Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi |
१०८. वस्सानेचारिकापटिक्खेपादिकथा
108. Vassānecārikāpaṭikkhepādikathā
१८५. आपत्ति वेदितब्बाति अनपेक्खगमनेन उपचारातिक्कमे सापेक्खगमनेन अञ्ञत्थ अरुणुट्ठापने आपत्ति वेदितब्बा। विहारगणनाय आपत्तियो वेदितब्बाति एत्थ वस्सूपनायिकदिवसे वस्सं अनुपगन्तुकामताचित्तेन विहारं अतिक्कमेय्य, विहारगणनाय आपत्तियो वेदितब्बा। तमेवत्थं वित्थारेन्तो आह ‘‘सचे ही’’तिआदि। तं दिवसन्ति तस्मिं वस्सूपगमनदिवसे। सतं आपत्तियोति एत्थ सतन्ति सङ्ख्यापधानत्ता एकवचनन्ति सद्दसत्थेसु वुत्तं । एका एव आपत्तीति अत्तनो विहारस्स अतिक्कमनेयेव एका एव आपत्ति। केनचि अन्तरायेन अनुपगतेनाति सम्बन्धो।
185.Āpatti veditabbāti anapekkhagamanena upacārātikkame sāpekkhagamanena aññattha aruṇuṭṭhāpane āpatti veditabbā. Vihāragaṇanāya āpattiyo veditabbāti ettha vassūpanāyikadivase vassaṃ anupagantukāmatācittena vihāraṃ atikkameyya, vihāragaṇanāya āpattiyo veditabbā. Tamevatthaṃ vitthārento āha ‘‘sace hī’’tiādi. Taṃ divasanti tasmiṃ vassūpagamanadivase. Sataṃ āpattiyoti ettha satanti saṅkhyāpadhānattā ekavacananti saddasatthesu vuttaṃ . Ekā eva āpattīti attano vihārassa atikkamaneyeva ekā eva āpatti. Kenaci antarāyena anupagatenāti sambandho.
वस्सनामो इमस्सत्थीति वस्सोति वचनत्थं दस्सेन्तो आह ‘‘वस्सनामक’’न्ति। ‘‘पठमं मास’’न्ति इमिना अञ्ञपदस्स सरूपं दस्सेति। पठमं मासन्ति चतूसु वस्समासेसु पठमं मासं। उक्कड्ढितुकामोति उपरि कड्ढितुकामो। आसळ्हीमासमेव, न सावणमासन्ति अत्थो। जुण्हसद्दो चन्दपभायुत्तो मासोति आह ‘‘मासे’’ति। चन्दपभायुत्तो मासोति आह ‘‘मासे’’ति। चन्दपभायुत्तो हि मासो जोतति दिप्पतीति जुण्होति वुच्चति। तस्मा ‘‘मासे’’ति सामञ्ञतो वुत्तेपि पुण्णमियुत्तो मासोव गहेतब्बो। काचि परिहानि नामाति किञ्चि सीलादीनं हायनं नाम। अञ्ञस्मिम्पीति वस्सूपगमनतो अञ्ञस्मिम्पि। धम्मिकेति धम्मेन युत्ते।
Vassanāmo imassatthīti vassoti vacanatthaṃ dassento āha ‘‘vassanāmaka’’nti. ‘‘Paṭhamaṃ māsa’’nti iminā aññapadassa sarūpaṃ dasseti. Paṭhamaṃ māsanti catūsu vassamāsesu paṭhamaṃ māsaṃ. Ukkaḍḍhitukāmoti upari kaḍḍhitukāmo. Āsaḷhīmāsameva, na sāvaṇamāsanti attho. Juṇhasaddo candapabhāyutto māsoti āha ‘‘māse’’ti. Candapabhāyutto māsoti āha ‘‘māse’’ti. Candapabhāyutto hi māso jotati dippatīti juṇhoti vuccati. Tasmā ‘‘māse’’ti sāmaññato vuttepi puṇṇamiyutto māsova gahetabbo. Kāci parihāni nāmāti kiñci sīlādīnaṃ hāyanaṃ nāma. Aññasmimpīti vassūpagamanato aññasmimpi. Dhammiketi dhammena yutte.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महावग्गपाळि • Mahāvaggapāḷi / १०८. वस्साने चारिकापटिक्खेपादि • 108. Vassāne cārikāpaṭikkhepādi
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महावग्ग-अट्ठकथा • Mahāvagga-aṭṭhakathā / वस्सानेचारिकापटिक्खेपादिकथा • Vassānecārikāpaṭikkhepādikathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / वस्साने चारिकापटिक्खेपादिकथावण्णना • Vassāne cārikāpaṭikkhepādikathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / वस्सानेचारिकापटिक्खेपादिकथावण्णना • Vassānecārikāpaṭikkhepādikathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / वस्सूपनायिकअनुजाननकथादिवण्णना • Vassūpanāyikaanujānanakathādivaṇṇanā