| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៩. វាសិជដសុត្តវណ្ណនា
9. Vāsijaṭasuttavaṇṇanā
១០១. អត្ថស្សាតិ ហិតស្ស។ អសាធិកា ‘‘ភាវនានុយោគំ អននុយុត្តស្សា’’តិ អននុយុត្តស្ស វុត្តត្តា។ ឥតរាតិ សុក្កបក្ខឧបមា។ សាធិកា ភាវនាយោគស្ស អនុយុត្តត្តា។ តញ្ហិ តស្ស សាធិកា វេទិតព្ពា។ សម្ភាវនត្ថេតិ បរមត្ថសម្ភាវនេ។ ឯវញ្ហិ កណ្ហបក្ខេបិ អបិសទ្ទគ្គហណំ សមត្ថិតំ ហោតិ។ សម្ភាវនត្ថេតិ វា បរិកប្បនត្ថេតិ អត្ថោ។ សង្ខាតព្ពេ អត្ថេ អនិយមតោ វុច្ចមានេ សង្ខាតោ អនិយមត្ថោ វាសទ្ទោ វត្តព្ពោតិ ‘‘អដ្ឋ វា’’តិអាទិ វុត្តំ។ ឩនាធិកានីតិ ឩនានិបិ អធិកានិបិ កិញ្ចាបិ ហោន្តិ, ឯកំសោ បន គហេតព្ពោតិ ‘‘អដ្ឋ វា ទស វា ទ្វាទស វា’’តិ វុត្តំ។ ឯវំ វចនំ សន្ធាយ ‘‘វចនសិលិដ្ឋតាយា’’តិអាទិ វុត្តំ។ បាទនខសិខាហិ អកោបនវសេន សម្មា អធិសយិតានិ។ ឧតុន្តិ ឧណ្ហឧតុំ កាយុស្មាវសេន។ តេនាហ ‘‘ឧស្មីកតានី’’តិ។ ភាវិតានីតិ កុក្កុដវាសនាយ វាសិតានិ។ សម្មាអធិសយនាទិតិវិធកិរិយាករណេន ឥមំ អប្បមាទំ កត្វា។ សោត្ថិនា អភិនិព្ភិជ្ជិតុន្តិ អនន្តរាយេន តតោ និក្ខមិតុំ។ ឥទានិ តមត្ថំ វិវរន្តោ ‘‘តេ ហី’’តិអាទិមាហ។ សយម្បីតិ អណ្ឌានិ។ បរិណាមន្តិ បរិបក្កំ ពហិនិក្ខមនយោគ្គតំ។
101.Atthassāti hitassa. Asādhikā ‘‘bhāvanānuyogaṃ ananuyuttassā’’ti ananuyuttassa vuttattā. Itarāti sukkapakkhaupamā. Sādhikā bhāvanāyogassa anuyuttattā. Tañhi tassa sādhikā veditabbā. Sambhāvanattheti paramatthasambhāvane. Evañhi kaṇhapakkhepi apisaddaggahaṇaṃ samatthitaṃ hoti. Sambhāvanattheti vā parikappanattheti attho. Saṅkhātabbe atthe aniyamato vuccamāne saṅkhāto aniyamattho vāsaddo vattabboti ‘‘aṭṭha vā’’tiādi vuttaṃ. Ūnādhikānīti ūnānipi adhikānipi kiñcāpi honti, ekaṃso pana gahetabboti ‘‘aṭṭha vā dasa vā dvādasa vā’’ti vuttaṃ. Evaṃ vacanaṃ sandhāya ‘‘vacanasiliṭṭhatāyā’’tiādi vuttaṃ. Pādanakhasikhāhi akopanavasena sammā adhisayitāni. Utunti uṇhautuṃ kāyusmāvasena. Tenāha ‘‘usmīkatānī’’ti. Bhāvitānīti kukkuṭavāsanāya vāsitāni. Sammāadhisayanāditividhakiriyākaraṇena imaṃ appamādaṃ katvā. Sotthinā abhinibbhijjitunti anantarāyena tato nikkhamituṃ. Idāni tamatthaṃ vivaranto ‘‘te hī’’tiādimāha. Sayampīti aṇḍāni. Pariṇāmanti paripakkaṃ bahinikkhamanayoggataṃ.
តន្តិ ឱបម្មសម្បដិបាទនំ។ ឯវន្តិ ឥទានិ វុច្ចមានាការេន។ អត្ថេនាតិ ឧបមេយ្យត្ថេន។ សំសន្ទិត្វា សម្មា យោជេត្វា។ សម្បយុត្តធម្មវសេន ញាណស្ស តិក្ខាទិភាវោ វេទិតព្ពោ។ ញាណស្ស ហិ សភាវតោ សតិនេបក្កតោ ច តិក្ខភាវោ, សមាធិវសេន សូរភាវោ, សទ្ធាវសេន វិប្បសន្នភាវោ , វីរិយវសេន បរិណាមភាវោ។ បរិណាមកាលោតិ ពលវវិបស្សនាកាលោ។ វឌ្ឍិតកាលោតិ វុដ្ឋានគាមិនិវិបស្សនាកាលោ។ អនុលោមដ្ឋានស្ស ហិ វិបស្សនា គហិតគព្ភា នាម តទា មគ្គគព្ភស្ស គហិតត្តា។ តជ្ជាតិកន្តិ តស្ស វិបស្សនានុយោគស្ស អនុរូបំ។ សត្ថាបិ គាថាយ អវិជ្ជណ្ឌកោសំ បហរតិ ភិន្ទាបេតិ។
Tanti opammasampaṭipādanaṃ. Evanti idāni vuccamānākārena. Atthenāti upameyyatthena. Saṃsanditvā sammā yojetvā. Sampayuttadhammavasena ñāṇassa tikkhādibhāvo veditabbo. Ñāṇassa hi sabhāvato satinepakkato ca tikkhabhāvo, samādhivasena sūrabhāvo, saddhāvasena vippasannabhāvo , vīriyavasena pariṇāmabhāvo. Pariṇāmakāloti balavavipassanākālo. Vaḍḍhitakāloti vuṭṭhānagāminivipassanākālo. Anulomaṭṭhānassa hi vipassanā gahitagabbhā nāma tadā maggagabbhassa gahitattā. Tajjātikanti tassa vipassanānuyogassa anurūpaṃ. Satthāpi gāthāya avijjaṇḍakosaṃ paharati bhindāpeti.
ឱលម្ពកសង្ខាតន្តិ ឱលម្ពកសុត្តសង្ខាតំ។ បលន្តិ តស្ស សុត្តស្ស នាមំ។ ធារេត្វាតិ ទារូនំ ហេយ្យាទិជាននត្ថំ ឧបនេត្វា។ ទារូនំ គណ្ឌំ ហរតីតិ បលគណ្ឌោតិ ឯតេន បលេន គណ្ឌហារោ ‘‘បលគណ្ឌោ’’តិ បច្ឆិមបទេ ឧត្តរបទលោបេន និទ្ទេសោតិ ទស្សេតិ។ គហណដ្ឋានេតិ ហត្ថេន គហេតព្ពដ្ឋានេ។ សម្មទេវ ខេបីយន្តិ ឯតេន កាយទុច្ចរិតាទីនីតិ សង្ខេបោ, តេន។ វិបស្សនំ អនុយុញ្ជន្តស្ស បុគ្គលស្សេវ ទិវសេ ទិវសេ អាសវានំ បរិក្ខយោ ឥធ ‘‘វិបស្សនាយានិសំសោ’’តិ អធិប្បេតោ។ ហេមន្តិកេន ករណភូតេន។ ភុម្មត្ថេ វា ឯតំ ករណវចនំ, ហេមន្តិកេតិ អត្ថោ។ បដិប្បស្សម្ភន្តីតិ បដិប្បស្សទ្ធផលានិ ហោន្តិ។ តេនាហ ‘‘បូតិកានិ ភវន្តី’’តិ។
Olambakasaṅkhātanti olambakasuttasaṅkhātaṃ. Palanti tassa suttassa nāmaṃ. Dhāretvāti dārūnaṃ heyyādijānanatthaṃ upanetvā. Dārūnaṃ gaṇḍaṃ haratīti palagaṇḍoti etena palena gaṇḍahāro ‘‘palagaṇḍo’’ti pacchimapade uttarapadalopena niddesoti dasseti. Gahaṇaṭṭhāneti hatthena gahetabbaṭṭhāne. Sammadeva khepīyanti etena kāyaduccaritādīnīti saṅkhepo, tena. Vipassanaṃ anuyuñjantassa puggalasseva divase divase āsavānaṃ parikkhayo idha ‘‘vipassanāyānisaṃso’’ti adhippeto. Hemantikena karaṇabhūtena. Bhummatthe vā etaṃ karaṇavacanaṃ, hemantiketi attho. Paṭippassambhantīti paṭippassaddhaphalāni honti. Tenāha ‘‘pūtikāni bhavantī’’ti.
មហាសមុទ្ទោ វិយ សាសនំ សភាវគម្ភីរភាវតោ។ នាវា វិយ យោគាវចរោ មហោឃុត្តរណតោ។ បរិយាទានំ វិយាតិ បរិតោ អបរិបូរណំ វិយ។ ខជ្ជមានានន្តិ សង្ខាទន្តេន វិយ ឧទកេន ខេបិយមានានំ ពន្ធនានំ។ តនុភាវោតិ បរិយុដ្ឋានុប្បត្តិយា អសមត្ថតាយ ទុព្ពលភាវោ។ វិបស្សនាញាណបីតិបាមោជ្ជេហីតិ វិបស្សនាញាណសមុដ្ឋិតេហិ បីតិបាមោជ្ជេហិ។ ឱក្ខាយមានេ បក្ខាយមានេតិ វិវិធបដិបត្តិយា ឧក្ខាយមានេ បដិសង្ខានុបស្សនាយ បក្ខាយមានេ។ ទុព្ពលតា ទីបិតា ‘‘អប្បកសិរេនេវ សំយោជនានិ បដិប្បស្សម្ភន្តិ, បូតិកានិ ភវន្តី’’តិ វុត្តត្តា។
Mahāsamuddo viya sāsanaṃ sabhāvagambhīrabhāvato. Nāvā viya yogāvacaro mahoghuttaraṇato. Pariyādānaṃ viyāti parito aparipūraṇaṃ viya. Khajjamānānanti saṅkhādantena viya udakena khepiyamānānaṃ bandhanānaṃ. Tanubhāvoti pariyuṭṭhānuppattiyā asamatthatāya dubbalabhāvo. Vipassanāñāṇapītipāmojjehīti vipassanāñāṇasamuṭṭhitehi pītipāmojjehi. Okkhāyamāne pakkhāyamāneti vividhapaṭipattiyā ukkhāyamāne paṭisaṅkhānupassanāya pakkhāyamāne. Dubbalatā dīpitā ‘‘appakasireneva saṃyojanāni paṭippassambhanti, pūtikāni bhavantī’’ti vuttattā.
វាសិជដសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Vāsijaṭasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៩. វាសិជដសុត្តំ • 9. Vāsijaṭasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៩. វាសិជដសុត្តវណ្ណនា • 9. Vāsijaṭasuttavaṇṇanā
