Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi |
๑๐๘. วสฺสาเนจาริกาปฎิเกฺขปาทิกถา
108. Vassānecārikāpaṭikkhepādikathā
๑๘๕. อาปตฺติ เวทิตพฺพาติ อนเปกฺขคมเนน อุปจาราติกฺกเม สาเปกฺขคมเนน อญฺญตฺถ อรุณุฎฺฐาปเน อาปตฺติ เวทิตพฺพาฯ วิหารคณนาย อาปตฺติโย เวทิตพฺพาติ เอตฺถ วสฺสูปนายิกทิวเส วสฺสํ อนุปคนฺตุกามตาจิเตฺตน วิหารํ อติกฺกเมยฺย, วิหารคณนาย อาปตฺติโย เวทิตพฺพาฯ ตเมวตฺถํ วิตฺถาเรโนฺต อาห ‘‘สเจ หี’’ติอาทิฯ ตํ ทิวสนฺติ ตสฺมิํ วสฺสูปคมนทิวเสฯ สตํ อาปตฺติโยติ เอตฺถ สตนฺติ สงฺขฺยาปธานตฺตา เอกวจนนฺติ สทฺทสเตฺถสุ วุตฺตํ ฯ เอกา เอว อาปตฺตีติ อตฺตโน วิหารสฺส อติกฺกมเนเยว เอกา เอว อาปตฺติฯ เกนจิ อนฺตราเยน อนุปคเตนาติ สมฺพโนฺธฯ
185.Āpatti veditabbāti anapekkhagamanena upacārātikkame sāpekkhagamanena aññattha aruṇuṭṭhāpane āpatti veditabbā. Vihāragaṇanāya āpattiyo veditabbāti ettha vassūpanāyikadivase vassaṃ anupagantukāmatācittena vihāraṃ atikkameyya, vihāragaṇanāya āpattiyo veditabbā. Tamevatthaṃ vitthārento āha ‘‘sace hī’’tiādi. Taṃ divasanti tasmiṃ vassūpagamanadivase. Sataṃ āpattiyoti ettha satanti saṅkhyāpadhānattā ekavacananti saddasatthesu vuttaṃ . Ekā eva āpattīti attano vihārassa atikkamaneyeva ekā eva āpatti. Kenaci antarāyena anupagatenāti sambandho.
วสฺสนาโม อิมสฺสตฺถีติ วโสฺสติ วจนตฺถํ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘วสฺสนามก’’นฺติฯ ‘‘ปฐมํ มาส’’นฺติ อิมินา อญฺญปทสฺส สรูปํ ทเสฺสติฯ ปฐมํ มาสนฺติ จตูสุ วสฺสมาเสสุ ปฐมํ มาสํฯ อุกฺกฑฺฒิตุกาโมติ อุปริ กฑฺฒิตุกาโมฯ อาสฬฺหีมาสเมว, น สาวณมาสนฺติ อโตฺถฯ ชุณฺหสโทฺท จนฺทปภายุโตฺต มาโสติ อาห ‘‘มาเส’’ติฯ จนฺทปภายุโตฺต มาโสติ อาห ‘‘มาเส’’ติฯ จนฺทปภายุโตฺต หิ มาโส โชตติ ทิปฺปตีติ ชุโณฺหติ วุจฺจติฯ ตสฺมา ‘‘มาเส’’ติ สามญฺญโต วุเตฺตปิ ปุณฺณมิยุโตฺต มาโสว คเหตโพฺพฯ กาจิ ปริหานิ นามาติ กิญฺจิ สีลาทีนํ หายนํ นามฯ อญฺญสฺมิมฺปีติ วสฺสูปคมนโต อญฺญสฺมิมฺปิฯ ธมฺมิเกติ ธเมฺมน ยุเตฺตฯ
Vassanāmo imassatthīti vassoti vacanatthaṃ dassento āha ‘‘vassanāmaka’’nti. ‘‘Paṭhamaṃ māsa’’nti iminā aññapadassa sarūpaṃ dasseti. Paṭhamaṃ māsanti catūsu vassamāsesu paṭhamaṃ māsaṃ. Ukkaḍḍhitukāmoti upari kaḍḍhitukāmo. Āsaḷhīmāsameva, na sāvaṇamāsanti attho. Juṇhasaddo candapabhāyutto māsoti āha ‘‘māse’’ti. Candapabhāyutto māsoti āha ‘‘māse’’ti. Candapabhāyutto hi māso jotati dippatīti juṇhoti vuccati. Tasmā ‘‘māse’’ti sāmaññato vuttepi puṇṇamiyutto māsova gahetabbo. Kāci parihāni nāmāti kiñci sīlādīnaṃ hāyanaṃ nāma. Aññasmimpīti vassūpagamanato aññasmimpi. Dhammiketi dhammena yutte.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวคฺคปาฬิ • Mahāvaggapāḷi / ๑๐๘. วสฺสาเน จาริกาปฎิเกฺขปาทิ • 108. Vassāne cārikāpaṭikkhepādi
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวคฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvagga-aṭṭhakathā / วสฺสาเนจาริกาปฎิเกฺขปาทิกถา • Vassānecārikāpaṭikkhepādikathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / วสฺสาเน จาริกาปฎิเกฺขปาทิกถาวณฺณนา • Vassāne cārikāpaṭikkhepādikathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / วสฺสาเนจาริกาปฎิเกฺขปาทิกถาวณฺณนา • Vassānecārikāpaṭikkhepādikathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / วสฺสูปนายิกอนุชานนกถาทิวณฺณนา • Vassūpanāyikaanujānanakathādivaṇṇanā