| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਸਿਕ੍ਖਾ-ਮੂਲਸਿਕ੍ਖਾ • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
੩੯. વਸ੍ਸੂਪਨਾਯਿਕਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ
39. Vassūpanāyikaniddesavaṇṇanā
੩੦੯-੩੧੦. ਪੁਰਿਮਿਕਾ ਪਚ੍ਛਿਮਿਕਾ ਇਤਿ વਸ੍ਸੂਪਨਾਯਿਕਾ ਦੁવੇਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਆਸਾਲ਼੍ਹਿਪੁਣ੍ਣਮਾਯ ਅਨਨ੍ਤਰੇ ਪਾਟਿਪਦਦਿવਸੇ ਉਪਗਨ੍ਤਬ੍ਬਾ ਪਚ੍ਛਿਮਿਕਾਯ ਪੁਰੇ ਭવਾਤਿ ਪੁਰਿਮਾ, ਸਾ ਏવ ਪੁਰਿਮਿਕਾ। ਤਤੋ ਪਚ੍ਛਾ ਭવਾ ਅਪਰਾਯ ਪੁਣ੍ਣਮਾਯ ਅਨਨ੍ਤਰੇ ਪਾਟਿਪਦਦਿવਸੇ ਉਪਗਨ੍ਤਬ੍ਬਾ ਪਚ੍ਛਿਮਿਕਾ। ਉਪਨਯਨਂ ਪਾਪੁਣਨਂ ਉਪਗਮਨਂ ਉਪਨਾਯਿਕਾ, વਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વੁਟ੍ਠਿ, ਇਧ ਪਨ વਸ੍ਸਕਾਲਂ ‘‘વਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ ਉਪਚਾਰੇਨ ਗਹੇਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥ વਾਸੋ ਉਪਚਾਰੇਨੇવ ‘‘વਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ, વਸ੍ਸਸ੍ਸ વਸ੍ਸਾવਾਸਸ੍ਸ ਉਪਨਾਯਿਕਾ વਚੀਭੇਦવਸੇਨ વਾ ਆਲਯਕਰਣવਸੇਨ વਾ ਉਪਗਮਨਂ વਸ੍ਸੂਪਨਾਯਿਕਾ। ਤਤ੍ਥ ਆਲਯਪਰਿਗ੍ਗਾਹੋ ਚ વਚੀਭੇਦੋ ਚਾਤਿ ਪੁਰਿਮਿਕਾ વਸ੍ਸੂਪਨਾਯਿਕਾ ਦੁવੇ, ਆਲਯਪਰਿਗ੍ਗਾਹੋ ਚ વਚੀਭੇਦੋ ਚਾਤਿ ਪਚ੍ਛਿਮਿਕਾ વਸ੍ਸੂਪਨਾਯਿਕਾ ਦੁવੇਭਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤਾਸੁ ਦ੍વੀਸੁ। ਤਦੁਭਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਏਦਿਸੋ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਸੋ ਆਲਯਪਰਿਗ੍ਗਾਹੋ ਚ વਚੀਭੇਦੋ ਚ ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ વਿਹਾਰੇ ਇਮਂ ਤੇਮਾਸਂ વਸ੍ਸਂ ਉਪੇਮਿ, ਇਧ વਸ੍ਸਂ ਉਪੇਮੀ’’ਤਿ ਏਦਿਸੋ, ਏਤਾਦਿਸੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਕਮੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਅਨਾਦਰਾ વਚੀਭੇਦੋ ਪਠਮਂ વੁਤ੍ਤੋ। ਉਭਯਥਾ વਸ੍ਸਂ ਉਪਗਨ੍ਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਤੇਨੇવ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (વਿ॰ ਸਙ੍ਗ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੧੭੯; ਮਹਾવ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੨੦੭) ‘‘ਸਚੇਪਿ ‘ਇਧ વਸ੍ਸਂ વਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਆਲਯੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਅਸਤਿਯਾ ਪਨ વਸ੍ਸਂ ਨ ਉਪੇਤਿ, ਗਹਿਤਸੇਨਾਸਨਂ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਂ, ਛਿਨ੍ਨવਸ੍ਸੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਪવਾਰੇਤੁਂ ਲਭਤਿਯੇવ, વਿਨਾਪਿ ਹਿ વਚੀਭੇਦਂ ਆਲਯਕਰਣਮਤ੍ਤੇਨਪਿ વਸ੍ਸਂ ਉਪਗਤਮੇવ ਹੋਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਨਾવਾਸਤ੍ਥવਜੇਸੁ ਪਨ ਪਰਿਯੇਸਿਤ੍વਾ ਸੇਨਾਸਨਂ ਅਲਭਨ੍ਤੇਨ ਆਲਯਕਰਣਮਤ੍ਤੇਨੇવ ਉਪਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ। ਉਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਨ ਚ વਿਹਾਰਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤ੍વਾ ਪਾਨੀਯਂ ਪਰਿਭੋਜਨੀਯਂ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬਂ ਚੇਤਿਯવਨ੍ਦਨਾਦਿਸਾਮੀਚਿਕਮ੍ਮਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾ ਉਪਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ। ਆਲਯਪਰਿਗ੍ਗਹੇ ਆਲਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦੇਤ੍ਥ ਆਲਯੋ’’ਤਿ ਆਹ। ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਦ੍વੀਸੁ।
309-310. Purimikā pacchimikā iti vassūpanāyikā duveti sambandho. Āsāḷhipuṇṇamāya anantare pāṭipadadivase upagantabbā pacchimikāya pure bhavāti purimā, sā eva purimikā. Tato pacchā bhavā aparāya puṇṇamāya anantare pāṭipadadivase upagantabbā pacchimikā. Upanayanaṃ pāpuṇanaṃ upagamanaṃ upanāyikā, vassanti vuṭṭhi, idha pana vassakālaṃ ‘‘vassa’’nti upacārena gahetvā tattha vāso upacāreneva ‘‘vassa’’nti vuccati, vassassa vassāvāsassa upanāyikā vacībhedavasena vā ālayakaraṇavasena vā upagamanaṃ vassūpanāyikā. Tattha ālayapariggāho ca vacībhedo cāti purimikā vassūpanāyikā duve, ālayapariggāho ca vacībhedo cāti pacchimikā vassūpanāyikā duvebhi sambandhitabbaṃ. Tatthāti tāsu dvīsu. Tadubhayaṃ dassetuṃ ‘‘ediso’’tiādi vuttaṃ. So ālayapariggāho ca vacībhedo ca ‘‘imasmiṃ vihāre imaṃ temāsaṃ vassaṃ upemi, idha vassaṃ upemī’’ti ediso, etādisoti attho. Ettha ca kamuppattianādarā vacībhedo paṭhamaṃ vutto. Ubhayathā vassaṃ upagantuṃ vaṭṭati. Teneva aṭṭhakathāyaṃ (vi. saṅga. aṭṭha. 179; mahāva. aṭṭha. 207) ‘‘sacepi ‘idha vassaṃ vasissāmī’ti ālayo atthi, asatiyā pana vassaṃ na upeti, gahitasenāsanaṃ suggahitaṃ, chinnavasso na hoti, pavāretuṃ labhatiyeva, vināpi hi vacībhedaṃ ālayakaraṇamattenapi vassaṃ upagatameva hotī’’ti vuttaṃ. Nāvāsatthavajesu pana pariyesitvā senāsanaṃ alabhantena ālayakaraṇamatteneva upagantabbaṃ. Upagacchantena ca vihāraṃ paṭijaggitvā pānīyaṃ paribhojanīyaṃ upaṭṭhāpetvā sabbaṃ cetiyavandanādisāmīcikammaṃ niṭṭhāpetvā upagantabbaṃ. Ālayapariggahe ālayaṃ dassetuṃ ‘‘cittuppādettha ālayo’’ti āha. Etthāti dvīsu.
੩੧੧. ਤਦਹੂਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ વਸ੍ਸੂਪਨਾਯਿਕਦਿવਸੇ। ਜਾਨਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਜ੍ਜ વਸ੍ਸੂਪਨਾਯਿਕਾ’’ਤਿ ਜਾਨਨ੍ਤੋ, ਅਨੁਪਗਚ੍ਛਤੋਤਿਮਸ੍ਸ વਿਸੇਸਨਂ।
311.Tadahūti tasmiṃ vassūpanāyikadivase. Jānanti ‘‘ajja vassūpanāyikā’’ti jānanto, anupagacchatotimassa visesanaṃ.
੩੧੨. ਦੁਤਿਯਨ੍ਤਿ ਪਚ੍ਛਿਮਿਕਂ। ਅਨੁਪਗਤੋਤਿ ਕੇਨਚਿ ਅਨ੍ਤਰਾਯੇਨ ਪੁਰਿਮਿਕਂ ਅਨੁਪਗਤੋ। ਤੇਮਾਸਨ੍ਤਿ ਪੁਰਿਮਂ વਾ ਤੇਮਾਸਂ ਪਚ੍ਛਿਮਂ વਾ ਤੇਮਾਸਂ। વਸ੍ਸਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪਨ ਅਰੁਣਂ ਅਨੁਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾਪਿ ਤਦਹੇવ ਸਤ੍ਤਾਹਕਰਣੀਯੇਨ ਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਅਨ੍ਤੋਸਤ੍ਤਾਹੇ ਨਿવਤ੍ਤੇਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ।
312.Dutiyanti pacchimikaṃ. Anupagatoti kenaci antarāyena purimikaṃ anupagato. Temāsanti purimaṃ vā temāsaṃ pacchimaṃ vā temāsaṃ. Vassaṃ upagantvā pana aruṇaṃ anuṭṭhāpetvāpi tadaheva sattāhakaraṇīyena pakkamantassāpi antosattāhe nivattentassāpi anāpatti.
੩੧੩-੫. ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਸਹਧਮ੍ਮਿਕਾਨਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਾਯ ਗਿਲਾਨਤਦੁਪਟ੍ਠਾਕਭਤ੍ਤਂ ਓਸਧਞ੍ਚ ਏਸਿਸ੍ਸਂ વਾ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ વਾ ਉਪਟ੍ਠਿਸ੍ਸਂ વਾ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਅਹਂ ਨਾਭਿਰਤਂ વੂਪਕਾਸੇਸ੍ਸਂ વਾ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ વਿਨੋਦਨਞ੍ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਂ વਿવੇਚਨਞ੍ਚ ਗਰੁਕਾਦਿਕਂ વੁਟ੍ਠਾਨਂ વਾਪਿ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ વਾਪਿ ਕਰਿਸ੍ਸਂ વਾਪਿ ਕਾਰੇਸ੍ਸਂ વਾਪੀਤਿ ਏવਮਾਦਿਨਾ ਸਤ੍ਤਾਹਕਿਚ੍ਚੇਨ ਪਹਿਤੇਪਿ વਾ ਅਪਹਿਤੇਪਿ વਾ ਗਨ੍ਤੁਂ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
313-5. Mātāpitūnaṃ pañcannaṃ sahadhammikānañca atthāya gilānatadupaṭṭhākabhattaṃ osadhañca esissaṃ vā pucchissāmi vā upaṭṭhissaṃ vā gantvā ahaṃ nābhirataṃ vūpakāsessaṃ vā kukkuccaṃ vinodanañca diṭṭhiṃ vivecanañca garukādikaṃ vuṭṭhānaṃ vāpi ussukkaṃ vāpi karissaṃ vāpi kāressaṃ vāpīti evamādinā sattāhakiccena pahitepi vā apahitepi vā gantuṃ labbhanti yojanā.
ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਲਬ੍ਭਮਾਨਕવਸੇਨ ਯੋਜੇਤ੍વਾ વਕ੍ਖਮਾਨਨਯੇਨ ਅਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਮਾਤਾਦਿਸੁਤਿਯਾ ਤੇਯੇવ ਗਿਲਾਨ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਗਯ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਉਪਟ੍ਠਾਕਾ ਤਦੁਪਟ੍ਠਾਕਾ, ਗਿਲਾਨਾ ਚ ਤਦੁਪਟ੍ਠਾਕਾ ਚ, ਤੇਸਂ ਭਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਮਾਸੋ। ਓਸਧਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂਯੇવ ਗਿਲਾਨਾਨਂ ਭੇਸਜ੍ਜਂ। ਏਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਪਰਿਯੇਸਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਤੇਯੇવ ਸਤ੍ਤਜਨੇ ਗਿਲਾਨੇ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਂ। ਉਪਟ੍ਠਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਤੇਯੇવ ਗਿਲਾਨੇ ਉਪਟ੍ਠਹਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਅਭਿਰਮਤੀਤਿ ਅਭਿਰਤੋ, વਿਸਭਾਗਰੂਪਾਦਿਦਸ੍ਸਨੇਨ ਸਾਸਨੇ ਨ ਅਭਿਰਤੋ ਨਾਭਿਰਤੋ। ਅਭਿਰਮਣਂ વਾ ਅਭਿਰਤਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਅਭਿਰਤਮਸ੍ਸਾਤਿ ਨਾਭਿਰਤੋ, ਤਂ। ਸਹਧਮ੍ਮਿਕੇਸੁ ਯੋ ਨਾਭਿਰਤੋ, ਤਂ વੂਪਕਾਸੇਸ੍ਸਂ વਿਕ੍ਖੇਪਹਰਣਤ੍ਥਂ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਨਯਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂਯੇવ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ વਿਨਯਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ। ਕਿਤਕਯੋਗੇ વਿਕਪ੍ਪੇਨ ਦੁਤਿਯਾ। ਦਿਟ੍ਠਿਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂਯੇવ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ। ਗਰੁਕਮਾਦਿਕਨ੍ਤਿ ਗਰੁਕਂ ਆਦਿ ਯਸ੍ਸਾਤਿ વਿਗ੍ਗਹੋ। ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਸਾਮਣੇਰਾਨਂ વਸ੍ਸਪੁਚ੍ਛਨਂ, ਸਿਕ੍ਖਾਸਮਾਦਯਿਤੁਕਾਮਤਾ, ਤਜ੍ਜਨੀਯਾਦਿਕਮ੍ਮਕਰਣਂ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ। વੁਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਗਰੁਕਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਰਿવਾਸਮਾਨਤ੍ਤਦਾਨਾਦੀਹਿ વੁਟ੍ਠਾਨਂ। ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਨ੍ਤਿ વਸ੍ਸਪੁਚ੍ਛਨਾਦਿਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ। ਏવਮਾਦਿਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਦੀਨਂ ਧਮ੍ਮਕਥਾਕਰਣਾਦਿਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ। ਗਨ੍ਤੁਂ ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਨ ਅਨ੍ਤੋਉਪਚਾਰਸੀਮਾਯਂ ਠਿਤੇਨੇવ ‘‘ਅਨ੍ਤੋਸਤ੍ਤਾਹੇ ਆਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਭੋਗਂ ਕਤ੍વਾ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ। ਸਚੇ ਆਭੋਗਂ ਅਕਤ੍વਾ ਉਪਚਾਰਸੀਮਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਤਿ, ਛਿਨ੍ਨવਸ੍ਸੋ ਹੋਤੀਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਸਤ੍ਤਾਹਕਿਚ੍ਚੇਨਾਤਿ ਸਤ੍ਤਾਹਸ੍ਸ ਲਬ੍ਭਮਾਨਕਂ વੁਤ੍ਤਂ વਕ੍ਖਮਾਨਞ੍ਚ ਸਙ੍ਘਕਮ੍ਮਾਦਿ ਕਿਚ੍ਚਂ ਸਤ੍ਤਾਹਕਿਚ੍ਚਂ। ਸਤ੍ਤਮਅਰੁਣਮਤ੍ਤਸ੍ਸੇવ વਿਹਾਰੇ ਉਟ੍ਠਾਪਨੀਯਤ੍ਤਾ ਸਤ੍ਤਾਹਸ੍ਸ ਸਾਕਲ੍ਲੇਨ ਗਹਣਂ।
Ettha pana labbhamānakavasena yojetvā vakkhamānanayena attho veditabbo. Mātādisutiyā teyeva gilāna-saddena gayhanti, tesaṃ upaṭṭhākā tadupaṭṭhākā, gilānā ca tadupaṭṭhākā ca, tesaṃ bhattanti samāso. Osadhanti tesaṃyeva gilānānaṃ bhesajjaṃ. Esissanti pariyesissāmi. Pucchissāmīti teyeva sattajane gilāne pucchissaṃ. Upaṭṭhissanti teyeva gilāne upaṭṭhahissāmi. Abhiramatīti abhirato, visabhāgarūpādidassanena sāsane na abhirato nābhirato. Abhiramaṇaṃ vā abhirataṃ, natthi abhiratamassāti nābhirato, taṃ. Sahadhammikesu yo nābhirato, taṃ vūpakāsessaṃ vikkhepaharaṇatthaṃ aññattha nayissāmi. Kukkuccanti pañcannaṃyeva uppannaṃ vinayakukkuccaṃ. Kitakayoge vikappena dutiyā. Diṭṭhinti tesaṃyeva micchādiṭṭhiyā. Garukamādikanti garukaṃ ādi yassāti viggaho. Ādi-saddena sāmaṇerānaṃ vassapucchanaṃ, sikkhāsamādayitukāmatā, tajjanīyādikammakaraṇaṃ saṅgahitaṃ. Vuṭṭhānanti bhikkhuno garukāpattiyā parivāsamānattadānādīhi vuṭṭhānaṃ. Ussukkanti vassapucchanādiussukkaṃ. Evamādināti ettha ādi-saddena diṭṭhigatādīnaṃ dhammakathākaraṇādiṃ saṅgaṇhāti. Gantuṃ labbhanti ettha gacchantena antoupacārasīmāyaṃ ṭhiteneva ‘‘antosattāhe āgacchissāmī’’ti ābhogaṃ katvā gantabbaṃ. Sace ābhogaṃ akatvā upacārasīmaṃ atikkamati, chinnavasso hotīti vadanti. Sattāhakiccenāti sattāhassa labbhamānakaṃ vuttaṃ vakkhamānañca saṅghakammādi kiccaṃ sattāhakiccaṃ. Sattamaaruṇamattasseva vihāre uṭṭhāpanīyattā sattāhassa sākallena gahaṇaṃ.
੩੧੬. ਸਙ੍ਘਕਮ੍ਮੇ વਜੇਤਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਕਿਚ੍ਚੇ ਉਪੋਸਥਾਗਾਰਾਦੀਸੁ ਸੇਨਾਸਨੇਸੁ વਾ ਚੇਤਿਯਛਤ੍ਤવੇਦਿਕਾਦੀਸੁ વਾ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲਿਕਸੇਨਾਸਨੇਸੁ વਾਪਿ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤੇ વਜੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਧਮ੍ਮਸવਨਤ੍ਥਂ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤੋ વਾਪਿ વਜੇ, ਗਰੂਹਿ ਪੇਸਿਤੋ વਾਪਿ વਜੇ, ਗਰੂਨਂ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ વਾਪਿ વਜੇਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ। ਨਿਮਨ੍ਤਿਤੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਚੇ ਪਠਮਂਯੇવ ਕਤਿਕਾ ਕਤਾ ਹੋਤਿ, ‘‘ਅਸੁਕਦਿવਸਂ ਨਾਮ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤੋਯੇવ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ਗਰੂਹੀਤਿ ਆਚਰਿਯੁਪਜ੍ਝਾਯੇਹਿ। ਪਹਿਤੋਤਿ ਭਣ੍ਡਧੋવਨਾਦਿਅਤ੍ਥਾਯ ਪੇਸਿਤੋ। ਪਸ੍ਸਿਤੁਨ੍ਤਿ ਅਗਿਲਾਨੇਪਿ।
316.Saṅghakamme vajeti saṅghassa kicce uposathāgārādīsu senāsanesu vā cetiyachattavedikādīsu vā antamaso puggalikasenāsanesu vāpi kattabbanimitte vajeyyāti attho. Dhammasavanatthaṃ nimantito vāpi vaje, garūhi pesito vāpi vaje, garūnaṃ passituṃ vāpi vajeti yojetabbaṃ. Nimantitoti ettha sace paṭhamaṃyeva katikā katā hoti, ‘‘asukadivasaṃ nāma sannipatitabba’’nti nimantitoyeva nāma hoti. Garūhīti ācariyupajjhāyehi. Pahitoti bhaṇḍadhovanādiatthāya pesito. Passitunti agilānepi.
੩੧੭. ਭਣ੍ਡ…ਪੇ॰… ਦਸ੍ਸਨੇ ਨ વਜੇਤਿ ਯੋਜਨੀਯਂ। ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਤ੍ਥੇ ਸਤ੍ਤਮੀ। ਭਣ੍ਡਂ ਨਾਮ ਚੀવਰਂ। ਞਾਤੀ ਮਾਤਾਪਿਤੂਹਿ ਅਞ੍ਞੇ। ਉਪਟ੍ਠਾਕਾ ਉਪਾਸਕਾ। ‘‘ਅਜ੍ਜੇવ ਆਗਮਿਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ ਅਦੂਰਗੋ ਨ ਪਾਪੁਣੇਯ੍ਯ, ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਲਬ੍ਭਨ੍ਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਅਪਾਪੁਣਨਂ વੁਤ੍ਤਕਮ੍ਮਂ। ਅਜ੍ਜੇવਾਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਸਾਮਨ੍ਤવਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪੁਨ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਸਚੇ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗਮਨਂ ਹੋਤਿ, વਸ੍ਸਚ੍ਛੇਦੋਪਿ ਨ ਹੋਤਿ, ਰਤ੍ਤਿਚ੍ਛੇਦਦੁਕ੍ਕਟਞ੍ਚ ਨਤ੍ਥੀਤਿ વਦਨ੍ਤਿ।
317. Bhaṇḍa…pe… dassane na vajeti yojanīyaṃ. Etthāpi nimittatthe sattamī. Bhaṇḍaṃ nāma cīvaraṃ. Ñātī mātāpitūhi aññe. Upaṭṭhākā upāsakā. ‘‘Ajjeva āgamissa’’nti adūrago na pāpuṇeyya, labbhanti sambandho. Labbhanti imassa apāpuṇanaṃ vuttakammaṃ. Ajjevāgamissanti sāmantavihāraṃ gantvā puna āgacchantassa antarāmagge sace aruṇuggamanaṃ hoti, vassacchedopi na hoti, ratticchedadukkaṭañca natthīti vadanti.
੩੧੮. ਸੇਸਞਾਤੀਹੀਤਿ ਮਾਤਾਪਿਤੂਹਿ ਅવਸੇਸਞਾਤੀਹਿ। ਨਿਦ੍ਦਿਸਿਤ੍વਾવਾਤਿ ਦਾਨਧਮ੍ਮਸવਨਾਦੀਨਿ। ‘‘ਪਹਿਤੇ ਪੇਸਿਤੇ’’ਤਿ ਚੇਤ੍ਥ ‘‘ਲਬ੍ਭ’’ਨ੍ਤਿ ਅਨੁવਤ੍ਤਨੀਯਂ।
318.Sesañātīhīti mātāpitūhi avasesañātīhi. Niddisitvāvāti dānadhammasavanādīni. ‘‘Pahite pesite’’ti cettha ‘‘labbha’’nti anuvattanīyaṃ.
੩੧੯. ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਨ੍ਤਰਾਯੇ ਸਤੀਤਿ ਚੋਰਸਰੀਸਪવਾਲ਼ਜੀવਿਤਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਨ੍ਤਰਾਯੇ, ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਭੇਸਜ੍ਜਾਲਾਭਪਤਿਰੂਪਉਪਟ੍ਠਾਕਾਲਾਭੇਪਿ। ‘‘વਸ੍ਸਚ੍ਛੇਦਕਾਰਣਮ੍ਪਿ ਸਤ੍ਤਾਹਕਰਣੀਯਂ ਸਿਯਾ’’ਤਿ ਕੇਚਿ ਪੋਰਾਣਾ વਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਯੁਤ੍ਤਂ વਿਯ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਬ੍ਬਥਾ વਸ੍ਸਚ੍ਛੇਦੇਨ ਬਹਿ વਾਸਾਯ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਕਾਰਣਂ ਸਤ੍ਤਾਹਮਤ੍ਤਂ ਬਹਿ વੀਤਿਨਾਮੇਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤੋવਿਹਾਰੇਯੇવ વਾਸੇਨ વਸ੍ਸਚ੍ਛੇਦਾਕਾਰਣਂ ਕਥਂ ਨਾਮ ਨ ਸਿਯਾਤਿ। ਛਿਨ੍ਨવਸ੍ਸੋ ਨੋ ਪવਾਰਯੇਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ।
319.Attano antarāye satīti corasarīsapavāḷajīvitabrahmacariyantarāye, antamaso bhesajjālābhapatirūpaupaṭṭhākālābhepi. ‘‘Vassacchedakāraṇampi sattāhakaraṇīyaṃ siyā’’ti keci porāṇā vadanti, taṃ yuttaṃ viya dissati, sabbathā vassacchedena bahi vāsāya anuññātakāraṇaṃ sattāhamattaṃ bahi vītināmetvā antovihāreyeva vāsena vassacchedākāraṇaṃ kathaṃ nāma na siyāti. Chinnavasso no pavārayeti sambandho.
੩੨੦. ‘‘ਅਸੇਨਾਸਨਿਕੇਨਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾવ વਿਞ੍ਞਾਯਮਾਨਤ੍ਥਤ੍ਤੇਪਿ ‘‘ਅਜ੍ਝੋਕਾਸੇ ਚਾ’’ਤਿ વਚਨਂ ‘‘ਅਹਂ ਅਬ੍ਭੋਕਾਸਿਕੋ, ਕਿਂ ਮੇ ਸੇਨਾਸਨੇਨਾ’’ਤਿ વਾਸਾਨਿવਤ੍ਤਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਸੁਸਿਰੇਤਿ ਸੁਦ੍ਧੇ ਰੁਕ੍ਖਸੁਸਿਰੇ। ਮਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਸੁਸਿਰਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਪਦਰਚ੍ਛਦਨਕੁਟਿਕਂ ਕਤ੍વਾ ਪવਿਸਨਦ੍વਾਰਂ ਯੋਜੇਤ੍વਾ ਉਪਗਨ੍ਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ। ‘‘વਿਟਪੇਪਿ ਅਟ੍ਟਕਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਨਯਮੇવ। ਤਥਾ ਛਤ੍ਤਚਾਟੀਸੁਪਿ ਤਦਨੁਰੂਪੇਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਛવਕੁਟਿ ਨਾਮ ਟਙ੍ਕਿਤਮਞ੍ਚਾਦਿਭੇਦਾ ਕੁਟਿ। ਤਤ੍ਥ ਟਙ੍ਕਿਤਮਞ੍ਚੋ ਨਾਮ ਦੀਘੇ ਮਞ੍ਚਪਾਦੇ ਮਜ੍ਝੇ વਿਜ੍ਝਿਤ੍વਾ ਅਟਨਿਯੋ ਪવੇਸੇਤ੍વਾ ਕਤੋ, ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਪਾਸਾਣਾਨਂ ਉਪਰਿ ਪਾਸਾਣਂ ਅਤ੍ਥਰਿਤ੍વਾ ਕਤਮ੍ਪਿ ਟਙ੍ਕਿਤਮਞ੍ਚੋ।
320. ‘‘Asenāsanikenā’’ti imināva viññāyamānatthattepi ‘‘ajjhokāse cā’’ti vacanaṃ ‘‘ahaṃ abbhokāsiko, kiṃ me senāsanenā’’ti vāsānivattanatthaṃ vuttaṃ. Rukkhassa susireti suddhe rukkhasusire. Mahantassa pana susirassa anto padaracchadanakuṭikaṃ katvā pavisanadvāraṃ yojetvā upagantuṃ vaṭṭati. ‘‘Viṭapepi aṭṭakaṃ bandhitvā’’tiādi vuttanayameva. Tathā chattacāṭīsupi tadanurūpena veditabbaṃ. Chavakuṭi nāma ṭaṅkitamañcādibhedā kuṭi. Tattha ṭaṅkitamañco nāma dīghe mañcapāde majjhe vijjhitvā aṭaniyo pavesetvā kato, catunnaṃ pāsāṇānaṃ upari pāsāṇaṃ attharitvā katampi ṭaṅkitamañco.
੩੨੧. ਅਸੇਨਾਸਨਿਕੇਨਾਤਿ ਯਸ੍ਸ ਤਿਣਪਣ੍ਣਇਟ੍ਠਕਸਿਲਾਸੁਧਾਸਙ੍ਖਾਤਾਨਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਛਦਨਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ ਛਨ੍ਨਂ ਯੋਜਿਤਦ੍વਾਰਬਨ੍ਧਨਂ ਸੇਨਾਸਨਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਤੇਨ। ਇਦਂ ਪਨ વਚੀਭੇਦਂ ਕਤ੍વਾ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ, ਤਦਯੁਤ੍ਤਂ, ਤਥਾ ਚ ਸਤਿ ਨਾવਾਦੀਸੁ વਿਯ વਿਸੁਂ વਿਧਾਨੇਨ ਭવਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ। ਨਾવਾਸਤ੍ਥવਜੂਪਗੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਸੇਨਾਸਨਿਕੇਨ ਨਾવਾਦੀਸੁ વਸ੍ਸਂ ਉਪਗਨ੍ਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਚ ਕੁਟਿਕਂ ਪਰਿਯੇਸਿਤ੍વਾ ਲਭਨ੍ਤੇਨ ਤਤ੍ਥ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ વਿਹਾਰਾਭਾવਤੋ ‘‘વਿਹਾਰੇ’’ਤਿ ਅવਤ੍વਾ ‘‘ਇਧ વਸ੍ਸਂ ਉਪੇਮੀ’’ਤਿ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਅਲਭਨ੍ਤੇਨ ਆਲਯੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋ। ਪવਾਰੇਤੁਞ੍ਚਾਤਿ ਚ-ਸਦ੍ਦੇਨ વਸ੍ਸਚ੍ਛੇਦਨਿਮਿਤ੍ਤਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਭਾવਂ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡੇਤਿ। ‘‘વਜੇ ਸਤ੍ਥੇ ਨਾવਾਯਨ੍ਤਿ ਤੀਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਨਤ੍ਥਿ વਸ੍ਸਚ੍ਛੇਦੇ ਆਪਤ੍ਤਿ, ਪવਾਰੇਤੁਞ੍ਚ ਲਬ੍ਭਤੀ’’ਤਿ (ਮਹਾવ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੨੦੩) ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ વੁਤ੍ਤਂ। વਸ੍ਸਚ੍ਛੇਦੇਤਿ ਚ ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇਨ વਜੋ ਤੇਨ ਗਨ੍ਤੁ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾવ॰ ੨੦੩) વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ, ਸਤ੍ਥਸ੍ਸ ਨਾવਾਯ ਚ ਗਮਨਸਭਾવੇਨੇવ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਚ વਸ੍ਸੂਪਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਅવਸਿਤ੍વਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਗਮਨਮਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
321.Asenāsanikenāti yassa tiṇapaṇṇaiṭṭhakasilāsudhāsaṅkhātānaṃ pañcannaṃ chadanānaṃ aññatarena channaṃ yojitadvārabandhanaṃ senāsanaṃ natthi, tena. Idaṃ pana vacībhedaṃ katvā adhiṭṭhānaṃ sandhāya vuttanti vadanti, tadayuttaṃ, tathā ca sati nāvādīsu viya visuṃ vidhānena bhavitabbanti. Nāvāsatthavajūpagoti iminā asenāsanikena nāvādīsu vassaṃ upagantuṃ vaṭṭatīti dīpeti. Tattha ca kuṭikaṃ pariyesitvā labhantena tattha pavisitvā vihārābhāvato ‘‘vihāre’’ti avatvā ‘‘idha vassaṃ upemī’’ti tikkhattuṃ vattabbaṃ, alabhantena ālayo kātabbo. Pavāretuñcāti ca-saddena vassacchedanimittāya āpattiyā abhāvaṃ sampiṇḍeti. ‘‘Vaje satthe nāvāyanti tīsu ṭhānesu natthi vassacchede āpatti, pavāretuñca labbhatī’’ti (mahāva. aṭṭha. 203) aṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ. Vassacchedeti ca ‘‘anujānāmi, bhikkhave, yena vajo tena gantu’’nti (mahāva. 203) vuttattā, satthassa nāvāya ca gamanasabhāveneva ṭhitattā ca vassūpagataṭṭhāne avasitvā aññattha gamanamattaṃ sandhāya vuttanti veditabbaṃ.
વਸ੍ਸੂਪਨਾਯਿਕਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Vassūpanāyikaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
