Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਸਿਕ੍ਖਾ-ਮੂਲਸਿਕ੍ਖਾ • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
੩੦. વਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ
30. Vattaniddesavaṇṇanā
੨੧੩. ਇਦਾਨਿ ਆਗਨ੍ਤੁਕવਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘વਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਮਾਤਿਕਾਪਦਂ ਉਦ੍ਧਟਂ। ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ (ਚੂਲ਼વ॰ ੩੫੬ ਆਦਯੋ; ਚੂਲ਼વ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੩੫੭ ਆਦਯੋ) વਿਹਾਰਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਂ, ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਦ੍વੀਹਿ ਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤੇਹਿ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨਂ ਪਤ੍વਾ ਉਪਾਹਨਂ ਓਮੁਞ੍ਚਿਤ੍વਾ ਨੀਚਂ ਕਤ੍વਾ ਪਪ੍ਫੋਟੇਤ੍વਾ ਉਪਾਹਨਂ ਦਣ੍ਡਕੇਨ ਗਹੇਤ੍વਾ ਛਤ੍ਤਂ ਅਪਨਾਮੇਤ੍વਾ ਸੀਸਂ વਿવਰਿਤ੍વਾ ਸੀਸੇ ਚੀવਰਂ ਖਨ੍ਧੇ ਕਰਿਤ੍વਾ ਸਾਧੁਕਂ ਅਤਰਮਾਨੇਨ ਆਰਾਮੋ ਪવਿਸਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
213. Idāni āgantukavattādīni dassetuṃ ‘‘vatta’’nti mātikāpadaṃ uddhaṭaṃ. Parikkhittassa (cūḷava. 356 ādayo; cūḷava. aṭṭha. 357 ādayo) vihārassa parikkhepaṃ, aparikkhittassa dvīhi leḍḍupātehi paricchinnaṭṭhānaṃ patvā upāhanaṃ omuñcitvā nīcaṃ katvā papphoṭetvā upāhanaṃ daṇḍakena gahetvā chattaṃ apanāmetvā sīsaṃ vivaritvā sīse cīvaraṃ khandhe karitvā sādhukaṃ ataramānena ārāmo pavisitabboti attho.
੨੧੪. ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਸਯਨਾਸਨਨ੍ਤਿ ‘‘ਕਤਮਂ ਮੇ ਸੇਨਾਸਨਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਕਿਂ ਅਜ੍ਝਾવੁਤ੍ਥਂ વਾ ਅਨਜ੍ਝਾવੁਤ੍ਥਂ વਾ’’ਤਿ ਏવਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
214.Puccheyyasayanāsananti ‘‘katamaṃ me senāsanaṃ pāpuṇāti, kiṃ ajjhāvutthaṃ vā anajjhāvutthaṃ vā’’ti evaṃ pucchitabbanti attho.
੨੧੫-੬. ਮਞ੍ਚਪੀਠਾਦਿਦਾਰੁਭਣ੍ਡਞ੍ਚ (ਚੂਲ਼વ॰ ੩੬੦; ਚੂਲ਼વ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੩੬੦) ਰਜਨਭਾਜਨਾਦਿਮਤ੍ਤਿਕਾਭਣ੍ਡਞ੍ਚ। ਆਪੁਚ੍ਛਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ વਾ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ વਾ ਆਰਾਮਿਕਸ੍ਸ વਾ ‘‘ਆવੁਸੋ ਇਮਂ ਜਗ੍ਗਾਹੀ’’ਤਿ ਆਰੋਚੇਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਞ੍ਞਥਾਤਿ ਏવਂ ਅਕਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
215-6. Mañcapīṭhādidārubhaṇḍañca (cūḷava. 360; cūḷava. aṭṭha. 360) rajanabhājanādimattikābhaṇḍañca. Āpucchāti bhikkhussa vā sāmaṇerassa vā ārāmikassa vā ‘‘āvuso imaṃ jaggāhī’’ti ārocetvāti attho. Aññathāti evaṃ akatvāti attho.
੨੧੭-੮. વੁਡ੍ਢਾਗਨ੍ਤੁਕਸ੍ਸਾਤਿ ਏਤ੍ਥ (ਚੂਲ਼વ॰ ੩੫੮ ਆਦਯੋ; ਚੂਲ਼વ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੩੫੯ ਆਦਯੋ) ਦੂਰਤੋવ ਦਿਸ੍વਾ ਯਦਿ ‘‘વੁਡ੍ਢੋ’’ਤਿ ਜਾਨਾਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਨਾਗਤੇ ਏવ ਆਸਨਪਞ੍ਞਾਪਨਾਦਿવਤ੍ਤਂ ਕਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਾਦੋਦਪ੍ਪਭੁਤਿਨ੍ਤਿ ਪਾਦੋਦਕਂ ਪਾਦਪੀਠਂ ਪਾਦਕਥਲਿਕਂ ਉਪਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਾਨੀਯੇਨ ਆਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੇਨ ਸਚੇ ਸਕਿਂ ਆਨੀਤਂ ਪਾਨੀਯਂ ਸਬ੍ਬਂ ਪਿવਤਿ, ਪੁਨਪਿ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋ ਏવ। ਪਞ੍ਞਪੇਤਿ ‘‘ਏਤਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸੇਨਾਸਨਂ ਪਾਪੁਣਾਤੀ’’ਤਿ ਏવਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
217-8.Vuḍḍhāgantukassāti ettha (cūḷava. 358 ādayo; cūḷava. aṭṭha. 359 ādayo) dūratova disvā yadi ‘‘vuḍḍho’’ti jānāti, tasmiṃ anāgate eva āsanapaññāpanādivattaṃ kātabbanti attho. Pādodappabhutinti pādodakaṃ pādapīṭhaṃ pādakathalikaṃ upanikkhipitabbanti attho. Pānīyena āpucchantena sace sakiṃ ānītaṃ pānīyaṃ sabbaṃ pivati, punapi āpucchitabbo eva. Paññapeti ‘‘etaṃ tumhākaṃ senāsanaṃ pāpuṇātī’’ti evaṃ ācikkhitabbanti attho.
੨੧੯-੨੦. ‘‘ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਗਾਮੋ ਇਤੋ ਦੂਰੇ’’ਤਿ વਾ ‘‘ਸਨ੍ਤਿਕੇ’’ਤਿ વਾ ‘‘ਕਾਲਸ੍ਸੇવ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ વਾ ‘‘ਉਪਟ੍ਠਾਕੇ ਚਰਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ વਾ ਗੋਚਰੋ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬੋ। ਅਗੋਚਰੋਤਿ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾਨਂ વਾ ਗਾਮੋ, ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਭਿਕ੍ਖਕੋ વਾ ਗਾਮੋ, ਯਤ੍ਥ ਏਕਸ੍ਸ વਾ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ વਾ ਭਿਕ੍ਖਾ ਦੀਯਤਿ, ਸੋ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕਤਿਕਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਕਤਿਕਟ੍ਠਾਨਂ। ‘‘ਇਮਂ ਕਾਲਂ ਪવਿਸਿਤਬ੍ਬਂ, ਇਮਂ ਕਾਲਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਪવੇਸਨਨਿਕ੍ਖਮਨਕਾਲਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਕੇਸੁਚਿ ਠਾਨੇਸੁ ਅਮਨੁਸ੍ਸਾ વਾ વਾਲ਼ਾ વਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਏવਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਮੇવ। ਨਿਸਿਨ੍ਨੋવਾਤਿ ਇਦਂ ਆਪਤ੍ਤਿਅਭਾવਮਤ੍ਤਦੀਪਕਂ, ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍વਾਪਿ ਸਬ੍ਬਂ ਕਾਤੁਂ વਟ੍ਟਤੇવ। વਤ੍ਤવਿਨਿਚ੍ਛਯੋ।
219-20. ‘‘Bhikkhācāragāmo ito dūre’’ti vā ‘‘santike’’ti vā ‘‘kālasseva piṇḍāya caritabba’’nti vā ‘‘upaṭṭhāke caritabba’’nti vā gocaro ācikkhitabbo. Agocaroti micchādiṭṭhikānaṃ vā gāmo, paricchinnabhikkhako vā gāmo, yattha ekassa vā dvinnaṃ vā bhikkhā dīyati, so ācikkhitabboti attho. Katikanti saṅghassa katikaṭṭhānaṃ. ‘‘Imaṃ kālaṃ pavisitabbaṃ, imaṃ kālaṃ nikkhamitabba’’nti evaṃ pavesananikkhamanakālaṃ ācikkhitabbaṃ. Kesuci ṭhānesu amanussā vā vāḷā vā honti, tasmā evaṃ ācikkhitabbameva. Nisinnovāti idaṃ āpattiabhāvamattadīpakaṃ, uṭṭhahitvāpi sabbaṃ kātuṃ vaṭṭateva. Vattavinicchayo.
વਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Vattaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.