| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / महावग्गपाळि • Mahāvaggapāḷi |
२१०. वरयाचनाकथा
210. Varayācanākathā
३३७. अथ खो भगवतो कायो नचिरस्सेव पकतत्तो अहोसि। अथ खो जीवको कोमारभच्चो तं सिवेय्यकं दुस्सयुगं आदाय येन भगवा तेनुपसङ्कमि , उपसङ्कमित्वा भगवन्तं अभिवादेत्वा एकमन्तं निसीदि। एकमन्तं निसिन्नो खो जीवको कोमारभच्चो भगवन्तं एतदवोच – ‘‘एकाहं, भन्ते, भगवन्तं वरं याचामी’’ति। ‘‘अतिक्कन्तवरा खो, जीवक, तथागता’’ति। ‘‘यञ्च, भन्ते, कप्पति यञ्च अनवज्ज’’न्ति। ‘‘वदेहि, जीवका’’ति। ‘‘भगवा, भन्ते, पंसुकूलिको, भिक्खुसङ्घो च। इदं मे, भन्ते, सिवेय्यकं दुस्सयुगं रञ्ञा पज्जोतेन पहितं – बहूनं दुस्सानं बहूनं दुस्सयुगानं बहूनं दुस्सयुगसतानं बहूनं दुस्सयुगसहस्सानं बहूनं दुस्सयुगसतसहस्सानं अग्गञ्च सेट्ठञ्च मोक्खञ्च उत्तमञ्च पवरञ्च। पटिग्गण्हातु मे, भन्ते, भगवा सिवेय्यकं दुस्सयुगं; भिक्खुसङ्घस्स च गहपतिचीवरं अनुजानातू’’ति। पटिग्गहेसि भगवा सिवेय्यकं दुस्सयुगं। अथ खो भगवा जीवकं कोमारभच्चं धम्मिया कथाय सन्दस्सेसि समादपेसि समुत्तेजेसि सम्पहंसेसि। अथ खो जीवको कोमारभच्चो भगवता धम्मिया कथाय सन्दस्सितो समादपितो समुत्तेजितो सम्पहंसितो उट्ठायासना भगवन्तं अभिवादेत्वा पदक्खिणं कत्वा पक्कामि। अथ खो भगवा एतस्मिं निदाने एतस्मिं पकरणे धम्मिं कथं कत्वा भिक्खू आमन्तेसि – ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, गहपतिचीवरं। यो इच्छति, पंसुकूलिको होतु। यो इच्छति, गहपतिचीवरं सादियतु। इतरीतरेनपाहं 1, भिक्खवे, सन्तुट्ठिं वण्णेमी’’ति।
337. Atha kho bhagavato kāyo nacirasseva pakatatto ahosi. Atha kho jīvako komārabhacco taṃ siveyyakaṃ dussayugaṃ ādāya yena bhagavā tenupasaṅkami , upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho jīvako komārabhacco bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ekāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ varaṃ yācāmī’’ti. ‘‘Atikkantavarā kho, jīvaka, tathāgatā’’ti. ‘‘Yañca, bhante, kappati yañca anavajja’’nti. ‘‘Vadehi, jīvakā’’ti. ‘‘Bhagavā, bhante, paṃsukūliko, bhikkhusaṅgho ca. Idaṃ me, bhante, siveyyakaṃ dussayugaṃ raññā pajjotena pahitaṃ – bahūnaṃ dussānaṃ bahūnaṃ dussayugānaṃ bahūnaṃ dussayugasatānaṃ bahūnaṃ dussayugasahassānaṃ bahūnaṃ dussayugasatasahassānaṃ aggañca seṭṭhañca mokkhañca uttamañca pavarañca. Paṭiggaṇhātu me, bhante, bhagavā siveyyakaṃ dussayugaṃ; bhikkhusaṅghassa ca gahapaticīvaraṃ anujānātū’’ti. Paṭiggahesi bhagavā siveyyakaṃ dussayugaṃ. Atha kho bhagavā jīvakaṃ komārabhaccaṃ dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi. Atha kho jīvako komārabhacco bhagavatā dhammiyā kathāya sandassito samādapito samuttejito sampahaṃsito uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, gahapaticīvaraṃ. Yo icchati, paṃsukūliko hotu. Yo icchati, gahapaticīvaraṃ sādiyatu. Itarītarenapāhaṃ 2, bhikkhave, santuṭṭhiṃ vaṇṇemī’’ti.
अस्सोसुं खो राजगहे मनुस्सा – ‘‘भगवता किर भिक्खूनं गहपतिचीवरं अनुञ्ञात’’न्ति। ते च मनुस्सा हट्ठा अहेसुं उदग्गा ‘‘इदानि खो मयं दानानि दस्साम पुञ्ञानि करिस्साम, यतो भगवता भिक्खूनं गहपतिचीवरं अनुञ्ञात’’न्ति। एकाहेनेव राजगहे बहूनि चीवरसहस्सानि उप्पज्जिंसु।
Assosuṃ kho rājagahe manussā – ‘‘bhagavatā kira bhikkhūnaṃ gahapaticīvaraṃ anuññāta’’nti. Te ca manussā haṭṭhā ahesuṃ udaggā ‘‘idāni kho mayaṃ dānāni dassāma puññāni karissāma, yato bhagavatā bhikkhūnaṃ gahapaticīvaraṃ anuññāta’’nti. Ekāheneva rājagahe bahūni cīvarasahassāni uppajjiṃsu.
अस्सोसुं खो जानपदा मनुस्सा – ‘‘भगवता किर भिक्खूनं गहपतिचीवरं अनुञ्ञात’’न्ति। ते च मनुस्सा हट्ठा अहेसुं उदग्गा – ‘‘इदानि खो मयं दानानि दस्साम पुञ्ञानि करिस्साम, यतो भगवता भिक्खूनं गहपतिचीवरं अनुञ्ञात’’न्ति। जनपदेपि एकाहेनेव बहूनि चीवरसहस्सानि उप्पज्जिंसु।
Assosuṃ kho jānapadā manussā – ‘‘bhagavatā kira bhikkhūnaṃ gahapaticīvaraṃ anuññāta’’nti. Te ca manussā haṭṭhā ahesuṃ udaggā – ‘‘idāni kho mayaṃ dānāni dassāma puññāni karissāma, yato bhagavatā bhikkhūnaṃ gahapaticīvaraṃ anuññāta’’nti. Janapadepi ekāheneva bahūni cīvarasahassāni uppajjiṃsu.
तेन खो पन समयेन सङ्घस्स पावारो उप्पन्नो होति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। अनुजानामि, भिक्खवे, पावारन्ति।
Tena kho pana samayena saṅghassa pāvāro uppanno hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Anujānāmi, bhikkhave, pāvāranti.
कोसेय्यपावारो उप्पन्नो होति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। अनुजानामि, भिक्खवे, कोसेय्यपावारन्ति।
Koseyyapāvāro uppanno hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Anujānāmi, bhikkhave, koseyyapāvāranti.
कोजवं उप्पन्नं होति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। अनुजानामि, भिक्खवे, कोजवन्ति।
Kojavaṃ uppannaṃ hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Anujānāmi, bhikkhave, kojavanti.
वरयाचनाकथा निट्ठिता।
Varayācanākathā niṭṭhitā.
पठमभाणवारो निट्ठितो।
Paṭhamabhāṇavāro niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महावग्ग-अट्ठकथा • Mahāvagga-aṭṭhakathā / वरयाचनकथा • Varayācanakathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / वरयाचनकथावण्णना • Varayācanakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / वरयाचनकथावण्णना • Varayācanakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / जीवकवत्थुकथादिवण्णना • Jīvakavatthukathādivaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / २१०. वरयाचनकथा • 210. Varayācanakathā
