| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya |
၅. ဝပ္ပသုတ္တံ
5. Vappasuttaṃ
၁၉၅. ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ သက္ကေသု ဝိဟရတိ ကပိလဝတ္ထုသ္မိံ နိဂ္ရောဓာရာမေ။ အထ ခော ဝပ္ပော သက္ကော နိဂဏ္ဌသာဝကော ယေနာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ အာယသ္မန္တံ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခော ဝပ္ပံ သက္ကံ နိဂဏ္ဌသာဝကံ အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော ဧတဒဝောစ –
195. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme. Atha kho vappo sakko nigaṇṭhasāvako yenāyasmā mahāmoggallāno tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho vappaṃ sakkaṃ nigaṇṭhasāvakaṃ āyasmā mahāmoggallāno etadavoca –
‘‘ဣဓသ္သ , ဝပ္ပ, ကာယေန သံဝုတော ဝာစာယ သံဝုတော မနသာ သံဝုတော အဝိဇ္ဇာဝိရာဂာ ဝိဇ္ဇုပ္ပာဒာ။ ပသ္သသိ နော တ္ဝံ, ဝပ္ပ, တံ ဌာနံ ယတောနိဒာနံ ပုရိသံ ဒုက္ခဝေဒနိယာ အာသဝာ အသ္သဝေယ္ယုံ 1 အဘိသမ္ပရာယ’’န္တိ? ‘‘ပသ္သာမဟံ, ဘန္တေ, တံ ဌာနံ။ ဣဓသ္သ, ဘန္တေ, ပုဗ္ဗေ ပာပကမ္မံ ကတံ အဝိပက္ကဝိပာကံ။ တတောနိဒာနံ ပုရိသံ ဒုက္ခဝေဒနိယာ အာသဝာ အသ္သဝေယ္ယုံ အဘိသမ္ပရာယ’’န္တိ။ အယဉ္စေဝ ခော ပန အာယသ္မတော မဟာမောဂ္ဂလ္လာနသ္သ ဝပ္ပေန သက္ကေန နိဂဏ္ဌသာဝကေန သဒ္ဓိံ အန္တရာကထာ ဝိပ္ပကတာ ဟောတိ။
‘‘Idhassa , vappa, kāyena saṃvuto vācāya saṃvuto manasā saṃvuto avijjāvirāgā vijjuppādā. Passasi no tvaṃ, vappa, taṃ ṭhānaṃ yatonidānaṃ purisaṃ dukkhavedaniyā āsavā assaveyyuṃ 2 abhisamparāya’’nti? ‘‘Passāmahaṃ, bhante, taṃ ṭhānaṃ. Idhassa, bhante, pubbe pāpakammaṃ kataṃ avipakkavipākaṃ. Tatonidānaṃ purisaṃ dukkhavedaniyā āsavā assaveyyuṃ abhisamparāya’’nti. Ayañceva kho pana āyasmato mahāmoggallānassa vappena sakkena nigaṇṭhasāvakena saddhiṃ antarākathā vippakatā hoti.
အထ ခော ဘဂဝာ သာယန္ဟသမယံ ပဋိသလ္လာနာ ဝုဋ္ဌိတော ယေန ဥပဋ္ဌာနသာလာ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ။ နိသဇ္ဇ ခော ဘဂဝာ အာယသ္မန္တံ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနံ ဧတဒဝောစ –
Atha kho bhagavā sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yena upaṭṭhānasālā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho bhagavā āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ etadavoca –
‘‘ကာယ နုတ္ထ, မောဂ္ဂလ္လာန, ဧတရဟိ ကထာယ သန္နိသိန္နာ; ကာ စ ပန ဝော အန္တရာကထာ ဝိပ္ပကတာ’’တိ? ‘‘ဣဓာဟံ, ဘန္တေ, ဝပ္ပံ သက္ကံ နိဂဏ္ဌသာဝကံ ဧတဒဝောစံ – ‘ဣဓသ္သ, ဝပ္ပ, ကာယေန သံဝုတော ဝာစာယ သံဝုတော မနသာ သံဝုတော အဝိဇ္ဇာဝိရာဂာ ဝိဇ္ဇုပ္ပာဒာ။ ပသ္သသိ နော တ္ဝံ, ဝပ္ပ, တံ ဌာနံ ယတောနိဒာနံ ပုရိသံ ဒုက္ခဝေဒနိယာ အာသဝာ အသ္သဝေယ္ယုံ အဘိသမ္ပရာယ’န္တိ? ဧဝံ ဝုတ္တေ, ဘန္တေ, ဝပ္ပော သက္ကော နိဂဏ္ဌသာဝကော မံ ဧတဒဝောစ – ‘ပသ္သာမဟံ, ဘန္တေ, တံ ဌာနံ။ ဣဓသ္သ, ဘန္တေ, ပုဗ္ဗေ ပာပကမ္မံ ကတံ အဝိပက္ကဝိပာကံ။ တတောနိဒာနံ ပုရိသံ ဒုက္ခဝေဒနိယာ အာသဝာ အသ္သဝေယ္ယုံ အဘိသမ္ပရာယ’န္တိ ။ အယံ ခော နော, ဘန္တေ , ဝပ္ပေန သက္ကေန နိဂဏ္ဌသာဝကေန သဒ္ဓိံ အန္တရာကထာ ဝိပ္ပကတာ; အထ ဘဂဝာ အနုပ္ပတ္တော’’တိ။
‘‘Kāya nuttha, moggallāna, etarahi kathāya sannisinnā; kā ca pana vo antarākathā vippakatā’’ti? ‘‘Idhāhaṃ, bhante, vappaṃ sakkaṃ nigaṇṭhasāvakaṃ etadavocaṃ – ‘idhassa, vappa, kāyena saṃvuto vācāya saṃvuto manasā saṃvuto avijjāvirāgā vijjuppādā. Passasi no tvaṃ, vappa, taṃ ṭhānaṃ yatonidānaṃ purisaṃ dukkhavedaniyā āsavā assaveyyuṃ abhisamparāya’nti? Evaṃ vutte, bhante, vappo sakko nigaṇṭhasāvako maṃ etadavoca – ‘passāmahaṃ, bhante, taṃ ṭhānaṃ. Idhassa, bhante, pubbe pāpakammaṃ kataṃ avipakkavipākaṃ. Tatonidānaṃ purisaṃ dukkhavedaniyā āsavā assaveyyuṃ abhisamparāya’nti . Ayaṃ kho no, bhante , vappena sakkena nigaṇṭhasāvakena saddhiṃ antarākathā vippakatā; atha bhagavā anuppatto’’ti.
အထ ခော ဘဂဝာ ဝပ္ပံ သက္ကံ နိဂဏ္ဌသာဝကံ ဧတဒဝောစ – ‘‘သစေ မေ တ္ဝံ, ဝပ္ပ, အနုညေယ္ယဉ္စေဝ အနုဇာနေယ္ယာသိ, ပဋိက္ကောသိတဗ္ဗဉ္စ ပဋိက္ကောသေယ္ယာသိ, ယသ္သ စ မေ ဘာသိတသ္သ အတ္ထံ န ဇာနေယ္ယာသိ မမေဝေတ္ထ ဥတ္တရိ ပဋိပုစ္ဆေယ္ယာသိ – ‘ဣဒံ, ဘန္တေ, ကထံ, ဣမသ္သ ကော အတ္ထော’တိ, သိယာ နော ဧတ္ထ ကထာသလ္လာပော’’တိ။ ‘‘အနုညေယ္ယဉ္စေဝာဟံ, ဘန္တေ, ဘဂဝတော အနုဇာနိသ္သာမိ, ပဋိက္ကောသိတဗ္ဗဉ္စ ပဋိက္ကောသိသ္သာမိ, ယသ္သ စာဟံ ဘဂဝတော ဘာသိတသ္သ အတ္ထံ န ဇာနိသ္သာမိ ဘဂဝန္တံယေဝေတ္ထ ဥတ္တရိ ပဋိပုစ္ဆိသ္သာမိ – ‘ဣဒံ ဘန္တေ, ကထံ, ဣမသ္သ ကော အတ္ထော’တိ? ဟောတု နော ဧတ္ထ ကထာသလ္လာပော’’တိ။
Atha kho bhagavā vappaṃ sakkaṃ nigaṇṭhasāvakaṃ etadavoca – ‘‘sace me tvaṃ, vappa, anuññeyyañceva anujāneyyāsi, paṭikkositabbañca paṭikkoseyyāsi, yassa ca me bhāsitassa atthaṃ na jāneyyāsi mamevettha uttari paṭipuccheyyāsi – ‘idaṃ, bhante, kathaṃ, imassa ko attho’ti, siyā no ettha kathāsallāpo’’ti. ‘‘Anuññeyyañcevāhaṃ, bhante, bhagavato anujānissāmi, paṭikkositabbañca paṭikkosissāmi, yassa cāhaṃ bhagavato bhāsitassa atthaṃ na jānissāmi bhagavantaṃyevettha uttari paṭipucchissāmi – ‘idaṃ bhante, kathaṃ, imassa ko attho’ti? Hotu no ettha kathāsallāpo’’ti.
‘‘တံ ကိံ မညသိ, ဝပ္ပ, ယေ ကာယသမာရမ္ဘပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ, ကာယသမာရမ္ဘာ ပဋိဝိရတသ္သ ဧဝံသ တေ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ န ဟောန္တိ။ သော နဝဉ္စ ကမ္မံ န ကရောတိ, ပုရာဏဉ္စ ကမ္မံ ဖုသ္သ ဖုသ္သ ဗ္ယန္တီကရောတိ, သန္ဒိဋ္ဌိကာ နိဇ္ဇရာ အကာလိကာ ဧဟိပသ္သိကာ ဩပနေယ္ယိကာ ပစ္စတ္တံ ဝေဒိတဗ္ဗာ ဝိညူဟိ 3။ ပသ္သသိ နော တ္ဝံ, ဝပ္ပ, တံ ဌာနံ ယတောနိဒာနံ ပုရိသံ ဒုက္ခဝေဒနိယာ အာသဝာ အသ္သဝေယ္ယုံ အဘိသမ္ပရာယ’’န္တိ? ‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ’’။
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, vappa, ye kāyasamārambhapaccayā uppajjanti āsavā vighātapariḷāhā, kāyasamārambhā paṭiviratassa evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti. So navañca kammaṃ na karoti, purāṇañca kammaṃ phussa phussa byantīkaroti, sandiṭṭhikā nijjarā akālikā ehipassikā opaneyyikā paccattaṃ veditabbā viññūhi 4. Passasi no tvaṃ, vappa, taṃ ṭhānaṃ yatonidānaṃ purisaṃ dukkhavedaniyā āsavā assaveyyuṃ abhisamparāya’’nti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘တံ ကိံ မညသိ, ဝပ္ပ, ယေ ဝစီသမာရမ္ဘပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ, ဝစီသမာရမ္ဘာ ပဋိဝိရတသ္သ ဧဝံသ တေ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ န ဟောန္တိ။ သော နဝဉ္စ ကမ္မံ န ကရောတိ, ပုရာဏဉ္စ ကမ္မံ ဖုသ္သ ဖုသ္သ ဗ္ယန္တီကရောတိ။ သန္ဒိဋ္ဌိကာ နိဇ္ဇရာ အကာလိကာ ဧဟိပသ္သိကာ ဩပနေယ္ယိကာ ပစ္စတ္တံ ဝေဒိတဗ္ဗာ ဝိညူဟိ။ ပသ္သသိ နော တ္ဝံ, ဝပ္ပ, တံ ဌာနံ ယတောနိဒာနံ ပုရိသံ ဒုက္ခဝေဒနိယာ အာသဝာ အသ္သဝေယ္ယုံ အဘိသမ္ပရာယ’’န္တိ? ‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ’’။
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, vappa, ye vacīsamārambhapaccayā uppajjanti āsavā vighātapariḷāhā, vacīsamārambhā paṭiviratassa evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti. So navañca kammaṃ na karoti, purāṇañca kammaṃ phussa phussa byantīkaroti. Sandiṭṭhikā nijjarā akālikā ehipassikā opaneyyikā paccattaṃ veditabbā viññūhi. Passasi no tvaṃ, vappa, taṃ ṭhānaṃ yatonidānaṃ purisaṃ dukkhavedaniyā āsavā assaveyyuṃ abhisamparāya’’nti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘တံ ကိံ မညသိ, ဝပ္ပ, ယေ မနောသမာရမ္ဘပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ, မနောသမာရမ္ဘာ ပဋိဝိရတသ္သ ဧဝံသ တေ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ န ဟောန္တိ။ သော နဝဉ္စ ကမ္မံ န ကရောတိ, ပုရာဏဉ္စ ကမ္မံ ဖုသ္သ ဖုသ္သ ဗ္ယန္တီကရောတိ။ သန္ဒိဋ္ဌိကာ နိဇ္ဇရာ အကာလိကာ ဧဟိပသ္သိကာ ဩပနေယ္ယိကာ ပစ္စတ္တံ ဝေဒိတဗ္ဗာ ဝိညူဟိ။ ပသ္သသိ နော တ္ဝံ, ဝပ္ပ, တံ ဌာနံ ယတောနိဒာနံ ပုရိသံ ဒုက္ခဝေဒနိယာ အာသဝာ အသ္သဝေယ္ယုံ အဘိသမ္ပရာယ’’န္တိ? ‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ’’။
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, vappa, ye manosamārambhapaccayā uppajjanti āsavā vighātapariḷāhā, manosamārambhā paṭiviratassa evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti. So navañca kammaṃ na karoti, purāṇañca kammaṃ phussa phussa byantīkaroti. Sandiṭṭhikā nijjarā akālikā ehipassikā opaneyyikā paccattaṃ veditabbā viññūhi. Passasi no tvaṃ, vappa, taṃ ṭhānaṃ yatonidānaṃ purisaṃ dukkhavedaniyā āsavā assaveyyuṃ abhisamparāya’’nti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘တံ ကိံ မညသိ, ဝပ္ပ, ယေ အဝိဇ္ဇာပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ, အဝိဇ္ဇာဝိရာဂာ ဝိဇ္ဇုပ္ပာဒာ ဧဝံသ တေ အာသဝာ ဝိဃာတပရိဠာဟာ န ဟောန္တိ။ သော နဝဉ္စ ကမ္မံ န ကရောတိ, ပုရာဏဉ္စ ကမ္မံ ဖုသ္သ ဖုသ္သ ဗ္ယန္တီကရောတိ။ သန္ဒိဋ္ဌိကာ နိဇ္ဇရာ အကာလိကာ ဧဟိပသ္သိကာ ဩပနေယ္ယိကာ ပစ္စတ္တံ ဝေဒိတဗ္ဗာ ဝိညူဟိ။ ပသ္သသိ နော တ္ဝံ, ဝပ္ပ, တံ ဌာနံ ယတောနိဒာနံ ပုရိသံ ဒုက္ခဝေဒနိယာ အာသဝာ အသ္သဝေယ္ယုံ အဘိသမ္ပရာယ’’န္တိ? ‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ’’။
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, vappa, ye avijjāpaccayā uppajjanti āsavā vighātapariḷāhā, avijjāvirāgā vijjuppādā evaṃsa te āsavā vighātapariḷāhā na honti. So navañca kammaṃ na karoti, purāṇañca kammaṃ phussa phussa byantīkaroti. Sandiṭṭhikā nijjarā akālikā ehipassikā opaneyyikā paccattaṃ veditabbā viññūhi. Passasi no tvaṃ, vappa, taṃ ṭhānaṃ yatonidānaṃ purisaṃ dukkhavedaniyā āsavā assaveyyuṃ abhisamparāya’’nti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘ဧဝံ သမ္မာ ဝိမုတ္တစိတ္တသ္သ ခော, ဝပ္ပ, ဘိက္ခုနော ဆ သတတဝိဟာရာ အဓိဂတာ ဟောန္တိ။ သော စက္ခုနာ ရူပံ ဒိသ္ဝာ နေဝ သုမနော ဟောတိ န ဒုမ္မနော; ဥပေက္ခကော ဝိဟရတိ သတော သမ္ပဇာနော။ သောတေန သဒ္ဒံ သုတ္ဝာ။ပေ.။ ဃာနေန ဂန္ဓံ ဃာယိတ္ဝာ။ပေ... ဇိဝ္ဟာယ ရသံ သာယိတ္ဝာ။ပေ.။ ကာယေန ဖောဋ္ဌဗ္ဗံ ဖုသိတ္ဝာ။ပေ.။ မနသာ ဓမ္မံ ဝိညာ နေဝ သုမနော ဟောတိ န ဒုမ္မနော; ဥပေက္ခကော ဝိဟရတိ သတော သမ္ပဇာနော။ သော ကာယပရိယန္တိကံ ဝေဒနံ ဝေဒိယမာနော ‘ကာယပရိယန္တိကံ ဝေဒနံ ဝေဒိယာမီ’တိ ပဇာနာတိ; ဇီဝိတပရိယန္တိကံ ဝေဒနံ ဝေဒိယမာနော ‘ဇီဝိတပရိယန္တိကံ ဝေဒနံ ဝေဒိယာမီ’တိ ပဇာနာတိ; ‘ကာယသ္သ ဘေဒာ ဥဒ္ဓံ ဇီဝိတပရိယာဒာနာ ဣဓေဝ သဗ္ဗဝေဒယိတာနိ အနဘိနန္ဒိတာနိ သီတီ ဘဝိသ္သန္တီ’တိ ပဇာနာတိ’’။
‘‘Evaṃ sammā vimuttacittassa kho, vappa, bhikkhuno cha satatavihārā adhigatā honti. So cakkhunā rūpaṃ disvā neva sumano hoti na dummano; upekkhako viharati sato sampajāno. Sotena saddaṃ sutvā…pe… ghānena gandhaṃ ghāyitvā…pe... jivhāya rasaṃ sāyitvā…pe… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusitvā…pe… manasā dhammaṃ viññā neva sumano hoti na dummano; upekkhako viharati sato sampajāno. So kāyapariyantikaṃ vedanaṃ vediyamāno ‘kāyapariyantikaṃ vedanaṃ vediyāmī’ti pajānāti; jīvitapariyantikaṃ vedanaṃ vediyamāno ‘jīvitapariyantikaṃ vedanaṃ vediyāmī’ti pajānāti; ‘kāyassa bhedā uddhaṃ jīvitapariyādānā idheva sabbavedayitāni anabhinanditāni sītī bhavissantī’ti pajānāti’’.
‘‘သေယ္ယထာပိ, ဝပ္ပ, ထူဏံ ပဋိစ္စ ဆာယာ ပညာယတိ။ အထ ပုရိသော အာဂစ္ဆေယ္ယ ကုဒ္ဒာလပိဋကံ အာဒာယ။ သော တံ ထူဏံ မူလေ ဆိန္ဒေယ္ယ; မူလေ ဆိန္ဒိတ္ဝာ ပလိခဏေယ္ယ; ပလိခဏိတ္ဝာ မူလာနိ ဥဒ္ဓရေယ္ယ, အန္တမသော ဥသီရနာဠိမတ္တာနိပိ 5။ သော တံ ထူဏံ ခဏ္ဍာခဏ္ဍိကံ ဆိန္ဒေယ္ယ။ ခဏ္ဍာခဏ္ဍိကံ ဆေတ္ဝာ ဖာလေယ္ယ။ ဖာလေတ္ဝာ သကလိကံ သကလိကံ ကရေယ္ယ။ သကလိကံ သကလိကံ ကတ္ဝာ ဝာတာတပေ ဝိသောသေယ္ယ။ ဝာတာတပေ ဝိသောသေတ္ဝာ အဂ္ဂိနာ ဍဟေယ္ယ။ အဂ္ဂိနာ ဍဟေတ္ဝာ မသိံ ကရေယ္ယ ။ မသိံ ကရိတ္ဝာ မဟာဝာတေ ဝာ ဩဖုဏေယ္ယ နဒိယာ ဝာ သီဃသောတာယ ပဝာဟေယ္ယ။ ဧဝံ ဟိသ္သ, ဝပ္ပ, ယာ ထူဏံ ပဋိစ္စ ဆာယာ သာ ဥစ္ဆိန္နမူလာ တာလာဝတ္ထုကတာ အနဘာဝံကတာ အာယတိံ အနုပ္ပာဒဓမ္မာ။
‘‘Seyyathāpi, vappa, thūṇaṃ paṭicca chāyā paññāyati. Atha puriso āgaccheyya kuddālapiṭakaṃ ādāya. So taṃ thūṇaṃ mūle chindeyya; mūle chinditvā palikhaṇeyya; palikhaṇitvā mūlāni uddhareyya, antamaso usīranāḷimattānipi 6. So taṃ thūṇaṃ khaṇḍākhaṇḍikaṃ chindeyya. Khaṇḍākhaṇḍikaṃ chetvā phāleyya. Phāletvā sakalikaṃ sakalikaṃ kareyya. Sakalikaṃ sakalikaṃ katvā vātātape visoseyya. Vātātape visosetvā agginā ḍaheyya. Agginā ḍahetvā masiṃ kareyya . Masiṃ karitvā mahāvāte vā ophuṇeyya nadiyā vā sīghasotāya pavāheyya. Evaṃ hissa, vappa, yā thūṇaṃ paṭicca chāyā sā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā.
‘‘ဧဝမေဝံ ခော, ဝပ္ပ, ဧဝံ သမ္မာ ဝိမုတ္တစိတ္တသ္သ ဘိက္ခုနော ဆ သတတဝိဟာရာ အဓိဂတာ ဟောန္တိ။ သော စက္ခုနာ ရူပံ ဒိသ္ဝာ နေဝ သုမနော ဟောတိ န ဒုမ္မနော; ဥပေက္ခကော ဝိဟရတိ သတော သမ္ပဇာနော။ သောတေန သဒ္ဒံ သုတ္ဝာ။ပေ.။ ဃာနေန ဂန္ဓံ ဃာယိတ္ဝာ။ပေ.။ ဇိဝ္ဟာယ ရသံ သာယိတ္ဝာ။ပေ.။ ကာယေန ဖောဋ္ဌဗ္ဗံ ဖုသိတ္ဝာ။ပေ.။ မနသာ ဓမ္မံ ဝိညာယ နေဝ သုမနော ဟောတိ န ဒုမ္မနော; ဥပေက္ခကော ဝိဟရတိ သတော သမ္ပဇာနော။ သော ကာယပရိယန္တိကံ ဝေဒနံ ဝေဒိယမာနော ‘ကာယပရိယန္တိကံ ဝေဒနံ ဝေဒိယာမီ’တိ ပဇာနာတိ; ဇီဝိတပရိယန္တိကံ ဝေဒနံ ဝေဒိယမာနော ‘ဇီဝိတပရိယန္တိကံ ဝေဒနံ ဝေဒိယာမီ’တိ ပဇာနာတိ; ‘ကာယသ္သ ဘေဒာ ဥဒ္ဓံ ဇီဝိတပရိယာဒာနာ ဣဓေဝ သဗ္ဗဝေဒယိတာနိ အနဘိနန္ဒိတာနိ သီတီ ဘဝိသ္သန္တီ’တိ ပဇာနာတိ’’။
‘‘Evamevaṃ kho, vappa, evaṃ sammā vimuttacittassa bhikkhuno cha satatavihārā adhigatā honti. So cakkhunā rūpaṃ disvā neva sumano hoti na dummano; upekkhako viharati sato sampajāno. Sotena saddaṃ sutvā…pe… ghānena gandhaṃ ghāyitvā…pe… jivhāya rasaṃ sāyitvā…pe… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusitvā…pe… manasā dhammaṃ viññāya neva sumano hoti na dummano; upekkhako viharati sato sampajāno. So kāyapariyantikaṃ vedanaṃ vediyamāno ‘kāyapariyantikaṃ vedanaṃ vediyāmī’ti pajānāti; jīvitapariyantikaṃ vedanaṃ vediyamāno ‘jīvitapariyantikaṃ vedanaṃ vediyāmī’ti pajānāti; ‘kāyassa bhedā uddhaṃ jīvitapariyādānā idheva sabbavedayitāni anabhinanditāni sītī bhavissantī’ti pajānāti’’.
ဧဝံ ဝုတ္တေ ဝပ္ပော သက္ကော နိဂဏ္ဌသာဝကော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘သေယ္ယထာပိ, ဘန္တေ, ပုရိသော ဥဒယတ္ထိကော အသ္သပဏိယံ ပောသေယ္ယ။ သော ဥဒယဉ္စေဝ နာဓိဂစ္ဆေယ္ယ, ဥတ္တရိဉ္စ ကိလမထသ္သ ဝိဃာတသ္သ ဘာဂီ အသ္သ။ ဧဝမေဝံ ခော အဟံ, ဘန္တေ, ဥဒယတ္ထိကော ဗာလေ နိဂဏ္ဌေ ပယိရုပာသိံ။ သ္ဝာဟံ ဥဒယဉ္စေဝ နာဓိဂစ္ဆိံ, ဥတ္တရိဉ္စ ကိလမထသ္သ ဝိဃာတသ္သ ဘာဂီ အဟောသိံ။ ဧသာဟံ, ဘန္တေ, အဇ္ဇတဂ္ဂေ ယော မေ ဗာလေသု နိဂဏ္ဌေသု ပသာဒော တံ မဟာဝာတေ ဝာ ဩဖုဏာမိ နဒိယာ ဝာ သီဃသောတာယ ပဝာဟေမိ။ အဘိက္ကန္တံ, ဘန္တေ။ပေ.။ ဥပာသကံ မံ, ဘန္တေ , ဘဂဝာ ဓာရေတု အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပာဏုပေတံ သရဏံ ဂတ’’န္တိ။ ပဉ္စမံ။
Evaṃ vutte vappo sakko nigaṇṭhasāvako bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘seyyathāpi, bhante, puriso udayatthiko assapaṇiyaṃ poseyya. So udayañceva nādhigaccheyya, uttariñca kilamathassa vighātassa bhāgī assa. Evamevaṃ kho ahaṃ, bhante, udayatthiko bāle nigaṇṭhe payirupāsiṃ. Svāhaṃ udayañceva nādhigacchiṃ, uttariñca kilamathassa vighātassa bhāgī ahosiṃ. Esāhaṃ, bhante, ajjatagge yo me bālesu nigaṇṭhesu pasādo taṃ mahāvāte vā ophuṇāmi nadiyā vā sīghasotāya pavāhemi. Abhikkantaṃ, bhante…pe… upāsakaṃ maṃ, bhante , bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၅. ဝပ္ပသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 5. Vappasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၅. ဝပ္ပသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 5. Vappasuttavaṇṇanā
