Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
၁၀. ဝသ္သူပနာယိကသုတ္တဝဏ္ဏနာ
10. Vassūpanāyikasuttavaṇṇanā
၁၀. ဒသမံ အဋ္ဌုပ္ပတ္တိယံ ဝုတ္တံ။ ကတရအဋ္ဌုပ္ပတ္တိယံ? မနုသ္သာနံ ဥဇ္ဈာယနေ။ ဘဂဝတာ ဟိ ပဌမဗောဓိယံ ဝီသတိ ဝသ္သာနိ ဝသ္သူပနာယိကာ အပ္ပညတ္တာ အဟောသိ။ ဘိက္ခူ အနိဗဒ္ဓဝာသာ ဝသ္သေပိ ဥတုဝသ္သေပိ ယထာသုခံ ဝိစရိံသု။ တေ ဒိသ္ဝာ မနုသ္သာ ‘‘ကထဉ္ဟိ နာမ သမဏာ သက္ယပုတ္တိယာ ဟေမန္တမ္ပိ ဂိမ္ဟမ္ပိ ဝသ္သမ္ပိ စာရိကံ စရိသ္သန္တိ ဟရိတာနိ တိဏာနိ သမ္မဒ္ဒန္တာ ဧကိန္ဒ္ရိယံ ဇီဝံ ဝိဟေဌေန္တာ ဗဟူ ခုဒ္ဒကေ ပာဏေ သင္ဃာတံ အာပာဒေန္တာ။ ဣမေ ဟိ နာမ အညတိတ္ထိယာ ဒုရက္ခာတဓမ္မာ ဝသ္သာဝာသံ အလ္လီယိသ္သန္တိ သံကသာယိသ္သန္တိ, ဣမေ နာမ သကုဏာ ရုက္ခဂ္ဂေသု ကုလာဝကာနိ ကတ္ဝာ ဝသ္သာဝာသံ အလ္လီယိသ္သန္တိ သံကသာယိသ္သန္တီ’’တိအာဒီနိ ဝတ္ဝာ ဥဇ္ဈာယိံသု။ တမတ္ထံ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော အာရောစေသုံ။ ဘဂဝာ တံ အဋ္ဌုပ္ပတ္တိံ ကတ္ဝာ ဣမံ သုတ္တံ ဒေသေန္တော ပဌမံ တာဝ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝသ္သံ ဥပဂန္တု’’န္တိ (မဟာဝ. ၁၈၄) ဧတ္တကမေဝာဟ။ အထ ဘိက္ခူနံ ‘‘ကဒာ နု ခော ဝသ္သံ ဥပဂန္တဗ္ဗ’’န္တိ ဥပ္ပန္နံ ဝိတက္ကံ သုတ္ဝာ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝသ္သာနေ ဝသ္သံ ဥပဂန္တု’’န္တိ အာဟ။ အထ ခော ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကတိ နု ခော ဝသ္သူပနာယိကာ’’တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ တံ သုတ္ဝာ သကလမ္ပိ ဣဒံ သုတ္တံ ဒေသေန္တော ဒ္ဝေမာ, ဘိက္ခဝေတိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ ဝသ္သူပနာယိကာတိ ဝသ္သူပဂမနာနိ။ ပုရိမိကာတိ အပရဇ္ဇုဂတာယ အာသာဠ္ဟိယာ ဥပဂန္တဗ္ဗာ ပုရိမကတ္တိကပုဏ္ဏမိပရိယောသာနာ ပဌမာ တေမာသီ။ ပစ္ဆိမိကာတိ မာသဂတာယ အာသာဠ္ဟိယာ ဥပဂန္တဗ္ဗာ ပစ္ဆိမကတ္တိကပရိယောသာနာ ပစ္ဆိမာ တေမာသီတိ။ ဒသမံ။
10. Dasamaṃ aṭṭhuppattiyaṃ vuttaṃ. Kataraaṭṭhuppattiyaṃ? Manussānaṃ ujjhāyane. Bhagavatā hi paṭhamabodhiyaṃ vīsati vassāni vassūpanāyikā appaññattā ahosi. Bhikkhū anibaddhavāsā vassepi utuvassepi yathāsukhaṃ vicariṃsu. Te disvā manussā ‘‘kathañhi nāma samaṇā sakyaputtiyā hemantampi gimhampi vassampi cārikaṃ carissanti haritāni tiṇāni sammaddantā ekindriyaṃ jīvaṃ viheṭhentā bahū khuddake pāṇe saṅghātaṃ āpādentā. Ime hi nāma aññatitthiyā durakkhātadhammā vassāvāsaṃ allīyissanti saṃkasāyissanti, ime nāma sakuṇā rukkhaggesu kulāvakāni katvā vassāvāsaṃ allīyissanti saṃkasāyissantī’’tiādīni vatvā ujjhāyiṃsu. Tamatthaṃ bhikkhū bhagavato ārocesuṃ. Bhagavā taṃ aṭṭhuppattiṃ katvā imaṃ suttaṃ desento paṭhamaṃ tāva ‘‘anujānāmi, bhikkhave, vassaṃ upagantu’’nti (mahāva. 184) ettakamevāha. Atha bhikkhūnaṃ ‘‘kadā nu kho vassaṃ upagantabba’’nti uppannaṃ vitakkaṃ sutvā ‘‘anujānāmi, bhikkhave, vassāne vassaṃ upagantu’’nti āha. Atha kho bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘kati nu kho vassūpanāyikā’’ti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Taṃ sutvā sakalampi idaṃ suttaṃ desento dvemā, bhikkhavetiādimāha. Tattha vassūpanāyikāti vassūpagamanāni. Purimikāti aparajjugatāya āsāḷhiyā upagantabbā purimakattikapuṇṇamipariyosānā paṭhamā temāsī. Pacchimikāti māsagatāya āsāḷhiyā upagantabbā pacchimakattikapariyosānā pacchimā temāsīti. Dasamaṃ.
ကမ္မကာရဏဝဂ္ဂော ပဌမော။
Kammakāraṇavaggo paṭhamo.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya / ၁၀. ဝသ္သူပနာယိကသုတ္တံ • 10. Vassūpanāyikasuttaṃ
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၁၀. ဝသ္သူပနာယိကသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Vassūpanāyikasuttavaṇṇanā