Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / सुत्तनिपातपाळि • Suttanipātapāḷi

    ७. वसलसुत्तं

    7. Vasalasuttaṃ

    एवं मे सुतं – एकं समयं भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे। अथ खो भगवा पुब्बण्हसमयं निवासेत्वा पत्तचीवरमादाय सावत्थिं पिण्डाय पाविसि। तेन खो पन समयेन अग्गिकभारद्वाजस्स ब्राह्मणस्स निवेसने अग्गि पज्‍जलितो होति आहुति पग्गहिता। अथ खो भगवा सावत्थियं सपदानं पिण्डाय चरमानो येन अग्गिकभारद्वाजस्स ब्राह्मणस्स निवेसनं तेनुपसङ्कमि।

    Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya sāvatthiṃ piṇḍāya pāvisi. Tena kho pana samayena aggikabhāradvājassa brāhmaṇassa nivesane aggi pajjalito hoti āhuti paggahitā. Atha kho bhagavā sāvatthiyaṃ sapadānaṃ piṇḍāya caramāno yena aggikabhāradvājassa brāhmaṇassa nivesanaṃ tenupasaṅkami.

    अद्दसा खो अग्गिकभारद्वाजो ब्राह्मणो भगवन्तं दूरतोव आगच्छन्तं। दिस्वान भगवन्तं एतदवोच – ‘‘तत्रेव 1, मुण्डक; तत्रेव, समणक; तत्रेव, वसलक तिट्ठाही’’ति।

    Addasā kho aggikabhāradvājo brāhmaṇo bhagavantaṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvāna bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘tatreva 2, muṇḍaka; tatreva, samaṇaka; tatreva, vasalaka tiṭṭhāhī’’ti.

    एवं वुत्ते, भगवा अग्गिकभारद्वाजं ब्राह्मणं एतदवोच – ‘‘जानासि पन त्वं, ब्राह्मण, वसलं वा वसलकरणे वा धम्मे’’ति? ‘‘न ख्वाहं, भो गोतम, जानामि वसलं वा वसलकरणे वा धम्मे; साधु मे भवं गोतमो तथा धम्मं देसेतु, यथाहं जानेय्यं वसलं वा वसलकरणे वा धम्मे’’ति। ‘‘तेन हि, ब्राह्मण, सुणाहि, साधुकं मनसि करोहि; भासिस्सामी’’ति। ‘‘एवं, भो’’ति खो अग्गिकभारद्वाजो ब्राह्मणो भगवतो पच्‍चस्सोसि। भगवा एतदवोच –

    Evaṃ vutte, bhagavā aggikabhāradvājaṃ brāhmaṇaṃ etadavoca – ‘‘jānāsi pana tvaṃ, brāhmaṇa, vasalaṃ vā vasalakaraṇe vā dhamme’’ti? ‘‘Na khvāhaṃ, bho gotama, jānāmi vasalaṃ vā vasalakaraṇe vā dhamme; sādhu me bhavaṃ gotamo tathā dhammaṃ desetu, yathāhaṃ jāneyyaṃ vasalaṃ vā vasalakaraṇe vā dhamme’’ti. ‘‘Tena hi, brāhmaṇa, suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bho’’ti kho aggikabhāradvājo brāhmaṇo bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca –

    ११६.

    116.

    ‘‘कोधनो उपनाही च, पापमक्खी च यो नरो।

    ‘‘Kodhano upanāhī ca, pāpamakkhī ca yo naro;

    विपन्‍नदिट्ठि मायावी, तं जञ्‍ञा वसलो इति॥

    Vipannadiṭṭhi māyāvī, taṃ jaññā vasalo iti.

    ११७.

    117.

    ‘‘एकजं वा द्विजं 3 वापि, योध पाणं विहिंसति।

    ‘‘Ekajaṃ vā dvijaṃ 4 vāpi, yodha pāṇaṃ vihiṃsati;

    यस्स पाणे दया नत्थि, तं जञ्‍ञा वसलो इति॥

    Yassa pāṇe dayā natthi, taṃ jaññā vasalo iti.

    ११८.

    118.

    ‘‘यो हन्ति परिरुन्धति 5, गामानि निगमानि च।

    ‘‘Yo hanti parirundhati 6, gāmāni nigamāni ca;

    निग्गाहको 7 समञ्‍ञातो, तं जञ्‍ञा वसलो इति॥

    Niggāhako 8 samaññāto, taṃ jaññā vasalo iti.

    ११९.

    119.

    ‘‘गामे वा यदि वा रञ्‍ञे, यं परेसं ममायितं।

    ‘‘Gāme vā yadi vā raññe, yaṃ paresaṃ mamāyitaṃ;

    थेय्या अदिन्‍नमादेति 9, तं जञ्‍ञा वसलो इति॥

    Theyyā adinnamādeti 10, taṃ jaññā vasalo iti.

    १२०.

    120.

    ‘‘यो हवे इणमादाय, चुज्‍जमानो 11 पलायति।

    ‘‘Yo have iṇamādāya, cujjamāno 12 palāyati;

    न हि ते इणमत्थीति, तं जञ्‍ञा वसलो इति॥

    Na hi te iṇamatthīti, taṃ jaññā vasalo iti.

    १२१.

    121.

    ‘‘यो वे किञ्‍चिक्खकम्यता, पन्थस्मिं वजन्तं जनं।

    ‘‘Yo ve kiñcikkhakamyatā, panthasmiṃ vajantaṃ janaṃ;

    हन्त्वा किञ्‍चिक्खमादेति, तं जञ्‍ञा वसलो इति॥

    Hantvā kiñcikkhamādeti, taṃ jaññā vasalo iti.

    १२२.

    122.

    ‘‘अत्तहेतु परहेतु, धनहेतु च 13 यो नरो।

    ‘‘Attahetu parahetu, dhanahetu ca 14 yo naro;

    सक्खिपुट्ठो मुसा ब्रूति, तं जञ्‍ञा वसलो इति॥

    Sakkhipuṭṭho musā brūti, taṃ jaññā vasalo iti.

    १२३.

    123.

    ‘‘यो ञातीनं सखीनं वा, दारेसु पटिदिस्सति।

    ‘‘Yo ñātīnaṃ sakhīnaṃ vā, dāresu paṭidissati;

    साहसा 15 सम्पियेन वा, तं जञ्‍ञा वसलो इति॥

    Sāhasā 16 sampiyena vā, taṃ jaññā vasalo iti.

    १२४.

    124.

    ‘‘यो मातरं पितरं वा, जिण्णकं गतयोब्बनं।

    ‘‘Yo mātaraṃ pitaraṃ vā, jiṇṇakaṃ gatayobbanaṃ;

    पहु सन्तो न भरति, तं जञ्‍ञा वसलो इति॥

    Pahu santo na bharati, taṃ jaññā vasalo iti.

    १२५.

    125.

    ‘‘यो मातरं पितरं वा, भातरं भगिनिं ससुं।

    ‘‘Yo mātaraṃ pitaraṃ vā, bhātaraṃ bhaginiṃ sasuṃ;

    हन्ति रोसेति वाचाय, तं जञ्‍ञा वसलो इति॥

    Hanti roseti vācāya, taṃ jaññā vasalo iti.

    १२६.

    126.

    ‘‘यो अत्थं पुच्छितो सन्तो, अनत्थमनुसासति।

    ‘‘Yo atthaṃ pucchito santo, anatthamanusāsati;

    पटिच्छन्‍नेन मन्तेति, तं जञ्‍ञा वसलो इति॥

    Paṭicchannena manteti, taṃ jaññā vasalo iti.

    १२७.

    127.

    ‘‘यो कत्वा पापकं कम्मं, मा मं जञ्‍ञाति इच्छति 17

    ‘‘Yo katvā pāpakaṃ kammaṃ, mā maṃ jaññāti icchati 18;

    यो पटिच्छन्‍नकम्मन्तो, तं जञ्‍ञा वसलो इति॥

    Yo paṭicchannakammanto, taṃ jaññā vasalo iti.

    १२८.

    128.

    ‘‘यो वे परकुलं गन्त्वा, भुत्वान 19 सुचिभोजनं।

    ‘‘Yo ve parakulaṃ gantvā, bhutvāna 20 sucibhojanaṃ;

    आगतं नप्पटिपूजेति, तं जञ्‍ञा वसलो इति॥

    Āgataṃ nappaṭipūjeti, taṃ jaññā vasalo iti.

    १२९.

    129.

    ‘‘यो ब्राह्मणं समणं वा, अञ्‍ञं वापि वनिब्बकं।

    ‘‘Yo brāhmaṇaṃ samaṇaṃ vā, aññaṃ vāpi vanibbakaṃ;

    मुसावादेन वञ्‍चेति, तं जञ्‍ञा वसलो इति॥

    Musāvādena vañceti, taṃ jaññā vasalo iti.

    १३०.

    130.

    ‘‘यो ब्राह्मणं समणं वा, भत्तकाले उपट्ठिते।

    ‘‘Yo brāhmaṇaṃ samaṇaṃ vā, bhattakāle upaṭṭhite;

    रोसेति वाचा न च देति, तं जञ्‍ञा वसलो इति॥

    Roseti vācā na ca deti, taṃ jaññā vasalo iti.

    १३१.

    131.

    ‘‘असतं योध पब्रूति, मोहेन पलिगुण्ठितो।

    ‘‘Asataṃ yodha pabrūti, mohena paliguṇṭhito;

    किञ्‍चिक्खं निजिगीसानो 21, तं जञ्‍ञा वसलो इति॥

    Kiñcikkhaṃ nijigīsāno 22, taṃ jaññā vasalo iti.

    १३२.

    132.

    ‘‘यो चत्तानं समुक्‍कंसे, परे च मवजानाति 23

    ‘‘Yo cattānaṃ samukkaṃse, pare ca mavajānāti 24;

    निहीनो सेन मानेन, तं जञ्‍ञा वसलो इति॥

    Nihīno sena mānena, taṃ jaññā vasalo iti.

    १३३.

    133.

    ‘‘रोसको कदरियो च, पापिच्छो मच्छरी सठो।

    ‘‘Rosako kadariyo ca, pāpiccho maccharī saṭho;

    अहिरिको अनोत्तप्पी, तं जञ्‍ञा वसलो इति॥

    Ahiriko anottappī, taṃ jaññā vasalo iti.

    १३४.

    134.

    ‘‘यो बुद्धं परिभासति, अथ वा तस्स सावकं।

    ‘‘Yo buddhaṃ paribhāsati, atha vā tassa sāvakaṃ;

    परिब्बाजं 25 गहट्ठं वा, तं जञ्‍ञा वसलो इति॥

    Paribbājaṃ 26 gahaṭṭhaṃ vā, taṃ jaññā vasalo iti.

    १३५.

    135.

    ‘‘यो वे अनरहं 27 सन्तो, अरहं पटिजानाति 28

    ‘‘Yo ve anarahaṃ 29 santo, arahaṃ paṭijānāti 30;

    चोरो सब्रह्मके लोके, एसो खो वसलाधमो॥

    Coro sabrahmake loke, eso kho vasalādhamo.

    १३६.

    136.

    ‘‘एते खो वसला वुत्ता, मया येते पकासिता।

    ‘‘Ete kho vasalā vuttā, mayā yete pakāsitā;

    न जच्‍चा वसलो होति, न जच्‍चा होति ब्राह्मणो।

    Na jaccā vasalo hoti, na jaccā hoti brāhmaṇo;

    कम्मुना 31 वसलो होति, कम्मुना होति ब्राह्मणो॥

    Kammunā 32 vasalo hoti, kammunā hoti brāhmaṇo.

    १३७.

    137.

    ‘‘तदमिनापि जानाथ, यथामेदं 33 निदस्सनं।

    ‘‘Tadamināpi jānātha, yathāmedaṃ 34 nidassanaṃ;

    चण्डालपुत्तो सोपाको 35, मातङ्गो इति विस्सुतो॥

    Caṇḍālaputto sopāko 36, mātaṅgo iti vissuto.

    १३८.

    138.

    ‘‘सो यसं परमं पत्तो 37, मातङ्गो यं सुदुल्‍लभं।

    ‘‘So yasaṃ paramaṃ patto 38, mātaṅgo yaṃ sudullabhaṃ;

    आगच्छुं तस्सुपट्ठानं, खत्तिया ब्राह्मणा बहू॥

    Āgacchuṃ tassupaṭṭhānaṃ, khattiyā brāhmaṇā bahū.

    १३९.

    139.

    ‘‘देवयानं अभिरुय्ह, विरजं सो महापथं।

    ‘‘Devayānaṃ abhiruyha, virajaṃ so mahāpathaṃ;

    कामरागं विराजेत्वा, ब्रह्मलोकूपगो अहु।

    Kāmarāgaṃ virājetvā, brahmalokūpago ahu;

    न नं जाति निवारेसि, ब्रह्मलोकूपपत्तिया॥

    Na naṃ jāti nivāresi, brahmalokūpapattiyā.

    १४०.

    140.

    ‘‘अज्झायककुले जाता, ब्राह्मणा मन्तबन्धवा।

    ‘‘Ajjhāyakakule jātā, brāhmaṇā mantabandhavā;

    ते च पापेसु कम्मेसु, अभिण्हमुपदिस्सरे॥

    Te ca pāpesu kammesu, abhiṇhamupadissare.

    १४१.

    141.

    ‘‘दिट्ठेव धम्मे गारय्हा, सम्पराये च दुग्गति।

    ‘‘Diṭṭheva dhamme gārayhā, samparāye ca duggati;

    न ने जाति निवारेति, दुग्गत्या 39 गरहाय वा॥

    Na ne jāti nivāreti, duggatyā 40 garahāya vā.

    १४२.

    142.

    ‘‘न जच्‍चा वसलो होति, न जच्‍चा होति ब्राह्मणो।

    ‘‘Na jaccā vasalo hoti, na jaccā hoti brāhmaṇo;

    कम्मुना वसलो होति, कम्मुना होति ब्राह्मणो’’ति॥

    Kammunā vasalo hoti, kammunā hoti brāhmaṇo’’ti.

    एवं वुत्ते, अग्गिकभारद्वाजो ब्राह्मणो भगवन्तं एतदवोच – ‘‘अभिक्‍कन्तं, भो गोतम…पे॰… उपासकं मं भवं गोतमो धारेतु अज्‍जतग्गे पाणुपेतं सरणं गत’’न्ति।

    Evaṃ vutte, aggikabhāradvājo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.

    वसलसुत्तं सत्तमं निट्ठितं।

    Vasalasuttaṃ sattamaṃ niṭṭhitaṃ.







    Footnotes:
    1. अत्रेव (स्या॰ क॰)
    2. atreva (syā. ka.)
    3. दिजं (पी॰)
    4. dijaṃ (pī.)
    5. उपरुन्धेति (स्या॰), उपरुन्धति (क॰)
    6. uparundheti (syā.), uparundhati (ka.)
    7. निग्घातको (?)
    8. nigghātako (?)
    9. अदिन्‍नं आदियति (सी॰ पी॰)
    10. adinnaṃ ādiyati (sī. pī.)
    11. भुञ्‍जमानो (?)
    12. bhuñjamāno (?)
    13. धनहेतु व (क॰)
    14. dhanahetu va (ka.)
    15. सहसा (सी॰ स्या॰)
    16. sahasā (sī. syā.)
    17. विभ॰ ८९४ पस्सितब्बं
    18. vibha. 894 passitabbaṃ
    19. सुत्वा च (स्या॰ क॰)
    20. sutvā ca (syā. ka.)
    21. निजिगिंसानो (सी॰ स्या॰ कं॰ पी॰)
    22. nijigiṃsāno (sī. syā. kaṃ. pī.)
    23. मवजानति (सी॰ स्या॰ पी॰)
    24. mavajānati (sī. syā. pī.)
    25. परिब्बजं (क॰), परिब्बाजकं (स्या॰ कं॰)
    26. paribbajaṃ (ka.), paribbājakaṃ (syā. kaṃ.)
    27. अनरहा (सी॰ पी॰)
    28. पटिजानति (सी॰ स्या॰ पी॰)
    29. anarahā (sī. pī.)
    30. paṭijānati (sī. syā. pī.)
    31. कम्मना (सी॰ पी॰)
    32. kammanā (sī. pī.)
    33. यथापेदं (क॰)
    34. yathāpedaṃ (ka.)
    35. सपाको (?)
    36. sapāko (?)
    37. सो यसप्परमप्पत्तो (स्या॰ क॰)
    38. so yasapparamappatto (syā. ka.)
    39. दुग्गच्‍चा (सी॰ स्या॰ कं॰ पी॰)
    40. duggaccā (sī. syā. kaṃ. pī.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / सुत्तनिपात-अट्ठकथा • Suttanipāta-aṭṭhakathā / ७. अग्गिकभारद्वाजसुत्तवण्णना • 7. Aggikabhāradvājasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact