| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೩. ದಿಟ್ಠಿಸಂಯುತ್ತಂ
3. Diṭṭhisaṃyuttaṃ
೧. ಸೋತಾಪತ್ತಿವಗ್ಗೋ
1. Sotāpattivaggo
೧. ವಾತಸುತ್ತಂ
1. Vātasuttaṃ
೨೦೬. ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಜೇತವನೇ। ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಿಸ್ಮಿಂ ನು ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸತಿ, ಕಿಂ ಉಪಾದಾಯ, ಕಿಂ ಅಭಿನಿವಿಸ್ಸ ಏವಂ ದಿಟ್ಠಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ – ‘ನ ವಾತಾ ವಾಯನ್ತಿ, ನ ನಜ್ಜೋ ಸನ್ದನ್ತಿ, ನ ಗಬ್ಭಿನಿಯೋ ವಿಜಾಯನ್ತಿ, ನ ಚನ್ದಿಮಸೂರಿಯಾ ಉದೇನ್ತಿ ವಾ ಅಪೇನ್ತಿ ವಾ ಏಸಿಕಟ್ಠಾಯಿಟ್ಠಿತಾ’’’ತಿ?
206. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane. Bhagavā etadavoca – ‘‘kismiṃ nu kho, bhikkhave, sati, kiṃ upādāya, kiṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati – ‘na vātā vāyanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vijāyanti, na candimasūriyā udenti vā apenti vā esikaṭṭhāyiṭṭhitā’’’ti?
‘‘ಭಗವಂಮೂಲಕಾ ನೋ, ಭನ್ತೇ, ಧಮ್ಮಾ ಭಗವಂನೇತ್ತಿಕಾ ಭಗವಂಪಟಿಸರಣಾ। ಸಾಧು ವತ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವನ್ತಞ್ಞೇವ ಪಟಿಭಾತು ಏತಸ್ಸ ಭಾಸಿತಸ್ಸ ಅತ್ಥೋ। ಭಗವತೋ ಸುತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಧಾರೇಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ‘‘ತೇನ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸುಣಾಥ, ಸಾಧುಕಂ ಮನಸಿ ಕರೋಥ; ಭಾಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸುಂ। ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ –
‘‘Bhagavaṃmūlakā no, bhante, dhammā bhagavaṃnettikā bhagavaṃpaṭisaraṇā. Sādhu vata, bhante, bhagavantaññeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho. Bhagavato sutvā bhikkhū dhāressantī’’ti. ‘‘Tena hi, bhikkhave, suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘ರೂಪೇ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸತಿ, ರೂಪಂ ಉಪಾದಾಯ, ರೂಪಂ ಅಭಿನಿವಿಸ್ಸ ಏವಂ ದಿಟ್ಠಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ – ‘ನ ವಾತಾ ವಾಯನ್ತಿ, ನ ನಜ್ಜೋ ಸನ್ದನ್ತಿ, ನ ಗಬ್ಭಿನಿಯೋ ವಿಜಾಯನ್ತಿ, ನ ಚನ್ದಿಮಸೂರಿಯಾ ಉದೇನ್ತಿ ವಾ ಅಪೇನ್ತಿ ವಾ ಏಸಿಕಟ್ಠಾಯಿಟ್ಠಿತಾ’ತಿ। ವೇದನಾಯ ಸತಿ…ಪೇ॰… ಸಞ್ಞಾಯ ಸತಿ… ಸಙ್ಖಾರೇಸು ಸತಿ… ವಿಞ್ಞಾಣೇ ಸತಿ, ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಉಪಾದಾಯ, ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಅಭಿನಿವಿಸ್ಸ ಏವಂ ದಿಟ್ಠಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ – ‘ನ ವಾತಾ ವಾಯನ್ತಿ, ನ ನಜ್ಜೋ ಸನ್ದನ್ತಿ, ನ ಗಬ್ಭಿನಿಯೋ ವಿಜಾಯನ್ತಿ, ನ ಚನ್ದಿಮಸೂರಿಯಾ ಉದೇನ್ತಿ ವಾ ಅಪೇನ್ತಿ ವಾ ಏಸಿಕಟ್ಠಾಯಿಟ್ಠಿತಾ’ತಿ। ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಥ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರೂಪಂ ನಿಚ್ಚಂ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಂ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ, ದುಕ್ಖಂ ವಾ ತಂ ಸುಖಂ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ದುಕ್ಖಂ, ಭನ್ತೇ’’ । ‘‘ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ, ದುಕ್ಖಂ ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮಂ, ಅಪಿ ನು ತಂ ಅನುಪಾದಾಯ ಏವಂ ದಿಟ್ಠಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯ – ‘ನ ವಾತಾ ವಾಯನ್ತಿ, ನ ನಜ್ಜೋ ಸನ್ದನ್ತಿ, ನ ಗಬ್ಭಿನಿಯೋ ವಿಜಾಯನ್ತಿ, ನ ಚನ್ದಿಮಸೂರಿಯಾ ಉದೇನ್ತಿ ವಾ ಅಪೇನ್ತಿ ವಾ ಏಸಿಕಟ್ಠಾಯಿಟ್ಠಿತಾ’’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’’।
‘‘Rūpe kho, bhikkhave, sati, rūpaṃ upādāya, rūpaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati – ‘na vātā vāyanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vijāyanti, na candimasūriyā udenti vā apenti vā esikaṭṭhāyiṭṭhitā’ti. Vedanāya sati…pe… saññāya sati… saṅkhāresu sati… viññāṇe sati, viññāṇaṃ upādāya, viññāṇaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati – ‘na vātā vāyanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vijāyanti, na candimasūriyā udenti vā apenti vā esikaṭṭhāyiṭṭhitā’ti. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti? ‘‘Aniccaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ, dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti? ‘‘Dukkhaṃ, bhante’’ . ‘‘Yaṃ panāniccaṃ, dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya – ‘na vātā vāyanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vijāyanti, na candimasūriyā udenti vā apenti vā esikaṭṭhāyiṭṭhitā’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘ವೇದನಾ ನಿಚ್ಚಾ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಾ ವಾ’’ತಿ… ‘‘ಸಞ್ಞಾ… ಸಙ್ಖಾರಾ… ವಿಞ್ಞಾಣಂ ನಿಚ್ಚಂ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಂ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ತಂ ಸುಖಂ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ದುಕ್ಖಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ ದುಕ್ಖಂ ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮಂ, ಅಪಿ ನು ತಂ ಅನುಪಾದಾಯ ಏವಂ ದಿಟ್ಠಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯ – ‘ನ ವಾತಾ ವಾಯನ್ತಿ, ನ ನಜ್ಜೋ ಸನ್ದನ್ತಿ, ನ ಗಬ್ಭಿನಿಯೋ ವಿಜಾಯನ್ತಿ, ನ ಚನ್ದಿಮಸೂರಿಯಾ ಉದೇನ್ತಿ ವಾ ಅಪೇನ್ತಿ ವಾ ಏಸಿಕಟ್ಠಾಯಿಟ್ಠಿತಾ’’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಯಮ್ಪಿದಂ 1 ದಿಟ್ಠಂ ಸುತಂ ಮುತಂ ವಿಞ್ಞಾತಂ ಪತ್ತಂ ಪರಿಯೇಸಿತಂ ಅನುವಿಚರಿತಂ ಮನಸಾ ತಮ್ಪಿ ನಿಚ್ಚಂ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಂ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ತಂ ಸುಖಂ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ದುಕ್ಖಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ ದುಕ್ಖಂ ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮಂ, ಅಪಿ ನು ತಂ ಅನುಪಾದಾಯ ಏವಂ ದಿಟ್ಠಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯ – ‘ನ ವಾತಾ ವಾಯನ್ತಿ, ನ ನಜ್ಜೋ ಸನ್ದನ್ತಿ, ನ ಗಬ್ಭಿನಿಯೋ ವಿಜಾಯನ್ತಿ, ನ ಚನ್ದಿಮಸೂರಿಯಾ ಉದೇನ್ತಿ ವಾ ಅಪೇನ್ತಿ ವಾ ಏಸಿಕಟ್ಠಾಯಿಟ್ಠಿತಾ’’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’’।
‘‘Vedanā niccā vā aniccā vā’’ti… ‘‘saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti? ‘‘Aniccaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti? ‘‘Dukkhaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya – ‘na vātā vāyanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vijāyanti, na candimasūriyā udenti vā apenti vā esikaṭṭhāyiṭṭhitā’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Yampidaṃ 2 diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti? ‘‘Aniccaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti? ‘‘Dukkhaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya – ‘na vātā vāyanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vijāyanti, na candimasūriyā udenti vā apenti vā esikaṭṭhāyiṭṭhitā’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘ಯತೋ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕಸ್ಸ ಇಮೇಸು ಚ 3 ಠಾನೇಸು ಕಙ್ಖಾ ಪಹೀನಾ ಹೋತಿ, ದುಕ್ಖೇಪಿಸ್ಸ ಕಙ್ಖಾ ಪಹೀನಾ ಹೋತಿ, ದುಕ್ಖಸಮುದಯೇಪಿಸ್ಸ ಕಙ್ಖಾ ಪಹೀನಾ ಹೋತಿ, ದುಕ್ಖನಿರೋಧೇಪಿಸ್ಸ ಕಙ್ಖಾ ಪಹೀನಾ ಹೋತಿ, ದುಕ್ಖನಿರೋಧಗಾಮಿನಿಯಾ ಪಟಿಪದಾಯಪಿಸ್ಸ ಕಙ್ಖಾ ಪಹೀನಾ ಹೋತಿ – ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಸೋತಾಪನ್ನೋ ಅವಿನಿಪಾತಧಮ್ಮೋ ನಿಯತೋ ಸಮ್ಬೋಧಿಪರಾಯನೋ’’ತಿ। ಪಠಮಂ।
‘‘Yato kho, bhikkhave, ariyasāvakassa imesu ca 4 ṭhānesu kaṅkhā pahīnā hoti, dukkhepissa kaṅkhā pahīnā hoti, dukkhasamudayepissa kaṅkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhepissa kaṅkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāyapissa kaṅkhā pahīnā hoti – ayaṃ vuccati, bhikkhave, ariyasāvako sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyano’’ti. Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೧. ವಾತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 1. Vātasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೧. ವಾತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 1. Vātasuttavaṇṇanā
