Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya |
੪. વਤ੍ਥਸੁਤ੍ਤਂ
4. Vatthasuttaṃ
੧੮੫. ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਜੇਤવਨੇ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਆਰਾਮੇ। ਤਤ੍ਰ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖવੋ’’ਤਿ! ‘‘ਆવੁਸੋ’’ਤਿ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਏਤਦવੋਚ –
185. Ekaṃ samayaṃ āyasmā sāriputto sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho āyasmā sāriputto bhikkhū āmantesi – ‘‘āvuso, bhikkhavo’’ti! ‘‘Āvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato sāriputtassa paccassosuṃ. Āyasmā sāriputto etadavoca –
‘‘ਸਤ੍ਤਿਮੇ, ਆવੁਸੋ, ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ। ਕਤਮੇ ਸਤ੍ਤ? ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ, ਧਮ੍ਮવਿਚਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ, વੀਰਿਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ, ਪੀਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ, ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ, ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ, ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ – ਇਮੇ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਸਤ੍ਤ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ। ਇਮੇਸਂ ਖ੍વਾਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾਨਂ ਯੇਨ ਯੇਨ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇਨ ਆਕਙ੍ਖਾਮਿ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ વਿਹਰਿਤੁਂ, ਤੇਨ ਤੇਨ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇਨ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ વਿਹਰਾਮਿ; ਯੇਨ ਯੇਨ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇਨ ਆਕਙ੍ਖਾਮਿ ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕਂ ਸਮਯਂ વਿਹਰਿਤੁਂ, ਤੇਨ ਤੇਨ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇਨ ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕਂ ਸਮਯਂ વਿਹਰਾਮਿ; ਯੇਨ ਯੇਨ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇਨ ਆਕਙ੍ਖਾਮਿ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯਂ વਿਹਰਿਤੁਂ, ਤੇਨ ਤੇਨ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇਨ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯਂ વਿਹਰਾਮਿ। ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਇਤਿ ਚੇ ਮੇ, ਆવੁਸੋ, ਹੋਤਿ, ‘ਅਪ੍ਪਮਾਣੋ’ਤਿ ਮੇ ਹੋਤਿ, ‘ਸੁਸਮਾਰਦ੍ਧੋ’ਤਿ ਮੇ ਹੋਤਿ, ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਞ੍ਚ ਨਂ ‘ਤਿਟ੍ਠਤੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਮਿ। ਸਚੇਪਿ ਮੇ ਚવਤਿ, ‘ਇਦਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ ਮੇ ਚવਤੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਮਿ…ਪੇ॰… ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਇਤਿ ਚੇ ਮੇ, ਆવੁਸੋ, ਹੋਤਿ, ‘ਅਪ੍ਪਮਾਣੋ’ਤਿ ਮੇ ਹੋਤਿ, ‘ਸੁਸਮਾਰਦ੍ਧੋ’ਤਿ ਮੇ ਹੋਤਿ, ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਞ੍ਚ ਨਂ ‘ਤਿਟ੍ਠਤੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਮਿ। ਸਚੇਪਿ ਮੇ ਚવਤਿ, ‘ਇਦਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ ਮੇ ਚવਤੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਮਿ।
‘‘Sattime, āvuso, bojjhaṅgā. Katame satta? Satisambojjhaṅgo, dhammavicayasambojjhaṅgo, vīriyasambojjhaṅgo, pītisambojjhaṅgo, passaddhisambojjhaṅgo, samādhisambojjhaṅgo, upekkhāsambojjhaṅgo – ime kho, āvuso, satta bojjhaṅgā. Imesaṃ khvāhaṃ, āvuso, sattannaṃ bojjhaṅgānaṃ yena yena bojjhaṅgena ākaṅkhāmi pubbaṇhasamayaṃ viharituṃ, tena tena bojjhaṅgena pubbaṇhasamayaṃ viharāmi; yena yena bojjhaṅgena ākaṅkhāmi majjhanhikaṃ samayaṃ viharituṃ, tena tena bojjhaṅgena majjhanhikaṃ samayaṃ viharāmi; yena yena bojjhaṅgena ākaṅkhāmi sāyanhasamayaṃ viharituṃ, tena tena bojjhaṅgena sāyanhasamayaṃ viharāmi. Satisambojjhaṅgo iti ce me, āvuso, hoti, ‘appamāṇo’ti me hoti, ‘susamāraddho’ti me hoti, tiṭṭhantañca naṃ ‘tiṭṭhatī’ti pajānāmi. Sacepi me cavati, ‘idappaccayā me cavatī’ti pajānāmi…pe… upekkhāsambojjhaṅgo iti ce me, āvuso, hoti, ‘appamāṇo’ti me hoti, ‘susamāraddho’ti me hoti, tiṭṭhantañca naṃ ‘tiṭṭhatī’ti pajānāmi. Sacepi me cavati, ‘idappaccayā me cavatī’ti pajānāmi.
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਆવੁਸੋ, ਰਞ੍ਞੋ વਾ ਰਾਜਮਹਾਮਤ੍ਤਸ੍ਸ વਾ ਨਾਨਾਰਤ੍ਤਾਨਂ ਦੁਸ੍ਸਾਨਂ ਦੁਸ੍ਸਕਰਣ੍ਡਕੋ ਪੂਰੋ ਅਸ੍ਸ। ਸੋ ਯਞ੍ਞਦੇવ ਦੁਸ੍ਸਯੁਗਂ ਆਕਙ੍ਖੇਯ੍ਯ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ ਪਾਰੁਪਿਤੁਂ, ਤਂ ਤਦੇવ ਦੁਸ੍ਸਯੁਗਂ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ ਪਾਰੁਪੇਯ੍ਯ; ਯਞ੍ਞਦੇવ ਦੁਸ੍ਸਯੁਗਂ ਆਕਙ੍ਖੇਯ੍ਯ ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕਂ ਸਮਯਂ ਪਾਰੁਪਿਤੁਂ, ਤਂ ਤਦੇવ ਦੁਸ੍ਸਯੁਗਂ ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕਂ ਸਮਯਂ ਪਾਰੁਪੇਯ੍ਯ; ਯਞ੍ਞਦੇવ ਦੁਸ੍ਸਯੁਗਂ ਆਕਙ੍ਖੇਯ੍ਯ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯਂ ਪਾਰੁਪਿਤੁਂ, ਤਂ ਤਦੇવ ਦੁਸ੍ਸਯੁਗਂ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯਂ ਪਾਰੁਪੇਯ੍ਯ। ਏવਮੇવ ਖ੍વਾਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਇਮੇਸਂ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾਨਂ ਯੇਨ ਯੇਨ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇਨ ਆਕਙ੍ਖਾਮਿ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ વਿਹਰਿਤੁਂ, ਤੇਨ ਤੇਨ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇਨ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ વਿਹਰਾਮਿ; ਯੇਨ ਯੇਨ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇਨ ਆਕਙ੍ਖਾਮਿ ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕਂ ਸਮਯਂ વਿਹਰਿਤੁਂ, ਤੇਨ ਤੇਨ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇਨ ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕਂ ਸਮਯਂ વਿਹਰਾਮਿ; ਯੇਨ ਯੇਨ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇਨ ਆਕਙ੍ਖਾਮਿ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯਂ વਿਹਰਿਤੁਂ, ਤੇਨ ਤੇਨ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇਨ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯਂ વਿਹਰਾਮਿ। ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਇਤਿ ਚੇ ਮੇ, ਆવੁਸੋ, ਹੋਤਿ, ‘ਅਪ੍ਪਮਾਣੋ’ਤਿ ਮੇ ਹੋਤਿ, ‘ਸੁਸਮਾਰਦ੍ਧੋ’ਤਿ ਮੇ ਹੋਤਿ, ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਞ੍ਚ ਨਂ ‘ਤਿਟ੍ਠਤੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਮਿ। ਸਚੇਪਿ ਮੇ ਚવਤਿ, ‘ਇਦਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ ਮੇ ਚવਤੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਮਿ…ਪੇ॰… ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਇਤਿ ਚੇ ਮੇ, ਆવੁਸੋ, ਹੋਤਿ, ‘ਅਪ੍ਪਮਾਣੋ’ਤਿ ਮੇ ਹੋਤਿ, ‘ਸੁਸਮਾਰਦ੍ਧੋ’ਤਿ ਮੇ ਹੋਤਿ, ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਞ੍ਚ ਨਂ ‘ਤਿਟ੍ਠਤੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਮਿ। ਸਚੇਪਿ ਮੇ ਚવਤਿ, ‘ਇਦਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ ਮੇ ਚવਤੀ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿ। ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
‘‘Seyyathāpi, āvuso, rañño vā rājamahāmattassa vā nānārattānaṃ dussānaṃ dussakaraṇḍako pūro assa. So yaññadeva dussayugaṃ ākaṅkheyya pubbaṇhasamayaṃ pārupituṃ, taṃ tadeva dussayugaṃ pubbaṇhasamayaṃ pārupeyya; yaññadeva dussayugaṃ ākaṅkheyya majjhanhikaṃ samayaṃ pārupituṃ, taṃ tadeva dussayugaṃ majjhanhikaṃ samayaṃ pārupeyya; yaññadeva dussayugaṃ ākaṅkheyya sāyanhasamayaṃ pārupituṃ, taṃ tadeva dussayugaṃ sāyanhasamayaṃ pārupeyya. Evameva khvāhaṃ, āvuso, imesaṃ sattannaṃ bojjhaṅgānaṃ yena yena bojjhaṅgena ākaṅkhāmi pubbaṇhasamayaṃ viharituṃ, tena tena bojjhaṅgena pubbaṇhasamayaṃ viharāmi; yena yena bojjhaṅgena ākaṅkhāmi majjhanhikaṃ samayaṃ viharituṃ, tena tena bojjhaṅgena majjhanhikaṃ samayaṃ viharāmi; yena yena bojjhaṅgena ākaṅkhāmi sāyanhasamayaṃ viharituṃ, tena tena bojjhaṅgena sāyanhasamayaṃ viharāmi. Satisambojjhaṅgo iti ce me, āvuso, hoti, ‘appamāṇo’ti me hoti, ‘susamāraddho’ti me hoti, tiṭṭhantañca naṃ ‘tiṭṭhatī’ti pajānāmi. Sacepi me cavati, ‘idappaccayā me cavatī’ti pajānāmi…pe… upekkhāsambojjhaṅgo iti ce me, āvuso, hoti, ‘appamāṇo’ti me hoti, ‘susamāraddho’ti me hoti, tiṭṭhantañca naṃ ‘tiṭṭhatī’ti pajānāmi. Sacepi me cavati, ‘idappaccayā me cavatī’ti pajānāmī’’ti. Catutthaṃ.
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੪. વਤ੍ਥਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Vatthasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੪. વਤ੍ਥਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Vatthasuttavaṇṇanā