Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ജാതക-അട്ഠകഥാ • Jātaka-aṭṭhakathā

    [൨൬൬] ൬. വാതഗ്ഗസിന്ധവജാതകവണ്ണനാ

    [266] 6. Vātaggasindhavajātakavaṇṇanā

    യേനാസി കിസിയാ പണ്ഡൂതി ഇദം സത്ഥാ ജേതവനേ വിഹരന്തോ സാവത്ഥിയം അഞ്ഞതരം കുടുമ്ബികം ആരബ്ഭ കഥേസി. സാവത്ഥിയം കിരേകാ അഭിരൂപാ ഇത്ഥീ ഏകം അഭിരൂപം കുടുമ്ബികം ദിസ്വാ പടിബദ്ധചിത്താ അഹോസി, സകലസരീരം ഝായമാനോ വിയസ്സാ അബ്ഭന്തരേ കിലേസഗ്ഗി ഉപ്പജ്ജി. സാ നേവ കായസ്സാദം ലഭി, ന ചിത്തസ്സാദം, ഭത്തമ്പിസ്സാ ന രുച്ചി, കേവലം മഞ്ചകഅടനിം ഗഹേത്വാ നിപജ്ജി. അഥ നം ഉപട്ഠായികാ ച സഹായികാ ച പുച്ഛിംസു – ‘‘കിം നു ഖോ ത്വം കമ്പമാനചിത്താ അടനിം ഗഹേത്വാ നിപന്നാ, കിം തേ അഫാസുക’’ന്തി. സാ ഏകം ദ്വേ വാരേ അകഥേത്വാ പുനപ്പുനം വുച്ചമാനാ തമത്ഥം ആരോചേസി. അഥ നം താ സമസ്സാസേത്വാ ‘‘ത്വം മാ ചിന്തയി, മയം തം ആനേസ്സാമാ’’തി വത്വാ ഗന്ത്വാ കുടുമ്ബികേന സദ്ധിം മന്തേസും, സോ പടിക്ഖിപിത്വാ പുനപ്പുനം വുച്ചമാനോ അധിവാസേസി. താ ‘‘അസുകദിവസേ അസുകവേലായം ആഗച്ഛാ’’തി പടിഞ്ഞം ഗഹേത്വാ ഗന്ത്വാ തസ്സാ ആരോചേസും. സാ അത്തനോ സയനഗബ്ഭം സജ്ജേത്വാ അത്താനം അലങ്കരിത്വാ സയനപിട്ഠേ നിസിന്നാ തസ്മിം ആഗന്ത്വാ സയനേകദേസേ നിസിന്നേ ചിന്തേസി – ‘‘സചാഹം ഇമസ്സ ഗരുകം അകത്വാ ഇദാനേവ ഓകാസം കരിസ്സാമി, ഇസ്സരിയം മേ പരിഹായിസ്സതി, ആഗതദിവസേയേവ ഓകാസകരണം നാമ അകാരണം, അജ്ജ ന മങ്കും കത്വാ അഞ്ഞസ്മിം ദിവസേ ഓകാസം കരിസ്സാമീ’’തി. അഥ നം ഹത്ഥഗഹണാദിവസേന കേളിം കാതും ആരദ്ധം ഹത്ഥേ ഗഹേത്വാ ‘‘അപേഹി അപേഹി, ന മേ തയാ അത്ഥോ’’തി നിബ്ഭച്ഛേസി. സോ ഓസക്കിത്വാ ലജ്ജിതോ ഉട്ഠായ അത്തനോ ഗേഹമേവ ഗതോ.

    Yenāsikisiyā paṇḍūti idaṃ satthā jetavane viharanto sāvatthiyaṃ aññataraṃ kuṭumbikaṃ ārabbha kathesi. Sāvatthiyaṃ kirekā abhirūpā itthī ekaṃ abhirūpaṃ kuṭumbikaṃ disvā paṭibaddhacittā ahosi, sakalasarīraṃ jhāyamāno viyassā abbhantare kilesaggi uppajji. Sā neva kāyassādaṃ labhi, na cittassādaṃ, bhattampissā na rucci, kevalaṃ mañcakaaṭaniṃ gahetvā nipajji. Atha naṃ upaṭṭhāyikā ca sahāyikā ca pucchiṃsu – ‘‘kiṃ nu kho tvaṃ kampamānacittā aṭaniṃ gahetvā nipannā, kiṃ te aphāsuka’’nti. Sā ekaṃ dve vāre akathetvā punappunaṃ vuccamānā tamatthaṃ ārocesi. Atha naṃ tā samassāsetvā ‘‘tvaṃ mā cintayi, mayaṃ taṃ ānessāmā’’ti vatvā gantvā kuṭumbikena saddhiṃ mantesuṃ, so paṭikkhipitvā punappunaṃ vuccamāno adhivāsesi. Tā ‘‘asukadivase asukavelāyaṃ āgacchā’’ti paṭiññaṃ gahetvā gantvā tassā ārocesuṃ. Sā attano sayanagabbhaṃ sajjetvā attānaṃ alaṅkaritvā sayanapiṭṭhe nisinnā tasmiṃ āgantvā sayanekadese nisinne cintesi – ‘‘sacāhaṃ imassa garukaṃ akatvā idāneva okāsaṃ karissāmi, issariyaṃ me parihāyissati, āgatadivaseyeva okāsakaraṇaṃ nāma akāraṇaṃ, ajja na maṅkuṃ katvā aññasmiṃ divase okāsaṃ karissāmī’’ti. Atha naṃ hatthagahaṇādivasena keḷiṃ kātuṃ āraddhaṃ hatthe gahetvā ‘‘apehi apehi, na me tayā attho’’ti nibbhacchesi. So osakkitvā lajjito uṭṭhāya attano gehameva gato.

    ഇതരാ ഇത്ഥിയോ തായ തഥാ കതഭാവം ഞത്വാ കുടുമ്ബികേ നിക്ഖന്തേ തം ഉപസങ്കമിത്വാ ഏവമാഹംസു – ‘‘ത്വം ഏതസ്മിം പടിബദ്ധചിത്താ ആഹാരം പടിക്ഖിപിത്വാ നിപജ്ജി, അഥ നം മയം പുനപ്പുനം യാചിത്വാ ആനയിമ്ഹ, തസ്സ കസ്മാ ഓകാസം ന അകാസീ’’തി. സാ തമത്ഥം ആരോചേസി. ഇതരാ ‘‘തേന ഹി പഞ്ഞായിസ്സസീ’’തി വത്വാ പക്കമിംസു. കുടുമ്ബികോ പുന നിവത്തിത്വാപി ന ഓലോകേസി. സാ തം അലഭമാനാ നിരാഹാരാ തത്ഥേവ ജീവിതക്ഖയം പാപുണി. കുടുമ്ബികോ തസ്സാ മതഭാവം ഞത്വാ ബഹും മാലാഗന്ധവിലേപനം ആദായ ജേതവനം ഗന്ത്വാ സത്ഥാരം പൂജേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദിത്വാ സത്ഥാരാ ച ‘‘കിം നു ഖോ, ഉപാസക, ന പഞ്ഞായസീ’’തി പുച്ഛിതേ തമത്ഥം ആരോചേത്വാ ‘‘സ്വാഹം, ഭന്തേ, ഏത്തകം കാലം ലജ്ജായ ബുദ്ധുപട്ഠാനം നാഗതോ’’തി ആഹ. സത്ഥാ ‘‘ന , ഉപാസക, ഇദാനേവേസാ കിലേസവസേന തം പക്കോസാപേത്വാ ആഗതകാലേ തം ഓകാസം അകത്വാ ലജ്ജാപേസി, പുബ്ബേപി പന പണ്ഡിതേസു പടിബദ്ധചിത്താ ഹുത്വാ പക്കോസാപേത്വാ ആഗതകാലേ ഓകാസം അകത്വാ കിലമേത്വാവ ഉയ്യോജേസീ’’തി വത്വാ തേന യാചിതോ അതീതം ആഹരി.

    Itarā itthiyo tāya tathā katabhāvaṃ ñatvā kuṭumbike nikkhante taṃ upasaṅkamitvā evamāhaṃsu – ‘‘tvaṃ etasmiṃ paṭibaddhacittā āhāraṃ paṭikkhipitvā nipajji, atha naṃ mayaṃ punappunaṃ yācitvā ānayimha, tassa kasmā okāsaṃ na akāsī’’ti. Sā tamatthaṃ ārocesi. Itarā ‘‘tena hi paññāyissasī’’ti vatvā pakkamiṃsu. Kuṭumbiko puna nivattitvāpi na olokesi. Sā taṃ alabhamānā nirāhārā tattheva jīvitakkhayaṃ pāpuṇi. Kuṭumbiko tassā matabhāvaṃ ñatvā bahuṃ mālāgandhavilepanaṃ ādāya jetavanaṃ gantvā satthāraṃ pūjetvā ekamantaṃ nisīditvā satthārā ca ‘‘kiṃ nu kho, upāsaka, na paññāyasī’’ti pucchite tamatthaṃ ārocetvā ‘‘svāhaṃ, bhante, ettakaṃ kālaṃ lajjāya buddhupaṭṭhānaṃ nāgato’’ti āha. Satthā ‘‘na , upāsaka, idānevesā kilesavasena taṃ pakkosāpetvā āgatakāle taṃ okāsaṃ akatvā lajjāpesi, pubbepi pana paṇḍitesu paṭibaddhacittā hutvā pakkosāpetvā āgatakāle okāsaṃ akatvā kilametvāva uyyojesī’’ti vatvā tena yācito atītaṃ āhari.

    അതീതേ ബാരാണസിയം ബ്രഹ്മദത്തേ രജ്ജം കാരേന്തേ ബോധിസത്തോ സിന്ധവകുലേ നിബ്ബത്തിത്വാ വാതഗ്ഗസിന്ധവോ നാമ ഹുത്വാ തസ്സ മങ്ഗലഅസ്സോ അഹോസി. അസ്സഗോപകാ തം നേത്വാ ഗങ്ഗായം ന്ഹാപേന്തി. അഥ നം ഭദ്ദലീ നാമ ഗദ്രഭീ ദിസ്വാ പടിബദ്ധചിത്താ ഹുത്വാ കിലേസവസേന കമ്പമാനാ നേവ തിണം ഖാദി , ന ഉദകം പിവി, പരിസുസ്സിത്വാ കിസാ അട്ഠിചമ്മമത്താ അഹോസി. അഥ നം പുത്തോ ഗദ്രഭപോതകോ മാതരം പരിസുസ്സമാനം ദിസ്വാ ‘‘കിം നു ഖോ ത്വം, അമ്മ, നേവ തിണം ഖാദസി, ന ഉദകം പിവസി, പരിസുസ്സിത്വാ തത്ഥ തത്ഥ കമ്പമാനാ നിപജ്ജസി, കിം തേ അഫാസുക’’ന്തി പുച്ഛി. സാ അകഥേത്വാ പുനപ്പുനം വുച്ചമാനാ തമത്ഥം കഥേസി. അഥ നം പുത്തോ സമസ്സാസേത്വാ ‘‘അമ്മ, മാ ചിന്തയി, അഹം തം ആനേസ്സാമീ’’തി വത്വാ വാതഗ്ഗസിന്ധവസ്സ ന്ഹായിതും ആഗതകാലേ തം ഉപസങ്കമിത്വാ ‘‘താത, മയ്ഹം മാതാ തുമ്ഹേസു പടിബദ്ധചിത്താ നിരാഹാരാ സുസ്സിത്വാ മരിസ്സതി, ജീവിതദാനമസ്സാ ദേഥാ’’തി ആഹ. ‘‘സാധു, താത, ദസ്സാമി, അസ്സഗോപകാ മം ന്ഹാപേത്വാ ഥോകം ഗങ്ഗാതീരേ വിചരണത്ഥായ വിസ്സജ്ജേന്തി, ത്വം മാതരം ഗഹേത്വാ തം പദേസം ഏഹീ’’തി. സോ ഗന്ത്വാ മാതരം ആനേത്വാ തസ്മിം പദേസേ വിസ്സജ്ജേത്വാ ഏകമന്തം പടിച്ഛന്നോ അട്ഠാസി.

    Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto sindhavakule nibbattitvā vātaggasindhavo nāma hutvā tassa maṅgalaasso ahosi. Assagopakā taṃ netvā gaṅgāyaṃ nhāpenti. Atha naṃ bhaddalī nāma gadrabhī disvā paṭibaddhacittā hutvā kilesavasena kampamānā neva tiṇaṃ khādi , na udakaṃ pivi, parisussitvā kisā aṭṭhicammamattā ahosi. Atha naṃ putto gadrabhapotako mātaraṃ parisussamānaṃ disvā ‘‘kiṃ nu kho tvaṃ, amma, neva tiṇaṃ khādasi, na udakaṃ pivasi, parisussitvā tattha tattha kampamānā nipajjasi, kiṃ te aphāsuka’’nti pucchi. Sā akathetvā punappunaṃ vuccamānā tamatthaṃ kathesi. Atha naṃ putto samassāsetvā ‘‘amma, mā cintayi, ahaṃ taṃ ānessāmī’’ti vatvā vātaggasindhavassa nhāyituṃ āgatakāle taṃ upasaṅkamitvā ‘‘tāta, mayhaṃ mātā tumhesu paṭibaddhacittā nirāhārā sussitvā marissati, jīvitadānamassā dethā’’ti āha. ‘‘Sādhu, tāta, dassāmi, assagopakā maṃ nhāpetvā thokaṃ gaṅgātīre vicaraṇatthāya vissajjenti, tvaṃ mātaraṃ gahetvā taṃ padesaṃ ehī’’ti. So gantvā mātaraṃ ānetvā tasmiṃ padese vissajjetvā ekamantaṃ paṭicchanno aṭṭhāsi.

    അസ്സഗോപകാപി വാതഗ്ഗസിന്ധവം തസ്മിം ഠാനേ വിസ്സജ്ജേസും. സോ തം ഗദ്രഭിം ഓലോകേത്വാ ഉപസങ്കമി. അഥ സാ ഗദ്രഭീ തസ്മിം ഉപസങ്കമിത്വാ അത്തനോ സരീരം ഉപസിങ്ഘമാനേ ‘‘സചാഹം ഗരും അകത്വാ ആഗതക്ഖണേയേവസ്സ ഓകാസം കരിസ്സാമി, ഏവം മേ യസോ ച ഇസ്സരിയഞ്ച പരിഹായിസ്സതി, അനിച്ഛമാനാ വിയ ഭവിതും വട്ടതീ’’തി ചിന്തേത്വാ സിന്ധവസ്സ ഹേട്ഠാഹനുകേ പാദേന പഹരിത്വാ പലായി, ദന്തമൂലമസ്സ ഭിജ്ജിത്വാ ഗതകാലോ വിയ അഹോസി. വാതഗ്ഗസിന്ധവോ ‘‘കോ മേ ഏതായ അത്ഥോ’’തി ലജ്ജിതോ തതോവ പലായി. സാ വിപ്പടിസാരിനീ ഹുത്വാ തത്ഥേവ പതിത്വാ സോചമാനാ നിപജ്ജി.

    Assagopakāpi vātaggasindhavaṃ tasmiṃ ṭhāne vissajjesuṃ. So taṃ gadrabhiṃ oloketvā upasaṅkami. Atha sā gadrabhī tasmiṃ upasaṅkamitvā attano sarīraṃ upasiṅghamāne ‘‘sacāhaṃ garuṃ akatvā āgatakkhaṇeyevassa okāsaṃ karissāmi, evaṃ me yaso ca issariyañca parihāyissati, anicchamānā viya bhavituṃ vaṭṭatī’’ti cintetvā sindhavassa heṭṭhāhanuke pādena paharitvā palāyi, dantamūlamassa bhijjitvā gatakālo viya ahosi. Vātaggasindhavo ‘‘ko me etāya attho’’ti lajjito tatova palāyi. Sā vippaṭisārinī hutvā tattheva patitvā socamānā nipajji.

    അഥ നം പുത്തോ ഉപസങ്കമിത്വാ പുച്ഛന്തോ പഠമം ഗാഥമാഹ –

    Atha naṃ putto upasaṅkamitvā pucchanto paṭhamaṃ gāthamāha –

    ൪൬.

    46.

    ‘‘യേനാസി കിസിയാ പണ്ഡു, യേന ഭത്തം ന രുച്ചതി;

    ‘‘Yenāsi kisiyā paṇḍu, yena bhattaṃ na ruccati;

    അയം സോ ആഗതോ ഭത്താ, കസ്മാ ദാനി പലായസീ’’തി.

    Ayaṃ so āgato bhattā, kasmā dāni palāyasī’’ti.

    തത്ഥ യേനാതി തസ്മിം പടിബദ്ധചിത്തതായ യേന കാരണഭൂതേന.

    Tattha yenāti tasmiṃ paṭibaddhacittatāya yena kāraṇabhūtena.

    പുത്തസ്സ വചനം സുത്വാ ഗദ്രഭീ ദുതിയം ഗാഥമാഹ –

    Puttassa vacanaṃ sutvā gadrabhī dutiyaṃ gāthamāha –

    ൪൭.

    47.

    ‘‘സചേ പനാദികേനേവ, സന്ഥവോ നാമ ജായതി;

    ‘‘Sace panādikeneva, santhavo nāma jāyati;

    യസോ ഹായതി ഇത്ഥീനം, തസ്മാ താത പലായഹ’’ന്തി.

    Yaso hāyati itthīnaṃ, tasmā tāta palāyaha’’nti.

    തത്ഥ ആദികേനേവാതിആദിതോവ പഠമമേവ. സന്ഥവോതി മേഥുനധമ്മസംയോഗവസേന മിത്തസന്ഥവോ. യസോ ഹായതി ഇത്ഥീനന്തി, താത, ഇത്ഥീനഞ്ഹി ഗരുകം അകത്വാ ആദിതോവ സന്ഥവം കുരുമാനാനം യസോ ഹായതി, ഇസ്സരിയഗബ്ബിതഭാവോ പരിഹായതീതി. ഏവം സാ ഇത്ഥീനം സഭാവം പുത്തസ്സ കഥേസി.

    Tattha ādikenevātiāditova paṭhamameva. Santhavoti methunadhammasaṃyogavasena mittasanthavo. Yaso hāyati itthīnanti, tāta, itthīnañhi garukaṃ akatvā āditova santhavaṃ kurumānānaṃ yaso hāyati, issariyagabbitabhāvo parihāyatīti. Evaṃ sā itthīnaṃ sabhāvaṃ puttassa kathesi.

    തതിയഗാഥം പന സത്ഥാ അഭിസമ്ബുദ്ധോ ഹുത്വാ ആഹ –

    Tatiyagāthaṃ pana satthā abhisambuddho hutvā āha –

    ൪൮.

    48.

    ‘‘യസസ്സിനം കുലേ ജാതം, ആഗതം യാ ന ഇച്ഛതി;

    ‘‘Yasassinaṃ kule jātaṃ, āgataṃ yā na icchati;

    സോചതി ചിരരത്തായ, വാതഗ്ഗമിവ ഭദ്ദലീ’’തി.

    Socati cirarattāya, vātaggamiva bhaddalī’’ti.

    തത്ഥ യസസ്സിനന്തി യസസമ്പന്നം. യാ ന ഇച്ഛതീതി യാ ഇത്ഥീ തഥാരൂപം പുരിസം ന ഇച്ഛതി. ചിരരത്തായാതി ചിരരത്തം, ദീഘമദ്ധാനന്തി അത്ഥോ.

    Tattha yasassinanti yasasampannaṃ. Yā na icchatīti yā itthī tathārūpaṃ purisaṃ na icchati. Cirarattāyāti cirarattaṃ, dīghamaddhānanti attho.

    സത്ഥാ ഇമം ധമ്മദേസനം ആഹരിത്വാ സച്ചാനി പകാസേത്വാ ജാതകം സമോധാനേസി, സച്ചപരിയോസാനേ കുടുമ്ബികോ സോതാപത്തിഫലേ പതിട്ഠഹി. ‘‘തദാ ഗദ്രഭീ സാ ഇത്ഥീ അഹോസി, വാതഗ്ഗസിന്ധവോ പന അഹമേവ അഹോസി’’ന്തി.

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā saccāni pakāsetvā jātakaṃ samodhānesi, saccapariyosāne kuṭumbiko sotāpattiphale patiṭṭhahi. ‘‘Tadā gadrabhī sā itthī ahosi, vātaggasindhavo pana ahameva ahosi’’nti.

    വാതഗ്ഗസിന്ധവജാതകവണ്ണനാ ഛട്ഠാ.

    Vātaggasindhavajātakavaṇṇanā chaṭṭhā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ജാതകപാളി • Jātakapāḷi / ൨൬൬. വാതഗ്ഗസിന്ധവജാതകം • 266. Vātaggasindhavajātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact