| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
៧. វស្សការសុត្តវណ្ណនា
7. Vassakārasuttavaṇṇanā
១៨៧. សត្តមេ វស្សការោ ព្រាហ្មណោ មគធមហាមត្តោតិ ឯត្ថ វស្សការោតិ តស្ស ព្រាហ្មណស្ស នាមំ។ មហតិយា ឥស្សរិយមត្តាយ សមន្នាគតោ មហាមត្តោ។ ឥស្សរិយមត្តាយាតិ ច ឥស្សរិយប្បមាណេនាតិ អត្ថោ, ឥស្សរិយេន ចេវ វិត្តូបករណេន ចាតិ ឯវំ វា ឯត្ថ អត្ថោ ទដ្ឋព្ពោ, ឧបភោគូបករណានិបិ ហិ លោកេ ‘‘មត្តា’’តិ វុច្ចន្តិ។ មគធរញ្ញោ, មគធរដ្ឋេ វា មហាមត្តោតិ មគធមហាមត្តោ។ តុទិសញ្ញិតោ គាមោ និវាសោ ឯតស្សាតិ តោទេយ្យោ។ តេនេវាហ ‘‘តុទិគាមវាសិកស្សា’’តិ។ តុទិគាមវាសិតា ចស្ស តត្ថ អធិបតិភាវេនាតិ ទដ្ឋព្ពា។ សោ ហិ តំ គាមំ សោណទណ្ឌោ វិយ, ចម្បំ កូដទន្តោ វិយ, ខាណុមតំ អធិបតិភាវេន អជ្ឈាវសតិ។ មហទ្ធនោ ហោតិ បញ្ចចត្តាលីសកោដិវិភវោ។ បរិសតីតិ បរិសាយំ, ជនសមូហេតិ អត្ថោ។ តេនាហ ‘‘សន្និបតិតាយ បរិសាយា’’តិ។ អភិប្បសន្នោតិ ឯត្ថ អភិក្កមនត្ថោ អភិ-សទ្ទោតិ អាហ ‘‘អតិក្កម្ម បសន្នោ’’តិ, បសាទនីយំ ឋានំ អតិក្កមិត្វា អប្បសាទនីយដ្ឋានេ បសន្នោតិ អធិប្បាយោ។ តំ តំ កិច្ចំ អត្ថំ បស្សតីតិ អត្ថទសា, អលំ សមត្ថា បដិពលា អត្ថទសា អលមត្ថទសា, អលមត្ថទសេ អតិសយន្តីតិ អលមត្ថទសតរា។ តេនាហ ‘‘អត្ថេ បស្សិតុំ សមត្ថា’’តិអាទិ។ នេវ សប្បុរិសំ ន អសប្បុរិសំ ជានាតិ សប្បុរិសធម្មានំ អសប្បុរិសធម្មានញ្ច យាថាវតោ អជាននតោ។ សេសមេត្ថ ឧត្តានមេវ។
187. Sattame vassakāro brāhmaṇo magadhamahāmattoti ettha vassakāroti tassa brāhmaṇassa nāmaṃ. Mahatiyā issariyamattāya samannāgato mahāmatto. Issariyamattāyāti ca issariyappamāṇenāti attho, issariyena ceva vittūpakaraṇena cāti evaṃ vā ettha attho daṭṭhabbo, upabhogūpakaraṇānipi hi loke ‘‘mattā’’ti vuccanti. Magadharañño, magadharaṭṭhe vā mahāmattoti magadhamahāmatto. Tudisaññito gāmo nivāso etassāti todeyyo. Tenevāha ‘‘tudigāmavāsikassā’’ti. Tudigāmavāsitā cassa tattha adhipatibhāvenāti daṭṭhabbā. So hi taṃ gāmaṃ soṇadaṇḍo viya, campaṃ kūṭadanto viya, khāṇumataṃ adhipatibhāvena ajjhāvasati. Mahaddhano hoti pañcacattālīsakoṭivibhavo. Parisatīti parisāyaṃ, janasamūheti attho. Tenāha ‘‘sannipatitāya parisāyā’’ti. Abhippasannoti ettha abhikkamanattho abhi-saddoti āha ‘‘atikkamma pasanno’’ti, pasādanīyaṃ ṭhānaṃ atikkamitvā appasādanīyaṭṭhāne pasannoti adhippāyo. Taṃ taṃ kiccaṃ atthaṃ passatīti atthadasā, alaṃ samatthā paṭibalā atthadasā alamatthadasā, alamatthadase atisayantīti alamatthadasatarā. Tenāha ‘‘atthe passituṃ samatthā’’tiādi. Neva sappurisaṃ na asappurisaṃ jānāti sappurisadhammānaṃ asappurisadhammānañca yāthāvato ajānanato. Sesamettha uttānameva.
វស្សការសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Vassakārasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៧. វស្សការសុត្តំ • 7. Vassakārasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៧. វស្សការសុត្តវណ្ណនា • 7. Vassakārasuttavaṇṇanā
