Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ഖുദ്ദസിക്ഖാ-മൂലസിക്ഖാ • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
൬. വത്താദികണ്ഡനിദ്ദേസോ
6. Vattādikaṇḍaniddeso
൯൬.
96.
ഉപജ്ഝാചരിയവത്തഞ്ച, ഗമികാഗന്തുകമ്പി ച;
Upajjhācariyavattañca, gamikāgantukampi ca;
സേനാസനാദിവത്തഞ്ച, കാതബ്ബം പിയസീലിനാ.
Senāsanādivattañca, kātabbaṃ piyasīlinā.
൯൭.
97.
ഹത്ഥപാസേ ഠിതോ കിഞ്ചി, ഗഹിതബ്ബം ദദേ തിധാ;
Hatthapāse ṭhito kiñci, gahitabbaṃ dade tidhā;
ഗഹേതുകാമോ ഗണ്ഹേയ്യ, ദ്വിധായം സമ്പടിഗ്ഗഹോ.
Gahetukāmo gaṇheyya, dvidhāyaṃ sampaṭiggaho.
൯൮.
98.
സങ്ഘാടിമുത്തരാസങ്ഗം, തഥാ അന്തരവാസകം;
Saṅghāṭimuttarāsaṅgaṃ, tathā antaravāsakaṃ;
‘‘ഏതം ഇമം അധിട്ഠാമി’’, തഥാ ‘‘പച്ചുദ്ധരാമി’’തി.
‘‘Etaṃ imaṃ adhiṭṭhāmi’’, tathā ‘‘paccuddharāmi’’ti.
൯൯.
99.
‘‘ഇമം ഇമാനി ഏതാനി, ഏതമ്പി ചീവര’’ന്തി വാ;
‘‘Imaṃ imāni etāni, etampi cīvara’’nti vā;
‘‘പരിക്ഖാരചോളാനീ’’തി, തഥാ ‘‘പച്ചുദ്ധരാമി’’തി.
‘‘Parikkhāracoḷānī’’ti, tathā ‘‘paccuddharāmi’’ti.
൧൦൦.
100.
‘‘ഏതം ഇമം അധിട്ഠാമി, പത്തം പച്ചുദ്ധരാമി’’തി;
‘‘Etaṃ imaṃ adhiṭṭhāmi, pattaṃ paccuddharāmi’’ti;
ഏവം പച്ചുദ്ധരേധിട്ഠേ, ചീവരാദിം യഥാവിധി.
Evaṃ paccuddharedhiṭṭhe, cīvarādiṃ yathāvidhi.
൧൦൧.
101.
സഞ്ചരിത്തം വിനാ സേസാ, സചിത്താ ഗരുകന്തിമാ;
Sañcarittaṃ vinā sesā, sacittā garukantimā;
അച്ഛിന്നം പരിണതം ഹിത്വാ, നിസ്സഗ്ഗിയമചിത്തകം.
Acchinnaṃ pariṇataṃ hitvā, nissaggiyamacittakaṃ.
൧൦൨.
102.
പദസോധമ്മം ദുവേ സേയ്യാ, ഇത്ഥിയാ ധമ്മദേസനാ;
Padasodhammaṃ duve seyyā, itthiyā dhammadesanā;
ദുവേ സേനാസനാനീപി, സിബ്ബനം ചീവരസ്സപി.
Duve senāsanānīpi, sibbanaṃ cīvarassapi.
൧൦൩.
103.
പവാരിതം സുരാപാനം, പഞ്ചസന്നിധിആദികം;
Pavāritaṃ surāpānaṃ, pañcasannidhiādikaṃ;
ജോതിനുജ്ജാലനഞ്ചേവ, കപ്പബിന്ദുമനാദികം;
Jotinujjālanañceva, kappabindumanādikaṃ;
ഗാമപ്പവേസനന്തേതേ, പാചിത്തീസു അചിത്തകാ.
Gāmappavesanantete, pācittīsu acittakā.
൧൦൪.
104.
പകിണ്ണകേസു ഉദ്ദിസ്സ-കതം ഹിത്വാഞ്ഞമംസകം;
Pakiṇṇakesu uddissa-kataṃ hitvāññamaṃsakaṃ;
ഏകത്ഥരണപാവുരണം, ഏകമഞ്ചേ തുവട്ടനം;
Ekattharaṇapāvuraṇaṃ, ekamañce tuvaṭṭanaṃ;
ഏകതോ ഭുഞ്ജനഞ്ചാപി, നച്ചഗീതാദിസത്തപി.
Ekato bhuñjanañcāpi, naccagītādisattapi.
൧൦൫.
105.
അകായബന്ധനഞ്ചാപി , പത്തഹത്ഥകവാടകം;
Akāyabandhanañcāpi , pattahatthakavāṭakaṃ;
അചിത്തകമിദം സബ്ബം, സേസമേത്ഥ സചിത്തകം.
Acittakamidaṃ sabbaṃ, sesamettha sacittakaṃ.
൧൦൬.
106.
വീതിക്കമനചിത്തേന, സചിത്തകമചിത്തകം;
Vītikkamanacittena, sacittakamacittakaṃ;
പഞ്ഞത്തിജാനനേനാപി, വദന്താചരിയാ തഥാ.
Paññattijānanenāpi, vadantācariyā tathā.
൧൦൭.
107.
പുബ്ബകരണാദികം കത്വാ, ഉപോസഥപ്പവാരണം;
Pubbakaraṇādikaṃ katvā, uposathappavāraṇaṃ;
നവധാ ദീപിതം സബ്ബം, കാതബ്ബം പിയസീലിനാ.
Navadhā dīpitaṃ sabbaṃ, kātabbaṃ piyasīlinā.
൧൦൮.
108.
സമ്മജ്ജനീ പദീപോ ച, ഉദകം ആസനേന ച;
Sammajjanī padīpo ca, udakaṃ āsanena ca;
ഉപോസഥസ്സ ഏതാനി, പുബ്ബകരണന്തി വുച്ചതി.
Uposathassa etāni, pubbakaraṇanti vuccati.
൧൦൯.
109.
ഛന്ദപാരിസുദ്ധിഉതുക്ഖാനം , ഭിക്ഖുഗണനാ ച ഓവാദോ;
Chandapārisuddhiutukkhānaṃ , bhikkhugaṇanā ca ovādo;
ഉപോസഥസ്സ ഏതാനി, പുബ്ബകിച്ചന്തി വുച്ചതി.
Uposathassa etāni, pubbakiccanti vuccati.
൧൧൦.
110.
ഉപോസഥോ യാവതികാ ച ഭിക്ഖൂ കമ്മപ്പത്താ,
Uposatho yāvatikā ca bhikkhū kammappattā,
സഭാഗാപത്തിയോ ച ന വിജ്ജന്തി;
Sabhāgāpattiyo ca na vijjanti;
വജ്ജനീയാ ച പുഗ്ഗലാ തസ്മിം ന ഹോന്തി,
Vajjanīyā ca puggalā tasmiṃ na honti,
പത്തകല്ലന്തി വുച്ചതി.
Pattakallanti vuccati.
൧൧൧. പുബ്ബകരണപുബ്ബകിച്ചാനി സമാപേത്വാ ദേസിതാപത്തികസ്സ സമഗ്ഗസ്സ ഭിക്ഖുസങ്ഘസ്സ അനുമതിയാ പാതിമോക്ഖം ഉദ്ദിസിതും ആരാധനം കരോമ.
111. Pubbakaraṇapubbakiccāni samāpetvā desitāpattikassa samaggassa bhikkhusaṅghassa anumatiyā pātimokkhaṃ uddisituṃ ārādhanaṃ karoma.
൧൧൨.
112.
പാരിസുദ്ധിഅധിട്ഠാന-സുത്തുദ്ദേസവസാ തിധാ;
Pārisuddhiadhiṭṭhāna-suttuddesavasā tidhā;
ഗണപുഗ്ഗലസങ്ഘാ ച, തം കരേയ്യും യഥാക്കമം.
Gaṇapuggalasaṅghā ca, taṃ kareyyuṃ yathākkamaṃ.
൧൧൩.
113.
ചാതുദ്ദസോ പന്നരസോ, സാമഗ്ഗീ ദിനതോ തിധാ;
Cātuddaso pannaraso, sāmaggī dinato tidhā;
ദിനപുഗ്ഗലകത്തബ്ബാ-കാരതോ തേ നവേരിതാ.
Dinapuggalakattabbā-kārato te naveritā.
൧൧൪.
114.
തയോ തയോതി കത്വാന, ദിനപുഗ്ഗലഭേദതോ;
Tayo tayoti katvāna, dinapuggalabhedato;
തേവാചീദ്വേകവാചീതി, നവ വുത്താ പവാരണാ.
Tevācīdvekavācīti, nava vuttā pavāraṇā.
൧൧൫.
115.
കത്തികന്തിമപക്ഖമ്ഹാ, ഹേമം ഫഗ്ഗുനപുണ്ണമാ;
Kattikantimapakkhamhā, hemaṃ phaggunapuṇṇamā;
തസ്സ അന്തിമപക്ഖമ്ഹാ, ഗിമ്ഹം ആസാള്ഹിപുണ്ണമാ;
Tassa antimapakkhamhā, gimhaṃ āsāḷhipuṇṇamā;
വസ്സകാലം തതോ സേസം, ചതുവീസതുപോസഥാ.
Vassakālaṃ tato sesaṃ, catuvīsatuposathā.
൧൧൬.
116.
ചാതുദ്ദസാ ഛ ഏതേസു, പക്ഖാ തതിയസത്തമാ;
Cātuddasā cha etesu, pakkhā tatiyasattamā;
ഞേയ്യാ പന്നരസാ സേസാ, അട്ഠാരസ ഉപോസഥാ.
Ñeyyā pannarasā sesā, aṭṭhārasa uposathā.
൧൧൭. ‘‘ഛന്ദം ദമ്മി, ഛന്ദം മേ ഹര, ഛന്ദം മേ ആരോചേഹീ’’തി ഛന്ദം ദാതബ്ബം.
117. ‘‘Chandaṃ dammi, chandaṃ me hara, chandaṃ me ārocehī’’ti chandaṃ dātabbaṃ.
൧൧൮. ‘‘പാരിസുദ്ധിം ദമ്മി, പാരിസുദ്ധിം മേ ഹര, പാരിസുദ്ധിം മേ ആരോചേഹീ’’തി പാരിസുദ്ധി ദാതബ്ബാ.
118. ‘‘Pārisuddhiṃ dammi, pārisuddhiṃ me hara, pārisuddhiṃ me ārocehī’’ti pārisuddhi dātabbā.
൧൧൯. ‘‘പവാരണം ദമ്മി, പവാരണം മേ ഹര, പവാരണം മേ ആരോചേഹി, മമത്ഥായ പവാരേഹീ’’തി പവാരണാ ദാതബ്ബാ.
119. ‘‘Pavāraṇaṃ dammi, pavāraṇaṃ me hara, pavāraṇaṃ me ārocehi, mamatthāya pavārehī’’ti pavāraṇā dātabbā.
൧൨൦. ആപത്തിദേസകേന ‘‘അഹം, ഭന്തേ, സമ്ബഹുലാ നാനാവത്ഥുകാ ആപത്തിയോ ആപജ്ജിം, താ തുമ്ഹമൂലേ പടിദേസേമീ’’തി വത്വാ പടിഗ്ഗണ്ഹന്തേന ‘‘പസ്സസി, ആവുസോ, താ ആപത്തിയോ’’തി വുത്തേ ‘‘ആമ, ഭന്തേ, പസ്സാമീ’’തി വത്വാ പുന പടിഗ്ഗണ്ഹന്തേന ‘‘ആയതിം, ആവുസോ, സംവരേയ്യാസീ’’തി വുത്തേ ‘‘സാധു, സുട്ഠു, ഭന്തേ സംവരിസ്സാമീ’’തി തിക്ഖത്തും വത്വാ ദേസേതബ്ബം.
120. Āpattidesakena ‘‘ahaṃ, bhante, sambahulā nānāvatthukā āpattiyo āpajjiṃ, tā tumhamūle paṭidesemī’’ti vatvā paṭiggaṇhantena ‘‘passasi, āvuso, tā āpattiyo’’ti vutte ‘‘āma, bhante, passāmī’’ti vatvā puna paṭiggaṇhantena ‘‘āyatiṃ, āvuso, saṃvareyyāsī’’ti vutte ‘‘sādhu, suṭṭhu, bhante saṃvarissāmī’’ti tikkhattuṃ vatvā desetabbaṃ.
൧൨൧. വേമതിം ആരോചേന്തേന ‘‘അഹം, ഭന്തേ, സമ്ബഹുലാസു നാനാവത്ഥുകാസു ആപത്തീസു വേമതികോ, യദാ നിബ്ബേമതികോ ഭവിസ്സാമി, തദാ താ ആപത്തിയോ പടികരിസ്സാമീ’’തി തിക്ഖത്തും വത്വാ ആരോചേതബ്ബം.
121. Vematiṃ ārocentena ‘‘ahaṃ, bhante, sambahulāsu nānāvatthukāsu āpattīsu vematiko, yadā nibbematiko bhavissāmi, tadā tā āpattiyo paṭikarissāmī’’ti tikkhattuṃ vatvā ārocetabbaṃ.
൧൨൨. ‘‘അജ്ജ മേ ഉപോസഥോ ‘പന്നരസോ, ചാതുദ്ദസോ’തി വാ അധിട്ഠാമീ’’തി തിക്ഖത്തും വത്വാ പുഗ്ഗലേന അധിട്ഠാനുപോസഥോ കാതബ്ബോ.
122. ‘‘Ajja me uposatho ‘pannaraso, cātuddaso’ti vā adhiṭṭhāmī’’ti tikkhattuṃ vatvā puggalena adhiṭṭhānuposatho kātabbo.
൧൨൩. ദ്വീസു പന ഥേരേന ‘‘പരിസുദ്ധോ അഹം ആവുസോ, ‘പരിസുദ്ധോ’തി മം ധാരേഹീ’’തി തിക്ഖത്തും വത്തബ്ബം. നവകേനപി തഥേവ വത്തബ്ബം. ‘‘ഭന്തേ, ധാരേഥാ’’തി വചനം വിസേസോ.
123. Dvīsu pana therena ‘‘parisuddho ahaṃ āvuso, ‘parisuddho’ti maṃ dhārehī’’ti tikkhattuṃ vattabbaṃ. Navakenapi tatheva vattabbaṃ. ‘‘Bhante, dhārethā’’ti vacanaṃ viseso.
൧൨൪. തീസു പന ‘‘സുണന്തു മേ ആയസ്മന്താ, അജ്ജുപോസഥോ പന്നരസോ, യദായസ്മന്താനം പത്തകല്ലം, മയം അഞ്ഞമഞ്ഞം പാരിസുദ്ധിഉപോസഥം കരേയ്യാമാ’’തി ഞത്തിം ഠപേത്വാ പടിപാടിയാ വുത്തനയേന പാരിസുദ്ധിഉപോസഥോ കാതബ്ബോ.
124. Tīsu pana ‘‘suṇantu me āyasmantā, ajjuposatho pannaraso, yadāyasmantānaṃ pattakallaṃ, mayaṃ aññamaññaṃ pārisuddhiuposathaṃ kareyyāmā’’ti ñattiṃ ṭhapetvā paṭipāṭiyā vuttanayena pārisuddhiuposatho kātabbo.
൧൨൫. ‘‘അജ്ജ മേ പവാരണാ ‘ചാതുദ്ദസീ, പന്നരസീ’തി വാ അധിട്ഠാമീ’’തി തിക്ഖത്തും വത്വാ ഏകേന പവാരേതബ്ബം.
125. ‘‘Ajja me pavāraṇā ‘cātuddasī, pannarasī’ti vā adhiṭṭhāmī’’ti tikkhattuṃ vatvā ekena pavāretabbaṃ.
൧൨൬. ദ്വീസു പന ഥേരേന ‘‘അഹം, ആവുസോ, ആയസ്മന്തം പവാരേമി ദിട്ഠേന വാ സുതേന വാ പരിസങ്കായ വാ, വദതു മം ആയസ്മാ അനുകമ്പം ഉപാദായ, പസ്സന്തോ പടികരിസ്സാമീ’’തി തിക്ഖത്തും വത്വാ പവാരേതബ്ബം. നവകേനാപി തഥേവ വത്തബ്ബം. ‘‘ഭന്തേ’’തി വചനം വിസേസോ.
126. Dvīsu pana therena ‘‘ahaṃ, āvuso, āyasmantaṃ pavāremi diṭṭhena vā sutena vā parisaṅkāya vā, vadatu maṃ āyasmā anukampaṃ upādāya, passanto paṭikarissāmī’’ti tikkhattuṃ vatvā pavāretabbaṃ. Navakenāpi tatheva vattabbaṃ. ‘‘Bhante’’ti vacanaṃ viseso.
൧൨൭. തീസു വാ ചതൂസു വാ പന ‘‘സുണന്തു മേ ആയസ്മന്താ, അജ്ജ പവാരണാ പന്നരസീ, യദായസ്മന്താനം പത്തകല്ലം, മയം അഞ്ഞമഞ്ഞം പവാരേയ്യാമാ’’തി ഞത്തിം ഠപേത്വാ ഥേരേന ‘‘അഹം, ആവുസോ, ആയസ്മന്തേ പവാരേമി ദിട്ഠേന വാ സുതേന വാ പരിസങ്കായ വാ, വദന്തു മം ആയസ്മന്താ അനുകമ്പം ഉപാദായ, പസ്സന്തോ പടികരിസ്സാമീ’’തി തിക്ഖത്തും വത്വാ പവാരേതബ്ബം. നവകേഹിപി തഥേവ പടിപാടിയാ പവാരേതബ്ബം. ‘‘ഭന്തേ’’തിവചനം വിസേസോ.
127. Tīsu vā catūsu vā pana ‘‘suṇantu me āyasmantā, ajja pavāraṇā pannarasī, yadāyasmantānaṃ pattakallaṃ, mayaṃ aññamaññaṃ pavāreyyāmā’’ti ñattiṃ ṭhapetvā therena ‘‘ahaṃ, āvuso, āyasmante pavāremi diṭṭhena vā sutena vā parisaṅkāya vā, vadantu maṃ āyasmantā anukampaṃ upādāya, passanto paṭikarissāmī’’ti tikkhattuṃ vatvā pavāretabbaṃ. Navakehipi tatheva paṭipāṭiyā pavāretabbaṃ. ‘‘Bhante’’tivacanaṃ viseso.
൧൨൮. ചതൂഹി അധികേസു പന ‘‘സുണാതു മേ ആവുസോ സങ്ഘോ, അജ്ജ പവാരണാ പന്നരസീ, യദി സങ്ഘസ്സ പത്തകല്ലം, സങ്ഘോ പവാരേയ്യാ’’തി ഞത്തിം ഠപേത്വാ വുഡ്ഢതരേന ‘‘സങ്ഘം, ആവുസോ, പവാരേമി ദിട്ഠേന വാ സുതേന വാ പരിസങ്കായ വാ, വദന്തു മം ആയസ്മന്തോ അനുകമ്പം ഉപാദായ, പസ്സന്തോ പടികരിസ്സാമീ’’തി തിക്ഖത്തും വത്വാ പവാരേതബ്ബം. നവകേഹിപി തഥേവ പടിപാടിയാ ‘‘സങ്ഘം, ഭന്തേ, പവാരേമി ദിട്ഠേന വാ സുതേന വാ പരിസങ്കായ വാ, വദന്തു മം ആയസ്മന്തോ അനുകമ്പം ഉപാദായ, പസ്സന്തോ പടികരിസ്സാമീ’’തി തിക്ഖത്തും വത്വാ പവാരേതബ്ബം.
128. Catūhi adhikesu pana ‘‘suṇātu me āvuso saṅgho, ajja pavāraṇā pannarasī, yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho pavāreyyā’’ti ñattiṃ ṭhapetvā vuḍḍhatarena ‘‘saṅghaṃ, āvuso, pavāremi diṭṭhena vā sutena vā parisaṅkāya vā, vadantu maṃ āyasmanto anukampaṃ upādāya, passanto paṭikarissāmī’’ti tikkhattuṃ vatvā pavāretabbaṃ. Navakehipi tatheva paṭipāṭiyā ‘‘saṅghaṃ, bhante, pavāremi diṭṭhena vā sutena vā parisaṅkāya vā, vadantu maṃ āyasmanto anukampaṃ upādāya, passanto paṭikarissāmī’’ti tikkhattuṃ vatvā pavāretabbaṃ.
മൂലസിക്ഖാ നിട്ഠിതാ.
Mūlasikkhā niṭṭhitā.