Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
२. दुतियवग्गो
2. Dutiyavaggo
१. वतपदसुत्तवण्णना
1. Vatapadasuttavaṇṇanā
२५७. समादातब्बतो वतानि, अञ्ञमञ्ञं असङ्करसभावेन पब्बजितब्बतो पदानि, ततो एव असंकिण्णभागाति कत्वा ‘‘वतकोट्ठासानी’’ति वुत्तं। समत्तानीति पुञ्ञविसेसताय पुज्जभवफलनिब्बत्तनेन कित्तिसञ्ञानेन च समं अत्तानि समत्तानि। परिपुण्णानीति अखण्डादिभावेन सब्बसो पुण्णानि। समादिन्नानीति तत्थ सक्कच्चकारिताय सम्मा आदिन्नानि। मातुलानीति पितुभगिनी, न या काचि मातुलस्स भरिया कुलजेट्ठकानं अधिप्पेतत्ता, भरियापि वा मातुलसम्बन्धतो गहेतब्बा, तथा सति महापितुभरियादीनम्पि सङ्गहो दट्ठब्बो।
257. Samādātabbato vatāni, aññamaññaṃ asaṅkarasabhāvena pabbajitabbato padāni, tato eva asaṃkiṇṇabhāgāti katvā ‘‘vatakoṭṭhāsānī’’ti vuttaṃ. Samattānīti puññavisesatāya pujjabhavaphalanibbattanena kittisaññānena ca samaṃ attāni samattāni. Paripuṇṇānīti akhaṇḍādibhāvena sabbaso puṇṇāni. Samādinnānīti tattha sakkaccakāritāya sammā ādinnāni. Mātulānīti pitubhaginī, na yā kāci mātulassa bhariyā kulajeṭṭhakānaṃ adhippetattā, bhariyāpi vā mātulasambandhato gahetabbā, tathā sati mahāpitubhariyādīnampi saṅgaho daṭṭhabbo.
आदि-सद्देन जेट्ठभगिनीनं सङ्गहो। अपचितिकारकोति तेसं पच्चुट्ठानकरो। यो कोचि ददन्तोपि सापेक्खो देति, सो मुत्तचागो न होति, अयं पन न एवन्ति ‘‘मुत्तचागो होती’’ति वुत्तं। विस्सट्ठचागोति निरपेक्खपरिच्चागोति अत्थो। यथा पाणातिपातबहुलो ‘‘लोहितपाणी’’ति वुच्चति, तथा दानबहुलो ‘‘पयतपाणी’’ति वुत्तोति आह ‘‘देय्यधम्मदानत्थाय सदा धोतहत्थो’’ति। वोस्सग्गरतोति देय्यधम्मस्स परिच्चजने अभिरतो। परेहि याचितब्बारहोति परेहि याचितुं युत्तो इच्छितस्स अत्थस्स तावदेव विस्सज्जनतो। दानेनेव युत्तोति सब्बकालं दानेनेव युत्तो अभिण्हं पवत्तमहादानत्ता। दाने च संविभागे चाति परस्स सम्पुण्णं कत्वा परिच्चजनसङ्खाते दाने च अत्तना परिभुञ्जितब्बतो संविभजनसङ्खाते संविभागे च रतो अभिरतो।
Ādi-saddena jeṭṭhabhaginīnaṃ saṅgaho. Apacitikārakoti tesaṃ paccuṭṭhānakaro. Yo koci dadantopi sāpekkho deti, so muttacāgo na hoti, ayaṃ pana na evanti ‘‘muttacāgo hotī’’ti vuttaṃ. Vissaṭṭhacāgoti nirapekkhapariccāgoti attho. Yathā pāṇātipātabahulo ‘‘lohitapāṇī’’ti vuccati, tathā dānabahulo ‘‘payatapāṇī’’ti vuttoti āha ‘‘deyyadhammadānatthāya sadā dhotahattho’’ti. Vossaggaratoti deyyadhammassa pariccajane abhirato. Parehi yācitabbārahoti parehi yācituṃ yutto icchitassa atthassa tāvadeva vissajjanato. Dāneneva yuttoti sabbakālaṃ dāneneva yutto abhiṇhaṃ pavattamahādānattā. Dāne ca saṃvibhāge cāti parassa sampuṇṇaṃ katvā pariccajanasaṅkhāte dāne ca attanā paribhuñjitabbato saṃvibhajanasaṅkhāte saṃvibhāge ca rato abhirato.
वतपदसुत्तवण्णना निट्ठिता।
Vatapadasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / १. वतपदसुत्तं • 1. Vatapadasuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / १. वतपदसुत्तवण्णना • 1. Vatapadasuttavaṇṇanā