| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
වස්‌සං අනුපගන්‌තබ්‌බට්‌ඨානකථාවණ්‌ණනා
Vassaṃ anupagantabbaṭṭhānakathāvaṇṇanā
204. සෙය්‍යථාපි පිසාචිල්‌ලිකාති එත්‌ථ පිසාචා එව පිසාචිල්‌ලිකා, පිසාචදාරකාතිපි වදන්‌ති. පවිසනද්‌වාරං යොජෙත්‌වාති සකවාටබද්‌ධමෙව යොජෙත්‌වා. පඤ්‌චන්‌නං ඡදනානන්‌ති තිණපණ්‌ණඉට්‌ඨකසිලාසුධාසඞ්‌ඛාතානං පඤ්‌චන්‌නං ඡදනානං. ඉදඤ්‌ච යෙභුය්‍යෙන වුත්‌තන්‌ති වෙදිතබ්‌බං රුක්‌ඛාදීසු පදරච්‌ඡදනායපි කුටිකාය වස්‌සූපගමනස්‌ස වුත්‌තත්‌තා. න, භික්‌ඛවෙ, අසෙනාසනිකෙන වස්‌සං උපගන්‌තබ්‌බන්‌ති වචීභෙදං කත්‌වා වස්‌සූපගමනං සන්‌ධායෙව පටික්‌ඛෙපො, න ආලයකරණවසෙන උපගමනං සන්‌ධායාති වදන්‌ති. පාළියං පන අවිසෙසෙන වුත්‌තත්‌තා අට්‌ඨකථායඤ්‌ච දුතියපාරාජිකසංවණ්‌ණනායං (පාරා. අට්‌ඨ. 1.84) ‘‘වස්‌සං උපගච්‌ඡන්‌තෙන හි නාලකපටිපදං පටිපන්‌නෙනපි පඤ්‌චන්‌නං ඡදනානං අඤ්‌ඤතරෙන ඡන්‌නෙයෙව සද්‌වාරබන්‌ධෙ සෙනාසනෙ උපගන්‌තබ්‌බං. තස්‌මා වස්‌සකාලෙ සචෙ සෙනාසනං ලභති, ඉච්‌චෙතං කුසලං. නො චෙ ලභති, හත්‌ථකම්‌මං පරියෙසිත්‌වාපි කාතබ්‌බං. හත්‌ථකම්‌මං අලභන්‌තෙන සාමම්‌පි කාතබ්‌බං, න ත්‌වෙව අසෙනාසනිකෙන වස්‌සං උපගන්‌තබ්‌බ’’න්‌ති දළ්‌හං කත්‌වා වුත්‌තත්‌තා අසෙනාසනිකස්‌ස නාවාදිං විනා අඤ්‌ඤත්‌ථ ආලයො න වට්‌ටතීති අම්‌හාකං ඛන්‌ති. නාවාසත්‌ථවජෙසුයෙව හි ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, නාවාය වස්‌සං උපගන්‌තු’’න්‌තිආදිනා සති අසති වා සෙනාසනෙ වස්‌සූපගමනස්‌ස විසුං අනුඤ්‌ඤාතත්‌තා ‘‘න, භික්‌ඛවෙ, අසෙනාසනිකෙන වස්‌සං උපගන්‌තබ්‌බ’’න්‌ති අයං පටික්‌ඛෙපො තත්‌ථ න ලබ්‌භතීති අසති සෙනාසනෙ ආලයවසෙනපි නාවාදීසු උපගමනං වුත්‌තං. ටඞ්‌කිතමඤ්‌චො නාම දීඝෙ මඤ්‌චපාදෙ මජ්‌ඣෙ විජ්‌ඣිත්‌වා අටනියො පවෙසෙත්‌වා කතො මඤ්‌චො. තස්‌ස ඉදං උපරි ඉදං හෙට්‌ඨාති නත්‌ථි, පරිවත්‌තෙත්‌වා අත්‌ථතොපි තාදිසොව හොති, තං සුසානෙ දෙවට්‌ඨානෙ ච ඨපෙන්‌ති, චතුන්‌නං පාසාණානං උපරි පාසාණං අත්‌ථරිත්‌වා කතං ගෙහම්‌පි ‘‘ටඞ්‌කිතමඤ්‌චො’’ති වුච්‌චති.
204.Seyyathāpipisācillikāti ettha pisācā eva pisācillikā, pisācadārakātipi vadanti. Pavisanadvāraṃ yojetvāti sakavāṭabaddhameva yojetvā. Pañcannaṃ chadanānanti tiṇapaṇṇaiṭṭhakasilāsudhāsaṅkhātānaṃ pañcannaṃ chadanānaṃ. Idañca yebhuyyena vuttanti veditabbaṃ rukkhādīsu padaracchadanāyapi kuṭikāya vassūpagamanassa vuttattā. Na, bhikkhave, asenāsanikena vassaṃ upagantabbanti vacībhedaṃ katvā vassūpagamanaṃ sandhāyeva paṭikkhepo, na ālayakaraṇavasena upagamanaṃ sandhāyāti vadanti. Pāḷiyaṃ pana avisesena vuttattā aṭṭhakathāyañca dutiyapārājikasaṃvaṇṇanāyaṃ (pārā. aṭṭha. 1.84) ‘‘vassaṃ upagacchantena hi nālakapaṭipadaṃ paṭipannenapi pañcannaṃ chadanānaṃ aññatarena channeyeva sadvārabandhe senāsane upagantabbaṃ. Tasmā vassakāle sace senāsanaṃ labhati, iccetaṃ kusalaṃ. No ce labhati, hatthakammaṃ pariyesitvāpi kātabbaṃ. Hatthakammaṃ alabhantena sāmampi kātabbaṃ, na tveva asenāsanikena vassaṃ upagantabba’’nti daḷhaṃ katvā vuttattā asenāsanikassa nāvādiṃ vinā aññattha ālayo na vaṭṭatīti amhākaṃ khanti. Nāvāsatthavajesuyeva hi ‘‘anujānāmi, bhikkhave, nāvāya vassaṃ upagantu’’ntiādinā sati asati vā senāsane vassūpagamanassa visuṃ anuññātattā ‘‘na, bhikkhave, asenāsanikena vassaṃ upagantabba’’nti ayaṃ paṭikkhepo tattha na labbhatīti asati senāsane ālayavasenapi nāvādīsu upagamanaṃ vuttaṃ. Ṭaṅkitamañco nāma dīghe mañcapāde majjhe vijjhitvā aṭaniyo pavesetvā kato mañco. Tassa idaṃ upari idaṃ heṭṭhāti natthi, parivattetvā atthatopi tādisova hoti, taṃ susāne devaṭṭhāne ca ṭhapenti, catunnaṃ pāsāṇānaṃ upari pāsāṇaṃ attharitvā kataṃ gehampi ‘‘ṭaṅkitamañco’’ti vuccati.
වස්‌සං අනුපගන්‌තබ්‌බට්‌ඨානකථාවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Vassaṃ anupagantabbaṭṭhānakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවග්‌ගපාළි • Mahāvaggapāḷi / 116. වස්‌සං අනුපගන්‌තබ්‌බට්‌ඨානානි • 116. Vassaṃ anupagantabbaṭṭhānāni
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvagga-aṭṭhakathā / වජාදීසුවස්‌සූපගමනකථා • Vajādīsuvassūpagamanakathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / වජාදීසු වස්‌සූපගමනකථාවණ්‌ණනා • Vajādīsu vassūpagamanakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 116. වස්‌සං අනුපගන්‌තබ්‌බට්‌ඨානකථා • 116. Vassaṃ anupagantabbaṭṭhānakathā
