| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๒. ทุติยวโคฺค
2. Dutiyavaggo
๑. วตปทสุตฺตวณฺณนา
1. Vatapadasuttavaṇṇanā
๒๕๗. สมาทาตพฺพโต วตานิ, อญฺญมญฺญํ อสงฺกรสภาเวน ปพฺพชิตพฺพโต ปทานิ, ตโต เอว อสํกิณฺณภาคาติ กตฺวา ‘‘วตโกฎฺฐาสานี’’ติ วุตฺตํฯ สมตฺตานีติ ปุญฺญวิเสสตาย ปุชฺชภวผลนิพฺพตฺตเนน กิตฺติสญฺญาเนน จ สมํ อตฺตานิ สมตฺตานิฯ ปริปุณฺณานีติ อขณฺฑาทิภาเวน สพฺพโส ปุณฺณานิฯ สมาทินฺนานีติ ตตฺถ สกฺกจฺจการิตาย สมฺมา อาทินฺนานิฯ มาตุลานีติ ปิตุภคินี, น ยา กาจิ มาตุลสฺส ภริยา กุลเชฎฺฐกานํ อธิเปฺปตตฺตา, ภริยาปิ วา มาตุลสมฺพนฺธโต คเหตพฺพา, ตถา สติ มหาปิตุภริยาทีนมฺปิ สงฺคโห ทฎฺฐโพฺพฯ
257. Samādātabbato vatāni, aññamaññaṃ asaṅkarasabhāvena pabbajitabbato padāni, tato eva asaṃkiṇṇabhāgāti katvā ‘‘vatakoṭṭhāsānī’’ti vuttaṃ. Samattānīti puññavisesatāya pujjabhavaphalanibbattanena kittisaññānena ca samaṃ attāni samattāni. Paripuṇṇānīti akhaṇḍādibhāvena sabbaso puṇṇāni. Samādinnānīti tattha sakkaccakāritāya sammā ādinnāni. Mātulānīti pitubhaginī, na yā kāci mātulassa bhariyā kulajeṭṭhakānaṃ adhippetattā, bhariyāpi vā mātulasambandhato gahetabbā, tathā sati mahāpitubhariyādīnampi saṅgaho daṭṭhabbo.
อาทิ-สเทฺทน เชฎฺฐภคินีนํ สงฺคโหฯ อปจิติการโกติ เตสํ ปจฺจุฎฺฐานกโรฯ โย โกจิ ททโนฺตปิ สาเปโกฺข เทติ, โส มุตฺตจาโค น โหติ, อยํ ปน น เอวนฺติ ‘‘มุตฺตจาโค โหตี’’ติ วุตฺตํฯ วิสฺสฎฺฐจาโคติ นิรเปกฺขปริจฺจาโคติ อโตฺถฯ ยถา ปาณาติปาตพหุโล ‘‘โลหิตปาณี’’ติ วุจฺจติ, ตถา ทานพหุโล ‘‘ปยตปาณี’’ติ วุโตฺตติ อาห ‘‘เทยฺยธมฺมทานตฺถาย สทา โธตหโตฺถ’’ติฯ โวสฺสคฺครโตติ เทยฺยธมฺมสฺส ปริจฺจชเน อภิรโตฯ ปเรหิ ยาจิตพฺพารโหติ ปเรหิ ยาจิตุํ ยุโตฺต อิจฺฉิตสฺส อตฺถสฺส ตาวเทว วิสฺสชฺชนโตฯ ทาเนเนว ยุโตฺตติ สพฺพกาลํ ทาเนเนว ยุโตฺต อภิณฺหํ ปวตฺตมหาทานตฺตาฯ ทาเน จ สํวิภาเค จาติ ปรสฺส สมฺปุณฺณํ กตฺวา ปริจฺจชนสงฺขาเต ทาเน จ อตฺตนา ปริภุญฺชิตพฺพโต สํวิภชนสงฺขาเต สํวิภาเค จ รโต อภิรโตฯ
Ādi-saddena jeṭṭhabhaginīnaṃ saṅgaho. Apacitikārakoti tesaṃ paccuṭṭhānakaro. Yo koci dadantopi sāpekkho deti, so muttacāgo na hoti, ayaṃ pana na evanti ‘‘muttacāgo hotī’’ti vuttaṃ. Vissaṭṭhacāgoti nirapekkhapariccāgoti attho. Yathā pāṇātipātabahulo ‘‘lohitapāṇī’’ti vuccati, tathā dānabahulo ‘‘payatapāṇī’’ti vuttoti āha ‘‘deyyadhammadānatthāya sadā dhotahattho’’ti. Vossaggaratoti deyyadhammassa pariccajane abhirato. Parehi yācitabbārahoti parehi yācituṃ yutto icchitassa atthassa tāvadeva vissajjanato. Dāneneva yuttoti sabbakālaṃ dāneneva yutto abhiṇhaṃ pavattamahādānattā. Dāne ca saṃvibhāge cāti parassa sampuṇṇaṃ katvā pariccajanasaṅkhāte dāne ca attanā paribhuñjitabbato saṃvibhajanasaṅkhāte saṃvibhāge ca rato abhirato.
วตปทสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Vatapadasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๑. วตปทสุตฺตํ • 1. Vatapadasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๑. วตปทสุตฺตวณฺณนา • 1. Vatapadasuttavaṇṇanā
