Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi |
൨൧൦. വരയാചനകഥാ
210. Varayācanakathā
൩൩൭. കതം ഭത്തകിച്ചം യേനാതി കതഭത്തകിച്ചോ, തസ്മിം സതീതി സമ്ബന്ധോ. വുത്തനയേനേവാതി രാഹുലവത്ഥുമ്ഹി (മഹാവ॰ അട്ഠ॰ ൧൦൫) വുത്തനയേനേവ. ഇദം വത്ഥന്തി ഇദം സിവേയ്യകം വത്ഥം, ഉപ്പന്നന്തി സമ്ബന്ധോ. ‘‘താവാ’’തി അജ്ഝാഹരിതബ്ബോ. ഏത്ഥന്തരേതി ഏതസ്മിം വത്ഥുപ്പന്നകാലമജ്ഝേ. കോചി ഭിക്ഖൂതി സമ്ബന്ധോ. തേനാതി പംസുകൂലികഹേതുനാ. അയന്തി ജീവകോ. ഗഹപതിചീവരന്തി ഏത്ഥ ഗഹപതീനം ചീവരന്തി അത്ഥം പടിക്ഖിപന്തോ ആഹ ‘‘ഗഹപതീഹി ദിന്നം ചീവര’’ന്തി . വത്ഥദാനാനിസംസപടിസംയുത്തായാതി ‘‘വത്ഥദോ ഹോതി വണ്ണദോ’’തിആദികായ (സം॰ നി॰ ൧.൪൨) വത്ഥദാനസ്സ ആനിസംസേന പടിസംയുത്തായ. വിച്ഛാവസേന വുത്തോ ‘‘ഇതരീതരേനാ’’തി സബ്ബനാമസദ്ദോ അനിയമത്ഥോതി ആഹ ‘‘അപ്പഗ്ഘേനപി മഹഗ്ഘേനപി യേന കേനചീ’’തി. പാവാരോതി ഉത്തരാസങ്ഗോ. സോ ഹി പാരുപനത്ഥായ വരിയതി ഇച്ഛിയതീതി പാവാരോതി വുച്ചതി. ‘‘കപ്പാസാദിഭേദോ’’തി ഇമിനാ തസ്സ സരൂപം ദസ്സേതി. പകതികോജവമേവാതി പകതിയാ ഭിക്ഖൂനം സാരുപ്പം കോജവമേവ. സോളസനാടകിത്ഥീനം ഠത്വാ നച്ചയോഗ്യത്താ മഹതീ പിട്ഠി ഏതസ്സാതി മഹാപിട്ഠിയം, തമേവ കോജവം മഹാപിട്ഠിയകോജവം. തസ്സ കിര ലോമാനി ചതുരങ്ഗുലാധികാനി ഹോന്തി.
337. Kataṃ bhattakiccaṃ yenāti katabhattakicco, tasmiṃ satīti sambandho. Vuttanayenevāti rāhulavatthumhi (mahāva. aṭṭha. 105) vuttanayeneva. Idaṃ vatthanti idaṃ siveyyakaṃ vatthaṃ, uppannanti sambandho. ‘‘Tāvā’’ti ajjhāharitabbo. Etthantareti etasmiṃ vatthuppannakālamajjhe. Koci bhikkhūti sambandho. Tenāti paṃsukūlikahetunā. Ayanti jīvako. Gahapaticīvaranti ettha gahapatīnaṃ cīvaranti atthaṃ paṭikkhipanto āha ‘‘gahapatīhi dinnaṃ cīvara’’nti . Vatthadānānisaṃsapaṭisaṃyuttāyāti ‘‘vatthado hoti vaṇṇado’’tiādikāya (saṃ. ni. 1.42) vatthadānassa ānisaṃsena paṭisaṃyuttāya. Vicchāvasena vutto ‘‘itarītarenā’’ti sabbanāmasaddo aniyamatthoti āha ‘‘appagghenapi mahagghenapi yena kenacī’’ti. Pāvāroti uttarāsaṅgo. So hi pārupanatthāya variyati icchiyatīti pāvāroti vuccati. ‘‘Kappāsādibhedo’’ti iminā tassa sarūpaṃ dasseti. Pakatikojavamevāti pakatiyā bhikkhūnaṃ sāruppaṃ kojavameva. Soḷasanāṭakitthīnaṃ ṭhatvā naccayogyattā mahatī piṭṭhi etassāti mahāpiṭṭhiyaṃ, tameva kojavaṃ mahāpiṭṭhiyakojavaṃ. Tassa kira lomāni caturaṅgulādhikāni honti.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / മഹാവഗ്ഗപാളി • Mahāvaggapāḷi / ൨൧൦. വരയാചനാകഥാ • 210. Varayācanākathā
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / വരയാചനകഥാ • Varayācanakathā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / വരയാചനകഥാവണ്ണനാ • Varayācanakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / വരയാചനകഥാവണ്ണനാ • Varayācanakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / ജീവകവത്ഥുകഥാദിവണ്ണനാ • Jīvakavatthukathādivaṇṇanā