| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / มหาวิภงฺค • Mahāvibhaṅga |
๔. วสฺสิกสาฎิกสิกฺขาปทํ
4. Vassikasāṭikasikkhāpadaṃ
๖๒๖. เตน สมเยน พุโทฺธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ เตน โข ปน สมเยน ภควตา ภิกฺขูนํ วสฺสิกสาฎิกา อนุญฺญาตา โหติฯ ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู – ‘‘ภควตา วสฺสิกสาฎิกา อนุญฺญาตา’’ติ, ปฎิกเจฺจว 1 วสฺสิกสาฎิกจีวรํ ปริเยสนฺติ, ปฎิกเจฺจว กตฺวา นิวาเสนฺติ, ชิณฺณาย วสฺสิกสาฎิกาย นคฺคา กายํ โอวสฺสาเปนฺติฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา… เต อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘กถญฺหิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ปฎิกเจฺจว วสฺสิกสาฎิกจีวรํ ปริเยสิสฺสนฺติ, ปฎิกเจฺจว กตฺวา นิวาเสสฺสนฺติ, ชิณฺณาย วสฺสิกสาฎิกาย นคฺคา กายํ โอวสฺสาเปสฺสนฺตี’’ติ! อถ โข เต ภิกฺขู ฉพฺพคฺคิเย ภิกฺขู อเนกปริยาเยน วิครหิตฺวา ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ…เป.… ‘‘สจฺจํ กิร ตุเมฺห, ภิกฺขเว, ปฎิกเจฺจว วสฺสิกสาฎิกจีวรํ ปริเยสถ? ปฎิกเจฺจว กตฺวา นิวาเสถ? ชิณฺณาย วสฺสิกสาฎิกาย นคฺคา กายํ โอวสฺสาเปถา’’ติ? ‘‘สจฺจํ, ภควา’’ติฯ วิครหิ พุโทฺธ ภควา…เป.… กถญฺหิ นาม ตุเมฺห โมฆปุริสา, ปฎิกเจฺจว วสฺสิกสาฎิกจีวรํ ปริเยสิสฺสถ, ปฎิกเจฺจว กตฺวา นิวาเสสฺสถ, ชิณฺณาย วสฺสิกสาฎิกาย นคฺคา กายํ โอวสฺสาเปสฺสถ! เนตํ, โมฆปุริสา, อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย…เป.… เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ –
626. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena bhagavatā bhikkhūnaṃ vassikasāṭikā anuññātā hoti. Chabbaggiyā bhikkhū – ‘‘bhagavatā vassikasāṭikā anuññātā’’ti, paṭikacceva 2 vassikasāṭikacīvaraṃ pariyesanti, paṭikacceva katvā nivāsenti, jiṇṇāya vassikasāṭikāya naggā kāyaṃ ovassāpenti. Ye te bhikkhū appicchā… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma chabbaggiyā bhikkhū paṭikacceva vassikasāṭikacīvaraṃ pariyesissanti, paṭikacceva katvā nivāsessanti, jiṇṇāya vassikasāṭikāya naggā kāyaṃ ovassāpessantī’’ti! Atha kho te bhikkhū chabbaggiye bhikkhū anekapariyāyena vigarahitvā bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… ‘‘saccaṃ kira tumhe, bhikkhave, paṭikacceva vassikasāṭikacīvaraṃ pariyesatha? Paṭikacceva katvā nivāsetha? Jiṇṇāya vassikasāṭikāya naggā kāyaṃ ovassāpethā’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tumhe moghapurisā, paṭikacceva vassikasāṭikacīvaraṃ pariyesissatha, paṭikacceva katvā nivāsessatha, jiṇṇāya vassikasāṭikāya naggā kāyaṃ ovassāpessatha! Netaṃ, moghapurisā, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
๖๒๗. ‘‘มาโส เสโส คิมฺหาน’นฺติ ภิกฺขุนา วสฺสิกสาฎิกจีวรํ ปริเยสิตพฺพํ ; ‘อทฺธมาโส เสโส คิมฺหาน’นฺติ กตฺวา นิวาเสตพฺพํ ฯ ‘โอเรน เจ มาโส เสโส คิมฺหาน’นฺติ วสฺสิกสาฎิกจีวรํ ปริเยเสยฺย, ‘โอเรนทฺธมาโส เสโส คิมฺหาน’นฺติ กตฺวา นิวาเสยฺย, นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติย’’นฺติฯ
627.‘‘Māso seso gimhāna’nti bhikkhunā vassikasāṭikacīvaraṃ pariyesitabbaṃ; ‘addhamāsoseso gimhāna’nti katvā nivāsetabbaṃ. ‘Orena ce māso seso gimhāna’nti vassikasāṭikacīvaraṃ pariyeseyya, ‘orenaddhamāso seso gimhāna’nti katvā nivāseyya, nissaggiyaṃ pācittiya’’nti.
๖๒๘. ‘มาโส เสโส คิมฺหาน’นฺติ ภิกฺขุนา วสฺสิกสาฎิกจีวรํ ปริเยสิตพฺพนฺติฯ เย มนุสฺสา ปุเพฺพปิ วสฺสิกสาฎิกจีวรํ เทนฺติ เต อุปสงฺกมิตฺวา เอวมสฺสุ วจนียา – ‘‘กาโล วสฺสิกสาฎิกาย, สมโย วสฺสิกสาฎิกาย, อเญฺญปิ มนุสฺสา วสฺสิกสาฎิกจีวรํ เทนฺตี’’ติฯ น วตฺตพฺพา – ‘‘เทถ เม วสฺสิกสาฎิกจีวรํ, อาหรถ เม วสฺสิกสาฎิกจีวรํ, ปริวเตฺตถ เม วสฺสิกสาฎิกจีวรํ, เจตาเปถ เม วสฺสิกสาฎิกจีวร’’นฺติฯ
628.‘Māso seso gimhāna’nti bhikkhunā vassikasāṭikacīvaraṃ pariyesitabbanti. Ye manussā pubbepi vassikasāṭikacīvaraṃ denti te upasaṅkamitvā evamassu vacanīyā – ‘‘kālo vassikasāṭikāya, samayo vassikasāṭikāya, aññepi manussā vassikasāṭikacīvaraṃ dentī’’ti. Na vattabbā – ‘‘detha me vassikasāṭikacīvaraṃ, āharatha me vassikasāṭikacīvaraṃ, parivattetha me vassikasāṭikacīvaraṃ, cetāpetha me vassikasāṭikacīvara’’nti.
‘อทฺธมาโส เสโส คิมฺหาน’นฺติ กตฺวา นิวาเสตพฺพนฺติฯ อทฺธมาเส เสเส คิมฺหาเน กตฺวา นิวาเสตพฺพํฯ
‘Addhamāso seso gimhāna’nti katvā nivāsetabbanti. Addhamāse sese gimhāne katvā nivāsetabbaṃ.
‘โอเรน เจ มาโส เสโส คิมฺหาน’นฺติ อติเรกมาเส เสส คิมฺหาเน วสฺสิกสาฎิกจีวรํ ปริเยสติ, นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
‘Orena ce māso seso gimhāna’nti atirekamāse sesa gimhāne vassikasāṭikacīvaraṃ pariyesati, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
‘โอเรนทฺธมาโส เสโส คิมฺหาน’นฺติ อติเรกทฺธมาเส เสเส คิมฺหาเน กตฺวา นิวาเสติ, นิสฺสคฺคิยํ โหติฯ นิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺฆสฺส วา คณสฺส วา ปุคฺคลสฺส วาฯ เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, นิสฺสชฺชิตพฺพํ…เป.… อิทํ เม, ภเนฺต , วสฺสิกสาฎิกจีวรํ อติเรกมาเส เสเส คิมฺหาเน ปริยิฎฺฐํ อติเรกทฺธมาเส เสเส คิมฺหาเน กตฺวา ปริทหิตํ นิสฺสคฺคิยํฯ อิมาหํ สงฺฆสฺส นิสฺสชฺชามีติฯ…เป.… ทเทยฺยาติ…เป.… ทเทยฺยุนฺติ…เป.… อายสฺมโต ทมฺมีติฯ
‘Orenaddhamāso seso gimhāna’nti atirekaddhamāse sese gimhāne katvā nivāseti, nissaggiyaṃ hoti. Nissajjitabbaṃ saṅghassa vā gaṇassa vā puggalassa vā. Evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṃ…pe… idaṃ me, bhante , vassikasāṭikacīvaraṃ atirekamāse sese gimhāne pariyiṭṭhaṃ atirekaddhamāse sese gimhāne katvā paridahitaṃ nissaggiyaṃ. Imāhaṃ saṅghassa nissajjāmīti.…Pe… dadeyyāti…pe… dadeyyunti…pe… āyasmato dammīti.
๖๒๙. อติเรกมาเส เสเส คิมฺหาเน อติเรกสญฺญี วสฺสิกสาฎิกจีวรํ ปริเยสติ, นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ อติเรกมาเส เสเส คิมฺหาเน เวมติโก วสฺสิกสาฎิกจีวรํ ปริเยสติ, นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ อติเรกมาเส เสเส คิมฺหาเน อูนกสญฺญี วสฺสิกสาฎิกจีวรํ ปริเยสติ, นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
629. Atirekamāse sese gimhāne atirekasaññī vassikasāṭikacīvaraṃ pariyesati, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Atirekamāse sese gimhāne vematiko vassikasāṭikacīvaraṃ pariyesati, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Atirekamāse sese gimhāne ūnakasaññī vassikasāṭikacīvaraṃ pariyesati, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
อติเรกทฺธมาเส เสเส คิมฺหาเน อติเรกสญฺญี กตฺวา นิวาเสติ, นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ อติเรกทฺธมาเส เสเส คิมฺหาเน เวมติโก กตฺวา นิวาเสติ, นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํ ฯ อติเรกทฺธมาเส เสเส คิมฺหาเน อูนกสญฺญี กตฺวา นิวาเสติ, นิสฺสคฺคิยํ ปาจิตฺติยํฯ
Atirekaddhamāse sese gimhāne atirekasaññī katvā nivāseti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Atirekaddhamāse sese gimhāne vematiko katvā nivāseti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ . Atirekaddhamāse sese gimhāne ūnakasaññī katvā nivāseti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
สติยา วสฺสิกสาฎิกาย นโคฺค กายํ โอวสฺสาเปติ, อาปตฺติ ทุกฺกฎสฺสฯ อูนกมาเส เสเส คิมฺหาเน อติเรกสญฺญี, อาปตฺติ ทุกฺกฎสฺสฯ อูนกมาเส เสเส คิมฺหาเน เวมติโก, อาปตฺติ ทุกฺกฎสฺสฯ อูนกมาเส เสเส คิมฺหาเน อูนกสญฺญี, อนาปตฺติฯ
Satiyā vassikasāṭikāya naggo kāyaṃ ovassāpeti, āpatti dukkaṭassa. Ūnakamāse sese gimhāne atirekasaññī, āpatti dukkaṭassa. Ūnakamāse sese gimhāne vematiko, āpatti dukkaṭassa. Ūnakamāse sese gimhāne ūnakasaññī, anāpatti.
อูนกทฺธมาเส เสเส คิมฺหาเน อติเรกสญฺญี, อาปตฺติ ทุกฺกฎสฺสฯ อูนกทฺธมาเส เสเส คิมฺหาเน เวมติโก , อาปตฺติ ทุกฺกฎสฺสฯ อูนกทฺธมาเส เสเส คิมฺหาเน อูนกสญฺญี, อนาปตฺติฯ
Ūnakaddhamāse sese gimhāne atirekasaññī, āpatti dukkaṭassa. Ūnakaddhamāse sese gimhāne vematiko , āpatti dukkaṭassa. Ūnakaddhamāse sese gimhāne ūnakasaññī, anāpatti.
๖๓๐. อนาปตฺติ ‘มาโส เสโส คิมฺหาน’นฺติ วสฺสิกสาฎิกจีวรํ ปริเยสติ , ‘อทฺธมาโส เสโส คิมฺหาน’นฺติ กตฺวา นิวาเสติ, ‘อูนกมาโส เสโส คิมฺหาน’นฺติ วสฺสิกสาฎิกจีวรํ ปริเยสติ, ‘อูนกทฺธมาโส เสโส คิมฺหาน’นฺติ กตฺวา นิวาเสติ, ปริยิฎฺฐาย วสฺสิกสาฎิกาย วสฺสํ อุกฺกฑฺฒิยฺยติ, นิวตฺถาย วสฺสิกสาฎิกาย วสฺสํ อุกฺกฑฺฒิยฺยติ, โธวิตฺวา นิกฺขิปิตพฺพํ; สมเย นิวาเสตพฺพํ, อจฺฉินฺนจีวรสฺส, นฎฺฐจีวรสฺส, อาปทาสุ, อุมฺมตฺตกสฺส, อาทิกมฺมิกสฺสาติฯ
630. Anāpatti ‘māso seso gimhāna’nti vassikasāṭikacīvaraṃ pariyesati , ‘addhamāso seso gimhāna’nti katvā nivāseti, ‘ūnakamāso seso gimhāna’nti vassikasāṭikacīvaraṃ pariyesati, ‘ūnakaddhamāso seso gimhāna’nti katvā nivāseti, pariyiṭṭhāya vassikasāṭikāya vassaṃ ukkaḍḍhiyyati, nivatthāya vassikasāṭikāya vassaṃ ukkaḍḍhiyyati, dhovitvā nikkhipitabbaṃ; samaye nivāsetabbaṃ, acchinnacīvarassa, naṭṭhacīvarassa, āpadāsu, ummattakassa, ādikammikassāti.
วสฺสิกสาฎิกสิกฺขาปทํ นิฎฺฐิตํ จตุตฺถํฯ
Vassikasāṭikasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวิภงฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ๔. วสฺสิกสาฎิกสิกฺขาปทวณฺณนา • 4. Vassikasāṭikasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ๔. วสฺสิกสาฎิกสิกฺขาปทวณฺณนา • 4. Vassikasāṭikasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ๔. วสฺสิกสาฎิกสิกฺขาปทวณฺณนา • 4. Vassikasāṭikasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ๔. วสฺสิกสาฎิกสิกฺขาปทวณฺณนา • 4. Vassikasāṭikasikkhāpadavaṇṇanā
