Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မိလိန္ဒပဉ္ဟပာဠိ • Milindapañhapāḷi |
၁၀. ဝဏ္ဏဘဏနပဉ္ဟော
10. Vaṇṇabhaṇanapañho
၁၀. ‘‘ဘန္တေ နာဂသေန, ဘာသိတမ္ပေတံ ဘဂဝတာ ‘မမံ ဝာ, ဘိက္ခဝေ, ပရေ ဝဏ္ဏံ ဘာသေယ္ယုံ, ဓမ္မသ္သ ဝာ, သင္ဃသ္သ ဝာ ဝဏ္ဏံ ဘာသေယ္ယုံ, တတ္ရ တုမ္ဟေဟိ န အာနန္ဒော, န သောမနသ္သံ, န စေတသော ဥပ္ပိလာဝိတတ္တံ ကရဏီယ’န္တိ ပုန စ တထာဂတော သေလသ္သ ဗ္ရာဟ္မဏသ္သ ယထာဘုစ္စေ ဝဏ္ဏေ ဘညမာနေ အာနန္ဒိတော သုမနော ဥပ္ပိလာဝိတော ဘိယ္ယော ဥတ္တရိံ သကဂုဏံ ပကိတ္တေသိ –
10. ‘‘Bhante nāgasena, bhāsitampetaṃ bhagavatā ‘mamaṃ vā, bhikkhave, pare vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, dhammassa vā, saṅghassa vā vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, tatra tumhehi na ānando, na somanassaṃ, na cetaso uppilāvitattaṃ karaṇīya’nti puna ca tathāgato selassa brāhmaṇassa yathābhucce vaṇṇe bhaññamāne ānandito sumano uppilāvito bhiyyo uttariṃ sakaguṇaṃ pakittesi –
‘‘‘ရာဇာဟမသ္မိ သေလာတိ၊ ဓမ္မရာဇာ အနုတ္တရော။
‘‘‘Rājāhamasmi selāti, dhammarājā anuttaro;
ဓမ္မေန စက္ကံ ဝတ္တေမိ၊ စက္ကံ အပ္ပဋိဝတ္တိယ’န္တိ 1။
Dhammena cakkaṃ vattemi, cakkaṃ appaṭivattiya’nti 2.
‘‘ယဒိ, ဘန္တေ နာဂသေန, ဘဂဝတာ ဘဏိတံ ‘မမံ ဝာ, ဘိက္ခဝေ, ပရေ ဝဏ္ဏံ ဘာသေယ္ယုံ, ဓမ္မသ္သ ဝာ သင္ဃသ္သ ဝာ ဝဏ္ဏံ ဘာသေယ္ယုံ, တတ္ရ တုမ္ဟေဟိ န အာနန္ဒော, န သောမနသ္သံ, န စေတသော ဥပ္ပိလာဝိတတ္တံ ကရဏီယ’န္တိ, တေန ဟိ သေလသ္သ ဗ္ရာဟ္မဏသ္သ ယထာဘုစ္စေ ဝဏ္ဏေ ဘညမာနေ အာနန္ဒိတော သုမနော ဥပ္ပိလာဝိတော ဘိယ္ယော ဥတ္တရိံ သကဂုဏံ ပကိတ္တေသီတိ ယံ ဝစနံ, တံ မိစ္ဆာ။ ယဒိ သေလသ္သ ဗ္ရာဟ္မဏသ္သ ယထာဘုစ္စေ ဝဏ္ဏေ ဘညမာနေ အာနန္ဒိတော သုမနော ဥပ္ပိလာဝိတော ဘိယ္ယော ဥတ္တရိံ သကဂုဏံ ပကိတ္တေသိ, တေန ဟိ ‘မမံ ဝာ, ဘိက္ခဝေ, ပရေ ဝဏ္ဏံ ဘာသေယ္ယုံ, ဓမ္မသ္သ ဝာ သင္ဃသ္သ ဝာ ဝဏ္ဏံ ဘာသေယ္ယုံ, တတ္ရ တုမ္ဟေဟိ န အာနန္ဒော, န သောမနသ္သံ, န စေတသော ဥပ္ပိလာဝိတတ္တံ ကရဏီယ’န္တိ တမ္ပိ ဝစနံ မိစ္ဆာ။ အယမ္ပိ ဥဘတော ကောဋိကော ပဉ္ဟော တဝာနုပ္ပတ္တော, သော တယာ နိဗ္ဗာဟိတဗ္ဗော’’တိ။
‘‘Yadi, bhante nāgasena, bhagavatā bhaṇitaṃ ‘mamaṃ vā, bhikkhave, pare vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, dhammassa vā saṅghassa vā vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, tatra tumhehi na ānando, na somanassaṃ, na cetaso uppilāvitattaṃ karaṇīya’nti, tena hi selassa brāhmaṇassa yathābhucce vaṇṇe bhaññamāne ānandito sumano uppilāvito bhiyyo uttariṃ sakaguṇaṃ pakittesīti yaṃ vacanaṃ, taṃ micchā. Yadi selassa brāhmaṇassa yathābhucce vaṇṇe bhaññamāne ānandito sumano uppilāvito bhiyyo uttariṃ sakaguṇaṃ pakittesi, tena hi ‘mamaṃ vā, bhikkhave, pare vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, dhammassa vā saṅghassa vā vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, tatra tumhehi na ānando, na somanassaṃ, na cetaso uppilāvitattaṃ karaṇīya’nti tampi vacanaṃ micchā. Ayampi ubhato koṭiko pañho tavānuppatto, so tayā nibbāhitabbo’’ti.
‘‘ဘာသိတမ္ပေတံ , မဟာရာဇ, ဘဂဝတာ ‘မမံ ဝာ, ဘိက္ခဝေ, ပရေ ဝဏ္ဏံ ဘာသေယ္ယုံ, ဓမ္မသ္သ ဝာ သင္ဃသ္သ ဝာ ဝဏ္ဏံ ဘာသေယ္ယုံ, တတ္ရ တုမ္ဟေဟိ န အာနန္ဒော, န သောမနသ္သံ, န စေတသော ဥပ္ပိလာဝိတတ္တံ ကရဏီယ’န္တိ။ သေလသ္သ စ ဗ္ရာဟ္မဏသ္သ ယထာဘုစ္စေ ဝဏ္ဏေ ဘညမာနေ ဘိယ္ယော ဥတ္တရိံ သကဂုဏံ ပကိတ္တိတံ –
‘‘Bhāsitampetaṃ , mahārāja, bhagavatā ‘mamaṃ vā, bhikkhave, pare vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, dhammassa vā saṅghassa vā vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, tatra tumhehi na ānando, na somanassaṃ, na cetaso uppilāvitattaṃ karaṇīya’nti. Selassa ca brāhmaṇassa yathābhucce vaṇṇe bhaññamāne bhiyyo uttariṃ sakaguṇaṃ pakittitaṃ –
‘‘‘ရာဇာဟမသ္မိ သေလာတိ၊ ဓမ္မရာဇာ အနုတ္တရော။
‘‘‘Rājāhamasmi selāti, dhammarājā anuttaro;
ဓမ္မေန စက္ကံ ဝတ္တေမိ၊ စက္ကံ အပ္ပဋိဝတ္တိယ’န္တိ။
Dhammena cakkaṃ vattemi, cakkaṃ appaṭivattiya’nti.
‘‘ပဌမံ, မဟာရာဇ, ဘဂဝတာ ဓမ္မသ္သ သဘာဝသရသလက္ခဏံ သဘာဝံ အဝိတထံ ဘူတံ တစ္ဆံ တထတ္ထံ ပရိဒီပယမာနေန ဘဏိတံ ‘မမံ ဝာ ဘိက္ခဝေ, ပရေ ဝဏ္ဏံ ဘာသေယ္ယုံ, ဓမ္မသ္သ ဝာ သင္ဃသ္သ ဝာ ဝဏ္ဏံ ဘာသေယ္ယုံ, တတ္ရ တုမ္ဟေဟိ န အာနန္ဒော, န သောမနသ္သံ, န စေတသော ဥပ္ပိလာဝိတတ္တံ ကရဏီယ’န္တိ။ ယံ ပန ဘဂဝတာ သေလသ္သ ဗ္ရာဟ္မဏသ္သ ယထာဘုစ္စေ ဝဏ္ဏေ ဘညမာနေ ဘိယ္ယော ဥတ္တရိံ သကဂုဏံ ပကိတ္တိတံ ‘ရာဇာဟမသ္မိ သေလာတိ, ဓမ္မရာဇာ အနုတ္တရော’တိ တံ န လာဘဟေတု, န ယသဟေတု, န အတ္တဟေတု, န ပက္ခဟေတု, န အန္တေဝာသိကမ္ယတာယ, အထ ခော အနုကမ္ပာယ ကာရုညေန ဟိတဝသေန ဧဝံ ဣမသ္သ ဓမ္မာဘိသမယော ဘဝိသ္သတိ တိဏ္ဏဉ္စ မာဏဝကသတာနန္တိ, ဧဝံ ဘိယ္ယော ဥတ္တရိံ သကဂုဏံ ဘဏိတံ ‘ရာဇာဟမသ္မိ သေလာတိ, ဓမ္မရာဇာ အနုတ္တရော’တိ။ ‘‘သာဓု, ဘန္တေ နာဂသေန, ဧဝမေတံ တထာ သမ္ပဋိစ္ဆာမီ’’တိ။
‘‘Paṭhamaṃ, mahārāja, bhagavatā dhammassa sabhāvasarasalakkhaṇaṃ sabhāvaṃ avitathaṃ bhūtaṃ tacchaṃ tathatthaṃ paridīpayamānena bhaṇitaṃ ‘mamaṃ vā bhikkhave, pare vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, dhammassa vā saṅghassa vā vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, tatra tumhehi na ānando, na somanassaṃ, na cetaso uppilāvitattaṃ karaṇīya’nti. Yaṃ pana bhagavatā selassa brāhmaṇassa yathābhucce vaṇṇe bhaññamāne bhiyyo uttariṃ sakaguṇaṃ pakittitaṃ ‘rājāhamasmi selāti, dhammarājā anuttaro’ti taṃ na lābhahetu, na yasahetu, na attahetu, na pakkhahetu, na antevāsikamyatāya, atha kho anukampāya kāruññena hitavasena evaṃ imassa dhammābhisamayo bhavissati tiṇṇañca māṇavakasatānanti, evaṃ bhiyyo uttariṃ sakaguṇaṃ bhaṇitaṃ ‘rājāhamasmi selāti, dhammarājā anuttaro’ti. ‘‘Sādhu, bhante nāgasena, evametaṃ tathā sampaṭicchāmī’’ti.
ဝဏ္ဏဘဏနပဉ္ဟော ဒသမော။
Vaṇṇabhaṇanapañho dasamo.
Footnotes: