| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಖುದ್ದಸಿಕ್ಖಾ-ಮೂಲಸಿಕ್ಖಾ • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
೬. ವತ್ತಾದಿಕಣ್ಡನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ
6. Vattādikaṇḍaniddesavaṇṇanā
೯೬. ಇದಾನಿ ವತ್ತಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಉಪಜ್ಝಾಚರಿಯವತ್ತ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ಉಪಜ್ಝಾಯವತ್ತಞ್ಚ ಆಚರಿಯವತ್ತಞ್ಚ ಗಮಿಕವತ್ತಞ್ಚ ಆಗನ್ತುಕವತ್ತಞ್ಚ ಸೇನಾಸನಾದಿವತ್ತಞ್ಚ ಪಿಯಸೀಲೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಕಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಗಮಿಕಾಗನ್ತುಕನ್ತಿ ಗಮಿಕಂ ಆಗನ್ತುಕನ್ತಿ ಛೇದೋ, ಗಮಿಕವತ್ತಂ ಆಗನ್ತುಕವತ್ತಞ್ಚಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
96. Idāni vattaṃ dassetuṃ ‘‘upajjhācariyavatta’’nti vuttaṃ. Tattha upajjhāyavattañca ācariyavattañca gamikavattañca āgantukavattañca senāsanādivattañca piyasīlena bhikkhunā kātabbanti sambandho. Gamikāgantukanti gamikaṃ āgantukanti chedo, gamikavattaṃ āgantukavattañcāti attho.
೯೭. ದಾತುಕಾಮೋ ಹತ್ಥಪಾಸೇ ಠಿತೋ ಕಿಞ್ಚಿ ಗಹಿತಬ್ಬಂ ಏಕೇನ ಪುರಿಸೇನ ಗಹಿತಬ್ಬಂ ಉಕ್ಖಿಪನಕ್ಖಮಂ ವತ್ಥುಂ ತಿಧಾ ತೀಸು ಪಕಾರೇಸು ಏಕೇನಾಕಾರೇನ ದದೇಯ್ಯ, ಗಹೇತುಕಾಮೋ ಭಿಕ್ಖು ದ್ವಿಧಾ ದ್ವೀಸು ಏಕೇನ ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ, ಅಯಂ ಪಞ್ಚಙ್ಗೋ ಪಟಿಗ್ಗಹೋತಿ ಅತ್ಥೋ।
97. Dātukāmo hatthapāse ṭhito kiñci gahitabbaṃ ekena purisena gahitabbaṃ ukkhipanakkhamaṃ vatthuṃ tidhā tīsu pakāresu ekenākārena dadeyya, gahetukāmo bhikkhu dvidhā dvīsu ekena gaṇheyya, ayaṃ pañcaṅgo paṭiggahoti attho.
೯೮-೧೦೦. ದೂರೇ ಠಿತಂ ಚೀವರಂ ಠಪಿತೋಕಾಸಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ‘‘ಏತ’’ನ್ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ। ಹತ್ಥಪಾಸೇ ಠಿತಂ ಹತ್ಥೇನ ಆಮಸಿತ್ವಾ ‘‘ಇಮ’’ನ್ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ। ‘‘ಏತಂ ಅಧಿಟ್ಠಾಮಿ, ಇಮಂ ಅಧಿಟ್ಠಾಮೀ’’ತಿ ಇಮೇಸಂ ಪದಾನಂ ಮಜ್ಝೇ ಸಙ್ಘಾಟಿಆದೀಸು ಪಚ್ಚೇಕಂ ಯೋಜೇತ್ವಾ ತಿಚೀವರಂ ಅಧಿಟ್ಠೇಯ್ಯ। ಕಥಂ? ‘‘ಏತಂ ಸಙ್ಘಾಟಿಂ ಅಧಿಟ್ಠಾಮಿ, ಇಮಂ ಸಙ್ಘಾಟಿಂ ಅಧಿಟ್ಠಾಮೀ’’ತಿ ಅಧಿಟ್ಠೇಯ್ಯ। ಏವಂ ಸೇಸೇಸು ಚ ಚೀವರೇಸು। ಯಥಾ ಚೀವರಾದಿಂ ವಿಧಾನಂ ಏವಂ ಪತ್ತೇಪಿ ಅಧಿಟ್ಠೇಯ್ಯ ಪಚ್ಚುದ್ಧರೇಯ್ಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
98-100. Dūre ṭhitaṃ cīvaraṃ ṭhapitokāsaṃ sallakkhetvā ‘‘eta’’nti vattabbaṃ. Hatthapāse ṭhitaṃ hatthena āmasitvā ‘‘ima’’nti vattabbaṃ. ‘‘Etaṃ adhiṭṭhāmi, imaṃ adhiṭṭhāmī’’ti imesaṃ padānaṃ majjhe saṅghāṭiādīsu paccekaṃ yojetvā ticīvaraṃ adhiṭṭheyya. Kathaṃ? ‘‘Etaṃ saṅghāṭiṃ adhiṭṭhāmi, imaṃ saṅghāṭiṃ adhiṭṭhāmī’’ti adhiṭṭheyya. Evaṃ sesesu ca cīvaresu. Yathā cīvarādiṃ vidhānaṃ evaṃ pattepi adhiṭṭheyya paccuddhareyyāti attho.
೧೦೧. ಸಞ್ಚರಿತ್ತಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಸೇಸಾ ಗರುಕಾ ಚ ಪಾರಾಜಿಕಾ ಚ ಸಚಿತ್ತಕಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅನ್ತಿಮಾತಿ ಪಾರಾಜಿಕಾ। ಅಚ್ಛಿನ್ನಸಿಕ್ಖಾಪದಂ, ಪರಿಣತಸಿಕ್ಖಾಪದಞ್ಚಾತಿ ಇಮಂ ದ್ವಯಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಸೇಸಂ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಅಚಿತ್ತಕನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ।
101. Sañcarittaṃ ṭhapetvā sesā garukā ca pārājikā ca sacittakāti sambandho. Antimāti pārājikā. Acchinnasikkhāpadaṃ, pariṇatasikkhāpadañcāti imaṃ dvayaṃ ṭhapetvā sesaṃ nissaggiyaṃ acittakanti attho.
೧೦೨-೩. ಗಾಮಪ್ಪವೇಸನನ್ತೇತೇತಿ ಗಾಮಪ್ಪವೇಸನಂ ಇತಿ ಏತೇ। ಪಾಚಿತ್ತೀಸು ಏತೇ ಪದಸೋಧಮ್ಮಾದಯೋ ಗಾಮಪ್ಪವೇಸನನ್ತಾ ಸತ್ತರಸ ಸಿಕ್ಖಾಪದಾ ಅಚಿತ್ತಕಾ।
102-3.Gāmappavesananteteti gāmappavesanaṃ iti ete. Pācittīsu ete padasodhammādayo gāmappavesanantā sattarasa sikkhāpadā acittakā.
೧೦೪-೫. ಪಕಿಣ್ಣಕೇಸು ಉದ್ದಿಸ್ಸಕತಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಅಞ್ಞಮಂಸಕಂ ಸೇಸಮಂಸಂ ಅಚಿತ್ತಕನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಏತ್ಥ ಪಕಿಣ್ಣಕೇಸು ಅಞ್ಞಮಂಸಾದಿಕಂ ಪತ್ತಹತ್ಥೋ ಕವಾಟಕನ್ತಂ ತೇರಸವಿಧಂ ಇದಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಅಚಿತ್ತಕಂ, ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬಂ ಸಚಿತ್ತಕನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ।
104-5. Pakiṇṇakesu uddissakataṃ ṭhapetvā aññamaṃsakaṃ sesamaṃsaṃ acittakanti attho. Ettha pakiṇṇakesu aññamaṃsādikaṃ pattahattho kavāṭakantaṃ terasavidhaṃ idaṃ sikkhāpadaṃ acittakaṃ, sesaṃ sabbaṃ sacittakanti attho.
೧೦೬. ಆಚರಿಯಾ ವೀತಿಕ್ಕಮನಚಿತ್ತೇನ ಸಚಿತ್ತಕಂ ಅಚಿತ್ತಕನ್ತಿ ವದನ್ತಿ, ಪಞ್ಞತ್ತಿಜಾನನೇನ ಚಿತ್ತೇನ ತಥಾ ಸಚಿತ್ತಕಂ ಅಚಿತ್ತಕನ್ತಿ ಆಚರಿಯಾ ವದನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ತಥಾ-ಸದ್ದೇನ ‘‘ಸಚಿತ್ತಕಂ ಅಚಿತ್ತಕ’’ನ್ತಿ ಇದಂ ಗಹಿತಂ।
106. Ācariyā vītikkamanacittena sacittakaṃ acittakanti vadanti, paññattijānanena cittena tathā sacittakaṃ acittakanti ācariyā vadantīti attho. Tathā-saddena ‘‘sacittakaṃ acittaka’’nti idaṃ gahitaṃ.
೧೦೭-೯. ಪುಬ್ಬಕರಣಾದಿಕನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಆದಿ-ಸದ್ದೋ ಪುಬ್ಬಕಿಚ್ಚಂ ಸಙ್ಗಣ್ಹಾತಿ। ತತ್ಥ –
107-9.Pubbakaraṇādikanti ettha ādi-saddo pubbakiccaṃ saṅgaṇhāti. Tattha –
‘‘ಸಮ್ಮಜ್ಜನೀ ಪದೀಪೋ ಚ, ಉದಕಂ ಆಸನೇನ ಚ।
‘‘Sammajjanī padīpo ca, udakaṃ āsanena ca;
ಉಪೋಸಥಸ್ಸ ಏತಾನಿ, ಪುಬ್ಬಕರಣನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ॥
Uposathassa etāni, pubbakaraṇanti vuccati.
‘‘ಛನ್ದಪಾರಿಸುದ್ಧಿಉತುಕ್ಖಾನಂ, ಭಿಕ್ಖುಗಣನಾ ಚ ಓವಾದೋ।
‘‘Chandapārisuddhiutukkhānaṃ, bhikkhugaṇanā ca ovādo;
ಉಪೋಸಥಸ್ಸ ಏತಾನಿ, ಪುಬ್ಬಕಿಚ್ಚನ್ತಿ ವುಚ್ಚತೀ’’ತಿ॥ –
Uposathassa etāni, pubbakiccanti vuccatī’’ti. –
ಏವಂ ಪುಬ್ಬಕರಣಾದಿಕಂ ನವಧಾ ದೀಪಿತಂ ಸಬ್ಬಂ ಉಪೋಸಥಪ್ಪವಾರಣಂ ಪಿಯಸೀಲಿನಾ ಕಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ।
Evaṃ pubbakaraṇādikaṃ navadhā dīpitaṃ sabbaṃ uposathappavāraṇaṃ piyasīlinā kātabbanti attho.
೧೧೨. ಯಥಾಕ್ಕಮನ್ತಿ ಏತ್ಥಾಯಮಧಿಪ್ಪಾಯೋ – ಗಣೋ ಪಾರಿಸುದ್ಧಿಉಪೋಸಥಂ ಕರೇಯ್ಯ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಅಧಿಟ್ಠಾನಉಪೋಸಥಂ ಕರೇಯ್ಯ, ಸಙ್ಘೋ ಸುತ್ತುದ್ದೇಸಉಪೋಸಥಂ ಕರೇಯ್ಯಾತಿ।
112.Yathākkamanti etthāyamadhippāyo – gaṇo pārisuddhiuposathaṃ kareyya, puggalo adhiṭṭhānauposathaṃ kareyya, saṅgho suttuddesauposathaṃ kareyyāti.
೧೧೩. ಚಾತುದ್ದಸೋ ಪನ್ನರಸೋ, ಸಾಮಗ್ಗೀ ದಿನತೋ ತಿಧಾತಿ ಚಾತುದ್ದಸೋ ಉಪೋಸಥೋ , ಪನ್ನರಸೋ ಉಪೋಸಥೋ, ಸಾಮಗ್ಗೀಉಪೋಸಥೋತಿ ದಿನತೋ ತಿಧಾ ಹೋನ್ತಿ। ದಿನತೋ ಪುಗ್ಗಲತೋ ಕತ್ತಬ್ಬಾಕಾರತೋ ತೇ ಉಪೋಸಥಾ ನವ ಇತಿ ಈರಿತಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
113.Cātuddaso pannaraso, sāmaggī dinato tidhāti cātuddaso uposatho , pannaraso uposatho, sāmaggīuposathoti dinato tidhā honti. Dinato puggalato kattabbākārato te uposathā nava iti īritāti attho.
೧೧೪. ತೇವಾಚೀ ದ್ವೇಕವಾಚೀತಿ ತೇವಾಚಿಕಾ ಪವಾರಣಾ, ದ್ವೇವಾಚಿಕಾ ಪವಾರಣಾ, ಏಕವಾಚಿಕಾ ಪವಾರಣಾ ಇತಿ ನವ ಪವಾರಣಾ ವುತ್ತಾ।
114.Tevācī dvekavācīti tevācikā pavāraṇā, dvevācikā pavāraṇā, ekavācikā pavāraṇā iti nava pavāraṇā vuttā.
೧೧೫. ತಸ್ಸಾತಿ ಫಗ್ಗುನಮಾಸಸ್ಸ। ತತೋ ಸೇಸನ್ತಿ ಆಸಾಳ್ಹಿಅನ್ತಿಮಪಕ್ಖಮ್ಹಾ ಯಾವ ಕತ್ತಿಕಪುಣ್ಣಮಾ ವಸ್ಸಕಾಲನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಏತ್ಥ ಹಿ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಸಂವಚ್ಛರೇ ಚತುವೀಸತಿಉಪೋಸಥಾ ಹೋನ್ತಿ।
115.Tassāti phaggunamāsassa. Tato sesanti āsāḷhiantimapakkhamhā yāva kattikapuṇṇamā vassakālanti attho. Ettha hi ekasmiṃ saṃvacchare catuvīsatiuposathā honti.
೧೧೬. ಏತೇಸೂತಿ ಏತೇಸು ತೀಸು ಚತೂಸು ಏಕೇಕಸ್ಮಿಂ ಉತುಮ್ಹಿ ತತಿಯಪಕ್ಖಾ ಸತ್ತಮಪಕ್ಖಾ। ಚಾತುದ್ದಸಾತಿ ಛ ಚಾತುದ್ದಸಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸೇಸಾನಿ ಉತ್ತಾನತ್ಥಾನೇವಾತಿ।
116.Etesūti etesu tīsu catūsu ekekasmiṃ utumhi tatiyapakkhā sattamapakkhā. Cātuddasāti cha cātuddasāti attho. Sesāni uttānatthānevāti.
ವತ್ತಾದಿಕಣ್ಡನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Vattādikaṇḍaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
