පං ගිරං එරය වග්‌ගු වග්‌ගුං, හංසොව පග්‌ගය්‌හ සණිකං නිකූජ;

    ‘‘Khippaṃ giraṃ eraya vaggu vagguṃ, haṃsova paggayha saṇikaṃ nikūja;

    බින්‌දුස්‌සරෙන සුවිකප්‌පිතෙන, සබ්‌බෙව තෙ උජ්‌ජුගතා සුණොම.

    Bindussarena suvikappitena, sabbeva te ujjugatā suṇoma.

    1280.

    1280.

    ‘‘පහීනජාතිමරණං අසෙසං, නිග්‌ගය්‌හ ධොනං වදෙස්‌සාමි 43 ධම්‌මං;

    ‘‘Pahīnajātimaraṇaṃ asesaṃ, niggayha dhonaṃ vadessāmi 44 dhammaṃ;

    න කාමකාරො හි 45 පුථුජ්‌ජනානං, සඞ්‌ඛෙය්‍යකාරො ච 46 තථාගතානං.

    Na kāmakāro hi 47 puthujjanānaṃ, saṅkheyyakāro ca 48 tathāgatānaṃ.

    1281.

    1281.

    ‘‘සම්‌පන්‌නවෙය්‍යාකරණං තවෙදං, සමුජ්‌ජුපඤ්‌ඤස්‌ස සමුග්‌ගහීතං;

    ‘‘Sampannaveyyākaraṇaṃ tavedaṃ, samujjupaññassa samuggahītaṃ;

    අයමඤ්‌ජලි පච්‌ඡිමො සුප්‌පණාමිතො, මා මොහයී ජානමනොමපඤ්‌ඤ.

    Ayamañjali pacchimo suppaṇāmito, mā mohayī jānamanomapañña.

    1282.

    1282.

    ‘‘පරොපරං අරියධම්‌මං විදිත්‌වා, මා මොහයී ජානමනොමවීරිය;

    ‘‘Paroparaṃ ariyadhammaṃ viditvā, mā mohayī jānamanomavīriya;

    වාරිං යථා ඝම්‌මනි ඝම්‌මතත්‌තො, වාචාභිකඞ්‌ඛාමි සුතං පවස්‌ස.

    Vāriṃ yathā ghammani ghammatatto, vācābhikaṅkhāmi sutaṃ pavassa.

    1283.

    1283.

    ‘‘යදත්‌ථිකං බ්‍රහ්‌මචරියං අචරී, කප්‌පායනො කච්‌චිස්‌සතං අමොඝං;

    ‘‘Yadatthikaṃ brahmacariyaṃ acarī, kappāyano kaccissataṃ amoghaṃ;

    නිබ්‌බායි සො ආදු සඋපාදිසෙසො 49, යථා විමුත්‌තො අහු තං සුණොම.

    Nibbāyi so ādu saupādiseso 50, yathā vimutto ahu taṃ suṇoma.

    1284.

    1284.

    ‘‘‘අච්‌ඡෙච්‌ඡි තණ්‌හං ඉධ නාමරූපෙ,

    ‘‘‘Acchecchi taṇhaṃ idha nāmarūpe,

    (ඉති භගවා) කණ්‌හස්‌ස සොතං දීඝරත්‌තානුසයිතං;

    (Iti bhagavā) kaṇhassa sotaṃ dīgharattānusayitaṃ;

    අතාරි ජාතිං මරණං අසෙසං’, ඉච්‌චබ්‍රවි භගවා පඤ්‌චසෙට්‌ඨො.

    Atāri jātiṃ maraṇaṃ asesaṃ’, iccabravi bhagavā pañcaseṭṭho.

    1285.

    1285.

    ‘‘එස සුත්‌වා පසීදාමි, වචො තෙ ඉසිසත්‌තම;

    ‘‘Esa sutvā pasīdāmi, vaco te isisattama;

    අමොඝං කිර මෙ පුට්‌ඨං, න මං වඤ්‌චෙසි බ්‍රාහ්‌මණො.

    Amoghaṃ kira me puṭṭhaṃ, na maṃ vañcesi brāhmaṇo.

    1286.

    1286.

    ‘‘යථා වාදී තථා කාරී, අහු බුද්‌ධස්‌ස සාවකො;

    ‘‘Yathā vādī tathā kārī, ahu buddhassa sāvako;

    අච්‌ඡෙච්‌ඡි මච්‌චුනො ජාලං, තතං මායාවිනො දළ්‌හං.

    Acchecchi maccuno jālaṃ, tataṃ māyāvino daḷhaṃ.

    1287.

    1287.

    ‘‘අද්‌දස භගවා ආදිං, උපාදානස්‌ස කප්‌පියො;

    ‘‘Addasa bhagavā ādiṃ, upādānassa kappiyo;

    අච්‌චගා වත කප්‌පානො, මච්‌චුධෙය්‍යං සුදුත්‌තරං.

    Accagā vata kappāno, maccudheyyaṃ suduttaraṃ.

    1288.

    1288.

    ‘‘තං දෙවදෙවං වන්‌දාමි, පුත්‌තං තෙ ද්‌විපදුත්‌තම;

    ‘‘Taṃ devadevaṃ vandāmi, puttaṃ te dvipaduttama;

    අනුජාතං මහාවීරං, නාගං නාගස්‌ස ඔරස’’න්‌ති.

    Anujātaṃ mahāvīraṃ, nāgaṃ nāgassa orasa’’nti.

    ඉත්‌ථං සුදං ආයස්‌මා වඞ්‌ගීසො ථෙරො ගාථායො

    Itthaṃ sudaṃ āyasmā vaṅgīso thero gāthāyo

    අභාසිත්‌ථාති.

    Abhāsitthāti.

    මහානිපාතො නිට්‌ඨිතො.

    Mahānipāto niṭṭhito.

    තත්‍රුද්‌දානං –

    Tatruddānaṃ –

    සත්‌තතිම්‌හි නිපාතම්‌හි, වඞ්‌ගීසො පටිභාණවා;

    Sattatimhi nipātamhi, vaṅgīso paṭibhāṇavā;

    එකොව ථෙරො නත්‌ථඤ්‌ඤො, ගාථායො එකසත්‌තතීති.

    Ekova thero natthañño, gāthāyo ekasattatīti.

    නිට්‌ඨිතා ථෙරගාථායො.

    Niṭṭhitā theragāthāyo.

    තත්‍රුද්‌දානං –

    Tatruddānaṃ –

    සහස්‌සං හොන්‌ති තා ගාථා, තීණි සට්‌ඨිසතානි ච;

    Sahassaṃ honti tā gāthā, tīṇi saṭṭhisatāni ca;

    ථෙරා ච ද්‌වෙ සතා සට්‌ඨි, චත්‌තාරො ච පකාසිතා.

    Therā ca dve satā saṭṭhi, cattāro ca pakāsitā.

    සීහනාදං නදිත්‌වාන, බුද්‌ධපුත්‌තා අනාසවා;

    Sīhanādaṃ naditvāna, buddhaputtā anāsavā;

    ඛෙමන්‌තං පාපුණිත්‌වාන, අග්‌ගිඛන්‌ධාව නිබ්‌බුතාති.

    Khemantaṃ pāpuṇitvāna, aggikhandhāva nibbutāti.

    ථෙරගාථාපාළි නිට්‌ඨිතා.

    Theragāthāpāḷi niṭṭhitā.




    Footnotes:
    1. දළ්‌හධන්‌විනො (සී. අට්‌ඨ.)
    2. daḷhadhanvino (sī. aṭṭha.)
    3. එතතො (සං. නි. 1.209)
    4. etato (saṃ. ni. 1.209)
    5. බ්‍යාථයිස්‌සන්‌ති (?)
    6. ධම්‌මෙස්‌වම්‌හි (ස්‍යා. ක.)
    7. byāthayissanti (?)
    8. dhammesvamhi (syā. ka.)
    9. අරතිං (බහූසු)
    10. aratiṃ (bahūsu)
    11. නිබ්‌බනථො අරතො ස හි (සං. නි. 1.210)
    12. nibbanatho arato sa hi (saṃ. ni. 1.210)
    13. දිට්‌ඨෙ සුතෙ (සී.)
    14. diṭṭhe sute (sī.)
    15. තං මුනිමාහු (සං. නි. 1.210)
    16. taṃ munimāhu (saṃ. ni. 1.210)
    17. පුථූ ජනතාය (සං. නි. 1.210)
    18. puthū janatāya (saṃ. ni. 1.210)
    19. දුට්‌ඨුල්‌ලභාණී (සං. නි. 1.210)
    20. duṭṭhullabhāṇī (saṃ. ni. 1.210)
    21. අඛිලො (සී.), අඛිලොධ (සං. නි. 1.211)
    22. akhilo (sī.), akhilodha (saṃ. ni. 1.211)
    23. (සඞ්‌ඛාරෙ පරතො පස්‌ස, දුක්‌ඛතො මා ච අත්‌තතො; නිබ්‌බාපෙහි මහාරාගං, මා දය්‌හිත්‌ථො පුනප්‌පුනං;) (සී. සං. නි. 1.212) උද්‌දානගාථායං එකසත්‌තතීතිසඞ්‌ඛ්‍යා ච, ථෙරගාථාට්‌ඨකථා ච පස්‌සිතබ්‌බා
    24. (saṅkhāre parato passa, dukkhato mā ca attato; nibbāpehi mahārāgaṃ, mā dayhittho punappunaṃ;) (sī. saṃ. ni. 1.212) uddānagāthāyaṃ ekasattatītisaṅkhyā ca, theragāthāṭṭhakathā ca passitabbā
    25. උදීරයි (සී.), උදීය්‍යති (ස්‍යා.), උදය්‍යති (?) උට්‌ඨහතීති තංසංවණ්‌ණනා
    26. udīrayi (sī.), udīyyati (syā.), udayyati (?) uṭṭhahatīti taṃsaṃvaṇṇanā
    27. අතිවිජ්‌ඣ ධම්‌මං (සී.)
    28. අතික්‌කමමද්‌ද (සී. ක.)
    29. ativijjha dhammaṃ (sī.)
    30. atikkamamadda (sī. ka.)
    31. තෙ චෙතසා (සං. නි. 1.218)
    32. te cetasā (saṃ. ni. 1.218)
    33. සමන්‌නෙසං (සං. නි. 1.218)
    34. samannesaṃ (saṃ. ni. 1.218)
    35. අද්‌ධා (සී. අට්‌ඨ.)
    36. addhā (sī. aṭṭha.)
    37. සවිභත්‌තෙසු (සී. ක.)
    38. savibhattesu (sī. ka.)
    39. හෙතුං (සී. ස්‍යා.) සුත්‌තනිපාතට්‌ඨකථා පස්‌සිතබ්‌බා
    40. hetuṃ (sī. syā.) suttanipātaṭṭhakathā passitabbā
    41. න ජොතිමන්‌තොපි නරා තපෙය්‍යුං (සු. නි. 350)
    42. na jotimantopi narā tapeyyuṃ (su. ni. 350)
    43. පටිවෙදියාමි (සී. ක.)
    44. paṭivediyāmi (sī. ka.)
    45. හොති (සී. ක.)
    46. ව (බහූසු)
    47. hoti (sī. ka.)
    48. va (bahūsu)
    49. අනුපාදිසෙසා (සී.), අනුපාදිසෙසො (ක.)
    50. anupādisesā (sī.), anupādiseso (ka.)



    Related texts:



    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ඛුද්‌දකනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ථෙරගාථා-අට්‌ඨකථා • Theragāthā-aṭṭhakathā / 1. වඞ්‌ගීසත්‌ථෙරගාථාවණ්‌ණනා • 1. Vaṅgīsattheragāthāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact