Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā |
๙. วฎํสกิยเตฺถรอปทานวณฺณนา
9. Vaṭaṃsakiyattheraapadānavaṇṇanā
สุเมโธ นาม นาเมนาติอาทิกํ อายสฺมโต วฎํสกิยเตฺถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ ปุริมมุนิเนฺทสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฎฺฎูปนิสฺสยานิ ปุญฺญานิ อุปจินโนฺต สุเมธสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห นิพฺพโตฺต วิญฺญุตํ ปโตฺต ฆราวาสํ สณฺฐเปตฺวา ตตฺถ อาทีนวํ ทิสฺวา เคหํ ปหาย ตาปสปพฺพชฺชํ ปพฺพชิตฺวา มหาวเน วิหาสิฯ ตสฺมิํ สมเย สุเมโธ ภควา วิเวกกามตาย ตํ วนํ สมฺปาปุณิฯ อถ โส ตาปโส ภควนฺตํ ทิสฺวา ปสนฺนมานโส วิกสิตํ สฬลปุปฺผํ คเหตฺวา วฎํสกากาเรน คเนฺถตฺวา ภควโต ปาทมูเล ฐเปตฺวา ปูเชสิฯ ภควา ตสฺส จิตฺตปฺปสาทตฺถาย อนุโมทนมกาสิฯ โส เตน ปุเญฺญน เทวมนุเสฺสสุ สํสรโนฺต อุภยสมฺปตฺติโย อนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท วิภวสมฺปเนฺน กุเล ชาโต วุทฺธิมนฺวาย สโทฺธ ปสโนฺน ปพฺพชิตฺวา นจิรเสฺสว อรหา อโหสิฯ
Sumedho nāma nāmenātiādikaṃ āyasmato vaṭaṃsakiyattherassa apadānaṃ. Ayampi purimamunindesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto sumedhassa bhagavato kāle kulagehe nibbatto viññutaṃ patto gharāvāsaṃ saṇṭhapetvā tattha ādīnavaṃ disvā gehaṃ pahāya tāpasapabbajjaṃ pabbajitvā mahāvane vihāsi. Tasmiṃ samaye sumedho bhagavā vivekakāmatāya taṃ vanaṃ sampāpuṇi. Atha so tāpaso bhagavantaṃ disvā pasannamānaso vikasitaṃ saḷalapupphaṃ gahetvā vaṭaṃsakākārena ganthetvā bhagavato pādamūle ṭhapetvā pūjesi. Bhagavā tassa cittappasādatthāya anumodanamakāsi. So tena puññena devamanussesu saṃsaranto ubhayasampattiyo anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde vibhavasampanne kule jāto vuddhimanvāya saddho pasanno pabbajitvā nacirasseva arahā ahosi.
๔๓. โส อปรภาเค ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสโนฺต สุเมโธ นาม นาเมนาติอาทิ วุตฺตํฯ วิเวกมนุพฺรูหโนฺตติ ชนากิณฺณตํ ปหาย ชนวิเวกํ จิตฺตวิเวกญฺจ อนุพฺรูหโนฺต วเฑฺฒโนฺต พหุลีกโรโนฺต มหาวนํ อโชฺฌคาหิ ปาวิสีติ อโตฺถฯ เสสํ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ
43. So aparabhāge pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento sumedho nāma nāmenātiādi vuttaṃ. Vivekamanubrūhantoti janākiṇṇataṃ pahāya janavivekaṃ cittavivekañca anubrūhanto vaḍḍhento bahulīkaronto mahāvanaṃ ajjhogāhi pāvisīti attho. Sesaṃ uttānatthamevāti.
วฎํสกิยเตฺถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ
Vaṭaṃsakiyattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / ขุทฺทกนิกาย • Khuddakanikāya / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi / ๙. วฎํสกิยเตฺถรอปทานํ • 9. Vaṭaṃsakiyattheraapadānaṃ