Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ • Majjhimanikāya |
੭. વਤ੍ਥਸੁਤ੍ਤਂ
7. Vatthasuttaṃ
੭੦. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਜੇਤવਨੇ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਆਰਾਮੇ। ਤਤ੍ਰ ਖੋ ਭਗવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਭਿਕ੍ਖવੋ’’ਤਿ। ‘‘ਭਦਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਭਗવਾ ਏਤਦવੋਚ –
70. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਤ੍ਥਂ ਸਂਕਿਲਿਟ੍ਠਂ ਮਲਗ੍ਗਹਿਤਂ; ਤਮੇਨਂ ਰਜਕੋ ਯਸ੍ਮਿਂ ਯਸ੍ਮਿਂ ਰਙ੍ਗਜਾਤੇ ਉਪਸਂਹਰੇਯ੍ਯ – ਯਦਿ ਨੀਲਕਾਯ ਯਦਿ ਪੀਤਕਾਯ ਯਦਿ ਲੋਹਿਤਕਾਯ ਯਦਿ ਮਞ੍ਜਿਟ੍ਠਕਾਯ 1 ਦੁਰਤ੍ਤવਣ੍ਣਮੇવਸ੍ਸ ਅਪਰਿਸੁਦ੍ਧવਣ੍ਣਮੇવਸ੍ਸ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਅਪਰਿਸੁਦ੍ਧਤ੍ਤਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਤ੍ਥਸ੍ਸ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਿਤ੍ਤੇ ਸਂਕਿਲਿਟ੍ਠੇ, ਦੁਗ੍ਗਤਿ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖਾ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਤ੍ਥਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਪਰਿਯੋਦਾਤਂ; ਤਮੇਨਂ ਰਜਕੋ ਯਸ੍ਮਿਂ ਯਸ੍ਮਿਂ ਰਙ੍ਗਜਾਤੇ ਉਪਸਂਹਰੇਯ੍ਯ – ਯਦਿ ਨੀਲਕਾਯ ਯਦਿ ਪੀਤਕਾਯ ਯਦਿ ਲੋਹਿਤਕਾਯ ਯਦਿ ਮਞ੍ਜਿਟ੍ਠਕਾਯ – ਸੁਰਤ੍ਤવਣ੍ਣਮੇવਸ੍ਸ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧવਣ੍ਣਮੇવਸ੍ਸ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਤ੍ਤਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਤ੍ਥਸ੍ਸ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਿਤ੍ਤੇ ਅਸਂਕਿਲਿਟ੍ਠੇ, ਸੁਗਤਿ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖਾ।
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, vatthaṃ saṃkiliṭṭhaṃ malaggahitaṃ; tamenaṃ rajako yasmiṃ yasmiṃ raṅgajāte upasaṃhareyya – yadi nīlakāya yadi pītakāya yadi lohitakāya yadi mañjiṭṭhakāya 2 durattavaṇṇamevassa aparisuddhavaṇṇamevassa. Taṃ kissa hetu? Aparisuddhattā, bhikkhave, vatthassa. Evameva kho, bhikkhave, citte saṃkiliṭṭhe, duggati pāṭikaṅkhā. Seyyathāpi, bhikkhave, vatthaṃ parisuddhaṃ pariyodātaṃ; tamenaṃ rajako yasmiṃ yasmiṃ raṅgajāte upasaṃhareyya – yadi nīlakāya yadi pītakāya yadi lohitakāya yadi mañjiṭṭhakāya – surattavaṇṇamevassa parisuddhavaṇṇamevassa. Taṃ kissa hetu? Parisuddhattā, bhikkhave, vatthassa. Evameva kho, bhikkhave, citte asaṃkiliṭṭhe, sugati pāṭikaṅkhā.
੭੧. ‘‘ਕਤਮੇ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਾ? ਅਭਿਜ੍ਝਾવਿਸਮਲੋਭੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ, ਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ, ਕੋਧੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ, ਉਪਨਾਹੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ, ਮਕ੍ਖੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ, ਪਲ਼ਾਸੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ, ਇਸ੍ਸਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ, ਮਚ੍ਛਰਿਯਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ, ਮਾਯਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ, ਸਾਠੇਯ੍ਯਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ, ਥਮ੍ਭੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ, ਸਾਰਮ੍ਭੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ, ਮਾਨੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ, ਅਤਿਮਾਨੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ, ਮਦੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ, ਪਮਾਦੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ।
71. ‘‘Katame ca, bhikkhave, cittassa upakkilesā? Abhijjhāvisamalobho cittassa upakkileso, byāpādo cittassa upakkileso, kodho cittassa upakkileso, upanāho cittassa upakkileso, makkho cittassa upakkileso, paḷāso cittassa upakkileso, issā cittassa upakkileso, macchariyaṃ cittassa upakkileso, māyā cittassa upakkileso, sāṭheyyaṃ cittassa upakkileso, thambho cittassa upakkileso, sārambho cittassa upakkileso, māno cittassa upakkileso, atimāno cittassa upakkileso, mado cittassa upakkileso, pamādo cittassa upakkileso.
੭੨. ‘‘ਸ ਖੋ ਸੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ‘ਅਭਿਜ੍ਝਾવਿਸਮਲੋਭੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਅਭਿਜ੍ਝਾવਿਸਮਲੋਭਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਂ ਪਜਹਤਿ; ‘ਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਬ੍ਯਾਪਾਦਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਂ ਪਜਹਤਿ ; ‘ਕੋਧੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਕੋਧਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਂ ਪਜਹਤਿ; ‘ਉਪਨਾਹੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਉਪਨਾਹਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਂ ਪਜਹਤਿ; ‘ਮਕ੍ਖੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਮਕ੍ਖਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਂ ਪਜਹਤਿ; ‘ਪਲ਼ਾਸੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਪਲ਼ਾਸਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਂ ਪਜਹਤਿ; ‘ਇਸ੍ਸਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਇਸ੍ਸਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਂ ਪਜਹਤਿ; ‘ਮਚ੍ਛਰਿਯਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਮਚ੍ਛਰਿਯਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਂ ਪਜਹਤਿ; ‘ਮਾਯਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਮਾਯਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਂ ਪਜਹਤਿ; ‘ਸਾਠੇਯ੍ਯਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਸਾਠੇਯ੍ਯਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਂ ਪਜਹਤਿ; ‘ਥਮ੍ਭੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਥਮ੍ਭਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਂ ਪਜਹਤਿ; ‘ਸਾਰਮ੍ਭੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਸਾਰਮ੍ਭਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਂ ਪਜਹਤਿ; ‘ਮਾਨੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਮਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਂ ਪਜਹਤਿ; ‘ਅਤਿਮਾਨੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਅਤਿਮਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਂ ਪਜਹਤਿ; ‘ਮਦੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਮਦਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਂ ਪਜਹਤਿ; ‘ਪਮਾਦੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਪਮਾਦਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਂ ਪਜਹਤਿ।
72. ‘‘Sa kho so, bhikkhave, bhikkhu ‘abhijjhāvisamalobho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā abhijjhāvisamalobhaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘byāpādo cittassa upakkileso’ti – iti viditvā byāpādaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati ; ‘kodho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā kodhaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘upanāho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā upanāhaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘makkho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā makkhaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘paḷāso cittassa upakkileso’ti – iti viditvā paḷāsaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘issā cittassa upakkileso’ti – iti viditvā issaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘macchariyaṃ cittassa upakkileso’ti – iti viditvā macchariyaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘māyā cittassa upakkileso’ti – iti viditvā māyaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘sāṭheyyaṃ cittassa upakkileso’ti – iti viditvā sāṭheyyaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘thambho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā thambhaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘sārambho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā sārambhaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘māno cittassa upakkileso’ti – iti viditvā mānaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘atimāno cittassa upakkileso’ti – iti viditvā atimānaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘mado cittassa upakkileso’ti – iti viditvā madaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘pamādo cittassa upakkileso’ti – iti viditvā pamādaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati.
੭੩. ‘‘ਯਤੋ ਖੋ 3, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ‘ਅਭਿਜ੍ਝਾવਿਸਮਲੋਭੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਅਭਿਜ੍ਝਾવਿਸਮਲੋਭੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ, ‘ਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ; ‘ਕੋਧੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਕੋਧੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ; ‘ਉਪਨਾਹੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਉਪਨਾਹੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ; ‘ਮਕ੍ਖੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਮਕ੍ਖੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ; ‘ਪਲ਼ਾਸੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਪਲ਼ਾਸੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ; ‘ਇਸ੍ਸਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਇਸ੍ਸਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ; ‘ਮਚ੍ਛਰਿਯਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਮਚ੍ਛਰਿਯਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ; ‘ਮਾਯਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਮਾਯਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ; ‘ਸਾਠੇਯ੍ਯਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਸਾਠੇਯ੍ਯਂ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ; ‘ਥਮ੍ਭੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਥਮ੍ਭੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ; ‘ਸਾਰਮ੍ਭੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਸਾਰਮ੍ਭੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ; ‘ਮਾਨੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਮਾਨੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ; ‘ਅਤਿਮਾਨੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਅਤਿਮਾਨੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ; ‘ਮਦੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਮਦੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ; ‘ਪਮਾਦੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਪਮਾਦੋ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੋ ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ।
73. ‘‘Yato kho 4, bhikkhave, bhikkhuno ‘abhijjhāvisamalobho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā abhijjhāvisamalobho cittassa upakkileso pahīno hoti, ‘byāpādo cittassa upakkileso’ti – iti viditvā byāpādo cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘kodho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā kodho cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘upanāho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā upanāho cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘makkho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā makkho cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘paḷāso cittassa upakkileso’ti – iti viditvā paḷāso cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘issā cittassa upakkileso’ti – iti viditvā issā cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘macchariyaṃ cittassa upakkileso’ti – iti viditvā macchariyaṃ cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘māyā cittassa upakkileso’ti – iti viditvā māyā cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘sāṭheyyaṃ cittassa upakkileso’ti – iti viditvā sāṭheyyaṃ cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘thambho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā thambho cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘sārambho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā sārambho cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘māno cittassa upakkileso’ti – iti viditvā māno cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘atimāno cittassa upakkileso’ti – iti viditvā atimāno cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘mado cittassa upakkileso’ti – iti viditvā mado cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘pamādo cittassa upakkileso’ti – iti viditvā pamādo cittassa upakkileso pahīno hoti.
੭੪. ‘‘ਸੋ ਬੁਦ੍ਧੇ ਅવੇਚ੍ਚਪ੍ਪਸਾਦੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ – ‘ਇਤਿਪਿ ਸੋ ਭਗવਾ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਸੁਗਤੋ ਲੋਕવਿਦੂ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ ਪੁਰਿਸਦਮ੍ਮਸਾਰਥਿ ਸਤ੍ਥਾ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗવਾ’ਤਿ; ਧਮ੍ਮੇ ਅવੇਚ੍ਚਪ੍ਪਸਾਦੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ – ‘ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤੋ ਭਗવਤਾ ਧਮ੍ਮੋ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਕੋ ਅਕਾਲਿਕੋ ਏਹਿਪਸ੍ਸਿਕੋ ਓਪਨੇਯ੍ਯਿਕੋ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ વਿਞ੍ਞੂਹੀ’ਤਿ; ਸਙ੍ਘੇ ਅવੇਚ੍ਚਪ੍ਪਸਾਦੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ – ‘ਸੁਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਭਗવਤੋ ਸਾવਕਸਙ੍ਘੋ, ਉਜੁਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਭਗવਤੋ ਸਾવਕਸਙ੍ਘੋ, ਞਾਯਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਭਗવਤੋ ਸਾવਕਸਙ੍ਘੋ, ਸਾਮੀਚਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਭਗવਤੋ ਸਾવਕਸਙ੍ਘੋ, ਯਦਿਦਂ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਪੁਰਿਸਯੁਗਾਨਿ, ਅਟ੍ਠ ਪੁਰਿਸਪੁਗ੍ਗਲਾ। ਏਸ ਭਗવਤੋ ਸਾવਕਸਙ੍ਘੋ ਆਹੁਨੇਯ੍ਯੋ ਪਾਹੁਨੇਯ੍ਯੋ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯੋ ਅਞ੍ਜਲਿਕਰਣੀਯੋ , ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਪੁਞ੍ਞਕ੍ਖੇਤ੍ਤਂ ਲੋਕਸ੍ਸਾ’ਤਿ।
74. ‘‘So buddhe aveccappasādena samannāgato hoti – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’ti; dhamme aveccappasādena samannāgato hoti – ‘svākkhāto bhagavatā dhammo sandiṭṭhiko akāliko ehipassiko opaneyyiko paccattaṃ veditabbo viññūhī’ti; saṅghe aveccappasādena samannāgato hoti – ‘suppaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho, ujuppaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho, ñāyappaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho, sāmīcippaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho, yadidaṃ cattāri purisayugāni, aṭṭha purisapuggalā. Esa bhagavato sāvakasaṅgho āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo , anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassā’ti.
੭੫. ‘‘ਯਥੋਧਿ 5 ਖੋ ਪਨਸ੍ਸ ਚਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ વਨ੍ਤਂ ਮੁਤ੍ਤਂ ਪਹੀਨਂ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਟ੍ਠਂ, ਸੋ ‘ਬੁਦ੍ਧੇ ਅવੇਚ੍ਚਪ੍ਪਸਾਦੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਮ੍ਹੀ’ਤਿ ਲਭਤਿ ਅਤ੍ਥવੇਦਂ, ਲਭਤਿ ਧਮ੍ਮવੇਦਂ, ਲਭਤਿ ਧਮ੍ਮੂਪਸਂਹਿਤਂ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ। ਪਮੁਦਿਤਸ੍ਸ ਪੀਤਿ ਜਾਯਤਿ, ਪੀਤਿਮਨਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ, ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਾਯੋ ਸੁਖਂ વੇਦੇਤਿ, ਸੁਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਯਤਿ; ‘ਧਮ੍ਮੇ…ਪੇ॰… ਸਙ੍ਘੇ ਅવੇਚ੍ਚਪ੍ਪਸਾਦੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋਮ੍ਹੀ’ਤਿ ਲਭਤਿ ਅਤ੍ਥવੇਦਂ, ਲਭਤਿ ਧਮ੍ਮવੇਦਂ, ਲਭਤਿ ਧਮ੍ਮੂਪਸਂਹਿਤਂ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ; ਪਮੁਦਿਤਸ੍ਸ ਪੀਤਿ ਜਾਯਤਿ, ਪੀਤਿਮਨਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ, ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਾਯੋ ਸੁਖਂ વੇਦੇਤਿ, ਸੁਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਯਤਿ। ‘ਯਥੋਧਿ ਖੋ ਪਨ ਮੇ ਚਤ੍ਤਂ વਨ੍ਤਂ ਮੁਤ੍ਤਂ ਪਹੀਨਂ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਟ੍ਠ’ਨ੍ਤਿ ਲਭਤਿ ਅਤ੍ਥવੇਦਂ, ਲਭਤਿ ਧਮ੍ਮવੇਦਂ, ਲਭਤਿ ਧਮ੍ਮੂਪਸਂਹਿਤਂ ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ; ਪਮੁਦਿਤਸ੍ਸ ਪੀਤਿ ਜਾਯਤਿ, ਪੀਤਿਮਨਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਪਸ੍ਸਮ੍ਭਤਿ, ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਕਾਯੋ ਸੁਖਂ વੇਦੇਤਿ, ਸੁਖਿਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਯਤਿ।
75. ‘‘Yathodhi 6 kho panassa cattaṃ hoti vantaṃ muttaṃ pahīnaṃ paṭinissaṭṭhaṃ, so ‘buddhe aveccappasādena samannāgatomhī’ti labhati atthavedaṃ, labhati dhammavedaṃ, labhati dhammūpasaṃhitaṃ pāmojjaṃ. Pamuditassa pīti jāyati, pītimanassa kāyo passambhati, passaddhakāyo sukhaṃ vedeti, sukhino cittaṃ samādhiyati; ‘dhamme…pe… saṅghe aveccappasādena samannāgatomhī’ti labhati atthavedaṃ, labhati dhammavedaṃ, labhati dhammūpasaṃhitaṃ pāmojjaṃ; pamuditassa pīti jāyati, pītimanassa kāyo passambhati, passaddhakāyo sukhaṃ vedeti, sukhino cittaṃ samādhiyati. ‘Yathodhi kho pana me cattaṃ vantaṃ muttaṃ pahīnaṃ paṭinissaṭṭha’nti labhati atthavedaṃ, labhati dhammavedaṃ, labhati dhammūpasaṃhitaṃ pāmojjaṃ; pamuditassa pīti jāyati, pītimanassa kāyo passambhati, passaddhakāyo sukhaṃ vedeti, sukhino cittaṃ samādhiyati.
੭੬. ‘‘ਸ ਖੋ ਸੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏવਂਸੀਲੋ ਏવਂਧਮ੍ਮੋ ਏવਂਪਞ੍ਞੋ ਸਾਲੀਨਂ ਚੇਪਿ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਭੁਞ੍ਜਤਿ વਿਚਿਤਕਾਲ਼ਕਂ ਅਨੇਕਸੂਪਂ ਅਨੇਕਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ, ਨੇવਸ੍ਸ ਤਂ ਹੋਤਿ ਅਨ੍ਤਰਾਯਾਯ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਤ੍ਥਂ ਸਂਕਿਲਿਟ੍ਠਂ ਮਲਗ੍ਗਹਿਤਂ ਅਚ੍ਛੋਦਕਂ ਆਗਮ੍ਮ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ ਪਰਿਯੋਦਾਤਂ , ਉਕ੍ਕਾਮੁਖਂ વਾ ਪਨਾਗਮ੍ਮ ਜਾਤਰੂਪਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ ਪਰਿਯੋਦਾਤਂ, ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਏવਂਸੀਲੋ ਏવਂਧਮ੍ਮੋ ਏવਂਪਞ੍ਞੋ ਸਾਲੀਨਂ ਚੇਪਿ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਭੁਞ੍ਜਤਿ વਿਚਿਤਕਾਲ਼ਕਂ ਅਨੇਕਸੂਪਂ ਅਨੇਕਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ , ਨੇવਸ੍ਸ ਤਂ ਹੋਤਿ ਅਨ੍ਤਰਾਯਾਯ।
76. ‘‘Sa kho so, bhikkhave, bhikkhu evaṃsīlo evaṃdhammo evaṃpañño sālīnaṃ cepi piṇḍapātaṃ bhuñjati vicitakāḷakaṃ anekasūpaṃ anekabyañjanaṃ, nevassa taṃ hoti antarāyāya. Seyyathāpi, bhikkhave, vatthaṃ saṃkiliṭṭhaṃ malaggahitaṃ acchodakaṃ āgamma parisuddhaṃ hoti pariyodātaṃ , ukkāmukhaṃ vā panāgamma jātarūpaṃ parisuddhaṃ hoti pariyodātaṃ, evameva kho, bhikkhave, bhikkhu evaṃsīlo evaṃdhammo evaṃpañño sālīnaṃ cepi piṇḍapātaṃ bhuñjati vicitakāḷakaṃ anekasūpaṃ anekabyañjanaṃ , nevassa taṃ hoti antarāyāya.
੭੭. ‘‘ਸੋ ਮੇਤ੍ਤਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਏਕਂ ਦਿਸਂ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ, ਤਥਾ ਦੁਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਤਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ 7। ਇਤਿ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਸਬ੍ਬਧਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਤਤਾਯ ਸਬ੍ਬਾવਨ੍ਤਂ ਲੋਕਂ ਮੇਤ੍ਤਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਪੁਲੇਨ ਮਹਗ੍ਗਤੇਨ ਅਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਅવੇਰੇਨ ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜੇਨ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ; ਕਰੁਣਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ…ਪੇ॰… ਮੁਦਿਤਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ…ਪੇ॰… ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਏਕਂ ਦਿਸਂ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ, ਤਥਾ ਦੁਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਤਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ। ਇਤਿ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਸਬ੍ਬਧਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਤਤਾਯ ਸਬ੍ਬਾવਨ੍ਤਂ ਲੋਕਂ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਪੁਲੇਨ ਮਹਗ੍ਗਤੇਨ ਅਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਅવੇਰੇਨ ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜੇਨ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ।
77. ‘‘So mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ 8. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena pharitvā viharati; karuṇāsahagatena cetasā…pe… muditāsahagatena cetasā…pe… upekkhāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena pharitvā viharati.
੭੮. ‘‘ਸੋ ‘ਅਤ੍ਥਿ ਇਦਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਹੀਨਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਪਣੀਤਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਇਮਸ੍ਸ ਸਞ੍ਞਾਗਤਸ੍ਸ ਉਤ੍ਤਰਿਂ ਨਿਸ੍ਸਰਣ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਜਾਨਤੋ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਤੋ ਕਾਮਾਸવਾਪਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਭવਾਸવਾਪਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਅવਿਜ੍ਜਾਸવਾਪਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ। વਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਮਿਂ વਿਮੁਤ੍ਤਮਿਤਿ ਞਾਣਂ ਹੋਤਿ। ‘ਖੀਣਾ ਜਾਤਿ, વੁਸਿਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ, ਕਤਂ ਕਰਣੀਯਂ, ਨਾਪਰਂ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਾਯਾ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ । ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ – ‘ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਿਨਾਤੋ ਅਨ੍ਤਰੇਨ ਸਿਨਾਨੇਨਾ’’’ਤਿ।
78. ‘‘So ‘atthi idaṃ, atthi hīnaṃ, atthi paṇītaṃ, atthi imassa saññāgatassa uttariṃ nissaraṇa’nti pajānāti. Tassa evaṃ jānato evaṃ passato kāmāsavāpi cittaṃ vimuccati, bhavāsavāpi cittaṃ vimuccati, avijjāsavāpi cittaṃ vimuccati. Vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāti . Ayaṃ vuccati, bhikkhave – ‘bhikkhu sināto antarena sinānenā’’’ti.
੭੯. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਸੁਨ੍ਦਰਿਕਭਾਰਦ੍વਾਜੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਭਗવਤੋ ਅવਿਦੂਰੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਸੁਨ੍ਦਰਿਕਭਾਰਦ੍વਾਜੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਗਚ੍ਛਤਿ ਪਨ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਬਾਹੁਕਂ ਨਦਿਂ ਸਿਨਾਯਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਕਿਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਬਾਹੁਕਾਯ ਨਦਿਯਾ? ਕਿਂ ਬਾਹੁਕਾ ਨਦੀ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਲੋਕ੍ਖਸਮ੍ਮਤਾ 9 ਹਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਬਾਹੁਕਾ ਨਦੀ ਬਹੁਜਨਸ੍ਸ, ਪੁਞ੍ਞਸਮ੍ਮਤਾ ਹਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਬਾਹੁਕਾ ਨਦੀ ਬਹੁਜਨਸ੍ਸ, ਬਾਹੁਕਾਯ ਪਨ ਨਦਿਯਾ ਬਹੁਜਨੋ ਪਾਪਕਮ੍ਮਂ ਕਤਂ ਪવਾਹੇਤੀ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਸੁਨ੍ਦਰਿਕਭਾਰਦ੍વਾਜਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਗਾਥਾਹਿ ਅਜ੍ਝਭਾਸਿ –
79. Tena kho pana samayena sundarikabhāradvājo brāhmaṇo bhagavato avidūre nisinno hoti. Atha kho sundarikabhāradvājo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘gacchati pana bhavaṃ gotamo bāhukaṃ nadiṃ sināyitu’’nti? ‘‘Kiṃ, brāhmaṇa, bāhukāya nadiyā? Kiṃ bāhukā nadī karissatī’’ti? ‘‘Lokkhasammatā 10 hi, bho gotama, bāhukā nadī bahujanassa, puññasammatā hi, bho gotama, bāhukā nadī bahujanassa, bāhukāya pana nadiyā bahujano pāpakammaṃ kataṃ pavāhetī’’ti. Atha kho bhagavā sundarikabhāradvājaṃ brāhmaṇaṃ gāthāhi ajjhabhāsi –
ਸਰਸ੍ਸਤਿਂ ਪਯਾਗਞ੍ਚ, ਅਥੋ ਬਾਹੁਮਤਿਂ ਨਦਿਂ।
Sarassatiṃ payāgañca, atho bāhumatiṃ nadiṃ;
ਨਿਚ੍ਚਮ੍ਪਿ ਬਾਲੋ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦੋ 13, ਕਣ੍ਹਕਮ੍ਮੋ ਨ ਸੁਜ੍ਝਤਿ॥
Niccampi bālo pakkhando 14, kaṇhakammo na sujjhati.
‘‘ਕਿਂ ਸੁਨ੍ਦਰਿਕਾ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਕਿਂ ਪਯਾਗਾ 15 ਕਿਂ ਬਾਹੁਕਾ ਨਦੀ।
‘‘Kiṃ sundarikā karissati, kiṃ payāgā 16 kiṃ bāhukā nadī;
વੇਰਿਂ ਕਤਕਿਬ੍ਬਿਸਂ ਨਰਂ, ਨ ਹਿ ਨਂ ਸੋਧਯੇ ਪਾਪਕਮ੍ਮਿਨਂ॥
Veriṃ katakibbisaṃ naraṃ, na hi naṃ sodhaye pāpakamminaṃ.
‘‘ਸੁਦ੍ਧਸ੍ਸ વੇ ਸਦਾ ਫਗ੍ਗੁ, ਸੁਦ੍ਧਸ੍ਸੁਪੋਸਥੋ ਸਦਾ।
‘‘Suddhassa ve sadā phaggu, suddhassuposatho sadā;
ਸੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸੁਚਿਕਮ੍ਮਸ੍ਸ, ਸਦਾ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤੇ વਤਂ।
Suddhassa sucikammassa, sadā sampajjate vataṃ;
ਇਧੇવ ਸਿਨਾਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਸਬ੍ਬਭੂਤੇਸੁ ਕਰੋਹਿ ਖੇਮਤਂ॥
Idheva sināhi brāhmaṇa, sabbabhūtesu karohi khemataṃ.
‘‘ਸਚੇ ਮੁਸਾ ਨ ਭਣਸਿ, ਸਚੇ ਪਾਣਂ ਨ ਹਿਂਸਸਿ।
‘‘Sace musā na bhaṇasi, sace pāṇaṃ na hiṃsasi;
ਸਚੇ ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਨਾਦਿਯਸਿ, ਸਦ੍ਦਹਾਨੋ ਅਮਚ੍ਛਰੀ।
Sace adinnaṃ nādiyasi, saddahāno amaccharī;
ਕਿਂ ਕਾਹਸਿ ਗਯਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ, ਉਦਪਾਨੋਪਿ ਤੇ ਗਯਾ’’ਤਿ॥
Kiṃ kāhasi gayaṃ gantvā, udapānopi te gayā’’ti.
੮੦. ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਸੁਨ੍ਦਰਿਕਭਾਰਦ੍વਾਜੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ! ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਨਿਕ੍ਕੁਜ੍ਜਿਤਂ વਾ ਉਕ੍ਕੁਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ વਾ વਿવਰੇਯ੍ਯ, ਮੂਲ਼੍ਹਸ੍ਸ વਾ ਮਗ੍ਗਂ ਆਚਿਕ੍ਖੇਯ੍ਯ, ਅਨ੍ਧਕਾਰੇ વਾ ਤੇਲਪਜ੍ਜੋਤਂ ਧਾਰੇਯ੍ਯ – ਚਕ੍ਖੁਮਨ੍ਤੋ ਰੂਪਾਨਿ ਦਕ੍ਖਨ੍ਤੀਤਿ; ਏવਮੇવਂ ਭੋਤਾ ਗੋਤਮੇਨ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ ਧਮ੍ਮੋ ਪਕਾਸਿਤੋ। ਏਸਾਹਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਸਰਣਂ ਗਚ੍ਛਾਮਿ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਞ੍ਚ। ਲਭੇਯ੍ਯਾਹਂ ਭੋਤੋ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ, ਲਭੇਯ੍ਯਂ ਉਪਸਮ੍ਪਦ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਲਤ੍ਥ ਖੋ ਸੁਨ੍ਦਰਿਕਭਾਰਦ੍વਾਜੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਭਗવਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ, ਅਲਤ੍ਥ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ। ਅਚਿਰੂਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਖੋ ਪਨਾਯਸ੍ਮਾ ਭਾਰਦ੍વਾਜੋ ਏਕੋ વੂਪਕਟ੍ਠੋ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਆਤਾਪੀ ਪਹਿਤਤ੍ਤੋ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਨਚਿਰਸ੍ਸੇવ – ਯਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾ ਸਮ੍ਮਦੇવ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤਿ ਤਦਨੁਤ੍ਤਰਂ – ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ਦਿਟ੍ਠੇવਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਾਸਿ। ‘‘ਖੀਣਾ ਜਾਤਿ, વੁਸਿਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ, ਕਤਂ ਕਰਣੀਯਂ, ਨਾਪਰਂ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਾਯਾ’’ਤਿ ਅਬ੍ਭਞ੍ਞਾਸਿ। ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਖੋ ਪਨਾਯਸ੍ਮਾ ਭਾਰਦ੍વਾਜੋ ਅਰਹਤਂ ਅਹੋਸੀਤਿ।
80. Evaṃ vutte, sundarikabhāradvājo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama, abhikkantaṃ, bho gotama! Seyyathāpi, bho gotama, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – cakkhumanto rūpāni dakkhantīti; evamevaṃ bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Labheyyāhaṃ bhoto gotamassa santike pabbajjaṃ, labheyyaṃ upasampada’’nti. Alattha kho sundarikabhāradvājo brāhmaṇo bhagavato santike pabbajjaṃ, alattha upasampadaṃ. Acirūpasampanno kho panāyasmā bhāradvājo eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto viharanto nacirasseva – yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti tadanuttaraṃ – brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭhevadhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihāsi. ‘‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’’ti abbhaññāsi. Aññataro kho panāyasmā bhāradvājo arahataṃ ahosīti.
વਤ੍ਥਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਸਤ੍ਤਮਂ।
Vatthasuttaṃ niṭṭhitaṃ sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ੭. વਤ੍ਥਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 7. Vatthasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ੭. વਤ੍ਥਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 7. Vatthasuttavaṇṇanā